I
Rijksscholen-gemeenschap aan het
Thorbeckeplein: H.A.V.O. en V.W.O.
Ronald Tolman me
beelden en etsen ir
het Kapelhuis
Voortgezet onderwijs in Amersfoort 3
DONDERDAG 21 FEBRUAR11980
onderwijs
AMERSFOORT - Als we de rector
van de Rijksscholengemeenschap
aan het Thorbeckeplein vragen iets
over het onderwijs op zijn school te
vertellen, neemt hij dat als volgt op.
„Er zijn een heleboek kreten in het
onderwijs, waarbij ik me niet zo thuis
voel. Afzetten tegen levert niet vaak
een positieve bijdrage op. Ik wil dus
proberen in gewone woorden iets
over ons onderwijs te zeggen."
Zo start de heer J. Angevaare. rector
van een school met zo n 750 leerlingen
van allerlei pluimage sociaal en wat
welstand betreft, zijn mededelingen
over het schoolgebeuren
De Rijksscholengemeenschap, de
vroegere 5-jange Rijks Hogere Burger
School, heeft een HAVO en een VWO-
afdeling De HAVO is een vijfjarige, het
atheneum is een zesjarige opleiding.
De brugklas is niet geselekteerd naar
mtellekt of verstandelijk vermogen.
Hoogstens naar plaats van herkomst
van de leerlingen
ELKE BRUGKLAS HEEFT
EIGEN MENTOR
..We werken de laatste jaren met vier
tot vijf brugklassen.'' aldus de heer An
gevaare. ..die ieder hun eigen mentor
hebben. Deze mentor geeft een aantal
uren in een bepaald vak aan die klas
les. hij geeft ook de studie-uren voor die
klas Vier uur voor de hele klas, twee
uur per kind.
Na verloop van tijd wordt er door ór
mentor een uur bijles gegeven aan leer
lingen, die achtergekomen zijn
De bedoeling is. dat er een goede
band gaat ontstaan tussen de mentor
en de leerlingen. Dat vereist van de
mentor een bepaalde inzet in zo n klas.
Mentor zijn is niet alleen een kwestie
van organiseren, maar het is aandacht
geven aan het kind en openstaan voor
het kind, zodat je bepaalde dingen kunt
signaleren
Aan het eind van het jaar proberen
we na te gaan wie geschikt is voor de
HAVO en wie voor het atheneum. In
principe hanteren we het strikte cijfer
materiaal, om heel goed te weten wan-
neeer we daarvan afwijken, in overleg
met de ouders Niet in alle gevallen ge
ven de cijfers de doorslag Een leerling,
die verschrikkelijk zijn best doet, zal
steun bij ons kunnen vinden Inzet is
voor een groot deel toch verantwoorde
lijk voor het slagen op scholen
VERLENGDE
BRUGKLAS
Voor een aantal gevallen kunnen we
daar geen redelijke beslissing in ne-
men Met een aantal docenten, die dat
al een paar jaar doen, maken we een
verlengde brugklas. Daar zijn we dan
mee bezig wie kan alsnog naar HAVO.
wie naar atheneum
Vanaf de derde klas zijn HAVO en
atheneum geheel gesepareerd. Het
mentorensysteem blijft bestaan in de
tweede en derde klas, hoewel dan geen
studielessen meer worden gegeven
In de derde klas komt er voor de leer
lingen van de HAVO een beslis
singsmoment, wanneer zij voor de vier
de klas het pakket van vakken moeten
kiezen (6). waarin zij eindexamen gaan
doen Bij die keuze is de dekaan be
hulpzaam Hij wordt bijgestaan door
funktionarissen van de Dienst voor
School- en Beroepskeuze
De heer Angevaare: ..Het is geen si
necure om die 4 HAVO-leerlingen. die
bij ons zitten en die van MAVO-oplei-
dingen of andere scholen afkomen, in
goede banen te leiden.
