kijk op de film
edeilandse première: „Een vlucht regenwulpen"
irian de Palma weinig subtiel in
ïorror/thriller „Dressed to kill"
DOOR BERT VOS
BLIJ DAT WE RIJ
DEN?
kijk op de film
DONDERDAG 19 FEBRUAR11981
een douche sprake is. Die laatste scène
is trouwens véél sterker, dan het
van-dik-hout-zaagt-men-planken-ge-
doe van Angie Dickinson in haar
blootje Die eerste scène is teveel op
het grote publiek gericht, dat best ,,in" is
voor wat funktioneel bloot, zoals ze dat
noemen
Het verhaal op zich is - als je na
afloop alles op een rijtje zet - niet eens
zo opzienbarend, waarbij halverwege al
méér dan duidelijk is wie de dader is. De
enige lol die de toéschouwers dan nog
beleven, is de gedachte, dat de hoofdfi
guren in deze thriller dat niet weten. In
sommige films is dat een pluspunt (of
kan dat zijn), in Dressed to kill" ont
neemt een dergelijk vrijgeven van een
hoogst onzekere factor de toeschouwer
enige spanning, die alleen maar opge
pept kan worden met shockeffekten tij
dens de jacht op de dader
Het draait allemaal om een vuige
vrouwenmoordenaar, die - verkleed als
vrouw - op nogal wrede wijze een eind
maakt aan de levens van vrouwen, zo
ook aan dat van Kate Miller (Angie Dic
kinson). Opvallend hierbij is, dat de
slachtoffers allemaal voorkomen in het
archief van de psychiater Robert Elliott
(Michael Caine) en dat was de zoon van
Kate Miller, Peter (Keith Gordon) ook al
opgevallen Peter is een handige knut
selaar en fabriceert een camera, waar
mee hij in staat is om de ingang van de
praktijk van de dokter in de gaten te
houden.
Erg subtiel is dat allemaal niet uitge
werkt, maar dat hoeven we niet van
Brian de Palma te verwachten
Toch geloof ik, dat de tijd voorbij is
(of bijna voorbij) dat een film volge
stopt moet worden met veel geweld
en veel bloed om het publiek in de
ban te kunnen houden. Na de reek
sen Zombie-films bewees Stanley
Kubrick dat het ook anders kan.
Brian de Palma, die zonder meer
kwaliteiten heeft om werkelijk een
„master of suspence" te worden, zal
zich moeten beperken ten aanzien
van die twee aspekten. Want zegt het
spreekwoord het niet? In de beper
king toont zich de meester.
(Grand 3, 16 jaar).
EEN VLUCHT
REGENWULPEN
Deze week de Nederlandse première
van Ate de Jong's „Een vlucht regen
wulpen", gebaseerd op het gelijknami
ge boek van Maarten 't Hart, die in deze
roman heel wat autobiografische ele
menten stopte.
De hoofdrol wordt gespeeld door Je
roen Krabbé, die zowaar een dubbelrol
heeft als Maarten, de hoofdpersoon uit
de roman én zijn alter ego Verder be
langrijke rollen worden vertolkt door
Marijcke Mertens als Maarten's moe
der, Henriette Tol als z'n zuster, Claire
Wauthion als Adriënne, Huib Rooy-
mans als Jacob en Willeke van Ammel-
rooy als Martha. Rijk de Gooyer speelt
een bovenmeester.
De hoofdfiguur Maarten, een 34-jari-
ge celbioloog, droomt, dat hij nog zeven
dagen te leven heeft als hij niet binnen
een week een vrouw vindt. Door zijn
streng Gereformeerde opvoeding, een
ongelukkige jeugdliefde en de verering
van zijn moeder is hij nauwelijks geïnte
resseerd in Vrouwen. Hij is alleen nog
bezig met „klonen", het kweken van
leven zonder bevruchting
Geholpen door z'n alter ego gaat hij
op zoek naar de vrouw
Dat is In het kort de strekking van
deze nieuwe Nederlandse speelfilm,
die ik echter op het moment, dat ik dit
schrijf, nog niet hebben kunnen zien.
Hoe het er allemaal uit zal zien? Daar
ben ik even nieuwsgierig naar als u.
Volgende week wellicht méér voor
hen, die dan nog niet zijn geweest.
(Grand 2, 12 jaar).
DE JONGEDAMES
VAN WILKO
In het Amersfoortse Filmhuls
draait vanaf zaterdag tot en met dins
dag in het kader van de Poolse film
een uit 1979 daterende speelfilm van
regisseur Andrzej Wajda: „De jonge
dames van Wilko".
