„Full Circle" - de kringloop van de angst:
slordig en onlogisch
Frederick Forsyth: „Het alternatief
van de duivel": geraffineerd
HET ALTERNATIEF
VAN DE DUIVEL
FREDERICK FORSYTH
DONDERDAG 29 NOVEMBER 1979
kijk op de film
15
\MERSFOORT - Nog eventjes kalmpjes aan. Volgende week komen de
nliefhebbers, die nu al enkele weken op een sudderplaatsje zijn gezet, weer
n de beurt. Want volgende week gaat de grote film van Francis (Ford)
ppola: ..Apocalypse Now" in Grand 3 in landelijke première, nadat de film
kele weken (overigens met succes) proefdraaide in Amsterdam. In deze
>riek méér over deze film, die door kenners al „de grootste film aller tijden"
rdt genoemd. Een film ook, die tal van pro- en contra's heeft opgeroepen.
Vooruitlopend op de première van de nieuwe film met Jean Paul Belmondo in
i schitterende, maar absurde hoofdrol ,,Flic ou voyou", wordt in Amersfoort in
lema 2 nog eens ..La'Animal" van de plank gehaald, waarin Belmondo, samen
t Raquel Welch de boel op stelten zet. Voor wie deze dwaze film nog niet heeft
:ien best de moeite waard voor een avondje qeqarandeerde ontspanning.
^Iieuw is verder in Grand 5 de horrorfilm „Full Circle", van regisseur Richard
ïcrane Een film, die op het „Festival du film fantastique" in het Franse Avoriaz
Grand Prix (al dan niet verdiend) kreeg toegekend.
Geprolongeerd werden: „Alien" in Grand 1, „I never promised you a rose
den", in Grand 2, „Hair" in Grand 3, „Meatballs" in Grand 4, „The Wanderers"
Ginema 1. „The Wild Bunch" in Euro.
)e kinderen kunnen in de matineevoorstellingen van Euro op zaterdag- en
ensdagmiddag hun hart ophalen aan „Kuifje en de blauwe sinaasappel"
viesleeftijd 8 jaar).
Het Duo-duo brengt porno en aktie. met o m de rampenfilm „SOS Atoomon-
zeeër gezonken" met David Carradine (in de nachtvoorstelling).
KRINGLOOP
kN DE ANGST
flia Farrow kwam begin 1978 na
i vrij langdurige afwezigheid te-
op het filmdoek met een film, die
ppervlakkig gezien - een nogal
iw aftreksel was van één van haar
est beroemdste films „Rosema-
Baby" (naar het boek van Ira Le
vin). Niet bepaald een glanzende
come-back, want „Full Circle", ge
baseerd op de roman „Julia" van
Peter Straub had echt beter gekund,
of het nu aan het scenario van Dave
Humphries ligt of aan de regie van
Richard Loncraine, weet ik niet, maar
het produkt heeft me niet zo intens
aan het griezelen gebracht, noch
bleef het zweet in mijn klamme han
den staan.
HOBBY
Je moet wat voor je hobby over
lebben. Nauwelijks zijn we beko-
nen van de schrik, veroorzaakt
1oor deskundige konijne-heuvel-
louwers, die een waar paradijs
'oor onze konijnen voor ogen had-
1en of we komen voor een nieuw,
evensgroot probleem te staan. Bi/
tennissen werden we gekon-
ronteerd met een erg aardig ter
rarium, waarin enkele kwieke wa-
erschildpadjes hun levensdagen
ot ieders genoegen doorbrengen.
Mijn ega, wier ideaal nog altijd
iet runnen van een echt boerderijtje
s. was meteen ,,in" voor deze dier-
les Ze had er al eerder diepgaan-
1e gesprekken over gehad in het
jezin, maar tot dèt moment stond zij
iHeen in haar-streven een terrarium
e stichten. Na de cavia's, de konij
len en de poezen, waren wij van
nening, dat eerst maar eens aan
len boerderijtje gedacht moest
vorden om al die levende have op
e kunnen bergen, in de weten-
chap, dat dit niet op korte termijn te
ealiseren zou zijn.