4 HAVO-GROEPEN
MET ALLE EEN
EIGEN MENTOR
Dit jaar hebben we de HAVO in vier
groepen verdeeld, die alle vier een ei
gen mentor hebben Behalve dat deze
leerlingen les van hun mentor krijgen,
komen ze éénmaal per week met hem
samen In het begin van het jaar zijn de
4 HAVO-leerlingen op werkweek ge
weest met de mentor en andere do
centen. om een zekere vorm van een
heid te vinden
Voor het grootste probleem in 4 HA
VO hebben wij nog geen goede oplos
sing gevonden hoe houden we die kin
deren goed aan het werk Ze hebben zó
veel buitenschoolse belangstelling, dat
het schoolwerk vaak in het gedrang
komt. Dat is trouwens een landelijk ver
schijnsel Ik denk, dat op iedere school
het aantal doublures in 4 HAVO het
grootst is. We vinden, dat de begelei
ding een andere moet zijn dan die in de
lagere klassen. Deze leerlingen moeten
al een grotere mate van zelfstandigheid
hebben.
Een van onze docenten heeft een
jaar lang een opleiding gevolgd in
Utrecht voor leerlingenbegeleiding. Hij
bemoeit zich uitermate met deze pro
blematiek.
Voor veel HAVO-leerlingen is het
vijfde jaar een moeilijk jaar, omdat ze na
de drie schoolonderzoeken betrekkelijk
Taai-les op de Rijksscholengemeenschap.
snel met een soort eindexamensfeer in
kontakt komen.
ATHENEUM
In de derde klas van het atheneum
moeten de leerlingen een keuze gaan
doen of ze de A- of de B-richting willen
kiezen. De Rijksscholengemeenschap
heeft namelijk een gedeeld atheneum
Meestal wordt die keuze ingegeven
door het feit, dat leerlingen zich door de
exacte vakken voelen aangetrokken.
Een bepaald aantal leerlingen staat
vaag voor ogen welke richting ze later
willen opgaan. Bij de A-richting komt
het aksent meer op de talen, ekonomie,
handelswetenschappen, wiskunde I te
liggen. Bij B worden de exacte vakken
benadrukt, natuurkunde, scheikunde,
biologie, wiskunde In de vierde klas
atheneum moet voor de vijfde klas het
pakket van 7 vakken worden samen
gesteld. waarin de leerlingen eindexa
men moeten doen.
SCHOOLONDER
ZOEKEN
Lange tijd is er geëksperimenteerd
met de schoolonderzoeken, en zijn er
enquetes gehouden onder de leerlin
gen Het wettelijk minimum schrijft twee
schoolonderzoeken voor, waarin de
gehele eindexamenstof behandeld
moet worden De laatste jaren zijn er op
de Rijksscholengemeenschap drie
schoolonderzoeken geweest Het
eerste schoolonderzoek vindt plaats na
de herfstvakantie in alle 6 vakken voor
de HAVO, in alle 7 vakken voor het
atheneum.
Het tweede schoolonderzoek ge
schiedt direkt na de kerstvakantie Het
derde schoolonderzoek vindt plaats te
gen de paasvakantie, afhankelijk van
de eindexamendata
Voor het eerste schoolonderzoek
vindt bijna alles schriftelijk plaats
Spreekvaardigheid en uitspraak van de
moderne talen spelen natuurlijk ook
een rol Bij het tweede schoolon
derzoek gaat dit net zo Tijdens het der
de schoolonderzoek gaat er ook een
heleboel mondeling, bijvoorbeeld de li
teratuur van Nederlands en de overige
talen Geschiedenis en aardrijkskunde
vinden ook mondeling plaats bij dat
laatste onderzoek, omdat daar ge
maakte werkstukken een rol spelen, die
uiteraard een zeer individuele inbreng
hebben.
„Op vele scholen Is men turbulent
bezig met allerlei vernieuwingen.
