c
Humanistisch Verbond komt voor
buitenkerkelijke Nederlanders op
Nieuw of gewijzigd in dit
seizoen uit in Amersfoort
Tentoonstellingen in
De Zonnehof en Flehite
„Wereld en
vermogens
leven met menselijke
proberen te begrijpen"
Grootste wens is
full-time professional
in Amersfoort
IP 7 JUN11945 GEMEENSCHAP AMERSFOORT OPGERICHT
1
leusdei-
krant:
5 J
FOTO-KOPIE
NODIG?
Leusder Krant
DONDERDAG 10 JUL11980
plaatselijk nieuws
AMERSFOORT - Het Humanis
tisch Verbond Gemeenschap
Amersfoort en omstreken is een
bloeiende vereniging, die tot nu toe,
naar de mening van bestuur en le
den, nog wat te weinig aandacht
krijgt. Vandaag de schijnwerper van
de publiciteit dus op het Humanis
tisch Verbond. Aan vice-voorzitter
W. J. Hos vragen wij hoe het verbond
in Amersfoort is ontstaan.
GESCHIEDENIS
GEMEENSCHAP
AMERSFOORT
Wim Hos: ..Toen begin 1945 de be
vrijding aankwam vond de eerste her
denking van de gevallenen in onze re
gio plaats op de Appelweg. Daar troffen
de heren ir P Schut. J. Capel (die in
middels zijn overleden). Roel Hoge-
veen en ik elkaar. Wij waren toen van
mening, dat wij in Amersfoort iets
moesten gaan oprichten, in geestelijk
opzicht, voor de buiten kerkelijken
Zo werd op 7 juni 1945 in Amersfoort
opgericht Het Religieus Humanistisch
Verbond Gemeenschap Amersfoort.
We hadden het voornemen om een af
deling te worden van een landelijke or
ganisatie. Maar in de rest van Neder
land bestond nog geen enkele afdeling.
Wel had ir Schut een dialoog met
Garmt Stuiveling en Jaap van Praag
Op 5 oktober 1980 gaan we dit
heugelijke feit vieren als ons zevende
lustrum! We startten hier in Amersfoort
met 35 leden. Toen in 1946 het landelijk
Humanistisch Verbond werd opgericht,
hielden wij een enquête onder onze le
den. En we zijn direkt in dit landelijk
verbond overgegaan, we kozen des
tijds voor religieus" omdat we tot uit-
drukking wilden brengen, dat er een
verbondenheid is met de kosmos. Niet
goddelijk, maar wel van de aarde met
de kosmos.
We gaven een maandblad uit. „Ver
bondenheid". Dat draait nu nog steeds
mee onder dezelfde naam.
Het eerste jaar. dat we bestonden
hield ir. Schut zes lezingen over de op
bouw van de humanistische gedachte.
Kees Boeke kwam ook bij ons spreken
Het eerst midwinterfeest werd gevierd
met een toespraak van de dichteres
Henriëtte Roland Holst-van der Schalk.
Als lichtdragers kwamen de jongeren
van de ANVJ, de Jongeren Geheelont-
houdersbond, de Jeugdbond voor ont-
houding en de AJC, die de fakkel zou
den overnemen
Toen het verbond landelijk ging be
staan kwamen er ook wat meer verbin
dingen naar buiten Het was een primi
tief begin Maar er was een geweldige
honger naar weten.
VEEL BELANGSTELLING VOOR
MAATSCHAPPELIJKE
VRAAGSTUKKEN
In die eerste periode was er veel be
langstelling voor maatschappelijke
vraagstukken. Tegen de gewelddadige
aktie in Indonesië organiseerden wij
een demonstratie. Er was een grote
bewogenheid, ledereen dacht in die tijd:
nu gaat het gebeuren!"
Voorzitter Odo Croiset: „De bena
ming werd Humanistisch Verbond. On-
t der de vlag van het Humanistisch Ver
bond bevindt zich een grote schakering
van opvattingen Er is een gevoelsma-
- tige verbinding tussen „religieus" en
kerkelijk. Dat hoeft natuurlijk niet Maar
het heeft wèl tot gevolg dat je het steeds
moet uitleggen. En dat kun je beter
..voorkomen door de toevoeging „reli
gieus" weg te laten. In Amersfoort heb
ben we nu 460 leden
s In dit verband is het goed om aan te
.snijden, dat er wordt gezegd dat het
Humanistisch Verbond claimt de
- buitenkerkelijken te vertegenwoordi
gen. We zijn ons ervan bewust, dat er
veel buiten-kerkelijken zijn, die niet zo
denken als wij Wij komen wel als enige
organisatie duidelijk op voor buiten
kerkelijke Nederlanders.