Maar goed, we zwichtten dus na
iet zien van die grappige en toch
littige waterschildpadden. Een
errarium zou het dus worden. Het
lerste wat je in zo'n geval doet is
'en voorlichtingsboekje lezen over
childpadden. En dan blijkt weer je
noet wat voor je hobby over heb-
ien. Zo'n terrarium kun je kant en
laar kopen, da s geen probleem,
tost alleen geld. Ongeveer honderd
eer zoveel als de aanschaf van één
ilein schildpadje
Misschien kunnen we een konij-
i eheuvel maken mét een
ipenlucht-terrarium, een soort vij-
er?" opperde mijn oudste zoon en
lijn jongste was daar meteen voor
want die timmert graag en zag
'jchzelfal druk bezig met de aanleg
'an een nachthok voor die beesten
Er ontstond een hevige diskussie,
he op een gegeven moment werd
nderbroken doordat uit het voor-
chtingsboekje werd geciteerd ,,ln
et voorjaar vangen we voor de
waterschildpadden dikkopjes en
alamanders, alsook allerhande
vaterkevers. In de tuin zoeken we
sgenwurmen, rupsen en slakken,
an de bosrand meikevers, krekels
n kleine sprinkhanen. Ook voor de
childpadbaby's is in de lente de
ifel goed gedekt: in poel en plas
wemelt het van watervlooien, mug-
ielarven en kokerjuffers, in de beek
vindt men tubifex, wormpjes en
vlokreeften, in de tuin en op de wei
de vliegen en nachtvlinders. In de
zomer vangen we kleine kikkers, li-
bellelarven, grote waterkevers,
vlinders, regenwormen, krekels en
kleine sprinkhanen (zelfs de grote
sabelsprinkhaan wordt gaarne ge
nomen) en graven we naar enger
lingen van mei- en mestkevers. Op
regenachtige dagen verzamelen
we naakte slakken, wijngaardslak
ken en andere huisjesslakken. En
dan hebben we ook nog de verf- of
schildersmossels en de mossels,
die in rivieren en vijvers te vinden
zijn. Voor de jonge dieren in de zo
mer zoeken we kakkerlakken,
duizendpoten, pissebedden, oor
wormen. Ook jonge dieren nemen
in stukjes gesneden regenwormen
graag aan
Het was een ogenblik doodstil in
de huiskamer. Iedereen zat te be
denken, wie voor dit leuke karweitje
het park en het bos ingestuurd zou
kunnen worden.Luister", zei ik en
las verder: ,,ln de winter schept het
voederen wat moeilijkheden, maar
zelfs onder het ijs van beken, plas
sen en vijvers vinden we in de win
ter nog vlokreeften, kokerjuffers,
watervlooien, muggelarven, terwijl
we in de zomer al een eigen kweek
hebben opgezet van huiskrekels of
treksprinkhanen en
Ik hoefde niet verder voor te le
zen. Als er een pak sneeuw voor de
deur ligt kost het sowieso al heel
wat moeite om de meute aan het
schuiven te krijgen, en ijsbreken
om
Misschien een viskommetje met
een goudvis, papazei mijn
jongste aarzelend, zoekend naar
een redelijk alternatief naar wat wij
zagen als een komplete sprinkha
nen-kwekerij en insektenverwer-
kings-industrie. De diskussie werd
gesloten. De waterschildpadjes
zouden nog eventjes moeten
wachten op onze gastvrijheid en
welgemeende warmte.
Gisteren kwam mijn vrouw thuis
met de mededeling, dat al die in-
sekten-onzin helemaal niet nodig is.
,,Eris gewoon droogvoer in de han
del, net als voor de konijnen en de
katten.
Vandaag hebben we de handlei
ding voor een terrarium weer ter
hand genomen. Ik zie binnenkort
onze veestapel tóch weer groeien.
Als u straks in de winter één of an
dere idioot bij een vijver bezig ziet
het ijs open te breken en hij heeft
een schepnetje in zijn hand, dan
weet u wat er aan de hand is. Want
ze zeggen nu wel. dat die water
schildpadden ook gewoon kant en
klaar voer uit de winkel lusten, maar
dat zeiden ze van onze poezen ook.
