Een milligram olie maakt
duizend liter grondwater ondrinkbaar"
Aktie leverde tot nu toe
al half miljoen olie op
Melkveehouderijbedrijf tot in
detail in beeld
leu
sd
en
knnn
Is
AKTIE „TANKSLAG" VAN START IN DEZE REGIO
Melkveehouderij
99
VRIJDAG 9 ME11980
regio
99
LEUSDEN/AMERSFOORT -
onder de naam .Tankslag" gaat
begin volgende week een pro
vinciale aktie van start in
Amersfoort, Leusden en Ach
terveld om niet meer gebruikte
ingegraven olietanks leeg te
krijgen. De olie levert een groot
gevaar op voor de kwaliteit van
het grondwater, en omdat alle
olietanks na verloop van tijd
gaan lekken is het zaak de olie
tijdig uit de oude tanks te laten
pompen, ledereen die een oude
ingegraven olietank heeft kan
zich via een huis-aan-huis ver
spreide folder voor de aktie op
geven.
In de delen van de provincie
waar de aktie al is afgesloten
kan de Tankslag een groot suc
ces worden genoemd. Enkele
weken geleden werd door de
firma Eshuis. die het karwei
voor de provincie opknapt, in
Soest de 500.000-ste liter uit de
grond gehaald.
Deelname kost niets! Bij een
opbrengst van meer dan hon
derd liter betaalt de firma zelfs
vijftien tot twintig procent per
liter.
Voor wie het nut van de aktie
nog niet helemaal duidelijk is,
vertoont de provincie op ver
schillende plaatsen een video
film over de aktie. Dat gebeurt in
Leusden op dinsdag 13 mei van
negen uur 's morgens tot een
uur 's middags en op vrijdag 16
mei op de markt bij het win
kelcentrum Bieshaar op dezelf
de uren. In Achterveld staat de
provinciale afdeling voorlich
ting op dezelfde vrijdag 's mid
dags van drie tot vijf bij het
postkantoor. Daar kunnen
eventuele vragen ook worden
beantwoord. Voor de stad
Amersfoort staan de data van de
filmvertoning nog niet vast.
LEUSDEN/AMERSFOORT - Een
half jaar nadat in Bilthoven, onder
een spervuur van fotografen en ver
slaggevers, de eerste 49 liter oude
huisbrandolie uit een niet meer ge
bruikte ingegraven tank werden ge
haald, kan de provinciale aktie
„Tankslag" een onverwacht groot
succes worden genoemd. Ongeveer
vijfhonderduizend liter olie vonden
via de firma Eshuis hun weg naar de
Aalsmeerse kassen.
Volgens Ir A Broek, hoofd van de
dienst milieubeheer van Provinciale
Waterstaat, is daarmee een groot ge
vaar op de Utrechtse Heuvelrug al voor
een belangrijk deel bezworen De
Heuvelrug loopt als Utrechts water
wingebied nummer één namelijk de
grootste risico's bij olievervuiling. Ir.
Broek: ..De mensen kunnen niet ge
noeg beseffen hoe gevaarlijk die oude
ingegraven tanks voor ons drinkwater
zijn Als je bedenkt dat één milligram
olie in staat is om duizend liter grond
water ondrinkbaar te maken, dan kun je
wel nagaan hoeveel schade zo n lek
kende tank in een waterwingebied kan
veroorzaken
Tot nu toe is de provincie voor dat
jQDfyeil gespaard gebleven. Er zijn wel
'lekkende tanks geweest, maar die wer-
^prj steeds net op tijd ontdekt. Maar het
gevaar wordt voortdurend groter
Broek ..Het probleem is, dat de laatste
jaren veel mensen van oliestook zijn
overgegaan op gasverwarming Dan
wordt de oude olietank snel vergeten.
Zo n tank heeft over het algemeen maar
een levensduur van tien tot vijfentwintig
jaar Daarna lopen ze de kans te gaan
lekken. Op die manier komen er dus
alsmaar meer gevaarlijke olietanks."