We bevinden ons in de dertiger jaren.
Na zijn vriend begraven te hebben en
nadat hij van de dokter het advies ge
kregen heeft om wat tot rust te komen,
begeeft Viktor (Daniel Olbrychski) zich
naar zijn oom en tante in Wilko.
Het betekent voor hem een terugkeer
naar een oord waar hij in zijn jeugd zeer
gelukkig is geweest. In de hoop deze
tijd weer tot leven te brengen, bezoekt
Viktor het nabijgelegen huis waar des
tijds zes zusters woonden, waarmee hij
- met ieder afzonderlijk - een bepaalde
(liefdes)verhouding heeft gehad. In de
vijftien jaar afwezigheid blijkt echter
veel te zijn veranderd. De zuster (Fela)
met wie hij de innigste banden had on
derhouden, is gestorven De andere
zusters zijn ofwel (ongelukkig) ge
trouwd ofwel door opgedane ervarin
gen vrijgezel gebleven. Alleen de jong
ste (Tunia; Christine Pascal) beant
woordt aan de herinneringen van Viktor
doordat ze veel gelijkenis vertoont met
Fela. Hij voelt zich dan ook direkt met
haar verbonden.
De gesprekken en flirten van Viktor
met de zusters, worden gekenmerkt
door het besef dat wat geweest is niet
meer terug kan komen. Onvervulde
wensen, teleurstellingen, gevoelens
van afwijzing, dat alles heeft een af
stand geschapen. Viktor voelt zich door
deze situatie verdwaald in Wilko en
waant zich zelfs op een andere planeet.
De enige uitweg voor hem is net zo
plotseling te vertrekken als hij gekomen
is.
De film laat zich erg moeilijk beschrij
ven. Het verhaal dient alleen maar als
aanleiding om het tijdsbegrip tot uiting
te brengen. Het zit vol met symbolen die
verwijzen naar de dood, leven, melan
cholie en nostalgie. Ook de auteur
neemt eraan deel Met name in de slot
scène, waarin hij geconfronteerd wordt
met Viktor, de belichaming van de man
die hij eens geweest is Deze film toont
wel aan hoe veelzijdig Wajda is, en hoe
goed hij in staat is om sferen over te
brengen. De schitterende fotografie en
het decorontwerp dragen daar toe bij.
Het spel van de actrices Is zeer
subtiel. Het verschil in de karakters
van de zusters komt goed naar vo
ren. Naast de uit de films van Zanussl
bekende actrice Maja Komorowska,
die In staat is snel wisselende emo
ties weer te geven, speelt ook de
vrouw van Wajda (Krystyna Zachwa-
towicz als Kazla) een opmerkelijke
rol. Zij beeldt een typische, grauwe,
maar warme en sympathieke Poolse
huisvrouw uit.
(Filmhuis, zaterdag tot en met dins
dag: 20.15 uur)
ELISA, VIDA MIA
In de „Spaanse nachtvoorstellin
gen" van het Filmhuis Amersfoort
deze week een reprise van „Elisa,
vida mia" van regisseur Carlos Sau-
ra, gemaakt in 1976.
„Van al mijn films benadert „Elisa,
vida mia" het meest mijn eigen gedach-
tenwereld" heeft Carlos Saura gezegd
bij de presentatie van de film op het
Festival van Cannes in 1977. De titel is
ontleend aan een gedicht van Garcilaso
de la Vega, vrij vertaald:
„Wie had kunnen voorspellen, Elisa,
mijn leven - toen wij wandelden in het
dal, bloemen plukkend in de frisse bries
- dat ik eens de sombere eenzame dag
zou beleven, die met een lange schei
ding een bitter einde maakte aan onze
liefde?" Saura „In Elisa, vida mia tracht
ik te laten zien hoe iemand, die zijn hele
leven tussen de mensen heeft gewoond
op een bepaald punt in zijn leven de
eenzaamheid nodig heeft om zichzelf te
vinden. De afzondering van Luis, Eli-
sa's vader, is de afzondering van een
asceet, maar hij is niet meer dan een
halve asceet. Zijn doelstellingen zijn be
scheiden - misschien zoekt hij niet
meer dan een ander soort gezelschap,
met meer gevoel en begrip".
