I
DRAAGPUNTEN STRUKTUURNOTA LEUSDEN
Beslissing valt
in 1982
ii
M
leusder krant:
Leusder Krant
FOTO-KOPIE
NODIG?
VRIJDAG 16 ME11980
ruimtelijke ordening
touwen na 1985: keuze uit drie gebieden:
ïoord, zuid of beide
.EUSDEN - Eén dezer dagen verscheen (in ontwerp) devraagpuntennota
uktuurplan Leusdenin opdracht van het gemeentebestuur van Leusden
gesteld door het adviesbureau „Arnhem'' bv. Het is de eerste belangrijke
nzet tot het sturktuurplan Leusden. De raad zal - na uitvoerig overleg met
bevolking - een keuze moeten doen uit verschillende mogelijkheden ten
nzien o.m. van verdere uitbouw na 1985, voorzieningen op het terrein van
dzijn, onderwijs, winkels e.d. en de verkeersstruktuur binnen het gebied.
Bzien de in de nota naar voren gebrachte knelpunten en problemen, zal dat
en gemakkelijke klus worden, integendeel. Hoewel na 1985 Leusden zich-
|f niet meer als provinciale groeikern beschouwt, zal er wel voor de „na-
jrlijke behoefte van Leusden" verder gebouwd moeten worden. Daarvoor
)et ruimte gevonden worden. Ruimte, die er eigenlijk maar in beperkte mate
Volgens de provincie zullen na 1985 ongeveer 100 woningen per jaar
bouwd mogen worden. De gemeente Leusden houdt een slag om de arm
wil dit af laten hangen van de „natuurlijke behoefte" van dat moment,
iarbij ze aantekent (en dat zal op zich al voldoende problemen opleveren)
t het begrip „eigen behoefte" volgens de provinciale vijfvingertheorie niet
ereen hoeft te komen met wat de gemeente noemt „natuurlijke behoefte
Indien inderdaad na 1985 de door de provincie gestelde honderd woningen per
o oo tr moeten worden gebouwd voor ..eigen" of ..natuurlijke behoefte", dan betekent
t in konkrete. gebaseerd op de huidige plannen, dat in drie jaar tijd een wijk als
Ikerhoeve gerealiseerd dient te worden. Daarvoor moet ruimte worden gevon-
m Ruimte ten zuiden of ten noorden van de huidige bebouwing, omdat bouwen
ar het oosten en naar het westen is uitgesloten Die keus zal de raad uiteindelijk
jeten maken Tenzij de raad kiest voor een volledige stopzetting van de bouw na
85
als gezegd: geen benijdenswaardige klus. Daar komt nog bij, dat de woning-
uw op zich niet alleen het probleem is voor de toekomst. Ook andere sectoren
>nen grondig in ogenschouw genomen te worden, zoals de onderwijsvoorzienin-
n. sociaal-culturele voorzieningen, sport en niet in de laatste plaaa's de ver-
ersstruktuur. die enkele bela ngrijke knelpunten op zal kunnen leveren in de
bije toekomst. In dit artikel gaan wij uitgebreid in op de in de nota genoemde
pagpunten en enkele ovenwegingen, die hierbij een plaats hebben gekregen, als
|n bijdrage tot de straks van start gaan de diskussie. die rond 1982 afgerond dient
Izijn
vj
DE
oordof zuid
leeds in 1973 bestonden er plan-
i voor woningbouw (in de tweede
e) ten oosten van het Valleikanaal
ten zuiden van de Schoolsteeg-
sjes. De Schoolsteegbosjes zelf
iden worden bestemd tot stads-
k. Fel protesterende agrariërs,
>teund door onder meer de toe-
alige aktiegroep Kaalgroen, leid-
er toe. dat een grootscheepse
ïdtekenaktie op touw werd gezet,
ar het grootste deel van de bevol-
g achter bleek te staan. Ruim
eduizend handtekeningen werden
het toenmalige gemeentebe-
ur aangeboden. De plannen ver
enen definitief in de ijskast. Leus-
zou niet naar het oosten noch
ir het zuiden voorbij de School-
legbosjes uitbreiden, terwijl de
>jes zelf van zoveel waarde bleken
ijn, dat conservering ervan werd
ibevolen. De Hamershof verhuis-
naar noordelijke richting. Dat is in
kort de voorgeschiedenis. Nau-
ijks tien jaar later staat men op-
iuw voor dezelfde problemen. De
tede fase is vergaand ontwikkeld
zal in 1985 voltooid zijn. De vraag
jaarom: wat dan? Noord of zuid?
tuurlijke groei
1985 - zo heeft de raad nadruk-
jk vastgesteld - zal Leusden zich
meer beschouwen als provinciale
eikern. maar nog louter voor eigen
uurlijke groei bouwen. Leusden-
ntrum zal dan uiteindelijk ruim
000 inwoners krijgen. Die „eigen
loefte" wordt door de provincie ge
ld op 100 woningen per jaar na 1986.
