kijk op de film
'wee Nederlandse premières
Ie—siler krant
DONDERDAG 2 OKTOBER 1980
kijk op de film
15
k)0R BERT VOS
MERSFOORT - Deze week beleeft Amersfoort twee Nederlandse filmp-
nières. Dat is in de eerste plaats Funny America", aangekondigd als de
te, wat zeg ik, de allergrootste bescheurfilm na „Kentucky Fried Movie",
ro). „Funny America" is een film van regisseur Bradley R. Swirnoff en dat
>ok het enige wat ik er op dit moment van kan vertellen. Ik ben net zo
jwsgierig als u
linder nieuwsgierig ben ik naar „Dawn of the Dead" (Zombie) van regis-
r Georgie A. Romero, met als Nederlandse titel: „In de greep van de
mbies". Als ik het allemaal goed heb begrepen - maar in de Zombie-wereld
liets meer zeker - dan is dit de enige echte Zombie-film en was de rest
roon Italiaanse nep. Enfin, ik gun u een hernieuwde kennismaking met de
iwelijke horror van zombies. Met David Emge, Ken Foree en Scott Reiniger
Ie hoofdrollen.
.ortom: de beide filmpremières heb ik nog niet voor kunnen zien, zodat u
ar eens op eigen wieken de bioscoop binnen moet vliegen. Trouwens:
it u zich ooit wel iets aangetrokken van mijn aanbevelingen of afradertjes?
dan!
ET FILMHUIS AMERS-
)0RT MET „XALA"
lala vertelt het verhaal van El Had]
>u Beye, een gesettelde Afrikaans
ndelaar, lid van de Kamer van Koop-
ROP «jei en welgesteld prototype van de
'slu uwe zwarte bourgeoisie. Beye is
Hs eds twee maal getrouwd, maar vindt
"een dag dat zijn status hem verplicht
derde echtgenote te nemen Hij
kiest een jong meisje en met veel pracht
en praal wordt de bruiloft gevierd Dan
blijkt in de huwelijksnacht dat Beye im
potent geworden is Met alle middelen
probeert hij hier wat aan te doen Zijn
vrienden en collega's bieden hem zalf
jes en pilletjes aan, hij zoekt tovenaars
om raad te vragen, maar niets helpt.
Intussen verloedert zijn firma, hij ver
waarloost zijn vrienden, die hem uit
eindelijk allemaal in de steek laten Dan
blijkt dat een oude tovenaar die ooit
door Beye bedrogen is, hem de Xala
gegeven heeft uit wraak en als terecht
wijzing.
De XALA is een oude vloek die
iemand impotent maakt De film is een
satire op de zwarte bourgeoisie in de
westafrikaanse landen, en laat tevens
zien dat hoewel deze landen formeel
onafhankelijk zijn, ze cultureel en eco
nomies nog volledig van Frankrijk af
hankelijk zijn De XALA is het symbool
voor de impotentie van de nieuwe
machthebbers in deze Afrikaanse lan
den, het symbool voor een onvermogen
om na de onafhankelijkheidsverklaring
een korrekte onafhankelijkheid te reali
seren.
Ousmane Sembene de regisseur
werd geboren in 1923 in Senegal. Hij
oefende vele beroepen uit en was al
een bekend schrijver voor hij bij de film
kwam De wetenschap, dat hij vanwege
het analfabetisme in Senegal nooit de
grote massa zou kunnen bereiken, be
woog hem ertoe van de literatuur naar
de film over te stappen Hij kreeg zijn
filmopleiding in Moskou bij Mark Dons-
koy Zijn eerste film draaide hij in 1963
en zijn laatste in 1975. Dit was Xala
POLYGOON-JOURNAAL
Het Polygoon-journaal brengt deze
week aan Nederlands nieuws de vol
gende onderwerpen.
- De Nederlandse kampioenschappen
„Trekker Trek' -wedstrijden in de Fle-
vohof Fabriekstractoren en omge
bouwde tractoren trekken een oplegger
voort, waarop een blok beton staat, dat
men zover mogelijk moet proberen te
verplaatsen
- Trainingen van de leerlingen van een
acrobatenschool in Oost-Duitsland
(DDR), waar ze worden opgeleid voor
de varieté-wereld
- Als laatste onderwerp een kleuren-
reportage over de-nieuwe huisvuil-
scheidmgs-installatie van de VAM in
Wijster Deze installatie is in staat om uit
het Nederlandse huisvuil maar liefst ze
ventig procent terug te winnen aan op
nieuw bruikbare stoffen.