De vorm waarin Saura zijn film heeft
gegoten is complex; complexer nog in
zijn persoonsverwisselingen dan „Cna
Cuervos". De zestigjarige Luis heeft
zich teruggetrokken in een afgelegen
huis waar hij bezoek krijgt van zijn doch
ter Elisa. Luis heeft lang geleden zijn
vrouw en twee dochtertjes verlaten,
zonder enige uitleg te geven. Elisa van
haar kant bezoekt haar vader op het
moment dat zij na zeven jaar huwelijk
definitief met haar echtgenoot breekt.
De eerste begripvolle ontmoeting
tussen vader en dochter leidt tot een
stroomversnelling van herinneringen,
waarin werkelijkheid en verbeelding
over elkaar heen schuiven. De vader
schrijft een roman over zijn dochter en
hun onderlinge gesprekken krijgen een
plaats in zijn manuscript of vloeien er
soms uit voort. In deze wereld van her
inneringen, herontdekking van vervlo
gen gebeurtenissen en nieuw beleefd
verleden is het mogelijk dat Fernando
Rey (de vader) in heden en verleden er
even oud uitziet en dat Geraldine Cha
plin zowel Elisa als de moeder van Elisa
is en dat zij als kind wordt gespeeld door
Anna Torrent, het meisje uit „Cria Cuer
vos".
Fernando Rey, de favoriete acteur
van Luis Bunuel werd op het Festival
van Cannes voor zijn rol in „Elisa, vida
mia" onderscheiden met de prijs voor
de beste acteur.
(Filmhuis Amersfoort, nachtvoorstel
ling, za. 23 uur).
Filmagenda voor Amersfoort van
donderdag 19 februari t/m woensdag
25 februari 1981:
Grand, tel. 033-14632.
Grand 1Flying High. A.l Do., vrij., ma.
en di. 18.30 en 21 15 uur; zondag;
16.00, 18.30 en 21.15 uur; overige da
gen: 13.30, 18.30 en 21.15 uur.
Grand 2: Een vlucht regenwulpen. 12
jaar. Dagelijks: 13.30, 18.30 en 21.15
uur; zondag 13.30, 16,00, 18 30 en
21.15 uur.
Grand 3: Dressed to kill. 16 jaar. Dage
lijks: 13.45,18.45 en 21.30 uur; zondag:
13.45, 16.15, 18.45 en 21.30 uur.
Grand 4: Het verboden bachanaal. 16
jaar Dagelijks 14.00, 19.00 en 21.45
uur; zondag: 14.00, 16.30, 19 00 en
21.45 uur.
Grand 5: Being there A I. Dagelijks.
14.00, 19 00 en 21.45 uur; zondag:
14.00, 16.30, 19.00 en 21.45 uur.
Grand matinee: The Aristocats A.l.
Geheel Nederlands gesproken. Zater
dag, zondag en woensdag 13.30 uur.
Cinema, tel. 033-18900.
Cinema 1The Blue Lagoon. A.l. Dage
lijks: 13.45, 18.45 en 21.30 uur. Zon
dag 13.45, 16.15, 18.45 en 21.30 uur
Cinema 2: Sea Wolves. A.l Za., zo.,
wo 18.30 en 21.15 uur. Overige da
gen 13.30, 18.30 en 21.15 uur
Cinema 2 Matinee: De bende van hier
naast. A.l. Zaterdag en woensdag:
13.30; zondag: 13.30 en 16 00 uur.
Euro, tel. 033-33655.
Euro: Flash Gordon. 12 jaar. Za. en
wo.: 18.45 en 21 30 uur; zondag: 13.45,
16.15, 18.45 en 21 30 uur; overige da
gen: 13 45, 18.45 en 21.30 uur.
EURO KINDERVOORSTELLINGEN
Euro: Batman A.l. Za. en wo.: 13.45
uur.
Duo, tel. 033-16572:
Duo 1: Hoge school standjes. 18 jaar.
Dagelijks: 14.15, 19.15 en 21.30 uur;
zondag: 14.15, 16.30, 19 15 en 21.30
uur.
Duo 2: Money Movers. 12 jaar. Dage
lijks: 14 00,19.00 en 21 15 uur; zondag:
14 00, 16.15, 19.00 en 21 15 uur.
DUO NACHTVOORSTELLINGEN
Duo 1: Sex wish. 18 jaar. Vrij. en za.:
24.00 uur.
Duo 2: Race with the devil. 16 jaar. Vrij.
en za 23.45 uur.
Liz Blake (Nancy Allen) oog in oog met de vrouwenmoordenaar in Brian de Palma's „Dressed to kill".
Scène uit „Een vlucht regenwulpen" van regisseur Ate de Jong.
