„Een vlucht regenwulpen", uitstekende
tragi-komedie van Ate de Jong
Terence Hill als supersmeris:
een superman in uniform
Maarten 't Harts
jeugdsyndromen
speels verfilmd
<en
DONDERDAG 26 FEBRUAR11981
IeusJet krant
kijk op de film
12
AMERSFOORT - Deze week de beloofde beschouwing over de nieuwste
Nederlandse film ,,Een vlucht regenwulpen" van Ate de Jong. Verder zitten
we al bijna weer in de krokusvakantie en dat betekent vermaak voor de jeugd
met Terence Hill als „De Supersmeris", een nieuwe komische film, waarin
Terence Hill over superman-achtige krachten blijkt te beschikken, wat na
tuurlijk leidt tot de meest absurde situaties. Een uitstekende Franse film staat
op het programma „Le dernier métro" van Francois Truffaut, terwijl in Duo 2
„De strijd der Giganten" wordt geleverd, een niet onaardige mixing tussen
karate, vrij worstelen en een zeskamp voor gevorderden, zich afspelend in de
Verenigde Staten en dat is weer eens wat anders dan Hongkong.
Geprolongeerd werden „Dressed to kill (Grand 1). „Een vlucht regenwulpen"
(Grand 2), „Flying High" (niet weg te branden! in Grand 4). ..Being There" (Grand
5) „The Aristocats (Grand Matinee), „The Blue Lagoon" (Cinema 1). „Flash
Gordon" (Cinema 2) „De bende van hiernaast" is nog steeds in twee matinee
voorstellingen van Cinema te zien en zoiets overkomt een Nederlandse |eugdfilm
zelden.
De kindervoorstellingen op zaterdag- en woensdagmiddag wordt deze keer
gevuld met een muziekfilm met de groep „Kiss" en dat vind ik niet bepaald een
beste keus Zeker niet voor de wat jongere kinderen, tenzij ook zij gek zijn op
keiharde muziek. Overigens wordt de naam van de groep aan het eind geschreven
met de SS-runentekens en zoiets laat bij mij zonder meer de haren recht overeind
staan Overigens helemaal duidelijk wordt niet wélke film wordt bedoeld. Mocht het
de film „Kiss in attack of the Phantoms' zijn. dan is de film gekeurd op 12 jaar en
niet voor alle leeftijden. Maar dit terzijde.
EEN VLUCHT REGENWUL
PEN
Het maken van een Nederlandse
speelfilm is een riskante bezigheid.
Zeker als een boek van eigen bodem
als basis dient en zeer zeker als daar
voor een literaire bestseller wordt
gekozen zoals „Een vlucht regen
wulpen" van Maarten 't Hart. De
praktijk heeft bewezen, dat de Neder
landse literatuur per definitie onge
schikt moet worden geacht voor een
redelijke verfilming. Dat komt omdat
onze Nederlandse schrijvers be
paald niet uitblinken in wat men
noemt „verhalend schrijven", enkele
uitzonderingen zoals Vestdijk, daar
gelaten. En een goed plot zoek je
vaak vergeefs bij hen. Een film als
„Kort Amerikaans" van Guido Pie-
ters was helemaal niet onaardig,
maar ging toch ten onder aan een
Terence Hill en Ernest Borg nine in Supersmeris".
HET GEHEIM DAT JE
DEELT
De man in de zwarte cape snelt
door het kale huis langs een ver
baasde kerel, die dat elke avond
meemaakt en er niks van snapt.
Geren op de trap en ja hoor, weer
mis. Een kale kamer, een haard
vuur en een schilderij waarop die
dolende ridder Het geheim dat je
deelt met Sandeman. Ik word
altijd eventjes niet goed als ik die
nep-thriller zie. Niks geen geheim
Gewoon energieverspilling door
die haard te laten branden in een
kale, onbewoonde kamer Zeker
alleen maar aangestoken om die
fles sherry op temperatuur te hou
den. Echt, ik word daar niet goed
van. Neem een glaasje sherry,
knap je van op, zeggen ze dan. O
ja Nou, mij niet gezien hoor Dét is
vast het geheim die je deelt met
Sandeman: je krijgt er een kater
van.
Komt er opeens zon enorme
woesteling de kamer in met een
stofzuiger in z'n hand. Te gek
Schreeuwt tegen de wind in dat ie
zo n sterke stofzuiger heeft mee
gebracht uit Noorwegen Tja, denk
ik dan, je staat daar nou wel flink de
Viking uit te hangen met je onver
woestbare stofdinges, maar mooi
dat je een beetje te laat komt met
die opruimerij. Eeuwen te laat. Had
je moeten doen toen die collega 's
van je huishielden in ons vader
landje en ook dachten dat alles on
verwoestbaar was en het uitpro
beerden. Allemaal puin. Had jij
mooi kunnen ruimen, noorman!
