Veel kritiek op gemeente in reacties op
notitie „Wijkgroeperingen in Leusden"
|CML: Goed leesbare notitie
Groenhouten: Nota kan
een vertrouwen wekken
PL: Mogelijk iets
fundamenteels fout in
grondhouding gemeente
De Wetering: Voorgestelde
regeling niet interessant
leusden
krant
r 9
DONDERDAG 25 OKTOBER 1979
plaatselijk nieuws
v.
- Groenvoorziening 't Spul: voorbeeld hoe het niet moet.
(van een onzer verslaggevers)
LEUSDEN - Tot nog toe zijn er
bij de gemeente een viertal reac
ties binnengekomen op de dis
cussienota „Wijkgroeperingen In
de gemeente Leusden". Drie van
de vier reacties, namelijk die van
het wljkorgaan „Groenhouten",
de wijkraad „De Wetering" en
Progressie! Leusden zijn nogal
kritisch van toon. De vierde reac
tie komt van het Coördinatie
team van het Comité van Milieu
zorg Leusden. Dat Is een kort
briefje waarin de gemeentelijke
nota als een „goede en leesbare
notitie" wordt gekenschetst.
Om met het briefje van CML te be
ginnen: het coördinatieteam laat het
college weten over de notitie in sep
tember uitgebreid van gedachten te
hebben gewisseld. „De vergadering
was unaniem van mening dat uw
college een goede en leesbare notite
heeft vervaardigd. Verder werd uw
initiatief om in alle wijken tot wijk-
groeperingen te komen toegejuicht.
Tenslotte werd de hoop uitgespro
ken, en door het C.M.L. zou dit als
een goede zaak ervaren worden, in-
dien - mede naar aanleiding van uw
notitie - spontaan per wijk wijkver
banden zouden ontstaan", aldus
het Coördinatieteam, dat het hierbij
laat.
Duidelijk veel minder enthousiast
over de notite van het college is de
stichting wijkorgaan „Groenhou
ten" Het wijkorgaan spreekt zijn
teleurstelling uit over het stuk, „dat
in zijn veelheid van woorden om de
kern heendraait en wel veel belooft,
maar - gezien de vier jaar praktijk
achter ons - geen enkele garantie
biedt."
Het wijkorgaan „Groenhouten"
heeft uit het discussiestuk opge
maakt dat het college niet van plan is
wijkorganen te subsidiëren en er
evenmin over denkt om aan wijkver
banden de formele status van wijk
raad te geven en daarmee de be
voegdheid tot medebeslissen. „Wan
neer dan van het wijkorgaan wordt
verwacht dat financieel zichzelf be
druipt, dat zijn statuten, zoals die
van „Groenhouten" via „De Wete
ring" in de nota als model staan, een
optimaal demokratisch funktioneren
mogelijk maakt, doch van een ziertje
invloed geen sprake mag zijn, dan
vragen wij ons in gemoede af: „wat
heeft die zo nodige „erkenning" voor
inhoud?"
STATUS QUO
Volgens het wijkorgaan „Groenhou
ten" beoogt de notitie niets anders
dan voortzetting van de status quo,
..waaraan wij geen behoefte heb
ben." In hun reactie wijzen de
Groenhouters op het ontbreken van
duidelijke spelregels, waardoor de
bestaansgrond van het wijkorgaan
beperkt zou blijven tot: „interne kon
takten, hoofdzakelijk vanuit de wijk
naar de gemeente, die dan in dank of
ondanks worden afgenomen, waar
mee de kous af is. Doch de belan
genbehartiging van de wijk naar de
gemeente, wat toch de kern van een
wijkorgaan wil zijn, mist de effektie-
ve kans."
Conclusie van de Groenhouters: col
lege, uw nota kan bij ons geen grein
tje vertrouwen wekken om het be
staande wantrouwen weg te nemen.
Daar moet het college zich maar niet
te zeer over verwonderen, menen de
Groenhouters, gezien onder andere
het feit dat:
- de nota over wijkorganen werd
gepresenteerd, zonder het minste
overleg met de wijkverbanden
zelf;
- het college bruggetjes en derge
lijke laat bouwen eveneens zon
der overleg met het wijkorgaan.
„Wij laten de ervaringen met 't Spul
dan maar rusten, waar we nóg de
buik vol van hebben", wordt er door
het wijkorgaan nog aan toe gevoegd.