Scène uit „Een vlucht regenwulpen" met Jeroen Krabbé.
AMERSFOORT - Deze keer twee nieuwe films, waarvan één Nederlandse
remlère: „Een vlucht regenwulpen" van Ate de Jong, gebaseerd op het ge-
jknamige boek van Maarten 't Hart met Jeroen Krabbé in de hoofdrol als de
utobiografische figuur Maarten.
De tweede nieuwe film is „Dressed to kill" van de inmiddels befaamde regisseur
rian de Palma, door sommigen ook wel de opvolger van Hitchcock genoemd. In
Dressed to kill" speelt Angie Dickinson een hoofdrol, evenals Michael Caine
Geprolongeerd werden: „Flying High" (Grand 1), „Het verboden Bacchanaal"
Grand 4), „Being There" (Grand 5), „The aristocats" (Grand matinee), „The Blue
agoon" (Cinema 1„Sea Wolves" (Grand 2), „De bende van hiernaast" (Cinema
matinee) en „Flash Gordon, the all American hero" (Euro).
In Duo 2 in het weekprogramma de Australische aktiefilm „The Money Movers"
n in de nachtvoorstellingen een reprise van „Race with the Devil" met Peter
onda in de hoofdrol.
In de kindermatineevoorstelllngen van Euro deze week aandacht voor een
uperheld: Batman (woensdag en zaterdag).
DRESSED TO KILL
De Amerikaanse critici waren nog
al verrukt over Brian de Palma's
nieuwste horror-thriller „Dressed to
kill" met Michael Caine, Angie Dic
kinson, Nancy Allen en Keith Gordon
in de hoofdrollen. In uitbundige su
perlatieven wordt Brian de Palma ge
prezen als de meester van de sus
pence, die best eens definitief de op
volger van Alfred Hitchcock zou kun
nen zijn. Ik heb al vaker in deze ru
briek geschreven, dat Brian de Pal
ma wat dat betreft hoge ogen gooit,
Scène uit „Dressed to kill". Nancy Allen als Liz Blake op het station van een ondergrondse, waar ze wordt achtervolgd
door de vrouwenmoordenaar.
maar niet de subtiele benadering van
Hitchcock heeft. En dat is jammer,
want het zou de kwaliteit van de Pal
ma's films beslist ten goede komen.
De meeste Hltchcock-films kenmerk
ten zich door een voortreffelijke ver
haalopbouw, met onverwachte
shock-effecten, een prima slot en
weinig echt bloed of geweld (met uit
zondering misschien van „The
Birds"). Een benadering, die bijvoor
beeld Stanley Kubrick in „The Shi
ning" ook als uitgangspunt nam met
meer dan voortreffelijk resultaat.
De Palma is niet zo zuinig met bloed
en geweld. Wat het bloed betreft han
teert hij nauwelijks enige terughou
dendheid en ook al zegt hij, dat dit komt
door zijn afkomst (zijn vader was ortho
pedisch chirurg) een ander credo van
hem is: „Als je de mensen wilt schok
ken, moet je geen halve maatregelen
nemen, dan moet je ze aan geweld
blootstellen". Prima natuurlijk, maar het
kan op allerlei manieren.
In „Dressed to kill" neemt De Palma
inderdaad geen halve maatregelen. Als
de kwantiteit van het bloed ook de kwa
liteit van de film zou garanderen, dan is
„Dressed to kill" beslist een filmtopper
te noemen. In Amerika schijnt dat ook
op te gaan, maar ik twijfel of dat ook in
Nederland het geval zal zijn. De filmkij
kers zijn - dacht ik - een beetje uitgeke
ken op de overdaad aan bloederig ge
weld, ook al kan dit nog steeds voor
fikse shockeffecten zorgen. Ik vind het
dan ook jammer, dat De Palma niet voor
een wat subtielere benadering heeft ge
kozen bij de verfilming van zijn eigen
scenario.
Natuurlijk, „Dressed to kill" is beslist
geen slechte film uit cinematografisch
oogpunt bekeken. De Palma weet wat
filmen is en bovendien kent hij zijn pap
penheimers. Het ontbreekt dan ook niet
aan pure shock-effekten in deze film,
waarin Angie Dickinson al vrij vlot na het
begin, waarin zij zich overgeeft aan
nogal vrijmoedige sex-fantasieën, het
loodje legt
Het eerste begin in de douche is wel
nodig om de aandacht gevangen te
houden, want wat De Palma daarna
presteert in een nogal langdurige scène
in het museum, waar Angie als Kate
Miller op mannenjacht is, kan alleen
maar een erg sterke film dragen „Dres
sed to kill" is dóarvoor niet sterk ge
noeg, helaas.