Over stofzuigers gesproken
Welke maffe idioot gaat nou tijdens
zijn trouwdag op de stoep van het
stadhuis staan schreeuwen dat ie
een bepaald merk stofzuigers zo
goed vindt?
En die ambtenaren, taxichauf
feurs, getuigen, de hele ratteplan
mee staan joelen. Zeker geld no
dig om de bruiloft te kunnen beta
len. Een dagelijks voorkomend ta
fereeltje op de stadhuisstoep
En dan heb ik het nog niet eens
over die idioot, die zo'n fles staat
uit te wringen met z'n gezicht op
donderen Meneer heeft gewoon
vergeten om een nieuwe fles ket
chup te halen. Moet niet zo zeuren
BahI Net een klein kind dat z'n zin
niet krijgt Bovendien, ketchup in
een plastic fles moet ik toch al niet
Gewoon eerlijk glas kan d'r zeker
niet meer af!
En als die piasgootjes op de
proppen komen moet ik altijd heel
erg nodig. Kan er niks aan doen.
En dan denk ik gewoon aan de
kalimijnen in Frankrijk. Die gebrui
ken ook piasgootjes, rechtstreeks
de Rijn in. En die gekke moeders
maar juichen over die ingenieuze
piasgootjes. Verdorie, nou moet ik
alwéér.
Helemaal bont maakt die slun
gel uit die quiz het. Komt met een
hele boel pakken van één of ander
spul de keuken binnen. Met een
gezicht van: kijk mij eens eventjes
flink wezen. Doet z 'n vrouw de kast
open en ja hoor: d'r hele kast al vol
met die pakken. Mooie geëmanci
peerde jongen, hoor Eventjes
vrouwtje helpen Maar mooi niet
eventjes in de keukenkast geke
ken of het misschien wel nodig
was Verwaande kwast!
Dag hoorI Zou ons aller Zeeuws
meisje fris en vrolijk tot ons roepen,
als ze ons de margarine weer heeft
aangesmeerd die we toch niet ne
men, omdat we in de supermarkt
vaak gewoon de goedkoopste
soort er uitpikken
Sherry uit een fles persen via
een piasgootje de keukenkast in
en het dan op laten zuigen door
Erik de Noorman. En daar maken
ze dan weer margarine van Eer
lijk, ik begrijp er niks van. Ik denk
dan ook, dat het allemaal heel erg
geheim is. En dat willen die linke
longens van de reclame met nie
mand delen Zelfs niet met Sande
man. Want misschien dat we er
dan écht een kater van krijge-
n
DOOR BERT VOS
zers van ..Een vlucht regenwulpen zit
ten zonder meer in een nadelige positie,
omdat Ate de Jong de struktuur van het
boek nogal rigoreus heeft aangepakt
om toch enigszins een goed lopend ver
haal te krijgen De mijmeringen (de mo
nologue interieur) van de hoofdpersoon
Maarten heeft de regisseur knap weten
op te vangen door een alter ego in te
voeren, die in beeld gesprekken voert
met de hoofdpersoon. De herinnerin
gen aan het verleden - die in het boek
konstant de sfeer bepalen - heeft hij in
vloeiende overgangen naar flash backs
weten in te passen. Geen vervangende
overvloeiers, hooguit een kleurveran
dering Heden en verleden lopen wel
door elkaar heen (soms letterlijk), maar
de kontinuering van het verhaal wordt
daardoor niet (teveel) aangetast. De
hoofdpersoon krijgt daardoor relief en
zijn handelingen worden daardoor wèl
duidelijker.
