,Wij vertegenwoordigen de visueel onmondigen'
„In dienst van de Jeugdraad kan ik
duidelijker kiezen voor de jongeren"
J. Oosting, direkteur Provinciale Welstandscommissie:
Pim van Es begint morgen als ambulant functionaris
DONDERDAG 31 JANUAR11980
plaatselijk nieuws
(van onze verslaggever Marnix Kreijns)
LEUSDEN - Het vertegenwoordigen van wat hij noemt de „visueel
onmondigen" dat is voor de heer J. Oosting de grootste rechtvaardi
ging van het bestaan van de commissie waarvan hij direkteur is: de
Provinciale Utrechtse Welstandscommissie (PUWC). „Het gaat om
een groep mensen, die onbekend is, die weinig mogelijkheden heeft
om als groep in te spreken. Die totaliteit moet je beschermen tegen de
invloed van een enkeling", aldus Oosting.
De direkteur van de Welstandscommissie sprak maandagavond
jongstleden in het gemeentelijk informatiecentrum voor een groep
genodigden. Onder hen bevonden zich onder meer leden van de
gemeenteraad, de werkgroep Ruimtelijke Ordening en het Coördina
tieteam van het CML, de Vrouwenadviescommissie, de architec
tenwinkel, de besturen van de wijkorganen en huiseigenarenvere-
nigingen, het bestuur van de woningstichting Leusden, de leden van
de werkgroepen Midden- en Kleinbedrijf en Agrarische Aangelegen
heden en een aantal ambtenaren. Voor dat gezelschap hield Oosting
eerst een inleidend verhaal, vertoonde vervolgens wat dia*s en ging
tenslotte nog even met de zaal in discussie. Bij dat laatste onderdeel
van de avond werd het vuur de heer Oosting af en toe danig na aan de
schenen gelegd, waarbij sprekers uit de zaal over de vraag, wie als
deskundige beschouwd kan worden, wanneer het gaat om het
beoordelen van een woonomgeving, anders bleken te denken dan de
direkteur van de Welstandscommissie.
Oosting begon zijn verhaal met de
opmerking dat hij het werk van zijn
commissie niet als overbodig be
schouwt. Dat de publieke opinie van
die gedachte wel eens afwijkt toonde
hij aan de hand van een aantal cita
ten uit persberichten. Trefwoorden
in de door Oosting geselecteerde
berichten ware onder andere: irrita
tie, vertragingen, gedonder, autori
tair, natte vinger en machtsmisbruik.
„Het is", aldus Oosting, „niet de be
doeling van mijn betoog dat van nu
af aan alle adviezen van de Wel
standscommissie in Leusden blin
delings worden opgevolgd, ook niet
om enig gejuich voor het werk van de
commissie te ontlokken. Maar ik wil
wel het beeld rectificeren, dat de
PUWC een notoire dwarsligger zou
zijn. De PUWC is niets anders dan
een deskundig adviseur; een instan
tie die opkomt voor het belang van
de gemeenschap, wanneer het gaat
om de visuele kwaliteit van omge
ving en landschap".
NIETS NIEUWS
Onafhankelijk nieuwsblad
voor de gemeente Leusden
Verschijnt elke dinsdag
en donderdag
Redaktie:
Bert Vos, Marnix Kreijns en Peter
van Meenen
Verantwoordelijk redakteur:
Bert Vos.
Inlevering kopij en advertenties:
voor het dinsdagnummer tot uiterlijk
maandagmiddag 12 uur. voor het
donderdagnummer tot uiterlijk
woensdagmiddag 12 uur.