Ook wordt er in de reactie nog eens
gewezen op het ontbreken van een
behoorlijke accommodatie voor het
houden van wijkvergaderingen en
dergelijke in de wijk Groenhouten
Waarna de stichting zijn reactie be
sluit met:
„Wanneer U nu geen subsidie wenst
te verlenen (wij beijveren ons trou
wens zéér om daarvan volkomen
onafhankelijk te kunnen zijn), en wij
geen enkele garantie hebben dat
onze „inspraak" geen farce zal zijn,
wat behoeven wij dan nog voor een
.èrkenning"? Om te mógen agéren,
protesteren, adviseren, inzicht ge
ven? Dat kunnen wij immers toch
wel en te allen tijde, hetzij als wijk
orgaan, als afzonderlijk landje of
groep of zelfs als individuele perso
nen!
Maar inspraak betekent voor ons
niet anders dan waarachtig wel in
vloed te mogen hebben op beslissin
gen, het algemeen welzijn en bizon
der de wijk rakende. Als wij die GA
RANTIE blijkens èn de ervaring én
het diskussiestuk-zonder-spelregels
moeten missen, ontbreekt te onzent
elke behoefte aan die zgn. erken
ning, die dan niet anders is dan een
slag in de lucht.
Gezien het voorgaande heeft het
voor ons geen enkele zin om op alle
details van Uw nota in te gaan
Zonde van de tijd, besteed aan dat
omvangrijke, prettig geschreven
maar nietszeggende stuk.
Jammer".
NIET INTERESSANT
Van dezelfde strekking is de reactie
van de wijkraad „De Wetering", die
haar vier pagina's omvattend stencil
de titel „Een poging tot samenwer
king tussen een wijk en de gemeen
telijke overheid" gaf. De wijkraad is
van mening dat de in de notitie voor
gestelde regeling zonder pakket van
wederzijdse afspraken en regels niet
interessant is. Wanneer de gemeente
niet van plan is werkelijk over afspra
ken en regels te praten, dan heeft de
wijkraad De Wetering geen belang
stelling om verder te discussiëren.
„Wij achten ons dan ontslagen van
de plicht nog nader te filosoferen op
datgene wat een wijkraad zoal kan
betekenen en doen. Het zou jammer
zijn als het zover moet komen", zo
besluit de wijkraad haar schrijven
Eerste punt van kritiek van de Wete
ringbewoners is dat de notitie van
het college niet meer is dan een op
schriftstelling van alle goede bedoe
lingen die in het verleden bij voort
during zijn geuit. Maar daar heeft De
Wetering niet om gevraagd „Waar
blijven nu de goede voornemens,
eveneens regelmatig geuit, om tot
konkrete afspraken te komen waar
binnen het overleg tussen wijkraad
en gemeentebestuur kan plaatsvin
den? Tot onze teleurstelling en in de
loop der tijd groeiende verontwaar
diging, vinden wij in de voorstellen
aan de Raad gericht, slechts een
éénzijdige vaststelling van voor
waarden waaraan een wijkraad zou
moeten voldoen", aldus de wijkraad
„De Wetering" Overigens kan het
bestuur zich wel met enkele van de
voorstellen verenigen Andere daar
entegen achte de Wetering niet wen
selijk:
„Beslist niet zinvol, noch werkbaar
komt ons een vertegenwoordiging in
het overkoepelend orgaan voor (het
wordt als criterium genoemd); in
Punt 4 der voorstellen wordt gesteld
dat een overkoepeling van de wijkra
den kan gaan funktioneren, wanneer
tenminste drie aktieve wijkraden aan
te wijzen zijn
Een overkoepeling mag het College
dan efficient voorkomen, maar de
ervaring heeft ons geleerd dat zo'n
lichaam een loa gebeuren is, dat
alleen maar de afstand vergroot naar
de betrokken wijkbewoners. De be
sluitvorming vraagt zoveel tijd, door
het telkens terugkoppelen naar de
betreffende wijken, dat deze nauwe
lijks kans heeft tot stand te komen
Nauwelijks kan worden aangeno
men. dat zo iets de bedoeling is."
De wijkraad wijst er op dat zij bij
haar jarenlange aandringen op een
regeling van de verhouding tussen
gemeente en wijkraad vooral voor
ogen heeft gehad te komen tot een
tweerichtingsverkeer. In dat streven
meent de wijkraad niet geslaagd te
zijn. „Soms wordt bij ons de indruk
gevestigd, dat het voor het gemeen
tebestuur slechts interessant is te
weten hoe de wijk denkt, zodat men
daaraan de besluitvorming kan aan
passen." Van een werkelijk gebruik
maken van adviezen vanuit de wijk,
zodat het werk van een wijkraad ook
effekt zou hebben, is volgens de
wijkraad „De Wetering" geen spra
ke.