ar de gemeente Leusden is niet van
n dit cijfer strikt te hanteren. Zij gaat
uit van een „eigen behoefte" maar
een „natuurlijke groei" en dat kan
1 verschil opleveren Maar gesteld,
men uitgaat van die honderd wonin-
i per jaar. dan nóg betekent dat men
|aat van die honderd woningen per
r, dan nóg betekent dit voor Leus-
dat in zo n drie tot vier jaar tijd een
ledige wijk als bijvoorbeeld Zwanen-
pg of Akkerhoeve gebouwd dient te
'den En daar is ruimte voor nodig,
mte. die maar in beperkte mate
irhanden is, gebonden als de ge-
ente is aan de oostelijke en westelij-
grens van de bebouwing Bouwen
oosten van het Valleikanaal zal door
provincie niet worden geaccepteerd,
iwen naar het westen is vrijwel niet
gelijk, afgezien nog van de gewen-
groenbuffer tussen Leusden en
ersfoort
Ruige veld
>e voorkeur van de provincie gaat uit
>'gens het streekplan Utrecht-Oost -
woningbouw in noordelijke rich-
De enige plaats hiervoor is 't Ruige
d, door de gemeente Leusden be
nd voor de werkgelegenheid Totale
tervlakte rond de 13 hectare Leus-
is het niet eens met de provincie,
dit gebied niet nodig zal zijn voor
kgelegenheid Wordt het Ruige
door
Bert Vos
Veld benut voor de woningbouw, dan
zal elders vervangende ruimte voor de
werkgelegenheid moeten worden ge
zocht. zo wordt in de vtaégpuntennota
struktuurplan Leusden gesteld Leus
den streeft naar een eigen beroepsbe
volking van vijftig procent of hoger Blijft
de werkgelegenheid daarbij achter, dan
zal het forensendom van Leusden al
leen maar groter worden met de nodige
konsekwenties voor de verkeersstruk
tuur
Aangezien de zogenaamde Pon
driehoek (12 hectare) na bezwaren is
geschrapt als werkgelegenheidster-
rein, kloppen de werkgelegenheidscij
fers van de provincie ten aanzien van
Leusden niet meer.
richting stoutenburg
Kiest de raad toch voor woning
bouw in noordelijke richting en
wordt daarbij het zuiden geheel on
gemoeid gelaten, dan heeft dit wel
tot gevolg, dat na het volbouwen
van „Ruige Veld, verder in de rich
ting van Stoutenburg gebouwd
dient te worden om te kunnen vol
doen aan de eigen behoefte c.q.
natuurlijke groei. De 13 hectare van
't Ruige Veld is immers niet vol
doende en zal na drie. vier jaar (bij
100 woningen per jaar) opgebruikt
zijn.
Wat dit voor konsekwenties heeft
voor het rekreatie-plan in dit ge
bied. dient daarbij ook te worden
bezien, ook al is dit plan nog slechts
in een ontwerp stadium. Gezien de
bezwaren die er zijn tegen een der
gelijk rekreatieplan tussen Leus
den-Zuid en Schutterhoeflaan, lijkt
het niet uitgesloten, dat daarvoor
elders (misschien tussen centrum
en Stoutenburg) een plaats gezocht
dient te worden.
naar het zuiden
Een andere mogelijkheid voor
verdere woningbouw blijft - volgens
de kringpuntennota struktuurplan
Leusden - het zuiden, het zoge
naamde Centraal Buitengebied
Zuid. het gebied ten zuiden van de
Schoolsteegbosjes tot aan de Arn-
hemseweg of een deel hiervan. In
het streekplan Utrecht-oost wordt
dit gebied aangeduid éls „te hand
haven agrarisch gebied' Het
„aandachtsgebied'' van de ge
meente gaat volgens de nota niet
tot aan de Arnhemseweg, maar
blijft voor een belangrijk deel
noordelijker, ongeveer op de lijn in
dustriegebied richting Valleikanaal.
Een gebied ongeveer drie tot
viermaal 't Ruige Veld. Door het
zuidelijkste deel voorlopig onge
moeid te laten, blijven de belang
rijkste agrarische gronden èn het
landgoed De Boom buiten schot.
De Schoolsteegbosjes zullen dan
geheel ingeklemd worden door wo
ningen.
keuze
De raad zal straks dus (eind
1980-1981) moeten kiezen uit de
mogelijkheden:
a. 't Ruige Veld en het gebied ten
noorden hiervan.
b. Het Ruige Veld en het gebied
ten noorden hiervan en Centraal
Buitengebied Zuid of een deel hier
van.
c. Centraal Buitengebied zuid of
een deel hiervan.
winkelvoorzieningen
Het eerste deel van het hoofd
winkelcentrum De Hamershof is
reeds voor het grootste deel ge
realiseerd wat de winkels betreft.