Overigens schijnt de douche-scène
aan het begin een verwijzing naar
Hitchcock's „Psycho" te zijn, evenals
een slotscène, waarin eveneens van
Waar ik me zorgen over maak is
het plan van onze regering. Een
plan, dat ze nog vóór de verkiezin
gen in de daad om schijnt te willen
zetten U hebt het toch ook gele
zen? Onze regering wil een meer
derheidsbelang in de Volvo Car
ta brieken. In onze DAF dus. Een
tikkeltje aan de late kant, maar als
Dries en Hans nog op de valreep
een eigen autofabriek willen ko
pen, is het geen slechte keus en
bovendien kunnen we de naam al
tijd nog weer veranderen in DAF.
Afgezien daarvan: we hebben al
zo'n 150 miljoen gulden in dat
Zweedse filiaal gepompt, dus dat
pikken we dan moot even weer te
rug
Toch - ik zei het al - maak ik me
een tikkeltje zorgen. Want de nog
al opvallende koppigheid van de
minister-president en de zijnen in
ogenschouw nemend, ben ik
bang, dat we nog wonderlijke tij
den tegemoet zullen gaan als de
DAFJES straks onder staatsbe-
scherming van de lopende band af
gaan rollen Ik denk, dat de buiten
landse auto-industrie dan geen im
port-vergunning meer zal krijgen
Op zich is dat niet zo 'n ramp, maar
het betekent wèl, dat we met z'n
allen over zullen moeten stappen
op het nationale automerk. De
naam DAF kan weer in ere her
steld worden als afkorting van de
Dries van Agt Fabrieken. En Dries
kennende, zullen we er met z'n al
len aan moeten geloven. Weg met
de Japanse, Duitse, Franse,
Zweedse en Amerikaanse auto's,
die toch veel te groot zijn. Weg met
die Italianen, die toch maar steeds
staken en weg met die Engelse
kabouters, laat Thatch zélf maar
zien dat ze die wagens kwijtraakt
binnen haar sterk geslonken impe
rium. Allemaal in de DAF. Met re
geringskorting aan iedere burger
verstrekt. Kassa! Extra contröle
voor hen, die het hebben gewaagd
de vaderlandse trots te trotseren
Een metertje te snel gereden? Dat
gaat u dan een fiks bedrag kosten
meneer, mevrouw. Maar als u mis
schien mocht besluiten om zo'n
fijn, handig, zuinig en gezellig
DAFJE aan te schaffen, dan.
En oom Agent zal die dissidenten
een kleurig foldertje overhandigen
en met een groot, maar doordrin
gend vraagteken blijven wachten
op het antwoord.
Alle autootjes uit onze vader
landse fabriek worden natuurlijk
keurig afgesteld op een maximum
snelheid van 100 kilometer, zodat
u op de snelweg in ieder geval
geen bekeuring zult krijgen. Ver
dere voordeleneigenlijk teveel om
op te noemen. Maar wat dacht u
van een jaarlijkse mogelijkheid tot
inruilen voor het allernieuwste mo
del? En de prijs zal u best bevallenI
En die prachtige autoradio met
twee keer vijftig watt HiFi-stereo
geluid? Ontvangt wèl alleen de va
derlandse zenders met het NOS-
keurmerk maar dan heb je ook een
geluidje om te zoenenI U aarzelt
nog? Kom kom, meneer, me
vrouw! Alléén staatsautorijders
krijgen binnen Nederland maar
liefst 25 korting op elke liter ben
zine. Waar krijgt u dat elders (Alle
buitenlandse merken betalen 25%
extra).
En in het buitenland zult u wel
kom zijn. Want nergens ter wereld
zullen ze zulke rustige, beschaaf
de en prettige autohjders kennen.
De Nederlandsers zullen weer erg
gezien zijn. Liever niet naar het
buitenland natuurlijk, want u be
taalt dan wèl een tijdelijke export
vergunning van f 250,-per week,
maar als u toch gaat (en u hebt
vast genoeg geld overgehouden
dankzij deze zuinige auto), dan
U denkt dat dit een utopie zal
blijven? Gelukkig. En onze Dries
mag best die voormalige DAF-fa
briek kopen? Ach ja. Als het uit
de hand mocht lopen kan ie er altijd
nog een fietsenfabriek van ma
ken.