Nadrukkelijk wordt in de reaktie ge
steld dat de wijkraad niet meer -
maar ook niet minder - dan een
adviserend orgaan wil zijn De wijk
raad heeft geen behoefte om een
commissie ex artikel 61 van de ge
meentewet te worden.
De wijkraad wijst er op dat er in de
notitie niet wordt gesproken over het
falend overleg tussen gemeente en
wijkraad de Wetering in het verle
den. Niettemin acht men deze „faal-
faktor" wel van belang. In vroegere
gesprekken, zo meent de wijkraad
„De Wetering", werd van gemeente
zijde wel veel beloofd, maar echte
respons bleef dikwijls uit.
„Dit heeft tot gevolg dat er een zoge
naamde overlegmoeheid kan optre
den, men wordt misschien zelfs ge
frustreerd omdat steeds weer blijkt
dat zaken welke zo serieus zijn be
sproken, achteraf niet zo serieus
werden genomen.
Op dit punt lijken wij nu aangeko
men Ter informatie is dan ook het
laatste verslag bijgevoegd van ons
overleg met het College van B en W.
Verdergaand kan men dan stellen,
dat, zo op deze weg wordt voortge
gaan, ontevredenheid zal ontstaan
bij het betrokken wijkorgaan of zelfs
boosheid Een gevolg zou weer kun
nen zijn, dat men, er niets meer in
ziende, het overleg stopt. Het wijk-
- De Wetering: representatie-eis ondemocratisch.
Achterveld zou volgens PL toe zijn aan een dorpsraad.
orgaan legt het moede hoofd in de
schoot, geheel overmand door ge
voelens van ongenoegen.
Een voorbeeld van hoe het overleg
als absoluut niet gehonoreerd kan
worden genoemd zijn wel de schiet
banen. Standpunten van het Colle
ge, van Wethouders afzonderlijk,
worden snel gewijzigd en soms valt
men elkaar zelfs af.
Het gevolg is dan natuurlijk wel, dat
de Wijkraad slechts de mening over
blijft te denken dat zij niet serieus
wordt genomen."
Oneens is de wijkraad De Wetering
het ook met de eisen die in de dis
cussienota worden gesteld ten aan
zien van de representativiteit van een
wijkorgaan. In de discussienota
wordt gesproken van tenminste de
helft van de wijkbewoners als lid. Dat
uitgangspunt achtte de wijkraad on
haalbaar, „zelfs ondemokratisch".
HOOGHARTIG
Ook Progressief Leusden hekelt de
representatienormen die In de dis
cussienota worden genoemd. In het
rapportje „Wijkopbouwwerk, een
bekeken zaak?" wordt de kwantita
tieve representatie-eis betiteld als
een toppunt van hooghartigheid en
overschatting. „Niet nader ingevuld
betekent het namelijk, dat erkenning
(niet door de wijkbewoners, maar
door de gemeente!) afhankelijk
wordt gesteld van voldoende leden
(50% of meer) en van voldoende
participatie (50% of meer) aan verga
deringen met besluitvormend karak
ter. Wie zich ooit over onze repre
sentatieve democratie heeft gebo
gen en weet dat circa 4% van onze
bevolking lid is van een politieke
partij, daarboven beseft dat slechts
een bescheiden fractie daarvan de
politieke partijvergaderingen be
zoekt, krijgt door dat de keuze voor
publieke vertegenwoordigers en po
litieke programs een zaak is van
maar enkele procenten".
Het komt de schrijvers van het PL-
rapport, waaraan overigens niet
door leden van de gemeenteraads
fractie werd meegewerkt, uitermate
vreemd voor dat de gemeente niet
wil denken aan wijkraden op basis
van de gemeentewet. „Het waarom
is niet gegeven en wordt door ons
dan ook gevraagd" Progressief
Leusden wil daarover graag ook
eens de mening van bestaande wijk
organen horen PI wil in ieder geval
de mogelijkheid open houden Met
name voor Achterveld, dat in het
rapport wordt aangeduid als de eer
ste aangewezene om een dorpsraad
op deze basis te krijgen. Gezien de
geografische ligging, de dorpscul
tuur en het gemeenschapsverband
lijken volgens Progressief Leusden
voor deze kern de mogelijkheden om
te komen „tot een afgeleide van de
gemeenteraad" aanwezig Zo'n
dorpsraad zou zich dan bezig kun
nen houden met zaken die typisch
voor Achterveld zijn. in het rapportje
wordt er op gewezen dat Achterveld
van de progressieven niet persé zo'n
dorpsraad hoeft te krijgen. „Onze
suggestie zou zijn eens te ondervra
gen of er behoefte bestaat aan een
dergelijk stukje gemeentelijke de
centralisatie."