FILMS IN HET KORT
In dienst van Hare Majesteit. De uit
1969 daterende James Bond-film van
regisseur Peter Hunt met George La-
zenby in de hoofdrol als James Bond
Een op zich best aardige Bond-film,
maar niemand heeft ooit kunnen wen-
filmagenda
Filmagenda voor Amersfoort van don
derdag 2 oktober t/m woensdag 8 ok
tober 1980
GRAND 1 - Grand 033-14632
IN DIENST VAN HARE MAJESTEIT. 12 jr
Dageli|ks 13 30 - 18.45 - 21 30 uur Zondag
13 30 - 16 15 - 18 45 - 21.30 uur
GRAND 2
ONCE UPON A TIME IN THE WEST 12 jr
Dagelijks 13 30 - 19 15 uur
GRAND 3
IN DE GREEP VAN DE ZOMBIES 16 jr
Dagelijks 13 30 - 18 30 -21 15 uur Zondag
13 30 - 16 00 - 18.30 - 21 15 uur.
GRAND 4
AMERICAN GIGOLO 16 jr Dagelijks 13.45
-18 45 - 21.30 uur. Zondag 13.45 -16 15 -
18 45 - 21.30 uur.
GRAND 5
NEW VORK NEW YORK A l Dagelijks
13 45 - 18.30 - 21 15 uur Zondag 13.30 -
16 00 - 18 45 - 21.30 uur
CINEMA 1 - Cinema 033 - 18900
THE BIG RED ONE 12 jr Dagelijks 13.45 -
18 30 - 21.15 uur Zondag 13.30 - 16 00 -
18 30 en 21.15 uur
CINEMA 2
CALIGULA Strikt 18 Dagelijks 13 30 -
20.00 uur
EURO - Euro 033 - 33655
FUNNY AMERICA 12 jr. Zaterdag en
woensdag 18 45 -21.15 uur Zondag 1345-
16.15 - 18 45 - 21 15 uur. Overige dagen
13.45 - 18 45 - 21 15 uur
EURO - 33655
DE SCHATGRAVER VAN DE MATECUM-
BÊ Adv Ift 10 jr Zaterdag en woensdag
13.45 uur
DUO 1 - Duo 033 - 16572
PIKANT TALENT. 18 jr Dagelijks 14 15 -
19.15 - 21 30 uur. Zondag 14 15 - 16 30 -
19 15-21 30 uur
DUO 2
THE MOUNTAIN MEN 12 jr Dagelijks
14 00-19.00-21 15 Zondag 14.00-16.15-
1900 - 21.15 uur
DUO NACHTVOORSTELLINGEN vrijdag
en zaterdagavond 23.45 uur en 24.00 uur.
DUO 1
PORNO DISCO 18 jr 24 00 uur
DUO 2
CAPRICORN ONE 16 jr 23 45 uur
George Lazenby en Tally Savalas in „In dienst van Hare Majesteit'.
lenten als zangeres en performer had
bewezen in „Cabaret'' van regisseur/
choreograaf Bob Fosse (Grand 5, 150
minuten, alle leeftijden)
The big Red One. Hoofdzakelijk
autobiografische oorlogsfilm van regis
seur Samuel Fuller, die voornamelijk
bekendheid verwierf als de maker van
tal van prima B-films. „The big red one"
is een film, waarin de waanzin van de
oorlog met betrekkelijk simpele midde
len relief krijgt door middel van vijf in
fanteristen (vier soldaten en een ser
geant), die zich een weg vechten door
Europa als naamloze helden, die bo
vendien die hel overleven Door het in
dividualistische karakter van de film is
Fuller er in geslaagd de oorlogsfilm een
maken," aldus producent Bob Guc-
cione, „dan hadden we er zeker geen
22 miljoen dollar in geïnvesteerd. Voor
dat bedrag had ik meer dan tweehon
derd pornofilms kunnen maken Guc-
cione is de producent van „Galigula'
een nogal onsmakelijke mix van sadis
me. sex en spektakel. Zo n smak geld
ter beschikking hebben en dan zo'n
wanprodukt maken! De hoofdrollen
worden vertolkt door Malcolm McDo
well, Peter O'Toole en Sir John Gielgud.