Het heeft toch maar mooi een fikse
tijd gekost, voordat we die eigen
wijze beesten het juiste merk had
den voorgezet
V.
Mia Farrow in „Full Circle"
Kijk, Mia Farrow is van nature natuur
lijk geknipt voor dit soort verknipte rol
len, daar niet van, maar ze wist niet erg
te overtuigen. Het begint allemaal te
veel op een ingestudeerd maniertje te
lijken.
Scène uit de thriller „Full Circle" (Kringloop van de angst).
Het verhaal (we laten dat maar weer
eens volgen) ziet er ongeveer zo uit.
Julia Lofting (Mia Farrow), wordt
achtervolgd door de dood van haar
dochtertje Kate (Sophie Ward), waar
door zij verantwoordelijk is: zij probeer
de Kate te helpen, toen deze dreigde te
stikken in een stukje appel en die
„operatie" werd niet al te vakkundig uit
gevoerd en dus
Nadat Julia uit het ziekenhuis is ont
slagen, besluit zij een nieuw leven te
beginnen en niet langer met haar man
Magnus (Keir Dullea) die zij er van ver
denkt haar om haar eigen geld te heb
ben getrouwd, te leven. Zij koopt een
elegant gemeubileerd huis in West
Londen. Magnus schakelt zijn zuster
Lily (Jill Bennett) in om Julia bij hem te
laten terugkomen.
Julia vindt in deze moeilijke periode
steun bij haar vriend Mark, een an
tiquair (Tom Conti). Het beeld van Kate
staat haar steeds voor de ogen. In een
park in de nabijheid van haar huis kijkt
ze naar de spelende kinderen en spe
ciaal een blond kindje trekt haar aan
dacht; ofschoon ze nooit met elkaar
spreken, is er toch een kontakt. Julia
voelt zich onrustig in haar nieuwe wo
ning ze ziet beelden in spiegels
radiatoren die ze heeft afgedraaid, blij
ken hoog aan te staan wanneer ze thuis
komt.
Lily haalt Julia over bij haar thuis een
seance te houden, geleid door het ex
centrieke medium Mrs Flood (Anna
Wing) Het wordt een bewogen avond
en wanneer Julia Mrs Flood later een
bezoek brengt, is haar advies aan Julia
dat zij het huis moet verlaten, omdat zij
er alleen slechtheid ziet Buurvrouw
Mrs Branscombe (Pauline Jameson)
vertelt dat de vorige eigenares van het
huis een dochtertje had dat onder ge
heimzinnige omstandigheden is gestikt
Julia denkt dat zij wordt achtervolgd
door haar dochtertje dat wraak wil ne
men.
Als u echt de „gruwelijke" afloop
wilt weten van dit filmverhaal, wel,
wat let u? Misschien dat u me kunt
vertellen, wat er allemaal met die lij
ken aan de hand is, die bij bosjes
rondslingeren in deze slordige en
niet logisch gemaakte film.
(Grand 5, eerste week, 16 jaar)
VROUWENROOF
Het Amersfoortse Filmhuis brengt
- na de zeer gevarieerde Canadese
filmweek, in haar programma van
zaterdag tot en met dinsdag de Bul
gaarse film „Vrouwenroof" (Masjki
Vremena) van regisseur Eduard Za-
chariev naar een scenario van Niko
lai Haitov. De film werd in 1977 ge
maakt en duurt anderhalf uur.
Vrouwenroof (of zoals een let
terlijke vertaling van de titel luidt:
Mannelijke Tijden) speelt zich af rond
de eeuwwisseling. Het jonge, mooie
meisje Elitsa wordt gekidnapt door
vier mannen: de beroepsrover Ban-
ko, zijn twee helpers en de opdracht
gever voor deze actie, een wat slun
gelige knaap die smoorverliefd is op
Elitsa. Het meisje moet evenwel niets
van haar aanstaande echtgenoot
weten en verzet zich met hand en
tand tegen haar ontvoerders. Dit
laatste is het Tioofdthema van de
film. Dit onverwachte verzet laat
echter het hart van de beroepsont
voerder niet onberoerd. Het meisje
laat ook duidelijk merken dat haar
belangstelling meer naar hem uit
gaat. Wanneer haar broers haar wil
len bevrijden, kiest ze duidelijk partij
voor Banko. Deze komt echter in he
vige gewetensnood. Zijn be
roepscode verzet zich ertegen er zelf
met het meisje vandoor te gaan. Na
de geslaagde ontvoering, die Banko
door een bijlslag een arm heeft ge
kost, vindt de bruiloft plaats. Elitsa
legt zich niet bij de situatie neer en
vlucht in de huwelijksnacht.