Bent u bezig met struktuurwijzigin-
gen?"
HET LEZEN
De heer Angevaare „We hebben
van de studielessen één uur afgeknab
beld. en dat uur hebben we aan Neder
lands gegeven In dat uur wordt gele
zen. Omdat we bemerkt hebben, dat de
kinderen van de basisschool afkomend
vaak aardigheid hebben in lezen Lezen
zit bij ons in de lagere klassen niet in het
schoolprogramma, waardoor de kin
deren het lezen verleren. Ze hebben
veel moeite om het later weer op te
nemen.
In de eerste klas lukt het nu aardig
met het lezen Hoe moeten we dat in de
tweede en de derde klas voortzetten?
We piekeren er nu over hoe we voor hef
volgend jaar dat in ons leerprogramma
voor de tweede klas kunnen opnemen.
Wat de vreemde talen betreft eisen we
van de kinderen ook het lezen in de
tweede en derde klas.
We hebben aangepaste literatuur op
school Maar ons bezit voor literatuur
Nederlands voor die lagere klassen is
betrekkelijk magef.
Het lezen begint pas flink op gang te
komen in de vierde klas HAVO en
atheneum.
BIOLOGIE IN
ATHENEUM A-PAKKET
Een tweede kwestie We willen gaan
proberen om het voor leerlingen van de
vierde klas atheneum A mogelijk te ma
ken om biologie in hun eindexamen
pakket te nemen. Dan zullen ze de les
sen samen met 4B moeten gaan vol
gen
EKONOMIE HEEFT BE
LANGRIJK WISKUNDIG
ASPEKT
Een andersoortige problematiek, die
we hebben aangevat is het feit, dat
ekonomie bij het atheneum een be
langrijk wiskundig aspekt heeft. In 4
atheneum A proberen we wat de eko
nomie betreft daar erg veel aandacht
aan te besteden. We zien dat de
eindexamenresultaten bij het
atheneum daardoor wat beter worden
WISKUNDE IN 3 HAVO
OP 2 NIVO'S
Verder zijn we er met de wiskunde-
sektie over aan het praten om de wis
kunde in 3 HAVO te gaan geven op
twee nivo's Eén voor de leerlingen, die
het beslist willen kiezen Het andere ni-
vo voor de leerlingen, die het in het la
tere leven nodig hebben, en die de wis
kunde als steun kunnen gebruiken voor
de vakken, die ze in de vierde klas krij
gen.
HANDVAARDIGHEID
ALS EINDEXAMENVAK
HAVO
In 4 HAVO willen we te zijner tijd de
handvaardigheid als eindexamenvak
opnemen Het tijdstip van invoering
hangt samen met de tijd, die de Rijks
gebouwendienst nodig zal hebben om
ons een geschikt handvaardigheidslo
kaal te verschaffen Mocht dat vóór
augustus dit |aar niet gereedkomen,
dan gaan we beginnen met een fakul-
tatieve kursus kunstgeschiedenis voor
alle vierde-klassers die dat willen
SAMENWERKING MET
OPENBARE MAVO
SOEST
Voorts zijn we dit jaar gestart met de
samenwerking met de openbare MAVO
in Soest We kunnen op onze school
geen identiek brugjaar hebben aan dat
van de MAVO in Soest. Maar door on
derlinge kontakten van iedere sektie
proberen we vast te stellen waar de
beide scholen vóór of achter liggen Zo
dat leerlingen, die er voor in aanmer
king komen om de overstap te maken,
meteen adekwaat kunnen worden op
gevangen, en eventueel bijgewerkt
kunnen worden.
GEMEENSCHAPPE
LUKE TOELATINGS
COMMISSIE
We doen mee in de gemeen
schappelijke toelatingscommissie in
Amersfoort De bedoeling is om tot een
min of meer gelijk toelatingsbeleid te
komen. In deze toelatingscommissie
zijn alle basisscholen vertegenwoor
digd. en ook alle vormen van voortgezet
openbaar onderwijs.