Namen, die de film onverdiend een
aureool van eerbiedwaardigheid ver
strekken Twee-en-een half uur lang
gruwelijkheden, sadisme en anti-eroti-
sche sex. Geen film voor mensen met
smaak. (Cinema 2, 150 minuten, 18
jaar).
ricorne One vertrekt van de aarde,
maar wat er in werkelijkheid gebeurt is
ongelooflijk. Een goed gemaakte thril
ler, die weinig met science fiction te ma
ken heeft, maar des te meer met „the
American way of life Door en via de
televisie kun je de mensen alles laten
geloven Of toch niet? (Duo 2. nacht
voorstellingen, 16 jaar).
Xala. De Senegalese cineast
Ousmane Sembéne tekent voor deze in
1975 gemaakte film rond El Hadj Abou
Beye. een gesettelde Afrikaanse han
delaar. Een welgesteld prototype van
de nieuwe zwarte bourgeoisie Sem
béne maakte met „Xala een satire op
die nieuw bourgoisie. die in veel Afri
kaanse landen in opkomst is. (Filmhuis
Amersfoort, za. t.m. dinsdag 20.15 uur)
Scène uit „In de greep van de Zombies", de film waar al die andere Zombie-films
imitaties van waren
The Mountain Men. Een redelijk
gemaakte avonturenfilm, die zich af
speelt in de Rocky Mountains van de
vorige eeuw Twee pelsjagers beleven
allerlei avonturen temidden van vijandi
ge indianen en een al even vijandige
natuur. Maar ze weten zich in het alge
meen best te redden Met Charlton
Heston als de „Mozes van de Rocky
Mountains" en Brian Keith in de hoofd
rollen De regie had Richard Lang. die
hoofdzakelijk druk in de weer is ge
weest met het maken van TV-films en
dat is wel te merken. (Duo 2,102 minu
ten, 12 jaar).
extra dimensie te geven. Met Lee Mar
vin als de sergeant en Mark Hamill (uit
Star Wars) Robert Carradine, Bobby
DeCicco en Kelly Ward als de „vier
ruiters uit de Apocalypse", zoals deze
schier onsterfelijke infanteristen spot
tend worden genoemd (Cinema 1105
minuten. 12 jaar).
Caligula. „Als het onze bedoeling
zou ziin qeweest om een pornofilm te
Funny America. Zoals gezegd vast
wel een erg amusante film voor liefheb
bers, die ook hebben geschaterd om
..Kentucky Fried Movie", maar zelf kan
ik er geen zinnig woord over zeggen Ik
heb de film nog niet voor u kunnen be
kijken. (Euro, 12 jaar).
De schatgravers van de Mate-
cumbe. Davie en Thad zijn op zoek
naar een schat, die Davie's overleden
vader tijdens de Amerikaanse burger
oorlog in Matecumbe Key heeft begra
ven. De schurkachtige captain Spang-
Ier wil die schat echter ook. Het wordt
een avontuurlijke tocht per radarboot en
per kano Spanning en aktie. dat
spreekt. Er komt een cheriff. een kwak
zalver aan te pas en ook indianen zijn
van de partij De film is gebaseerd op
het gelijknamige boek van Robert L
Taylor Don Tait maakte het scenario,
de regie had Vincent McEveety Een
vlotte avonturenfilm voor de jeugd, uit
de droomfabriek van Walt Disney, aktie.
spanning en avontuur Het behoeft
geen betoog, dat goed wordt beloond
en het kwaad best haar trekken thuis
krijgt Kortom, zoals het hoort bij Dis
ney. (Euro jeugdvoorstellingen. 101
minuten, adviesleeftijd 10 jaar)
Capricorne One. Een verhaal, dat
zich afspeelt in de wereld van de
ruimtevaart Het ruimteschip „Cap-
nen aan George Lazenby als de opvol
ger van Sean Connery. zodat het de
eerste en de laatste Bond-rol voor deze
acteur was. Een technisch knap ge
maakte thriller, geproduceerd door het
bekende duo Saltzman en Broccoli
Blofeld is deze keer de tegenstander en
die zit in zijn Zwitserse hoofdkwartier
Bond moet een einde maken aan de
misdadige praktijken van deze knaap
en dat wordt niet alleen een ijzige, maar
ook spannende aangelegenheid Diana
Rigg (de Emma Peel uit De Wrekers)
staat Lazenby terzijde (Grand 1. 130
minuten. 12 jaar).