Het ledental, dat we ten opzichte van
al die buitenkerkelijken hebben, is té
gering. Waaraan we werken om dat an
ders te krijgen.
JEUGD BEREIKEN
We proberen de jeugd te bereiken
We nemen dat radio- en televi
siepraatjes bewerkstelligen, dat wat
meer jongeren zich aanmelden. Met
jongeren bedoel is mensen tot om
streeks veertig jaar. In het algemeen
jonge gezinnen. Het is moeilijk om die te
organiseren Als ze thuis zijn. zijn ze
bezig met hun kinderen of hun hobbie.
15 procent van het ledental bestaat
uit jongeren tot veertig jaar. Het is goed
om te vernemen, dat ook het hoofdbe
stuur de laatste jaren is verjongd. Er zit
een heel stel mensen in van om en nabij
de veertig jaar. Iets waar we in Amers
foort ook naar streven en waar we het
laatste half jaar in geslaagd zijn
De heer Hos en ik willen onze stoelen
best afstaan aan anderen. Alleen: we
laten het niet liggen, zolang de anderen
er nog niet zijn. We hebben een pluri
forme maatschappij en dan moet de
samenstelling van het bestuur onder
andere kwa leeftijd en sekse daar mee
in overeenstemming zijn. Er zitten zes
vrouwen en vier mannen in ons be
stuur"
ORGANISATIEVORM
In Nederland heeft het Humanistisch
Verbond in de grote plaatsen autonome
gemeenschappen, die ook de omge
ving bestrijken. Zo heeft de gemeen
schap Amersfoort ook leden in Nijkerk,
Hoevelaken, Achterveld. Woudenberg,
Leusden.
Naar gelang van de grootte van de
gemeenschappen benoemen deze om
de twee jaar een aantal afgevaardigden
naar het landelijk congres. Amersfoort
heeft drie afgevaardigden.
Het congres benoemt een hoofdbe
stuur, dat momenteel uit 18 mensen
bestaat. Waarbinnen het dagelijks be
stuur funktioneert met een ondervoor
zitter, een sekretaris en een pen
ningmeester. Terwijl de overige be
stuursleden hoe langer hoe meer spe
cialist gaan worden op bepaalde terrei
nen: de krijgsmacht, de kernbewape
ning, mileuzaken, vormingsonderwijs,
geestelijke verzorging. Die specialisten
hebben dan hun inbreng bij de me
ningsvorming en beleids-beslissingen
binnen het hoofdbestuur.
BURO IS GEVESTIGD IN
UTRECHT
Het hoofdbestuur wordt ondersteund
door een buro, dat gevestigd is in
Utrecht. Daar zijn drie hoofden van
dienst werkzaam: een algemeen di-
rekteur, een hoofd verenigingszaken en
een financieel-administratieve man
Die hebben een aantal medewerkers in
full en part-time dienstverband. Er zijn
verschillende stafmedewerkers op het
gebied van humanistisch vormingson
derwijs. geestelijke verzorging, radio en
televisie, enz., enz.
Aan het Humanistisch Opleidings In-
situut worden de geestelijke raadslie
den op geleid Hun opleiding staat gelijk
met een hogere beroeps-opleiding.
„Op ons terrein", zegt de heer C. E
Dibbits, de penningmeester van de
Amersfoortse gemeenschap, „heb je
Het Burgemeester Van Randwijckhuis, een bejaardentehuis met een mede door het Humanistisch Verbond
benoemd bestuur.
steeds meer specialisten nodig. Wij alle
drie zijn vrijwilligers We zijn gepensio
neerd. en hebben tijd om wat te doen.
Maar je moet plaatselijke ondersteu
ning hebben van beroepskrachten. De
hoofdraadsman moet meer medewer
kers hebben voor de zieken- en bejaar
dentehuizen, het leger en voor de ge
vangenisbezoeken. Dat is duidelijk een
financiële kwestie"
HUMANISTEN BEHOEVEN ER
KENNING
Odo Croisset. „Mensen vinden ons
humanisten wat drammerig Dat dram
merige komt, omdat wij erkenning be
hoeven Omdat de kerken honderden
jaren bestaan, en subsidie krijgen, die
wij niet krijgen Voor zover wij subsidie
hebben, hebben wij daar hard voor
moeten knobbelenVandaar dat wij niet
aflaten!"