Niet alleen voor het drinkwater is de
lekkende olie schadelijk Ook bomen en
planten met wat dieper liggende wortels
worden onherroepelijk het slachtoffer
,,De lekkende olie", verduidelijkt Broek,
.wordt voor een deel in de grond afge
broken. De bacteriën die dat doen heb
ben zuurstof nodig, zodat bomen en
planten sterven door zuurstofgebrek
Als ze al niet door de olie zelf dodelijk
aangetast worden
Het is zeker ook niet uitgesloten, dat
de eigenaar van een lekkende tank pijn
krijgt in zijn portemonnee. Broek: ,,Met
olie verontreinigde grond moet op kos
ten van de eigenaar worden weg-
gehaalkd Als dat niet vrijwillig gebeurt,
treedt de provincie op met politiedwang,
Ir. A. Broek: ook andere vormen van bodemverontreining aanpakken
en dat kost nog weer meer. En het is
lang niet zeker dat de verzekering de
schade dekt De provincie heeft pas
nog twee rekeningen de deur uitge
daan, maar mensen die weigerden het
karwei zelf op te knappen. In Leusden
heeft iemand daarvoor een rekening
van 40 000 gulden gepresenteerd ge
kregen, en in Cothen kwam een boer er
met 10 000 gulden relatief nog
goedkoop van af."
Aan de aktie .Tankslag" kan ieder
een op vrijwillige basis meedoen. Dat
verandert als de provinciale verorde
ning bodem- en grondwater-be
scherming van kracht wordt. Ir. Broek:
..ledereen die dan een ingegraven tank
heeft, is verplicht dat binnen zes maan
den te melden bij de provincie. Mensen
die dat doen krijgen automatisch een
ontheffing voor zon tank. We ver
wachten dat de verordening dit voorjaar
in werking treedt."
Met de verordening wil de provincie
ook andere vormen van bodem
verontreiniging aanpakken Broek:
„Denk maar eens aan benzinestations.
Iemand heeft ooit eens uitgerekend, dat
bij tien keer tanken één liter benzine
weglekt En niet te vergeten de giftige
stoffen. Misschien is daar niet zoveel
van. maar wel gevaarlijker dan bijvoor
beeld olie. Trichloorethyleen wordt bij
voorbeeld nog regelmatig in de land
bouw gebruikt Dat mag beslist met in
het grondwater terecht komen
De nieuwe verordening komt in de
plaats van twee oude een gemeentelij
ke en een provinciale. De provincie is
dus op het ogenblik niet helemaal
machteloos bij bodemverontreiniging
Voor klachten maar ook vragen over
bijvoorbeeld de afvoer van lastige en
gevaarlijke stoffen heeft de provincie de
zogenaamde milieutelefoon in het le
ven geroepen. Het nummer daarvan is
030-515500
„TANKSLAG" LEVERT AL
500.000 LITER OLIE OP
Voor Pieter Vos en Jan Eshuis bete
kent de familie Van Engelen aan de
Zeister Torenlaan niet meer dan
olietank nummer zevenhonderd en nog
wat. Ze hebben het juiste aantal niet
precies bijgehouden Voor mevrouw
Van Engelen wordt het een geluksdag-
je Ze had de folder, die ze een paar
maanden geleden had opgestuurd,
eigenlijk al helemaal vergeten Een
vlotte klus Iets meer dan 500 liter huis
brandolie komt er uit de oude olietank in
het achtertuintje. Een paar minuten la
ter incasseert mevrouw Van Engelen
glunderend de onverwachte financiële
opkikker van 77 gulden „Dat is nou de
eerste keer dat een tankwagen bij mij
geld komt brengen in plaats van halen,'
grapt ze tegen de bemanning van de
tankwagen
Mevrouw Van Engelen is één van de
duizenden inwoners van de provincie
Utrecht, die hebben gereageerd op de
oproep om alle olie uit niet meer in ge
bruik zijnde ingegraven tanks te laten
wegpompen. Onder de flitsende naam
Tankslag" begon de provincie Utrecht
in augustus van het vorig jaar die
operatie, omdat het gevaar van bodem
en grondwatervervulling door weg
lekkende olie met de dag groter werd
Inmiddels heeft de Uithoornse firma
Eshuis al meer dan 500.000 liter oude
huisbrandolie uit de grond gehaald.
De vijfhonderd liter van mevrouw Van
Engelen is geen abnormale vangst. Ze
zit daarmee ongeveer op het gemiddel
de Vos en Eshuis hebben op de
Utrechtse Heuvelrug al eens 8.000 liter
uit een tank gepompt. Mevrouw Van
Engelen is met haar aandeel best te-
Pieter Vos en Jan Eshuis (links) controleren met een maatstok of er olie in
de tank zit.