Once upon a time in the west. De
uit 1969 daterende western van de Ita
liaanse regisseur Sergio Leone, die nu
als de klassieker onder de westerns
wordt beschouwd. Met in de hoofdrollen
Henry Fonda (als de gemeenste van
alle schurken) Claudia Cardinale, Ja
son Robards. Charles Bronson, Frank
Wolff, Lionel Stander en anderen Voor
de western-liefhebbers een must. De
film wordt op z'n minst twee keer per
jaar uit het archief gehaald en heeft elke
keer weer een enorm succes Zoals in
Amersfoort, waar de afgelopen weken
weer volle zalen werden genoteerd
(Grand 2, 165 minuten, 12 jaar).
In de greep van de Zombies.
(Dawn of the Dead) Regisseur George
A Romero heeft eigenlijk een beetje
pech hier met deze film. Aasgieren zijn
hem voor geweest met een naar men
zegt slap aftreksel van deze film „Zom
bies II" kortgeleden nog in Amersfoort
te zien Voor wie maar met genoeg kan
krijgen van de bloedige horror van we
zenloze mensen, die moet beslist gaan
kijken. (Grand 3, 16 jaar).
American Gigolo. Richard Gere in
de hoofdrol als mannelijke hoer in een
stijlvolle film van de bekende regisseur
Paul Schrader (Blue Collar. Hard Core).
Gere is aanvankelijk een best tevreden
jonge kerel in de wereld van de jet-set,
waar hij onbevredigde vrouwen op be
stelling aan hun gerief helpt, maar dan
wordt ie plotseling verliefd, weet zich
daar geen raad mee en raakt bovendien
nog verwikkeld in een misdadig kom-
plot Op het nogal rommelige slot na is
deze film technisch uitstekend ge
maakt. waarbij overigens de moralisti
sche toon van Schrader ook nu weer
niet ontbreekt (Grand 4. 121 minuten,
16 jaar).
New York, New York. Film met mu
ziek en zang van regisseur Martin Scor
sese (die onder meer „Taxi Driver" en
..Mean Street" regisseerde) Het ver
haal speelt zich af in het New York van
het amusement in de jaren tussen 1945
tot 1955 Een plezierige mixing tussen
comedy, love story.soap opera en mu
sical Met Robert de Niro als een op Liza
Minelli verliefde saxofonist Minelli. in
deze film eveneens zangeres, wil eerst
niet, dan weer wel. maar als ze eenmaal
getrouwd zijn gaat het minder goed
Prima acteerwerk van De Niro en Mi
nelli. die al eerder overtuigend haar ta-
ène uit „Xala". deze week in het Filmhuis.
WK.
Zaterdagavond liep ik nog een
ndie Doe ik niet zo vaak. maar dit
teer had ik er behoefte aan even een
hkere hap herfstlucht in te snuiven. En
)als het hele leven van toevalligheden
3n elkaar hangt, zo stopte heel toeval-
I de bus op het moment, dat ik bi/ de
ishalte was aangekomen. En wie
zpten er uit? Heel toevallig Jan en
ten. die ik heel toevallig héél goed
te n
Ze zagen er allebei dodelijk ver-
oeid uit. Met enige moeite werd de
oqal omvangrijke bagage uitgeladen,
hielp ze een handje. „Wat heb je nou
bemaal meegenomenvroeg ik Jan,
e een tikkelt/e achter adem de laatste
'okken op het trottoir gooide. Hij
weeg even, al hijgend van de inspan
ning ..Praat me er niet van!" zei hij
ben Mien grijnsde een beetje. „We
ebben gedemonstreerd." zei ze.
Oh.zei ik en begreep ineens het doel
in de massa stokken met die doeken.