KENNIS NEDERLANDS
BIJ ENTREE
IN BRUGKLAS
Rector J. Angevaare van de Rijksscholengemeenschap.
Sinds een paar jaar zijn de mensen
van het voortgezet onderwijs en de ba
sisscholen bezig om er over te praten
wat het voortgezet onderwijs aan ken
nis Nederlands verwacht, als een leer
ling in de brugklas komt. Dat heeft zich
ontwikkeld tot groepjes, die zich leerin-
houdelijk bezig houden. Twee van onze
docenten doen daar aan mee.
Voor de rest zie je langzamerhand
zich ontwikkelingen voordoen in het
gewone leerplan Voor bepaalde vak
ken is de inschrijving wat de
eindexamenstof inhoudt niet nauwkeu
rig. Dat geldt niet voor natuurkunde.
Daarvan zijn de onderwerpen nauw
keurig omschreven Maar voor schei
kunde, biologie en talen is dat minder
exact te omschrijven.
Dat maakt een bepaalde ontwikke
ling mogelijk. Zo zie ik hier dat we bij
sommige talen het ook uitstekend vin
den, als de leerling van zijn totale lijst
een paar boeken neemt, die betrekking
hebben op een eigen hobby
Ik heb er de indruk van. dat er heel
geleidelijk aan toch geprobeerd wordt
om ook bij de belangstellingssfeer van
de kinderen aan te sluiten. Dat betekent
niet. dat de leerlingen geen kennis zou
den moeten nemen van hoogtepunten
van de literatuur."
„Denkt u dat op deze school het
intermenselijk kontakt optimaal kan
funktioneren?"
,,'t Werkt redelijk, heb ik de indruk, 't
Kan altijd beter natuurlijk. De meeste
docenten zien ook wel in, dat zonder
emotionele banden kennisoverdracht
nauwelijks kan plaatsvinden.
Dat er aan allerlei technieken geld
wordt besteed is best. maar de mense
lijke relatie verbeter je daar niet mee.
We proberen daar op school zo goed
mogelijk op in te spelen. Je kunt dat
noemen, dat het kind centraal staat.
Natuurlijk worden er ook aan het kind
eisen gesteld. Anders zou een kind niet
redelijkerwijs kunnen funktioneren. In
het hele leven worden eisen aan
mens gesteld, en aan die eisen moe
voldoen.
't Heeft er ook mee te maken, da
school het besef moet bestaan, da
school ook maar een middel en g
doel is. Er zijn soms belangrijker dm
in een mensenleven dan de schoo
De school heeft ook ten aanzien
de leerlingen een bepaalde
voedkundige verplichting. Je word
steeds meer mee geconfronteerd,
kinderen in allerlei problemen raken
maatschappij houdt niet stil bij de i
ren van de school De maatschapp
ke invloeden zijn zo divers. Kindc
zijn geneigd, die dingen op te pikt
die het beste in hun kraam pass
Daarin verschillen ze niet van
meeste volwassenen.
In de school zitten we duidelijk in
opvoedkundige situatie Als opvoe
moet je. wat betreft het verwa
tingspatroon ten aanzien van de i
deren, daar neutraal tegenover sta
waardoor je ruimte verschaft. Kinde
zijn niet vormbaar in de zin dat wi;
naar óns beeld kunnen vormen.
Mijn persoonlijke mening is, da
kinderen in de leerstof moet aan
ken hóe ze keuzes kunnen maker
denk, dat mensen véél meer keu
kunnen maken, dan ze zich bew
zijn. Ik denk, dat individuen v
meer macht hebben dan ze vaak
denken!"
De Rijksscholengemeenschap aan het Thorbeckeplein.
