Honger zal ook in de tachtiger
jaren niet te stillen zijnn
OMWIKKELIMiSIUJLI»
Hulpverleners vaak voor onoplosbare problemen
UITEINDELIJK *U
MAANDAG 24 DECEMBER 1979 mt.
VEERTIEN MILJOEN
Honger en voedselgebrek, er
Is nauwelijks een onderwerp te
bedenken dat in de afgelopen
tien jaar meer in de belangstel
ling heeft gestaan dan de
voedselproblemen waar miljoe
nen mensen op deze wereld mee
ta maken hebben. En ook voor
de jaren tachtig - die direkt al
beginnen met het jaar van de
vluchteling - is die belangstel
ling hard nodig. Wie alle in het
westen gehouden acties in de
jaren zeventig om geld. voedsel,
medicamenten, kleding en
zovoorts bij elkaar te krijgen op
een rij zou zetten, zal het gevoel
krijgen dat er in de probleem-
landen - voornamelijk In Afrika,
Zuid Amerika en Zuid-oost Azië
- heel wat bereikt moet zijn. He
laas, alle goede bedoelingen
van gevers en hulpverleners ten
spijt, er Is nog vrijwel niets ge
beurd. En dat is geen klacht om
dat er niet genoeg Is gegeven of
geholpen, maar omdat er zoveel
te geven en te helpen is, omdat
de problemen ter plaatse vaak
zo onmetelijk veel groter zijn
dan je je in Nederland kunt
voorstellen.
Dat idee van die geringe vooruit
gang ondanks alle gedane inspan
ningen bekroop ons toen wij vorig
jaar voor de 3e maal in de jaren ze
ventig een bezoek brachten aan
de plaats Tiznit, in het zuiden van
Marokko. En dan ben je hier eigen
lijk nog niet eens in zó n slecht
oord. want wie op de kaart kijkt,
bespeurt zo hier en daar zelfs nog
een streepje groene verf. De stad
ligt aan de voet van het Anti-Atlas
gebergte en, hoewel nog bijna een
half continent van de Sahel verwil
derd, hier tref je al een flink stuk
Afrikaanse problematiek aan. Het
is ronduit verbijsterend om na ja
ren op een plaats terug te komen
publicatie van de Stichting
Mensen In nood, een van de
grootste hulpverleners die van
uit ons land onder andere In het
Sahel gebied hulpverlenen. Een
opmerking die tekenend is voor
de onmacht die veel hulpverle
ners en hulpverlenende instan
ties voelen.
Naast die veertien miljoen
hongerdoden per jaar leven er nog
honderden mil|oenen mensen, die
nèt niet van honger sterven. Men
sen, met een nog tragischer lot dan
de doden Eeuwige honger, je ziet
dat overal op dit continent, houdt
de mensen van de wieg tot het grat
klein en zwak Kinderen, die altijd
honger lijden, worden ook in hun
verstandelijke ontwikkeling ernstig
of zelfs onherstelbaar geschaad
Een nieuwe generatie die mee had
kunnen helpen uit de problemen te
komen, sterft in het eerste levens
jaar of komt niet aan volwassen
heid toe En zo gaaf het jaar in jaar
uit, zonder uitzicht op verbeten ïg
En naast de lichamelijke zwakheio
zijn de bevolkingen van hele lan
den vaak geestelijk door de honger
niet in staal enige weerstand te
bieden. Het is dan ook geen won
der dat dictators het op dit con
tinent zo makkelijk voor het zeg
gen krijgen.
Maar ondanks alle honger
doden. alle hongerenden en alle
nog steeds niet gerealiseerde
projecten en nieuwe tegenslagen
blijft de hulp doorgaan, moet ze
ook door blijven gaan We zullen
ons met zijn allen meer, nog meer
dan in het verleden al gebeurde, in
moeten spannen om daar waar het
nodig is bij te dragen aan een op
lossing van problemen als onder
voeding, slechte medische ver
zorging. onderontwikkeling,
slechte behuizing en vaak veel te-
grote gezinnen Allemaal proble
men die nu nog steeds honderden
miljoenen mensen vrijwel elke zin
aan het leven ontnemen. Laten we
daar de komende dagen even al
lemaal bij stil staan.
Water is sporadisch te verkrijgen en verdampt In de open komme
tjes snel bij de extreem hoge temperaturen.
„In 1978 stierven veertien
miljoen mensen - in aantal de
hele Nederlandse bevolking -
ten gevolge van honger en on
dervoeding. Ook dit jaar zal het
zo zijn en het volgend jaar en het
eind Is niet In zicht" en dit wordt
dan nog wel geschreven In een
Kinderen In het Sahelgebied.
waar nog vrijwel de zelfde plaatsen
aan de Afrikaanse Middellandse
zeekust voor toeristen min of meer
als attractie in stand wordt gehou
den. tref je hier aan als de bittere
werkelijkheid van alledag. Water
dat vaak alleen - ongezuiverd - uit
een bron te krijgen is, ëls het er al
is, mensen gekleed in jute zakken
en Amerikaanse blikken die overal
dienst voor doen, hier als wieg,
daar als dakbedekking En hier sta
je nog maar aan het voorportaal
van een wat betreft de voorzienin
gen voor zijn inwoners voor de
meesten ellendig continent.
SAHARA
We staan hier ook aan de rand
van de Sahara, die - steeds verder
oprukkend naar nu nog een beetje
vruchtbare gebieden - het groot
ste deel van Noord Afrika in beslag
neemt. En ook hier. in het op veel
plaatsen vrijwel onbegaanbare
Sahara gebied met bergtoppen ver
boven de 3.000 meter, zand-,
grind- en steenwoestijnen, kom je
mensen tegen, vaak niets meer
bezittend dan de schamele kleren
die ze dragen en een stok in hun
handen. Het is hier voor iedere
westerling onbegrijpelijk hoe deze
mensen zich in leven houden.
Verder naar het zuiden, waar de
Sahara overgaat in een savanne
gebied, ligt de Sahelzöne. in de
afgelopen tien jaar tal van malen,
zo niet constant, een rampgebied.
De bestaansmogelijkheden voor
de voor het merendeel als noma
den rondtrekkende veetelers wer
den hier tot vrijwel het nulpunt ge
reduceerd door de droogte die dit
gebied een aantal jaren aaneen
trof. Dit ook. is het gebied dat een
tijd lang in het internationale mid
delpunt van de hulpverlening heeft
gestaan. Maar ook hier weer, ont
dek je de gigantische problemen
waarvoor hulpverleners staan. Af
standen waar wij ons geen voor
stelling van kunnen vormen moe
ten overbrugd worden in verzen
gende temperaturen. Temperatu
ren zo hoog, dat soms medicijnen
erdoor onbruikbaar werden.
Als er op de schooltjes al lesmateriaal is, moet dit vaak door twee
of meer kinderen worden gedeeld.
Foto's werden beschikbaar gesteld door de Stichting Mensen in
Nood te Den Bosch.