Nog één keer zullen Banko en Elitsa
elkaar ontmoeten. Nadat ze weer
eens is weggelopen komt ze met zijn
neef bij hem aan. In een laatste con
frontatie met de feodale leider aan
wie Elitsa verkocht is, overwint Ban
ko. Hoewel hij zelf ook tenonder gaat
is hij gelukkig in de wetenschap dat
filmagenda Amersfoort
VAN DONDERDAG 29 NOVEMBER
T/M WOENSDAG 5 DECEMBER 1979
Grand 033-14632
Tel. plaats bespreken dagelijks: 13.00
-16.00en 19.00-21.00uur, vrzat. en
zon.: 11.00 - 21 00 uur
Grand 1
ALIEN, 16
Dagelijks: 13.30 - 18.30 -21.15 uur;
zondag 13.30 - 16.00 - 18.30 -21.15
uur.
Grand 2
I NEVER PROMISED YOU A ROSE
GARDEN. 16
Dagelijks: 13 45 - 19.00 - 21.45 uur;
zondag 14 00 - 16.30 - 19 00 - 21.45
uur.
Grand 3
HAIR, a l.
Dagelijks: 13.30 - 18.30 - 21.15 uur;
zondag 13.30-16.00-18.30-21.15
uur.
Grand 4
MEATBALLS, a l
Dagelijks: 13 45 - 18.45 - 21.30 uur;
zondag 13.45-16 15-18 45-21.30
uur.
Grand 5
FULL CIRCLE. 16
Dagelijks 13.30 - 18.30 - 21 15 uur,
zondag. 13.30-16.00-18.30 - 21.15
uur.
Cinema 033-18900
Tel. plaatsbespreken dagelijks: 13.00-
16.00 en 19.00 - 21.00 uur; vr., zat., en
zon 13 00 - 21.00 uur.
Cinema 1
THE WANDERERS. 16
Dagelijks 13 45 - 18 45 - 21 30 uur;
zondag 13 45 - 16 15 - 18 45 - 21.30
uur
Cinema 2
LANIMAL, a l.
Dagelijks: 13 30 - 18.30 - 21.15 uur,
zondag: 13.30-16.00-18 30-21.15
uur.
Euro 033-33655
Tel plaatsbespreken dagelijks: 13 30-
16.00 en 19.00 - 21.00 uur; vr., zat., en
zon.: 13.00 - 21.00 uur
Euro
THE WILD BUNCH. 12
Dagelijks 13.45 - 20.00 uur, zaterdag
en woensdag; 20.00 uur, zondag-13.30
- 16 45-20.00 uur.
Euro kindervoorstelling
Tel. 33655
KUIFJE EN DE BLAUWE SINAASAP
PEL, adv. leeftijd 8 jaar.
Zaterdag- en woensdagmiddag 13.45
uur.
Duo 033-16572,
Plaats bespreken niet mogelijk.
Duo 1
ZO N CHIQUE LELLEBEL. 18
Dagelijks. 14 15 - 19 15 - 21.30 uur;
zondag: 14 15- 16.30- 19 15-21.30
uur.
Duo 2
FROM HELL TO VICTORY. 12
Dagelijks. 14.00 - 19 00 - 21.15 uur;
zondag: 14 00-16.15-19.00-21.15
uur.
Nachtvoorstellingen
Duo 1
PORNOPOESJES IN DE WOLKEN, 18
Vrijdag- en zaterdagavond 24 00 uur.
Duo 2
S O S ATOOMONDERZEEÈR GE
ZONKEN. 18
Vrijdag- en zaterdagavond 23 45 uur.
hij van iemand houdt en dat er
iemand van hem houdt.