Redaktie en administratie: Kan
toor Leusder Krant. Rozendaallaan
9. Leusden-centrum. Op werkdagen
geopend van 09 00 tot 12 00 uur en
van 14 00 tot 17 00 uur
Abonnementsgeld: 40,- per
jaar. 20,50 per half jaar. 10.50
per kwartaal
Klachten bezorging:
Als abonnee dient u de krant voor
dinsdag- of donderdagavond 18 00
uur te hebben ontvangen Is dat niet
het geval, neem dan kontakt op met
onze hoofdagent bezorging, (dins
dag en donderdag tussen 18 30 en
19.30 uur), tel 033-40691
Bij geen gehoor kunt u kontakt op
nemen met onze inspekteur bezor
ging, overdag 03420-6141, na vijf
uur 03420-4679
Nabestellen foto's:
De meeste in de Leusder Krant ge
publiceerde foto's kunt u nabestel
len (met uitzondering van archief-
en historische foto's), bij vooruitbe
taling van 5 - per exemplaar (for
maat 13 x* 18 cm) op giro 871441
t.n v de BDU b.v te Barneveld met
duidelijke vermelding van gewenste
foto, aantal, nummer van krant, pa
gina waarop de foto werd geplaatst.
U kunt ook kontant betalen op ons
kantoor. Rozendaallaan 9, Leus
den/centrum
Ongeveer drie tot vier weken na
betaling ontvangt u de gewenste
foto's thuis
DE LEUSDER KRANT is een uit
gave van de BDU-krantenkom-
binatie te Barneveld.
kunst en cultuur, die onder andere een
nieuwe architectengeneratie oplever
de. Ook de bond „Heemschut" ontstaat
in die tijd en daar wordt in 1912 een
eerste pleidooi voor wat dan nog heet
een ..schoonheidsraad" gehouden
Tussen beide wereldoorlogen in ont
staan er daadwerkelijke schoonheids
commissies, die zich ten doel stellen
het fraaie aanzien van steden en dor
pen te beschermen. Oosting: ,,Een
nogal elitair doel, waarbij vooral de be
langen van de gegoede stand behartigd
werden".
Na de tweede wereldoorlog verschij
nen er in de bouwverordeningen van
grote steden al snel een welstandsarti-
kel, terwijl de kleinere gemeenten het in
regionale organisaties zoeken De
Utrechtse PWC bestaat sedert 1929 als
afdeling Utrecht van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten. Bij de invoe
ring van de Woningwet 1965 - die on
der veel meer gemeenten opdroeg bij
het verlenen van een bouwvergunning
over het welstandsaspect advies in te
winnen bij een deskundige commissie -
werd de PUWC omgezet in een ge
meenschappelijk regeling. Daarin ne
men naast Leusden nog 42 andere ge
meenten deel.
AROB-UITSPRAAK
Oosting wees er op dat de wetsterm
„deskundig college" voor meerdere
interpretaties vatbaar is, en dat pas de
laatste tijd enigszins duidelijk wordt wat
daaronder verstaan dient te worden
Oosting „Een klein houvast biedt een
recente uitspraak van een AROB-
rechter, die de vraag kreeg voorgelegd
of de welstandscommissie in de ge
meente Bemmel als een deskundig
college in de zin der wet beschouwd
kon worden De commissie bestond
daar uit de direkteur gemeentewerken,
een wethouder en de gemeentelijke
stedebouwkundige. De AROB-rechter
heeft toen uitgesproken dat het uiterst
twijfelachtig is of hier van een deskun
dig college gesproken kan worden In
het arrest wordt er op gewezen dat de
commissie een onafhankelijke positie
ten opzichte van burgemeester en wet
houders moet in kunnen nemen"
De laatste tijd komen er gerechtelij
ke uitspraken over het terrein van de
welstandscommissies en volgens
Oosting is daarbij de tendens dat een
gemeentebestuur niet alleen verplicht
is advies in te winnen - dat wordt het
door de wet opgedragen - maar dat een
college van b en w. ook niet ongemoti
veerd van een uitgebracht advies mag
afwijken
SUBCOMMISSIES
Voor wat betreft de organisatie van
de PUWC deelde de direkteur mee, dat
er vijf subcommissies zijn, die ieder ge
vormd worden door twee architecten
359M9
\-s- or vBraste
-
-
Een dakkapel op een woning in Leusden. Er zijn burgers die de PUWC er van verdenken het vooral op deze
verbetering van het woongenot te hebben voorzien. De Welstandscommissie zeurt altijd dat de lijst niet wit
maar zwart moet zijn of dat het geheel twee centimeter naar links geplaatst zou moeten worden. Een
misverstand, vindt direkteur Oosting.
plus een voorzitter uit de bestuurlijke
hoek. Iedere commissie behandelt de
adviesaanvragen uit een bepaald ge
deelte van de provincie, terwijl er voor
Nieuwgem een aparte subcommissie in
het leven is geroepen.