,,Een vlucht regenwulpen" is in de
handen van Ate de Jong bijna een volle
dige komedie geworden Ik zeg bijna",
omdat ook De Jong niet ontkwam en de
soms nogal zware ondertonen, tot ui
ting komend in de calvinistische sfeer
van het verleden, van de jeugd van
Maarten Hoewel ik soms vond, dat die
elementen wat al te zwaar waren aan
gestipt. is Ate de Jong desondanks ,er in
geslaagd om tot een goed gedoseerde
compositie gekomen van zware en lich
te tonen. Vooral in het begin is ..Een
vlucht regenwulpen" een vrolijke film
als de hoofdpersoon Maarten in een
droom door de Allerhoogste wordt mee
gedeeld, dat hij nu eindelijk maar eens
aan het nageslacht moet gaan denken
Maarten en zijn assistente in ,,Een vlucht regenwulpen
Dat het tenslotte toch lukt met de zus
ter van zijn jeugdliefde, is een overwin
ning, een afscheid nemen van zijn
verleden, zijn jeugd, een afscheid ne
men ook van een toch wel aanwezig
Oedipus-complex. omdat Maarten er
pas in slaagt, als zijn moeder is overle
den Die verbinding tussen heden en
verleden is steeds tastbaar aanwezig
door de moeder „En," vraagt het meis
je, erg nieuwsgierig, ,,hoe vond je het
nou?" Een Maarten antwoordt naar
waarheid: ,,lk dacht dat ik dood zou
gaan
Dat ,.Een vlucht regenwulpen" als
film zo succesvol is geworden, is niet in
de laatste plaats te danken aan de voor
treffelijke dubbelrol van Jeroen Krabbé
(als Maarten èn als zijn alter ego). Deze
jeune premier van de Nederlandse film,
die naar eigen zeggen Amerikaanse
alle Nederlandse speelfilmmontages
gezegd kan worden.
Wat overblijft is de naar mijn opvattin
gen te zware rol, die het onverwerkt
calvinistisch verleden in ,,Een vlucht re
genwulpen" krijgt toebedeeld. Maar
ibuo -
nogal dreutelig calvinisme zonder
enige diepgang. „Lieve Jongens"
van regisseur Paul de Lussanet
mocht zich evenmin op een grote be
langstelling verheugen, ook als is
Gerard Reve dan een echte volks
schrijver... Kortom: een riskante
onderneming voor Nederlandse
filmers om de produkten van hun
schrijvende literaire broeders tot on
derwerp van hun film te kiezen. Zelfs
Wim Verstappen, die nu twee boeken
van Simon Vestdijk verfilmde, heeft
niet dét succes geboekt als werd ver
wacht. En dat, terwijl de romans van
Vestdijk zich wel degelijk lenen voor
een filmische benadering.
Des te meer is het een knappe pres
tatie van de jonge Nederlandse regis
seur Ate de Jong {17), die „Een vlucht
regenwulpen" van Maarten 't Hart zelf
tot een bruikbaar scenario omwerkte en
daar tot ieders verrassing een erg ple
zierige. sfeervolle film van maakte
Want plezierig is deze nieuwste Neder
landse filmproduktie zeker, ondanks
enkele fundamentele bezwaren die ik
überhaupt heb tegen onze vaderlandse
literatuurbedrijvers. Bezwaren, die ook
in de film zitten gebakken.
Als je afgaat op de inhoud van onze
literatuur, dan zou je moeten konklude-
ren, dat onze hedendaagse schrijvers
behept zijn met jeugdsyndromen die
hen maar niet los willen laten, met calvi
nistische en andere op het geloof geba
seerde frustaties En dat willen ze he
laas weten ook. Ze schrijven dat van
zich af in een „roman" en als dat niet in
één keer lukt, gooien ze er daarna nóg
een paar romans tegen aan. Die auto
biografische aspekten storen mij ten
zeerste en dat is ook de reden, dat ik de
vaak met verve op schrift gestelde le
venservaringen niet tot mijn favoriete
lektuur reken Ook „Een vlucht regen
wulpen" was dus duidelijk niet aan mij
besteed.
Dat heeft tot gevolg, dat ik tamelijk
onbevangen - zij het met enig gezond
wantrouwen - de verfilming door Ate de
Jong heb aanschouwd En ik moet zeg
gen, dat ik me daarbij geen moment heb
verveeld. Onze jongste regisseur van
Nederland heeft de vrij moeilijke opga
ve om een praktisch onverfilmbaar
boek om te zetten in een speelfilm, uit
stekend weten te volbrengen. Sterker
nog: het is één van de beste Nederland
se films van de laatste tijd geworden.