.i
vreden „Ik had totaal geen idee
hoeveel er nog in de tank zat We zijn
hier vijf jaar geleden komen wonen, en
toen wilden we de oliekachels gaan ge
bruiken Maar de hele installatie werd
mooi afgekeurd. Maanden lang hebben
we ons moeten behelpen met straalka
cheltjes De gemeente kwam pas tegen
de lente gas aanleggen Die extra
stroomkosten hebben ons handen vol
geld gekost Het is aardig, dat we daar
nu nog wat van terug zien. Maar daar
voor heb ik het foldertje niet ingestuurd
Waarom zou je niet een beetje helpen
om het milieu schoon te houden. Zeker
als het zo'n simpel karweitje is.
VEERTIG KROKETTEN
De tankwagen is intussen al weer
naar het volgende adres vertrokken de
firma Kreon, één straat verder De man
van de receptie begrijpt aanvankelijk
niet wat Eshuis en Vos nou eigenlijk van
hem willen. „Komtu soms voor de oude
fixeer'?. Van olie weet ik niksEven
boven vragen dan maar Een paar tel
len later galmt er al iemand door de
gang „op naar de tankslag" Die weet
er meer van Hij blijkt de folder inder
daad opgestuurd te hebben „Haal er
maar flink wat uit, jongens, want de op
brengst is voor de personeelspot,"
roept hij Vos en Eshuis achterna, als zij
de wagen in stelling brengen
Het resultaat valt een beetje tegen:
130 liter. „Ik kon me al niet voorstellen
dat de baas er veel in had laten zitten,
voordat-ie er vandoor ging," roept de
man van het foldertje Een schamele
aanvulling voor de personeelspot. maar
dat mag de pret niet drukken „Je komt
vannacht zeker de rest ophalen," roept
iemand uit de fabriekshal, nadat hij te
horen heeft gekregen dat het personeel
er ongeveer veertig kroketten rijker op
is geworden. „Was het maar fixeer ge
weest Met de zilverprijzen van tegen
woordig krijg je daar kapitalen voor
Eshuis en Vos lachen hartelijk mee.
Aan zulke grappen zijn ze langzamer
hand gewend Serieus reageren op
twijfels aan de oliemeter van de auto
doen ze al lang niet meer. Pieter Vos,
wijzend op de meter: „Kijk maar me
neer. de loodjes zijn gloednieuw. Die
heb ik er vanmorgen hoogstpersoonlijk
op gezet
Het blijft die middag in Zeist vlot lo
pen. Ook bij het derde adres is er
iemand thuis, en opnieuw is de tank
snel gevonden In het begin maakte
Eshuis van tevoren met iedereen een
afspraak Dat doet hij niet meer. „Er is
geen peil op te trekken hoe lang het
duurt voor een tank leeg is. Dan zitten
de mensen soms een dag lang hele
maal voor niets te wachten. „Het is bij
voorbeeld regelmatig voorgekomen,
dat de tank niet meer terug te vinden is,
In zo'n geval pakken we de metaalde
tector erbij Meestal komt de tank dan
snel tevoorschijn, maar soms speur je
ook helemaal voor niets. Dan blijkt ie ai
te zijn weggehaald. Of hij is al gevuld
met water
Het is Eshuis ook al eens overkomen
dat de tank onder een nieuw huis zat
Dan wordt het breken, en daar waagt hij
zich niet aan. Mensen gebruiken hun
tank ook wel voor andere doeleinden
Vos: „Nog niet zo lang geleden hebben
we 3.000 liter benzine uit een tank ge
haald. Die man was aan het hamsteren
geslagen toen we met de olieboycot
zaten."
Intussen is ook de derde tank leeg:
driehonderd liter Genoeg reden voor
de bewoonster van het huis om het
tweetal op de koffie te vragen. „Niet te
lang." zegt Vos, „want de lijst wachten
den wordt iedere dag groter. Jan Es
huis: „Als het even kan zetten we twee
wagens in. Maar we zitten natuurlijk ook
met klussen die regelmatig terugkeren
Die kunnen we niet laten schieten.'
Het eind van de aktie is dus nog
lang niet in zicht. De broers Eshuis
verwachten nog minstens een jaar
nodig te hebben om de provincie
„olievrij" te maken. Jan Eshuis en
Pieter Vos zullen er niet om treuren.
„We zien tegenwoordig alleen maar
vrolijke gezichten om ons heea
Tenslotte komen we steeds bij de
mensen geld brengen. Om de een ol
andere reden worden mensen daar
nooit sjacherijnig van."