Het wachten is nog op het ge
meentehuis. warenhuis en evene
mentenhal.
Ten zuiden van de huidige Ha
mershof (aansluitend) is een uit
breiding van het hoofdwinkelcen
trum gepland. De provincie heeft
hieraan haar goedkeuring onthou
den. Zij wil zich nog niet vastleggen
op deze plaats, temeer daar de pro
vincie duidelijk heeft gekozen voor
uitbreiding van de woningbouw
naar het noorden. Ook voor de raad
doet zich nu een dilemma voor,
want kiest zij voor woningbouw in
noordelijke richting, dan zal de Ha
mershof ten opzichte van die
nieuwe wijken duidelijk a-centraal
komen te liggen en is het de vraag
of het niet verstandiger1 zou zijn het
tweede deel van het hoofdwin
kelcentrum elders te bouwen (meer
naar het noorden bijvoorbeeld).
Ook het buurtsteunpunten (B2 en
Claeverenblad) dient hierbij te wor
den betrokken Men zal zich moe
ten afvragen of dit buurtcentrum nu
wel of niet gebouwd dient te worden
op grond van de gedane keuze
werkgelegenheid
Hetzelfde geldt voor de werkge-
legenheidsterreinen. Indien de raad
kiest voor een bepaalde groei en
blijft vasthouden aan een woon-
werkbalans van 50% of meer (vijftig
procent van de beroepsbevolking
dient dan werk te hebben in eigen
gemeente), dan zal zij indien
't Ruige Veldwordt gebruikt voor
woningbouw, naar andere lokaties
voor werkgelegenheid dienen uit te
zien Veel mogelijkheden biedt de
nota niet: a. ten noorden van Prin-
cenhof en gedeelte Ruige Veld en
b. ten noorden van Princenhof en
elders. Waar elders terreinen zou
den kunnen worden gevonden,
geeft de nota echter niet aan.
verkeersstruktuur
Erg belangrijk is de toekomstige
verkeersstruktuur Het beleid hiertoe
dient in het nog op te stellen verkeers
plan te zijn verwerkt Een duidelijk knel
punt kan in de toekomst de Groene
Zoom worden Zoals bekend wil de pro
vincie (zie het streekplan) de Groene
Zoom bestemmen voor interlokaal ver
keer Volgens de inzichten van de pro
vincie dient de Groene Zoom een deel
van de verkeersdruk rond Leusden-
Zuid op te vangen, met name ten aan
zien van het interlokale verkeer in
noordelijke richting (Asterdam. Zwolle).
De gemeente Leusden verzet zich hef
tig tegen dit voor hen onaanvaardbare
standpunt. De aanleg van de S10
(Woudenberg-Rijksweg 28-Amers-
foort) wordt door de gemeente èn door
talrijke milieu-instanties onaanvaard
baar geacht vanwege de zeer sterke
aantasting van het waardevolle land
schap Bovendien kan door aanleg van
de S10 de druk op de Groene Zoom nog
groter worden In de knelpunten-nota
wordt nadrukkelijk gewezen op de ge
varen van een Groene Zoom voor
doorgaand (interlokaal) verkeer. .Als
ter zijner tijd de Noorderrandweg aan
sluit op rijksweg 28, de Groene Zoom
volgens plan gereed is gekomen en
aansluit op de Noorderrandweg en de
Maanweg buiten de kom van Leusden-
zuid aansluit op de Arnhemseweg. dan
is de kans groot dat de druk op de cor
ridor tussen rijksweg 28 en de rijksweg
12 (bij Woudenberg) zijn weg zoekt via
de route van de Groene Zoom. waar
door verdubbeling van de rijbanen wel
licht onontkoombaar wordt Dit zal een
sterk scheldende werking hebben tus
sen het gebied van Leusden-centrum
bij de kaart
Het gebied dat bij het struktuurplan be
trokken zal worden De dikke puntenlijn
geeft de grens aan. waarbinnen vol
gens de provincie gebouwd mag wor
den (streekplan Buitengebied-Oost),
de zogenaamde „streekplan-drempel
landbouw" De vette lijn rondom het
hele gebied (ten noorden tot aan
Stoutenburg) en ten zuiden tot de
hoogte van het industriegebied, geeft
het gebied aan. dat bij de ontwikkeling
van het struktuurplan wordt betrokken
en het Centraal Buitengebied west De
belasting van de Groene Zoom leidt er
dan onder meer toe dat het bur
gemeester Buiningpark minder toegan
kelijk wordt
Het gebruik van de Groene Zoom
voor interlokaal verkeer zal in tegen
stelling niet alleen meer gevaar ople
veren dan lokaal verkeer, maar ook een
toenemende geluidsoverlast veroorza
ken voor oostelijk aan deze weg gele