Onmenselijksteunde Jan en ging
Qp het bankje bij de bushalte zitten,
mijl de bus wegreed Moeilijke
KhP" wilde ik weten, want ik ben al-
d razend nieuwsgierig.
Jan draaide een sjekkie en stak de
igaret met een berustend gebaar aan.
kijk," zei hij een tikkelt/e docerend.
Je weet, dat ik een bewogen mens
ben ik knikte. Jan is erg sociaal en
beeft altijd wel een akkevietje bij de
hand om dat ook daadwerkelijk te de
monstreren. „Nou, gisteren heb ik rti'n
genda d'r eens bij gepakt om te kijken
^t ik vandaag allemaal kon doen. Dat
fras nogal wat. De Vredesweek is van-
leag afgesloten en je weet hoe ik daar
0ver denk. In 't Harde was een demon-
hatie tegen kernwapens. Ik dacht bij
hezelf: daar ga ik heen. Maar ja, ik ben
)ok tegen kerncentrales en laten ze
fou heel toevallig vandaag óók in Do-
zwaard demonstreren. Bovendien
ben ik voor legalisering van abortus en
ook daar was een demonstratie voor
)epland. Kijk en je weet hoe ik van de
matuur houdus kon ik gewoon niet
wegblijven van de Aktiedag voor het
auwersmeer
Ik begreep dat allemaal heel goed
leder mens komt wel eens in gewe
tensnood. „Dat was een moeilijke keus
voor jou Jan.zei ik dan ook vol begrip.
Jan haalde zi/n brede schouders op.
„Ach," zei hij, „ik heb het mezelf maar
eens gemakkelijk gemaakt. Ik ben naar
alle demonstraties gegaan op een
dagkaart van de NS. Lekker goedkoop
en /e zit niet steeds tussen die zater
dagse zondagsrijders op de weg.
„En Mien is gezellig meegegaan?"
Ik verbaasde me daar al over. want
Mien moet in het algemeen niks heb
ben van al dat gesjouw met spandoe
ken. Als moeder van acht kinderen, zo
heb ik van Jan begrepen, heeft ze
trouwens wel iets beters te doen. Mien
had al die tijd niets gezegd. Ze glim
lachte slechts
MienJan greep zijn spulletjes en
hees zich overeind. „Mien had haar
eigen demonstratie Die van Pater
Koopman tegen de abortus Voor de
eerste keer gedemonstreerd, hè
Mien
„Ja," glimlachte Mien, „ook héél erg
gezellig.' Ze knikte me vriendelijk toe.
„Kom Jan, zei ze en gaf Jan een por
tussen zijn ribben,laat je spierballen
eens rollen dan gaan we naar huis. En
morgen mag je een pracht van een
spandoek voor me schilderen
„Hé?" Hij keek haar schaapachtig
aan. „Spandoek? Wil je dan alweer
aan de sjouw? En de kinderen dan? Je
denkt toch niet. dat je moeder elke keer
op komt draven als wij d'r eens tussen
uit willen?" „Precies,Mien knipoogde
naar me en ik hoorde het allemaal een
tikkeltje verbijsterd aan. „Ik ga naar de
demonstratie vóór meer crèches en
peuterspeelzalen En daarna ga ik naar
het Vrouwencafé, naar een
vrouwenpraatgroep en
„Jan stond verstijfd van schrik op het
trottoir. „En pater Koopman dan? Ik
dacht.Mien schaterde nu luid op
„Grapjas! Waar dacht je dat ik zat? Bij
de vrouwendemonstratie vóór abortus
En daarna hebben we héél gezellig
gekeuveld over allerlei héél nuttige za
ken En nou vooruit, demonstrant. Voor
vandaag is het wel genoeg geweest.
Naar huis, naar de koters. Kun je ze
vertellen wat pappie allemaal voor ge
weldigs heeft gedaan, vandaag. Maar
je kunt ze er bij vertellen, dat het wél de
laatste keer is dat oma op ze past.
„Oh." zei Jan. Méér had ie niet te
zeggen. „Oh." „Jawel," zei Mien.
Want je had toch wel begrepen, dat jij
de volgende keer de babysit bent als er
wordt gedemonstreerd7
V.
I „Beeld uit de nieuwe Amerikaanse bescheurfilm Funny America"