LEUSDEN Voor wie weieens pre
cies zou willen weten wat er allemaal
te zien en te doen is op een boerderij
waar melkkoeien worden gehouden,
is er een zeer bijzondere kleuren-
wandplaat beschikbaar. Tot in de
geringste details staat op dit 82 cm
brede en 60 cm hoge affiche een
bestaand melkveehouderijbedrijf
(van J.J. van Santen te Voorschoten)
afgebeeld.
Het is een werkstuk van de tekenaar
Rudolf Das Hij biedt de toeschouwer
een complete inkijk en doorkijk „van
uit de lucht". Men ziet de koeien in
hun ligboxenstal. Dit type stal heeft
een enorme opmars gemaakt in ons
land. De dieren kunnen hierin vrijelijk
rondlopen en wanneer ze daaraan
behoefte hebben, kunnen ze gaan
EVALUATIE NIEUWE
COMMISSIESTRUCTUUR
Eind 1978 heeft de gemeenteraad
een nieuwe „Verordening op de com
missies van advies en bijstand' vast
gesteld Ten opzichte van de oude ver
ordening onderscheidt de nieuwe zich
vooral op het gebied van de openbaar
heid van de vergaderingen, het invoe
ren van het spreek- en vragenrecht en
het openen van de mogelijkheid om
voor deelonderwerpen werkgroepen in
te stellen
Overeenkomstig de door b. en w ge
dane toezegging bij de vaststelling van
de nieuwe commissiestructuur is thans
een notitie opgesteld waarin de erva
ringen die met de nieuwe structuur zijn
opgedaan, worden samengevat. Be
langrijkste conclusie is dat de nieuwe
commissiestructuur als positief wordt
ervaren, met name waar het gaat om de
openbaarheid van de vergaderingen en
het vragenrecht van de burgers. Wel
wordt geconstateerd, dat de openbaar
heid tot gevolg heeft dat de raadsleden
minder detail- en achtergrondinforma
tie wordt verstrekt Naar het oordeel van
de commissie algemene bestuursza
ken, die hierover reeds in een eerder
stadium van gedachten heeft gewisseld
kan dit ondervangen worden door op de
agenda van elke commissie- en werk
groepvergadering de mogelijkheid op te
nemen in beslotenheid informatie te
verstrekken die (nog) niet voor
openbaarmaking in aanmerking komt.
Gelet op de bij de raadsleden aanwezi
ge behoefte om vrijblijvend over be
langrijke beleidsvoornemens te kunnen
brainstormen, zal in de toekomst
waarschijnlijk ook vaker dan tot nu toe
gebruik worden gemaakt van de moge
lijkheid om in beslotenheid te vergade
ren.
liggen in de daartoe bestemde lig
plaats (ligbox) 'Zomers verblijven
de koeien overdag in de wei Gren
zend aan de stal ziet men twee be
langrijke ruimten In de ene worden
de koeien gemolken Hier kunnen
acht koeien tegelijk worden bediend
In de tweede ruimte bevindt zich een
grote koeltank Daarin komt de melk
rechtstreeks van de koe terecht. Ver
scheidene interessante onderdelen
van het bedrijf staan nog eens extra
en vergroot op de plaat afgebeeld Zo
kan men precies zien hoe de boer de
koeien melkt, hoe een ligbox er uit
ziet. hoe de dieren eten door een
zelfsluitend voerhek, wat een koeka
lender (met data voor bevruchting en
drachtigheid van de koeien) is en hoe
die werkt en men kan zelfs een kijkje
nemen in de kofferruimte van deauto
van de inseminator
Op de plaat is ook te zien hoe een
hooiberg precies in elkaar zit, hoe
een grasopraapwagen werkt, wat er
in de verschillende schuren en ande
re gebouwen te vinden is en zelfs hoe
de boer en boerin hun moestuintje
hebben ingericht Bij alleonderdelen
staan cijfers Onderaan de plaat
wordt alles verklaard Dit kleurenaffi-
che is een uitgave van de Stichting
Public Relations Land- en Tuinbouw
te Den Haag Het is (tegen kostprijs)
verkrijgbaar door 5,—(vijf gulden)
over te maken op postgiro 536616
m.v.v. Melkveehouderijplaat". Men
krijgt de wandplaat dan opgerold in
een koker thuisgestuurd