gen en nog te situeren woonwijken Het
bovengenoemde gevaar zal bovendien
nog toenemen, als de voorgenomen
uitbreidingen van het sportpark gereali
seerd zullen worden, aldus de nota
In het algemeen dient de raad zich te
bezinnen of de nu voor verschillende
wegen binnen Leusden-centrum
gereserveerde tweede rijbaan gehand
haafd dient te blijven of kan vervallen. In
nauwe relatie met het verkeersplan zal
dit onderzocht moeten worden, aldus
de nota Daarbij dienen uiteraard ook
de toekomstige woningbouwgebieden
in de overweging te worden betrokken,
omdat bijvoorbeeld woningbouw naar
het noorden andere gevolgen heeft
voor de wegenstruktuur. dan woning
bouw in het zuiden
aantasting
gebieden
waardevolle
Tenslotte - en ook dat is niet het
minst belangrijke - zal de raad zich die
nen af te vragen wat de gevolgen van
hun uiteindelijke keuze zullen zijn voor
de landschappelijk waardevolle
natuurgebieden Hoe groot zal de re-
kreatieve druk worden op de School
steegbosjes Liniedijk, landgoed De
Boom etc in relatie met de gekozen
bouwlokaties9 Eveneens belangrijke
vragen, die de uiteindelijke keuze voor
de raad het er niet gemakkelijker op
zullen maken
inspraak en overleg
De nu gereedgekomen „Verkenning
van de vraagpunten" in het kader van
het struktuurplan is een voor-ontwerp
Dat betekent, dat er nog allerlei wijzi
gingen en aanvullingen mogelijk zijn In
de commissie-vergadering van
Ruimtelijke Ordening en Openbare
Werken (waarvoor alle raadsleden zul
len worden uitgenodigd) en ook iedere
Leusdenaar uiteraard van harte wel
kom is. zal de verdere procedure nader
worden toegelicht Het gemeente
bestuur stelt zich ongeveer het volgen
de voor
Nadat de commissie R O en OW
(samen met alle andere raadsleden en
belangstellenden) kennis van het voor
ontwerp heeft kunnen nemen, is het de
bedoeling de nota voor te leggen aan
een groot aantal instanties, vereni
gingen en groepen binnen en buiten
Leusden. Tevens zal er een thema
nummer van Info" verschijnen en zal
er een expositie worden gehouden met
de mogelijkheid tot inspraak Bin
nenkort zal via de krant worden aange
kondigd. dat de nota voor iedereen
verkrijgbaar is en waar. Na het verza
melen en verwerken van de reakties zal
het voor-ontwerp worden omgevormd
tot een ontwerp-vraagpuntennota Als
alles volgens planning verloopt zal dit
ontwerp in de Commissie RO en OW
van augustus ter diskussie komen,
waarna in de daaropvolgende verga
dering van de raad vaststelling zal
plaatsvinden en een krediet voor de
volgende fase(n) van het struktuurplan
worden gevraagd
Daarna pas worden de vraagpunten
(al dan niet aangevuld en/of gewijzigd)
punt voor punt nader onderzocht,
waarna een uitgebreidere formulering
plaats zal vinden van de keuze
mogelijkheden Als dit door alle instan
ties. groeperingen èn bevolking van
commentaar is voorzien wordt pas ge
werkt aan het formuleren van beleids
alternatieven Begin 1982 (we zijn dan
bijna twee jaar verder) zal de raad alles
op een rijtje moeten zetten en een
keuze moeten doen via een zoge
naamde keuze-nota. De door de raad
gekozen uitgangspunten zullen in een
ontwerp-struktuurplan worden neer
gelegd. waarna begin 1983 te tervisie-
legging van het ontwerp plaats vindt
met de mogelijkheid tot het indienen
van bezwaarschriften Na goedkeuring
van de raad zal het struktuurplan op
nieuw in al dan met gewijzigde vorm ter
visie worden gelegd, waarna het plan
(met of zonder bezwaarschriften) naar
Gedeputeerde Staten zal worden ge
zonden ter beoordeling Dan is het me
dio 1983 geworden.
nog alle tijd
Bovenstaande procedure bete
kent dus, dat de Leusdenaren vanaf
het allereerste begin bij de proce
dure worden betrokken en hun aan
deel in de inspraak kunnen leveren,
maar dat pas begin 1982 door de
raad een definitieve keuze wordt ge
daan. Uiteraard zal de Leusder Krant
de gehele ontwikkeling nauwgezet
blijven volgen en u op de hoogte blij
ven houden. U hebt de tijd om u op
deze materie te bezinnen.
Rozendaailaan 9
Leusden-C
