Matthaus Pass ion in
Amersfoort kriiat faam
KOM NAAR DE STERRENPARADE
IN DE NACHT VAN HET HART!
29 MAART
PRESENTATIE
KAAKTEN
WIEL-
RENNEN
NAAFLOOP
'N BUS OF'N TAXI
Open avond
J.O.V.D. in
Ros Beyaart
Biezenkamp
grondiger
geveegd
EERSTE LOTERIJ
TWEEDE LOTERIJ
Nog even en 't is weer zover. Dan gaan de poorten van Ahoy' weer open voor de Grand Gala van het Jaar,
met een keur van topartisten uit binnen- en buitenland die zullen zorgen voor een daverende 10e Nacht van het Hart.
Dit zijn de sterren van 1980.
Frieda Boccara
Mike Burstyn
Julien Clerc
Dream Express
Fiesta Tropical
Nico Haak
Kelly Family
Jürgen Marcus
Massada
Henny May
Benny Neyman
Bertice Reading
Iwan Rebroff
Superjones
Lee Towers
en vele anderen
Het Groot Radio-
en TV Orkest o.l.v.
Harry van Hoof
DINSDAG 25 MAART 1980
LEUSDER KRANT
1
AMERSFOORT - Dat in de lan
delijke dagbladen dezer dagen
de uitvoering van de Matthaus
Passion op zaterdag 29 maart in
de St Joriskerk in één adem wordt
genoemd met de zo bekende uit
voering in de Grote Kerk van
Naarden is er een duidelijk bewijs
voor, dat het initiatief van het co
mité culturele manifestaties St.
Joriskerk voor Amersfoort een
Matthaus Passion-traditie te be
zorgen is .aangeslagen".
Het grootse werk van Johann
Sebastian Bach, dat nu voor de
derde maal in successie in de
Amersfoortse St. Joriskerk wordt
opgevoerd, is waard er meer aan
dacht aan te besteden, omdat het
een hoogtepunt in de muziekge
schiedenis is enerzijds, omdat de
componist op eenzame hoogte
staat anderzijds.
Het is aan de joods musicus
Fehx Mendelssohnn-Bartholdy en
diens vriend en collega de zanger
en toneelspeler Eduard Devrient,
beiden verbonden aan de Sing-
akademie in Berlijn te danken,
dat op 11 maart 1829 - precies
honderd jaar na de eerste uitvoe
ring - de Matthaus Passion weer
werd opgevoerd. Want na Bach's
dood waren zijn werken in verge
telheid oeraakt en zonder het ini
tiatief van Mendelssohn-Bar-
tholdy zouden ze dat misschien
nog zijn. De Matthaus Passion is
één van de grootste werken uit de
christelijke muziekcultuur, past
logisch in de ontwikkeling, die de
kerkmuziek heeft doorgemaakt
sinds de gregoriaanse liturgie on
derdeel van de eredienst uit
maakte. Eerst werden sommige
misgezangen van teksten - se
quensen en tropen - voorzien om
de lange notenreeksen gemak
kelijker in het geheugen te pren
ten. Later worden die sequensen
dialogiserend geschreven, bij be
paalde gelegenheden als samen
spraak uitgevoerd.
Het dramatische karakter van
het lijdensverhaal - dat op Palm
zondag volgens Matthaus, op
woensdag daarna volgens Lucas,
op Witte Donderdag volgens Mar
cus en op Goede Vrijdag volgens
Johannes wordt gelezen - in de
verschillende evangelieën leidt er
toe, dat dit geleidelijk door drie
oersonen wordt gedaan, die resp.
de woorden van Christus, van de
evangelist en van alle anderen,
voordragen. Weer later - en uit de
'age landen afkomstige com-
oonisten als Johannes Oc-
keghem, Jacob Obrecht en Or-
'ando di Lasso hebben er in be
langrijke mate toe bijgedragen -
wordt het zingen meerstemmig,
het verband tussen tekst en mu
ziek veel inniger, gaat men meer
instrumenten gebruiken, ter
ondersteuning. Met de reformatie
krijgt de passio een onverwachte
ontwikkeling, komt de volkstaal in
gebruik, blijft na de motet-passie
de dramatische passio, op duitse
tekst over, komen de evangeli
sche opstandingsverhalen in
zwang. De grote Duitse kerkcom-
ponist van die tijd, Hein rich Schütz
(1585-1672) geeft de stoot tot de
overgang van het motet naar de
kerkcantate of het kerkconcert,
een ontwikkeling die doorgaat
onder Christoph Bemhard, Jo
hann Philipp Kneger en Dietrich
Buxtehude, een einde vindt bij Jo
hann Sebastian Bach (1685-
1750).