Bij deze beoordeling moet je er dan
wèl van uitgaan, dat ik het boek zelf niet
heb gelezen en een poging daartoe na
enkele hoofdstukken heb aestaakt. Le-
De hoogstverlegen Maarten, die tot dan
weinig of geen kontakt heeft gehad met
vrouwen (laat staan op sexueel gebied)
moet nou maar eens spijkers met kop
pen slaan „Gaat heen en vermenigvul
digt u" is het oeroude credo waarmee
Maarten de „wereld" wordt ingezon
den. Om de zaak wat te versnellen
wordt er meteen bijgezegd, dat maar
zeven dagen tot zijn beschikking staan
Slaagt hij niet in zijn opdracht, dan zal
hem dat z'n leven kosten
Een uitstekend uitgangspunt om een
komedie op te baseren en de eerste
drie kwartier is „Een vlucht regenwul
pen" dan ook een regelrechte komedie,
waarbij de soms dramatische onderto
nen allerminst domineren. Maarten is
een verlegen celbioloog, een kamerge
leerde, die maar weinig feeling heeft
met het soms frivole, maar toch wel bur
gerlijke wereldje om hem heen. Hij zorgt
voor zijn doodzieke moeder (zij heeft
kanker) en op zijn laboratorium houdt hij
zich driftig bezig met onderzoekingen
op het gebied van „kloonen", het ver
menigvuldigen van levende wezens
zonder bevruchting. Zijn pogingen om
aan de vrouw te komen, om op z'n minst
een keer met een vrouw in bed te raken,
zijn tot mislukken gedoemd, ook al doet
z'n play boy-achtige alter ego alle moei
te om hem de regelen der kunst bij te
brengen Op het laatste moment klapt
Maarten gewoon dicht en laat het juiste
ogenblik ongebruikt voorbij gaan. Dat
levert tal van komische situaties op, die
zonder enige overdrijving, zonder grof
te worden, door Ate de Jong in beeld
worden gebracht.
aanbiedingen heeft laten varen voor de
ze dubbelrol, overtuigt, zowel als Maar
ten als zijn alter ego Geen opgelegde
mannetjes-makerij, geen typetje, maar
een erg aansprekende natuurlijkheid
Daarbij komt, dat ook alle bijrollen die
natuurlijkheid hebben, die zo bepalend
kan zijn voor het slagen van een speel
film ..Ik ben de beste acteur-regisseur
van Nederland" schijnt De Jong in een
interview tamelijk arrogant te hebben
gezegd. Niet de beste misschien, maar
wel'een'erg goeie. Je voelt, dat de ac
teurs en actrices met veel plezier heb
ben meegewerkt aan deze film en de
prestaties zijn er dan ook naar Marijke
Merckens als de moeder, Henriette Tol
als Zus, Claire Wauthion als Adrienne,
Huub Rooymans als Jakob, die in te-
- genstelling tot Maarten geen last heeft
van verlegenheid ten opzichte van
vrouwen, Willeke van Ammelrooy als
Martha, de jeugdliefde van Maarten en
Rijk de Gooyer als militante boven
meester: het zijn allemaal stuk voor stuk
prima vertolkingen.
Zoals gezegd: de beste Nederlandse
speelfilm van de laatste tijd, een plezie
rige tragi-komedie, gemaakt naar een
bijna onverfilmbaar boek. Met sfeervol
le muziek van Laurens van Rooyen en
camerawerk van Paul van den Bos, die
het fraaie Hollandse landschap van het
Westland in erg mooie beelden en
sfeerbepalend deel uit laat maken van
het verhaal. De montage van Edgar
Burcksen mag ook niet onvermeld blij
ven, want die is uitstekend, wat niet van
daar zullen we voorlopig wel niet aan
kunnen ontkomen als het gaat om het
verfilmen van onze eigen literatuur.
(Grand 2. 12 jaar).
SUPERSMERIS
Het is al bijna weer krokusvakantie
en ook daar houden de bioscoop
exploitanten rekening mee. Vakantie
voor de jeugd en net ais bij de grote
re vakanties wordt dan gezocht naar
passende films voor het wat jeugdi
ger publiek. Komedies, lachfilms,
slapstick, dus. Dit jaar viel de keus
op „Super snooper" (Supersmeris)
met de befaamde komiek Terence
Hill in de hoofdrol als de politie
agent, die alles kan dankzij zijn nu
cleair verworven krachten. Overi
gens is ook binnenkort een nieuwe
komedie van z'n oude makker Bud
Spencer te verwachten in de tweede
aflevering van de sheriff, die ze al
weer ziet vliegen. (Why did you pick
on me).
Terence Hill speelt de rol van Dave
Speed, een aardige politie-agent in het
zonnige Miami. Door een toeval komt hij
in het bezit van para-normale krachten
Hij kan om een hoekje kijken, tilt hele
vrachtwagens moeiteloos op, laat klok
ken draaien, biljartballen rollen zoals hij
dat wil, springt van een hoog gebouw
om netjes op z'n voeten terecht te ko
men. Kortom Dave is gewoon een su
perman in uniform. Hij heeft eigenlijk
maar één probleempje Al zijn super
krachten laten hem beslist in de steek
op het moment dat hij oog in oog komt te
staan met de kleur rood. Dan wil niks
meer lukken.