(Filmhuis, za. t/m di. 20.15 uur)
In de nachtvoorstelling van het
Filmhuis, zaterdag 23 uur, „A nous la
liberté" van René Clair (1931)
Liefhebbers van thrillers en
spionage-romans kunnen hun
hart ophalen aan de nieuwste
roman van Frederick Forsyth:
„Het alternatief van de duivel"
(The Devil's Alternative), die in
de vertaling van Pon Ruiter
kortgeleden bij de uitgeverij
Bruna te Utrecht verscheen.
Frederick Forsyth is een uit
muntende schrijver. Zijn uitste
kend gedokumenteerde thrillers
ademen een grote authenticiteit
uit. Romans als „De dag van de
jakhals", „De honden van de
oorlog" en ook „Geheim Dos
sier: Odessa" behoren ook in
Nederland tot de geheide best
sellers.
„Het alternatief van de duivel" is
een geraffineerde mengeling van
spionage, suspence, politiek en
avontuur. Tegen een uiterst he
dendaagse achtergrond van het
wereldgebeuren plaatst Forsyth
als katalysator een paar mensen,
die ergens in Rusland strijden voor
een vrij Oekraine. Die paar bestrij
ders van het Sovjet-kommunisme
zijn de direkte oorzaak voor een
gigantisch wereldcrisis, waarin de
kans op een derde wereldoorlog
levensgroot aanwezig is.
Forsyth is er in geslaagd om op
een geloofwaardige wijze aan te
geven hoe een wereldcrisis kan
ontstaan, hoe door een reeks niet
te voorkomen toevalligheden en
menselijk falen het overleven van
de aarde aan een zijden draad kan
komen te hangen
Ik denk dat Forsyth heel goede
bepaalde ClA-rapporten heeft
gelezen, zoals die zijn weergege
ven in het boek „The weather
Conspiracy" waarin de oorzaken
en gevolgen worden gekenschetst
van een dreigende hongersnood in
Rusland tegenover volle graan
schuren in de VS en Canada Dit
uiterst belangrijke element speelt
een bepalende rol in „Het alter
natief van de duivel" zoals ook de
in het geheim werkende tegen
standers van de Sovjet-burokratie
een beslissende rol spelen Op
uiterst knappe wijze voegt Forsyth
al deze elementen aaneen en
werkt dan langzaam maar zeker
naar een enerverend hoogtepunt
toe: de kaping van een reuzen-
tanker van 1 miljoen ton. een va
rende bom.
Het is de verdienste van dit
boek, dat het Yiaast een grote
hoeveelheid spanning de lezer óók
een inzicht geeft in het grote poli
tieke wereldspel, laat zien dat alle
politieke beslissingen der groot
machten afhangen van soms
kleine, onopvallende details, af
hangen ook van een enkele man,
die op het beslissende moment
een verkeerde keus kan maken.
Zelf heb ik „Het alternatief van
de duivel" soms met het zweet in
m'n handen gelezen. Niet alleen,
omdat de climax van het boek zich
afspeelt in de Noordzee nabij Rot
terdam. maar ook door de grote
mate van geloofwaardigheid waar
mee Forsyth zijn in feite ongeloof
lijke verhaal presenteert en uitdiept
Zoals ook bij de vorige romans van
Frederick Forsyth het geval was,
zet het boek je na afloop aan het
denken, ook al blijft „Het alter
natief van de duivel" een fictie.
Deze roman toont echter ook
aan, dat het wel en wee van de
planeet aarde voor een (te) groot
deel afhangt van de soms wis
pelturige inzichten van slechts en
kelen. Eén verkeerde beslissing
en we kunnen ons bestaan in dit
aardse tranendal vaarwel zeggen.
Of we het willen of niet
„Het alternatief van de
duivel", aanbevolen. Een thriller
van formaat!
Bert Vos.
„Het alternatief van de duivel",
(„The devil's alternative") - 1979.
Vertaling: Pon Ruiter, 1979, uit
gegeven door Bruna Zn te
Utrecht. Gebonden 477 pagina's.
Prijs 1 29,90