In zijn Passionen (Johannes en
Matthaus Passion, resp. 1723 en
1729) maakt Bach gebruik van
alle nieuwe elementen, die sedert
Schütz in dezen kunstvorm
binnengedrongen waren en
voegde er evenals zijn tijdgenoten
Handel, Telemann e.a., aria's en
ariosi, dus solistische gevoels-
reflexies en beschouwingen aan
toe. De vorm der oratoriumpassio
was hiermede volledig.
Het geheel bestond nu uit: den
bijbeltekst, voorgedragen door
den Evangelist (koor) en de ,,soli-
loquentes" als recitatief met be
geleiding van basso continuo en
door het koor (turbae); de koralen
die ten opzichte van den bijbel
tekst de aandoeningen der Kerk of
den zin, dien zij aan het gebeuren
geeft, openbaren; de vrije koren
ev. met soli, die de gevoelens der
menschheid; en de ariosi, arias,
duetten, met orckest begeleide
recitatieven, die de gevoelens van
den enkeling ten opzichte van het
gebeuren weergeven. Zonder
twijfel school in deze verschei
denheid gevaar: de hoofdzaak, de
bijbeltekst, begon verdrongen te
worden door althans literair soms
weinig smaakvolle gevoels
uitingen. Na de geweldige hoogte
bij Bach trad dan ook spoedig
verval in,schrijft de Nederlandse
muziekhistoricus dr. K. Ph. Bernet
Kempers. Hij kentekent Bach als
de eerste, die de muzikale waarde
en de innerlijke kracht van het
protestantse koraal tot op de bo
dem heeft gepeild, noemt het de
levenskiem van Bachs werken.
Johann Sebastian Bach, een
componist van kerkmuziek, wiens
faam echter pas ver na zijn overlij
den begon maar wiens werken als
LEUSDEN Donderdagavond 27
maart wordt er in Ros Beyaart een
open avond georganiseerd, waarop
een aantal Leusdense J.O.V.D. leden
informatie over hun afdeling zullen
verstrekken aan belangstellenden.
Ook willen de organisatoren van de
ze avond gebruik maken om wat
meer inzicht te krijgen in de wensen
die er eventueel leven ten aanzien
van de oprichting van een onafhan
kelijke Leusdense J O.V.D.-afdeling.
Ter discussie staat deze avond een
samenwerkingsvorm met de J.O.V.D
Amersfoort, waarbij de identiteit van
een Leusdense afdeling echter ge
waarborgd blijft.
De avond begint om 20 00 uur.
LEUSDEN Naar aanleiding van de
in de vorige veiyaoering van de werk
groep „Midden- en Kleinbedrijf" ge
maakte opmerkingen over honde-
poepoverlast op de Biezenkamp zijn
enkele maatregelen getroffen. Aldus
heeft wethouder Jan Mandemaker
(PvdA) meegedeeld in genoemde
werkgroep.
De maatregelen bestaan uit een we
kelijkse intensieve veegbeurt van het
winkelcentrum en een verhoogde pa
raatheid van de milieuinspecteur al
daar.
de Johannes Hassion, het
Weihnachts Oratorium, Das Wohl
temperirte Clavier en de Matthaus
Passion ook nu nog regelmatig
worden uitgevoerd. Voor velen is
de Matthaus Passion een jaarlijks
hoogtepunt, het mooiste dat ooit is
gecomponeerd. Daarbij wordt wel
eens vergeten, dat Bach het werk
geschreven heeft als een litur
gisch onderdeel van de eredienst,
dat de componist er zelf over ge
zegd heeft: Niet ik, als Hij er maar
door verheerlijkt wordt".
Het is Willem Hulsmann onge
twijfeld gegeven om dat element
tijdens de komende uitvoering te
laten spreken, om het direkt al bij
het grootse begmkoor tussen ,,de
dochters van Sion" en degelovi
gen te beklemtonen. Dan volgt
de Evangelist met het ,,lhr wisset,
dasz nach zween Tagen Ostern
wird, und des Menschen Sohn
wird überantwortet werden, dasz
er gekreuziget werde", waaruit de
volkomen bereidheid doorklinkt.