Wim Hos: „Er worden in de winterpe
riode open huis bijeenkomsten gehou
den Daar worden allerlei onderwerpen
behandeld, waarover wordt gediskus-
sieerd Kernbewapening, euthanasie,
en andere aktuele onderwerpen.
VROUWENGROEPEN
Dan zijn er de vrouwengroepen bij
eenkomsten. Die nodigen inleiders uit
voor vraagstukken die vrouwen meer
interesseren, zoals emancipatie, op
voeding. enzovoorts
Er is ook een literaire kring. De naam
„literaire kring'' is misschien wat te
zwaar. Dat weerhoudt misschien men
sen om er deel aan te nemen. Maar
„boekenclub" vinden we wat te simpel
Onderling bespreken de leden boeken.
Het is geen verplichting om een boek te
bespreken Men kan ook alleen luiste
ren.
ZONDAGOCHTEND
BIJEENKOMSTEN
De zondagochtendbijeenkomsten
worden als regel gehouden in de tehui
zen. die het Humanistisch Verbond sa
men met Humanitas heeft tot stand ge
bracht. De bijeenkomsten worden op
die plaats gehouden om de mensen in
de tehuizen gemakkelijk de gelegen
heid te geven ze bij te wonen
We nemen ons voor om elders in de
stad ook van die bijeenkomsten te or
mingsleidsters. In Leusden op 2 scho
len door één vormingsleidster. In het
aanstaand jaar zal er op 12 scholen in
Amersfoort door zes vormingsleidsters
worden les gegeven In Leusden op 5
scholen door drie vormingsleidsters
Vorig jaar waren er 260 leerlingen Dat
zullen er in het komend jaar belangrijk
meer zijn
Welke zijn de plannen voor het ko
mend seizoen?
De jongeren willen een aantal ge
spreksgroepen organiseren op midda
gen en avonden, waar de mensen uit
Amersfoort en de regio gezamenlijk bij
een komen. Soest, Zeist en Utrecht
willen ze daar bij betrekken Op het pro
gramma staat een aantal lezingen voor
ouders met opgroeiende kinderen bij
voorbeeld
DIALOOG MET DE RAAD VAN
KERKEN
In het afgelopen seizoen hadden zes
mensen van het Humanistisch Verbond
een gespreksgroep met zes mensen
van de Raad van Kerken. Ds Steen
beek was gespreksleider „Daar werd
tenminste bereikt", aldus de heer
Croiset, „dat we wat meer begrip voor
elkaar hebben gekregen. En op het ge
bied van het geestelijk vormingson
derwijs gaan we gezamenlijk naar de
gemeente. Daar hebben we gelijke be
langen.
Het waren heel prettige gesprekken
Een aantal ethische zaken benaderen
BEHOEFTE
ganiseren, eventueel op een door de
weekse avond, zodat de remmende in
vloed om in een bejaardentehuis te ko
men wegvalt De bijeenkomsten in de
tehuizen zijn openbare bijeenkomsten.
Maar voor de jongelui, die hier geen
connecties hebben, werkt dat niet.
Wel is het zo. dat je in de tehuizen
altijd verzekerd bent van zestig tot tach
tig toehoorders Als je dat elders in de
stad organiseert moet je op z'n minst op
twintig mensen kunnen rekenen om
een inleider te kunnen uitnodigingen.
Nu zijn een aantal jongeren uit het
verband bezig om onderwerpen te be
handelen, en wij willen hen helpen bij de
publiciteit Als ze geld nodig hebben
wordt dat uit onze kas gefinancierd".
De heer Dibbits „Als een bepaalde
groep iets wil organiseren krijgen ze fi
nanciële steun van ons. We kijken of het
niet uit de hand loopt, en of het aansluit
bij de geest van het Humanistisch Ver
bond
HUMANISTISCH
VORMINGSONDERWIJS
Vorig jaar werd er door ons op 9
scholen in Amersfoort vormingson
derwijs gegeven door vier vor-
De behoefte aan méér mensen, die
opgeleid worden tot vor-
mingsleid(st)ers, blijft bestaan. Wij
hebben héél veel aanvragen, bijvoor
beeld ook uit Hoevelaken, maar wij
kunnen daar niet aan voldoen. Wij ho
pen in Hoevelaken kontakt te krijgen
met één of meer mensen, die de oplei
ding willen gaan volgen. In Wouden
berg hopen we ook enkele mensen te
kunnen aktivieren"
De heer Croiset. „In Amersfoort heb
ben we een werkgroep, die de mensen
begeleidt en stimuleert, en kontakt
heeft met de gemeente". Er is een
tweede groep, die met de vor
mingsleidsters besprekingen heeft en
feedback bijeenkomsten organiseert
WIE KUNNEN OM STEUN VRA
GEN?