De subcommissies krijgen jaarlijks in
totaal 6000 nieuwe adviesaanvragen te
verwerken, terwijl er dan nog eens zo n
1500 opnieuw ingediende aanvraaen
op tafel komen. Aan de hand van cijfers
trachtte Oosting duidelijk te maken, dat
de gedachte dat de PUWC zo ver
schrikkelijk veel bouw- en ver
bouwplannen negatief beoordeelt, niet
juist is In 1978 kreeg de PUWC 6200
adviesaanvragen te verwerken, waar
van er 5349 meteen de eerste keer po
sitief beoordeeld werden 255 plannen
konden bij tweede indiening het fiat van
de commissie krijgen, terwijl dat bij 88
plannen de derde keer het geval was
Daarnaast werden door gemeentebe
sturen ook nog eens 155 bouwvergun
ningen in afwijking van het advies afge
geven.
ONVOLDOEND BEKWAAM
Voor wat betreft Leusden kon de di
rekteur van de Welstandscommissie
enige cijfers over 1979 overleggen Er
werden vorig jaar vanuit Leusden 226
adviezen gevraagd, waarvan er 201 de
eerste keer positief beoordeeld werden,
acht de tweede keer en twee de derde
keer Daarnaast werden nog wat
bouwvergunningen afgegeven in afwij
king van het advies van de commissie.
Oosting concludeerde dat de situatie
nogal wat gunstiger is dan wordt veron
dersteld en noemde als belangrijkste
oorzaken voor negatieve adviezen; on
voldoend bekwame ontwerpers, onvol
doende tekentechnische kwaliteit van
het ontwerp en onvoldoende informatie
met name over de omgeving waarin het
te bouwen ontwerp komt te staan
Daarbij tekende Oosting wel aan dat
veel van de ontwerpen die ter advise
ring worden voorgelegd niet afkomstig
zijn van architecten
Overigens noemde de direkteur van
de PUWC het opvallend dat er juist te
gen het werk van welstandscommissies
wordt aangeschopt Oosting: „Ieder
een vindt het vanzelfsprekend dat de
overheid regulerend en controlerend
optreedt wanneer het gaat om het mi
lieu Vaak gebeurt dat ook op verzoek
van burgers ledereen vindt het ook
normaal dat de overheid bemoeienis
heeft met ruimtelijke ordening. Maar als
het dan om welstand gaat. schijnt ie
dereen daar ineens anders over te den
ken"
Tijdens de discussie die na de
diaserie volgde, bleken de aanwezi
gen daarover niet met Oosting van
mening te verschillen. Wel werd er
kritiek geuit op de samenstelling van
de subcommissies, waar de
beoordeling dus in z'n geheel aan
architecten wordt overgelaten. Ver
schillende aanwezigen vroegen zich
af of dat nu de juiste vertegenwoor
digers geacht moeten worden van de
„visueel onmondigen". Waarom
zouden leken niet kunnen oordelen
over hun woonomgeving, zo was een
vraag. Waarom zitten er geen vrou
wen in de subcommissies, was een
andere vraag. Ook één van de in de
zaal aanwezige architecten bepleitte
tenminste opname van gebruikers
van woningen in de commissies.
Oosting verklaarde zich van een en
ander geen principieel tegenstander,
maar gaf anderzijds de indruk weinig
te zien in de gedane suggesties.
Oosting: „Zou het daardoor nu zo
veel democratischer, zo veel beter
worden?"
Oosting liet weten dat het bewaken
van die kwaliteit bepaald geen nieuwe
aktiviteit is. Al vanaf de vijftiende eeuw
bestaan er ordonantién en keuren die
bepalingen bevatten aangaande nieuw
te bouwen huizen Maar in de loop der
eeuwen is de aandacht voor de esthe
tiek van de omgeving niet altijd even
groot geweest De negentiende eeuw
bijvoorbeeld kenmerkt zich enerzijds
door de weinig fraaie „revolutiebouw
anderzijds door het verdwijnen van veel
monumentaals Volgens Oosting ont
stond tussen 1890 en 1918 een ver
nieuwingsbeweging op het terrein van
(Van onze verslaggever Marnix
Kreyns).