AMERSFOORT - Ronald Tolman
toont tot en met dinsdag 4 maart re
cent werk, beelden en etsen, in het
Kapelhuis aan de Krankeledenstraat
11De tentoonstelling is geopend op
dinsdag tot en met zaterdag van
11.00 tot 17.00 uur.
Goed om het werk van Ronald Tol
man terug te zien in het Kapelhuis
Enkele jaren gelden verkoos Ronald
Tolman, ook in zijn werk, bewust het
isolement van de enkeling. Die leed on
der de geestelijke eenzaamheid,
waarin de welvaart van de materie de
enkeling doemde te leven. Die enkeling
zag de zaken- en bestuursmens per
manent vergaderen, en met gewichtig
gezicht in het rond rennen Veel van
Ronalds werk liet ons toen die verga-
derstoelen zien. Leeg als ze waren door
gebrek aan werkelijke communicatie en
relatievorming. Ronald Tolman toonde
ons ook massa's mensen, hollend naar
het een of andere doel.
Bij de enkeling kwam het op, om te
vragen naar het resultaat van al dat drif
tig bezig zijn. Dat bleef volkomen on
duidelijk. Het milieu vervuilde steeds
meer, de wereld werd steeds gewel
ddadiger, de kernwapenwedloop werd
steeds grimmiger
In Ronald Tolmans werk kroop de
enkeling, de bewustlevende mens,
eenzaam en iel over grote, lege vlakten
heen. Wat betekende al dat nering ge
doe, als het niets bleek bij te dragen aan
het gezond maken van de samenle
ving?
Ronald Tolman is in zijn recente werk
naar de opvatting gegroeid dat alles in
alles is, en dat niets zonder het ander
zou bestaan Dekortzichtigemassa.de
in verzet zijnde enkeling De nering
doende goegemeente in het maat
schappelijk bestel, de kunstenaar-filo-
soof in zijn gedachten wereld. De doml-
ne hardvochtigheid van de massamens
wordt met fijne humor bekeken Het
zich te pletter lopen en vechten tegen
de bierkaai van de enkeling wordt ge
relativeerd.
Zo zien we een prachtig harmonieus
samenzitten en -staan van mensen in
„Groep poserende schoolklas" Met
een milde glimlach benaderd, met be
grip en belangstelling voor zo'n
groepsposeren uitgebeeld
Zo zien we een nieuw element in Ro
nald Tolmans werk het onderdanig,
zwierig, breed of benepen afnemen van
de hoed Vele bronsfiguren zijn daar
mee bezig. Soms neemt de een voor de
ander de hoed af Soms treedt uit een
groep één figuur naar voren, die de
hoed in de hand houdt voor een figuur,
die tegenover de groep geplaatst staat.
Op een hoge sokkel staat één fig
Rond de basis ver beneden neemt
groep figuren, diep naar de grond v
over buigend, de hoeden af.
Op één der etsen verschijnt
groep figuren, die hun hoeden heb
afgenomen, en ze als hoepels ove
straat doen rollen.
De bronzen relativeren op een sa
sche wijze de helden-, de sterrenvi
ring. En heel tragisch staat daar
bronsfiguur op een stuk rails, die
mij de verpersoonlijking is van de Jo
in kamp Westerbork. „Een soort fn
geeft Ronald Tolman dit prach
bronzen beeld veelbetekenend als
naming mee. Het is de stille antih
die nooit aan verering met de hoedt
komt.
Nieuw ook zijn de groepen vrouw
figuren, die Tolman op de etsen
beeldt En de grote architekti
fragmenten in prachtige vlakverdel
en in een heel mooi rood of blauw
architektuur roept gedachten associ
op met het juichende marmer in Ita
De snuivende stier en de minotau
zijn in al hun verering door zuidel
volkeren aus einem Guss met de
naald in de zinkplaat gebeten
Een boeiende tentoonstelling
het werk van een vitaal en gedrev
kunstenaar.
Anco M