Zijn maat, sergeant Willy Dunlop (een
prima rol van Ernest Borgnine) heeft het
er maar moeilijk mee. Bovendien zit hij
ook met een probleempje; hij is stapel
gek op de fraaie filmster Rosy Labou-
che (Joanne Dru). Bovendien liggen
beide heren in de clinch met een plaat
selijke gangster Torpedo (Marc Law
rence) die de stad overspoelt met valse
bankbiljetten. Maar met alle bijzondere
talenten van onze supersmeris, komen
ze al gauw op het spoor van de biljetten
en dan zijn de poppetjes aan het dan
sen. Dat het allemaal best voor elkaar
komt, behoeft geen betoog. Dave kan
dan zijn Evelyn (Julie Gordon) in zijn
armen sluiten en de gangsters in de
boeien Zo hoort het ook, nietwaar?
„Supersnooper" is een lekker ont
spannende film, zoals we van regisseur
Sergio Corbucci kunnen verwachten,
die zijn sporen inmiddels heeft verdiend
op het gebied van aktiefilms èn kome
dies. Geen bijzondere uitschieter maar
met voldoende spanning en vertier om
de anderhalf uur plezierig door te ko
men zonder je te vervelen. En wat is er
geweldiger voor de kinderen dan een
dorpsagent die alles kan?
(Grand 3, alle leeftijden).
LE DERNIER METRO
„Le dernier metro" is de nieuwste
film van de bekende Franse regis
seur Francois Truffaut, die vooral be
kendheid verwierf met films als „Tl-
vervolg op pagina 13
filmagenda
Gerard Depardieu en Catherine Deneuve in ..Le dernier Metro
Filmagenda voor Amersfoort van donder
dag 26 februari t/m woensdag 4 maart.
Grand 033-14632
Grand 1.
Dressed to kill. 16 jaar. donderdag en vrij
dag 13 30 - 18.30 -21.15 uur. Overige da
gen 18 30 - 21.15 uur.
Grand 2. Een vlucht regenwulpen. 12 jaar,
dagelijks 13.30 - 18.30 - 21.15 uur Zondag
13.30 - 16.00 - 18.30 - 21.15 uur.
Grand 3, Supersmeris. Alle leeftijden, da
gelijks. 13 45 - 18.45 - 21 30 uur. Zondag:
13.45 - 16.15 - 18 45 - 21.30 uur.
Grand 4, Flying High. Alle leeftijden, dage
lijks 14 00 - 19.00 - 21 45 uur Zondag
14.00 - 16.30 - 19.00 - 21.45 uur
Grand 5. Being there. Alle leeftijden, do. vr.
za. ma. wo. 14.00 - 19.00 - 21 45 uur. Zon
dag 14.00-16 30-19.00-21.45 uur Let op
dinsdag 14 00 - 18 30 uur.
Grand Matinee. The Aristocats. Alle leeftij
den. za. ma. di. wo 13.30 uur. Zondag
13.30-16 00 uur.
Cinema 033-18900
Cinema 1The Blue Lagoon. Alle leeftijden,
dagelijks 13 45 - 18.45 - 21.30 uur. Zondag
13.45 - 16.15 - 18 45 - 21.30 uur
Cinema 2, Flash Gordon. 12 jaar. donder
dag en vrijdag 13.30 - 18.30 - 21 15 uur
Overige dagen: 18 30 - 21.15 uur
Cinema matinee. De bende van hiernaast.
Alle leeftijden, za ma. di. wo.. 13.30 uur.
Zondag. 13.30 - 16.00 uur.
Euro 033-33655
Euro, Le dernier métro. 16 jaar. za en wo
18 45 - 21 30 uur Zondag 13.45 - 16 15 -
18 45 - 21 30 uur Overige dagen 13 45 -
18.45 - 21 30 uur.
Euro. Kiss. Alle leeftijden, za. en wo.: 13.45
uur.
Duo 033-16572
Duo 1Casanova. 18 jaar Dagelijks 14 15-
19 15 - 21 30 uur Zondag 14 15 - 16 30
19.15 - 21.30 uur
Duo 2. Strijd der giganten. 16 jaar. dage
lijks 14 00 - 19 00 - 21.15 uur. Zondag
14.00 - 16.15 - 19.00 - 21 15 uur
Duo 1Hot honey. 18 jaar. vrij. en za: 24.00
uur.
Duo 2, Opdracht voor vijf veroordeelden
16 jaar. vrij. en za.: 23.45 uur.