LEUSDEN - „Het lijkt mij zinnig
dat je als professioneel jon
gerenwerker onafhankelijk staat
van de gemeente. De belangen
van de jongeren en de gemeente
zullen niet altijd overeenstem
men. Ik denk, dat als je in dienst
van de gemeente werkt je door de
jongeren voor wie je werkt gauw
met die gemeente geïdentifi
ceerd zult worden. Daardoor
zullen ze ook minder makkelijk
met plannen, hoe vaag ook, naar
je toe komen. In dienst van de
Jeugdraad kan ik duidelijker kie
zen voor de jongeren en het be
hartigen van hun belangen. Ik zie
mij daarbij vooral als tussenper
soon, die helpt om plannen goed
op papier te zetten enzovoort.
Dus ik vind het wel een gelukkige
beslissing dat ik als ambulant
functionaris in zekere mate on
afhankelijk van de gemeente
sta."
Aldus Pim van Es (25). met ingang
van morgen (1 februari) ambulant func
tionaris voor het jeugd- en jongeren
werk inde gemeente Leusden In dienst
van de Jeugdraad, een volgens Van Es
„gelukkige beslissingdie. zoals be
kend, na een lange strijd tussen
Jeugdraad en gemeente genomen
werd Maar nu is hij er dan en daarmee
is voor Pim van Es een procedure af
gerond, die wat hem betrof begin no
vember vorig jaar van start ging Van
Es: „Ik ben vorig jaar van Middeloo af
gekomen. waar ik geslaagd ben voor de
richting „cultureel werk Na de vakan
tie heb ik eerst gesolliciteerd voor een
baan bij de Vangrail in Soest, maar dat
ging via de TAP-regeling (Tijdelijke Ar
beidsplaatsen Regeling red.) en zou
dus maximaal een half jaar of een jaar
geduurd hebben Juist toen dat wat
vastere vormen aan begon te nemen,
kreeg ik van het Arbeidsburo te horen
dat er in Leusden kans was op een
vaste betrekking. Dat stond me natuur
lijk meer aan. Niet alleen vanwege de
zekerheid, maar ook omdat ik in Soest
gebonden zou zijn geweest aan een
stipte dagindeling. Daar was het pro
gramma al helemaal voor klaar de ene
middag de figuurzaagclub. de andere
middag de kleiclub. enzovoort. Zoiets
inspireert me weinig Hier in Leusden is
het veel soepeler, wat me overigens
ook in het belang van de jongeren zelf
lijkt."
AANDACHTSPUNTEN
De begin november gestarte sollici
tatie-procedure verliep aanvankelijk vrij
vlot. Van Es „Ik heb gesprekken gehad
met de Jeugdraad en verschillende van
de daarbij aangesloten groeperingen
Dat leverde allemaal geen problemen
op; en de medische en psychologische
keuringen ook niet Maar toen het uit
eindelijk tot een aanstelling moest ko
men, ontbrak de werkinstruktie, en dat
was een voorwaarde, die door de ge
meenteraad is gesteld Die moest dus
nog worden opgesteld
In de werkinstruktie staan een aantal
zaken genoemd, die Pim van Es aan
duidt als „aandachtspunten" Boven
aan staat het op poten zetten van het
open jongerenwerk in deze gemeente
Van Es: „Ik denk dat het daarbij in de
eerste plaats belangrijk is dat er een
groep komt, die dat open jongerenwerk
kan dragen Die het open jongeren
centrum, dat er gaat komen, niet alleen
bevolkt, maar ook kan runnen Er is in
het verleden al wel een hoop gepraat
over de ruimte, maar nog weinig over de
inhoud ervan."