Wie kunnen bij ons om steun of hulp
aankloppen? De mensen, die in de
ziekenhuizen zijn opgenomen. De
mensen in de bejaardentehuizen. De
mensen, die problemen hebben in hun
huwelijk, hun gezin, waarbij vaak door
verwezen wordt.
ZET OP HET ZIEKENHUIS FOR
MULIER HUMANIST
Wat de mensen in de ziekenhuizen
betreft diene het volgende Alleen als
degene, die in het ziekenhuis is opge
nomen, op zijn formulier schrijft: huma
nist (en dus niet: buitenkerkelijk), dan
stuurt het ziekenhuis ons daarvan be
richt. Wij zorgen dan dat de mensen in
kwestie door één van ons bezocht wor
den De entree in de ziekenhuizen is
niet altijd zo eenvoudig. Maar op het
ogenblik gaat dat in De Lichtenberg en
in het Sint Elisabethziekenhuis toch re
delijk goed.
Onze grootste wens is, dat wij hier in
Amersfoort een fulltime professional
kracht kunnen krijgen, die in beide
ziekenhuizen de mensen regelmatig
opzoekt En die de vrijwilligers begelei
den".
wij op dezelfde wijze. In de kring van de
Raad van Kerken weet men nu, dat we
geen nihilisten zijn. We weten nog niet
of deze gesprekken in het komend
seizoen worden voortgezet"
Tenslotte volgt hier nog de begin
selverklaring van het Humanistisch
Verbond. Wie zich hiertoe aan getrok
ken voelt, kan nadere informatie ver
krijgen bij het sekretariaat mevrouw P.
D Kaayk, Buys Ballotstraat 17. tel.
033-11761
BEGINSEL
Het humanisme is de levensovertui
ging. die probeert leven en wereld te
begrijpen uitsluitend met menselijke
vermogens. Het acht wezenlijk voor de
mens zijn vermogen tot onderschei
dend oordelen, waarvoor niets of
niemand buiten hem verantwoordelijk
kan worden gesteld Het humanisme
wordt gekenmerkt door:
1 de voortdurende bereidheid zich in
denken en doen naar normen van
redelijkheid en zedelijkheid te ver
antwoorden.
2 de helpende zorg voor de mede
mens om hem in staat te stellen zich
te ontplooien tot een volwaardig be
staan in zelfbestemming.
3. het streven naar een samenleving,
waarin vrijheid, gerechtigheid, ver
draagzaamheid, eerbied voor de
menselijke waardigheid en mede
menselijkheid centraal staan.
DOEL
Het Humanistisch Verbond stelt zich
ten doel:
1 allen te verenigen, die met het be
ginsel instemmen
2 een centrum te zijn voor verdieping,
verbreiding en verdediging van de
humanistische levensovertuiging
3. Aktiviteiten te ontwikkelen of deel te
nemen aan aktiviteiten van anderen,
welke bijdragen aan het ontstaan van
een samenleving van mensen, die
zich hun verantwoordelijkheid voor
zichzelf, hun medemens, de natuur
en die samenleving bewust zijn
AMERSFORT - Nieuw in het ko-
mend seizoen is dat er in samen-
werking met het Bumafonds twee kon-
serten in de kabaret- en popsfeer wor
den gegeven. „Entree" Buma Lichte
Muziekfestival Cabaretprogramma
1980 op vrijdag 10 oktober. „Entree"
Buma Lichte Muziekfestival Poppro
gramma 1980 op woensdag 22 ok
tober. Promotie konserten van jong ta
lent.
MUZIEK VOOR EEN PIEK
Nieuw is ook, dat er in samenwerking
met het Bumafonds in de hal/straatjes
van De Flint zal worden gemusiceerd
Iedere vrijdag, dat er een voorstelling is,
van plusminus 19.30 uur af Het begint
vrijdag 10 oktober
„Muziek voor een piek" geeft achter
grondmuziek bij het binnenkomen van
het publiek. Het maakt de entree wat
gezelliger. Leerlingen van de Con
servatoria in Utrecht, Amsterdam en Al
kmaar zullen komen spelen. Er staat in
de hal een mandje, waarin het publiek
verzocht wordt een vrijwillige bijdrage
van één gulden te deponeren, ter be
strijding van de toch wel aanzienlijke
kosten, die dit eksperiment, dat vooral
de Nederlandse muziek naar voren wil
brengen, met zich meebrengt De mu
sici zullen zelf steeds iets over de kom-
ponisten en hun muziek vertellen
In diverse steden is dit muzikaal op
treden een groot sukses geworden. De
ensembles krijgen wat podiumervaring
Het publiek krijgt op onofficiële manier
goede muziek te horen.