Het meeleven van de gemeente
blijkt duidelijk uit het eerste koraal
„Herzliebster Jesu'dat soms tot
de stem van het geweten der
Christenheid wordt
Het is verleidelijk de Matthaus
Passion op de voet te volgen, alle
koren en koralen stuk voor stuk te
noemen, de aandacht te vestigen
op speciale punten, zoals op het
fanatisme in het koor, Ja, nicht auf
das Fest, auf dasz nicht ein
Aufruhr werde im Volk", waarbij
de vlugge noten voor het woord
Aufruhr van een sterk realisme
getuigen Laten we volstaan met
te zeggen, dat de Matthaus Pas
sion, zoals ook de bedoeling is,
het lijdensevangelie naar deze
evangelist volgt, van de zalving in
Bethaniè tot de graflegging in
Gethsemane: de twee grote ko
ren: ,,Nun ist der Herr zur Ruh ge
bracht" en ,,Wir setzen uns mit
Tranen meder
251 jaar na de eerste - nog on
volledige - uitvoering van de
Matthaus Passion op Goede Vrij
dag 1729 in de Thomas-kirche m
Leipzig waar Bach als cantor-or
ganist aan verbonden was, zal dit
muziekwerk ook in de St. Joriskerk
worden uitgevoerd. Over die uit
voering aan de vooravond van
Palmzondag - op zaterdagavond
29 maart - onder leiding van Wil
lem Hulsmann zullen wij volgende
week nader berichten.
Hou vrij die nacht!
Schrijft op. Leg't vast. Knoop het in je oren
of in je zakdoek. Verzet alles watje maar
verzetten kunt. Want zaterdag 29 maart 1980
is iedereen in Ahoy' voor de "Nacht van het
Hart", een nacht vol topamusement ten bate
van de Nederlandse Hartstichting. Een keur
van Nederlandse en buitenlandse radio- en tv
artiesten presenteren u een wervelende show
zonder weerga! De zaal is om 21.30 uur open,
om 22.00 uur beginnen we met het
wielrenvoorprogramma. om 23.00 uur barst
het hoofdprogramma los! Dit mag u niet
missen! Haal daarom snel kaarten. Want
Ahoy' is groot, maar de toeloop nog veel
groter.
De beste presentatoren van Nederland treden
aan in de "Nacht van hel Hart".
Ati Dijckmeester
Henk van Montfoort
Pierre van Ostade
Koop snel een kaart!
Voorverkoop* aan de kassa van Ahoy'. bij de
bekende Ahoy' voorverkoopadressen, de dag
en hui$-aan-huisbladen in Rotterdam en bij
alle VVV's in Nederland.
Prijzen: f 15.- 20.- 25.- 30.- 40.- 45.- 55.-
en 65.—.
Wie het eerst koopt heeft de beste plaats!
Vanaf 23 februari 1980
tl
Uii
Pierre van Ostade leidt twee loterijen met voor
duizenden guldens aan pakkende prijzen:
Een loterij waarvoor de nummers op de
voorpagina van het gratis programmaboekje
prijsbepalend zijn. Hiermee maakt u kans op
één van de prachtige prijzen, ter waarde van
duizenden guldens!
Een loterij waarvoor tijdens de "Nacht"
30.000 loten a f2.— worden verkocht.
Hoofdprijs: TalhorSunlteam 1.0 LS
beschikbaar gesteld door
Talbot Nederland N.V.
en Autoservice Willemse B.V.,
officieel Talbot dealer Rotterdam.
(wijzigingen voorbehouden)
Kracht en gratie, spanning en sensatie!
Van 10 tot 11 uur is er weer een geweldig
spannend wielerprogramma waarin bekende
Nederlandse renners laten zien wat ze kunnen.
Na 11 uur: wedstrijd achter grote motoren en
derny's!
Geen zorgen over uw vervoer. Na de "Nacht"
brengt de R ET u met extra bussen naar alle
wijken van Rotterdam. Schiedam en
Vlaardingen. Liever 'n taxi? Kan ook. Ze staan
voor u klaar.
Alle prijzen zijn gratis ter beschikking gesteld.
De trekkingen geschieden onder toezicht van
Notariskantoor Jongerius, Kooyman. van der
Stap en Heijman te Rotterdam en de
Gemeentepolitie
Vergunningen zijn verleend door
B W van Rotterdam, nr AZ 929/60
dd 11 januari 1980. en de
Staatssecretaris van Justitie,
nr LO 720/007/099
dd 28 november 1979.