Een tweede aandachtspunt vormt het
verlenen van service aan de vrijwilligers
van het bestaande jongerenwerk, in
Leusden op basis van verschillende
confessies Pim van Es daarover „Bij
een aantal clubs bestaat de behoefte
om wat te doen aan de begeleiding van
de vrijwilligers Deskundigheidsbevor
dering klinkt in dat verband misschien
wat hoogdravend, maar het gaat er toch
wel om om die mensen te laten zien wat
nu eigenlijk de inhoud van zo'n functie
is. hun verantwoordelijkheid tegenover
de mensen met wie ze werken Dat kan
bijvoorbeeld eens via een werkweek
end. of via literatuur, die ik voor hen
verzamel Natuurlijk alleen als er be
hoefte aan bestaat, maar er zijn al
concrete vragen hierover Voorts dient
ook de planning van aktiviteiten de
aandacht van Van Es te krijgen „Er
moet een programma-overleg zijn, zo
dat niet gelijktijdig vanuit verschillende
clubs hetzelfde aanbod komt. Dat moet
ik gaan coördineren.'
NIET LOS TE ZIEN
Tenslotte heeft de ambulant functio
naris enige werkzaamheden ten aan
zien van de Jeugdraad zelf Enig ad
ministratief werk en deelname in het
maandelijks overleg. Pim van Es „Ik
heb nu een paar vergaderingen bijge
woond en dat zag er plezierig uit De
vergaderingen worden goed bezocht,
er wordt op een aardige manier met
elkaar overlegd. Dat heeft zin Zeker
ook voor de contacten tussen het open
jongerenwerk en de reeds bestaande
dingen zoals de Til en 't Claeverenblad.
Want het nieuwe is toch niet los te zien
van wat er al bestaat."
De afgelopen tijd heeft Van Es enige
studie gewijd aan Leusden, wat hem tot
de voorlopige conclusie brengt dat het
nog een aardige klus zal worden om tot
een samenhangend aanbod voor de
jongeren te komen En aan de hand van
de sociale kaart heeft Van Es al gecon
stateerd dat de voorzieningen de groei
in Leusden niet bij hebben kunnen be
nen.
Voorlopig kan de ambulant functio
naris zijn taak in Leusden in ieder geval
zeer letterlijk opvatten Van Es zal de
eerste tijd zeer ambulant zijn Niet al
leen omdat het kennismaken links en
rechts hem noopt tot het afleggen van
de nodige bezoeken. Ook omdat er
voor de jongerenwerker nog geen
werkruimte beschikbaar is. Van Es
.Zet maar in de krant dat ik nog op zoek
ben naar een werkruimte Die hoeft niet
persé van de gemeente gehuurd te
worden, als een particulier iets be
schikbaar heeft dat als kantoor dienst
zou kunnen doen, dan is het ook prima.
Ik heb in ieder geval een ruimte nodig
Voor vergaderingen bijvoorbeeld,
waarbij je de papieren bij de hand wil
hebben. Ook moet de administratie van
de Jeugdraad eens op een vast punt
bijeengebracht worden, want die is
momenteel over verschillende burola-
den in Leusden verspreid En ik moet
toch ook bereikbaar zijn voor verenigin
gen en dergelijke om de planning te
kunnen coördineren Daarvoor zouden
ze me nu beter met een mobilofoon
kunnen uitrusten."
Wanneer hij tezijnertijd over een
kantoor beschikt, is Pim van Es van
plan om daar in ieder geval op maan
dagochtend. woensdagochtend en vrij
dagmiddag aanwezig te zijn en dus
bereikbaar Wanneer het zover is, zul
len adres en telefoonnummer via de
Leusder Krant bekend gemaakt wor
den
Voorlopig leidt de jongerenwerker
een zwervend bestaan; „ik ken
Leusden nog niet zo goed", zegt de
uit het Brabantse Vught afkomstige
en nu vijf jaar in Amersfoort woon
achtige Pim van Es, „maar ik wil het
goed leren kennen. Kijken, hoe het
allemaal in elkaar zit. Ik heb in ieder
geval al een afspraak gemaakt met
een jongen uit Achterveld om dat
dorp met carnaval te gaan ontdek
ken. Op die manier leer je gemakke
lijk een aantal mensen kennen. En
het schijnt daar nog best een aardig
feest te zijn ook