GEEN TELEVISIE
OPNAMEN MEER
Nu de verbouwing van theater ,,'t
Spant" in Bussum gereed is gekomen,
zullen er in het Flinttheater geen televi
sieopnamen meer plaats vinden van
„Mensen op weg naar het konsertpo-
dium".
MUSEUMKONSERTEN
Nieuw is in het komend seizoen, dat
als lokatie voor de serie konserten „Po
dium voor Jonge Kunstenaars" de on
langs gereedgekomen gehoorzaal van
het geheel verbouwde en gerestau
reerde Museum Flehite is gekozen.
Vandaar de officiële naam: Museum
Konserten.
MUZIEK BELUISTEREN
Door de Volksuniversiteit Eemland
wordt een kursus „Muziek beluisteren
georganiseerd Een aantal konserten
als dat van Kaproen, het Mozartp-
rogramma Wenen rond 1800. „De
Nachtegaal" van David Porcelijn en het
konsert van Marjanne Kweksilber en
Reinbert de Leeuw zullen worden
geïntroduceerd. 10 lesavonden plus 5
konserten voor de somma van 70-
met docenten als Renske Nieweq. Her-
ckenrath, Rotman, Van der Vinne en
Henk Waardenburg
WIJZIGING
De Dick Hausergroep „Horde" heeft
de titel van zijn optreden op maandag
23 maart van „Het labyrinth der verfris
singen' gewijzigd in „De Wange-
dachten".
GAAT NIET DOOR
Om financiële redenen kan helaas de
op 30 januari geplande voorstelling van
„Tijl Uilenspiegel", in een bewerking
van Hugo Claus, niet dóórgaan
De nodige aanvullingen op en on
vermijdelijke wijzigingen van de
aangekondigde programma's zullen
zo veel mogelijk bijtijds aan het pu
bliek bekend worden gemaakt.
Rozendaallaan 9
Leusden-C.
AMERSFOORT - Het tentoon
stellingsprogramma in Amersfoort
voor het komende seizoen is op dit
moment nog niet afgerond. Er zullen
nog talloze tentoonstellingen bij
komen, waarover momenteel nog
besprekingen gaande zijn. De Zon
nehof opent zijn seizoen van half
augustus tot half september met een
foto-tentoonstelling van de Foto
kring Eemland, die gewijd zal zijn
aan de sport.
Van eind september tot begin no
vember zal De Zonnehof een voor Ne
derland unieke tentoonstelling brengen
van industriële vormgeving en toege
paste kunst in Denemarken, „Deense
vormgeving"
Voorts staan op de nominatie een
Leerdamtentoonstelling en een over
zichtstentoonstelling van de grafiek, te
keningen en schilderijen van Eduard
Munch.
Vooral ook voor het schoolpubliek
komt er een tentoonstelling. „Openbare
kunst", die een beeld zal geven van de
Kunst in de omgeving, toegepast op de
aktuele situatie. Om de vormgeving, en
daarmede de omgeving, bewust leef
baarder te maken
Van ongeveer twintig Haagse ak-
warellisten, onder wie Jenny Dalevoort,
zullen ter zijnertijd in het nieuwe
seizoen ook werken worden getoond in
De Zonnehof.
De artotheek blijft doordraaien Voor
één piek per maand hebt u originele
kunstwerken in huis.
Museum Flehite organiseert, naast
zijn geheel vernieuwde tentoon-
stellingskollektie, wisselende eksposi-
ties
Van begin september tot half oktober
komt daar Het Kapelhuis in huis met
een uitgebreide kollektie keramiek.
In de maand november toont Mu
seum Flehite herinneringen aan Konin
gin Wilhelmina. die in 1880 werd gebo
ren.
In de maand december zal Museum
Flehite het werk laten zien van de
Amersfoortse amateur schilder C.
Schoemaker, die eind 1979 bij een ver
keersongeluk om het leven kwam Hij
schilderde veelvuldig de Amersfoortse
binnenstad
Op het programma staan voorts nog:
10 jaar Keistadfeesten. 350 jaar RKj
parochie aan 't Zand, molens in
Utrecht, Merklappen.