DORPSHUIS
Leusden-zuid vertoont in de ogen
van PL een ander beeld. Zuid werd
lange tijd beheerst door aktiviteiten
in de sfeer van sport, cultuur en
volksontwikkeling. Dat Zuid door de
meesten toch niet als een geweldig
levende kern wordt beschouwd, is
volgens het rapportje van PL in hoge
mate te wijten aan de afwezigheid
van een dorpshuis in Leusden-Zuid.
„Sinds 1974 of daaromtrent voert de
wethouder voor welzijnszaken een
schimmenspel op door lippendienst
te bewijzen aan het dorpshuis voor
Leusden-Zuid en gelijkertijd de ene
na de andere belofte te doen over
uitwerking die hij niet nakomt" En
toch zou de oplossing voor Zuid zo
simpel zijn; „Hier lijkt het enige juis
te antwoord al sinds jaar en dag
gegeven een dorpshuis voor Leus
den-Zuid als mogelijkheid om ont
moeting, activiteit en de wijkop-
bouwgedachte gestalte te geven."
Centrum geeft uiteraard een ander
beeld. Progressief Leusden wijst op
het niet zo florisante bestaan dat
sommige wijkorganen lijden (of heb
ben geleden) en vindt dat eigenlijk
verbazingwekkend. In een dorp met
bewoners met een hoog opleidings-
nivo en een vrij grote maatschappe
lijke en politieke betrokkenheid, zou
het toch mogelijk moeten zijn om te
komen tot goed functionerende
wijkraden Ook hier steekt Pro
gressief Leusden echter een be
schuldigende vinger in de richting
van het gemeentebestuur: „Onge
twijfeld heeft de wisselende, vaak
lauwe houding van gemeentewe
ge een bepalende rol gespeeld."
Dat is overigens niet alleen geschied
ten aanzien van wijkorganen, meent
PI. „Tal van spontane initiatieven van
vandaag en gisteren zijn vergezeld
gegaan van slepende, soms frustre
rende besprekingen met de plaatse
lijke overheid." Gerefereerd wordt
onder andere aan de kwestie „ambu
lant functionaris", het geharrewar
rond kinderopvang en de al eerder
genoemde slepende procedure ten
aanzien van het dorpshuis Leusden-
Zuid Al met al zou de gemeente
vaak te weinig respectvol burgerini
tiatieven hebben bejegend Het doet
de schrijvers van het rapportje zich
afvragen, of „er niet iets fundamen
teels fout zit in de grondhouding van
de gemeente." Om aan te geven hoe
het dan wel zou moeten wordt geci
teerd uit het progressieve verkie
zingsprogramma:
Wijkverenigingen vervullen een be
langrijke vertaalfunctie voor de wijk
over zaken die het directe woon- en
leefmilieu aangaan Alleen al om die
reden dient de gemeente het oprich
ten van deze wijkverenigingen sterk
te bevorderen en een goed en open
overleg met deze organisaties te
onderhouden. Over alle woonom
standigheden in de wijk zoals de
groenvoorziening, verkeerssituaties,
speelgelegenheden en andere
aspecten van het woon- en leefkli
maat dienen de Raad en het ge
meentebestuur deze organisaties re
gelmatig te consulteren Ook andere
initiatieven uit de burgerij dienen
van gemeentewege desgevraagd on
dersteund te worden, bijvoorbeeld
door het verstrekken van informatie
of door het ter beschikking stellen
van accommodatie"
En
„Er dient een onafhankelijk van de
gemeente werkende opbouwwerker
aangesteld te worden met als taak
naast de organisatie van de inspraak
in de Tweede Fase te fungeren als
coördinator van wijkverenigingen en
ander vrijwilligerswerk
PROCEDURE
De procedure ziet er nu als volgt uit:
Het stuk van het college wordt teza
men met bovenstaande reacties be
sproken in de commissie ABZ. Daar
komt dan ook het initiatief-voorstel
van de VVD ter sprake Burgemees
ter en wethouders leveren in die
commissie ook hun commentaar
Vervolgens gaat een en ander ter
vaststelling naar de gemeenteraad