„Te gek om los te lopen",
subtiele humor in speelfilm
zonder veel diepgang
kijk op de film
„Kramer versus Kramer" beste
film van 1980 in Amersfoort
UITSLAG FILMPRIJSVRAAG 1980/81
leusilEr krnnt
cursief*
bekeken
kijk op de film
DONDERDAG 12 MAART 1981
DOOR BERT VOS
AMERSFOORT - Deze week in het programma van de Amersfoortse bio
scopen een Nederlandse wereldpremière en wel ,,Te gek om los te lopen" van
regisseur Guido Pieters.
Geprolongeerd werden Dressed to kill" van Brian de Palma (Grand 1), ,,Een
vlucht regenwulpen" (de succesvolle film van Ate de Jong, in Grand 2), Flying
High" (nu alweer meer dan drie maanden in Amersfoort, te zien in Grand 4), ,,Le
dernier metro" voor de derde week in Grand 5 en dat is eigenlijk uitzonderlijk voor
een Franse film. ..The aristocats" (Grand matinee), ..Supersmeris" met Terence
Hill in Cinema 1.Cactus Jack" in Cinema 2. ,,De bende van hiernaast" nog steeds
in de matineevoorstellingen van Cinema 2 op zaterdag en woensdag, en ..The Blue
Lagoon", de neo-romantische bestseller, in Euro.
In de matmeevoorstellingen van Euro trouwens nog méér plezier voor de kinde
ren naast de andere alle leeftijdenfilms: ,,Lady en de Vagebond", van Walt Disney.
Het Duo-programma biedt ,,Een bus vol hete meiden" en een „Weekeind in
Stockholm" wat Duo 1 betreft, terwijl in Duo 2 een maniak met een schaar het
doek rood kleurt in „Schizoid" het weekprogramma onveilig maakt. In de
nachtvoorstellingen van Duo 2 een reprise van „Airport '77", verdwenen in
de Bermuda-driehoek, niet de beste, maar ook niet de slechtste Airport-film.
van de inrichting ,,Te gek om los te
lopen" is gebaseerd op dit experiment.
De film werd dan ook grotendeels opge
nomen in .Sint Bavo".
Je eerste gedachte is dan, dat het wel
een soort Hollandse versie zal zijn van
,,One flew over the cuckoo's nest" a Ié
Milos Forman met Peter Faber als de
figuur, die1 in One Flew door Jack Ni
cholson werd gespeeld. Toch is ,,Te
gek om los te lopen" aanmerkelijk an
ders Minder dynamisch ook.
Hoewel Guido Pieters er wel degelijk
in is geslaagd om niet alleen een erg
plezierige, maar ook een instruktieve
film te maken waarin het Sint Bavo-ex-
periment gestalte krijgt, zijn er toch ver
schillende kanttekeningen te plaatsen
En dat betreft dan vooral de vormge
ving van de film. De film is met subsidie
van verschillende gezondheidsinstan
ties gemaakt en was oorspronkelijk be
doeld als een dokumentaire. Later
groeide het idee uit tot een speelfilm. De
bedoeling is - naast een plezierige film
voor een breed publiek - om vooral ook
het publiek méér te betrekken in de pro
blematiek van de psychiatrische cliën
ten en het kweken van méér tolerantie
voor deze groep mensen uit onze sa
menleving
De film beantwoordt zeer zeker aan
dit laatste gestelde doel Maar een
speelfilm behoort méér te zijn dan dat
alleen, wil het echt aanspreken.
,,Te gek om los te lopen" is voortdu
rend grappig, humoristisch. Aandoen
lijk soms Maar het blijft allemaal te frag
mentarisch. De diepgang en een goed
verhaal ontbreekt en dat wreekt zich
duidelijk. Natuurlijk, er zit best een lijn
door de hele film heen en het is duide
lijk, dat de film is opgebouwd rond de
formidabele figuur, die Peter Faber
neerzet. Piet. Gekke Piet, altijd haantje
de voorste, nooit verlegen om een ant
woord, vaak ad rem, maar toch een
beetje gek. Dat blijkt pas echt als Piet de
beschutte woning van het experimente
le groepje verlaat om op eigen kracht
verder te gaan. Dat lukt hem niet en
daarom komt hij tenslotte terug. Dat is in
feite het hele verhaal.
Zelfs de hoofdfiguur krijgt niet die
diepgang, die nodig is om de beweegre
denen van deze knaap te kunnen be
grijpen De psychiaters, die als adviseur
de regisseur terzijde hebben gestaan,
hadden daar wat meer aandacht aan
moeten besteden
Peter Faber in een scène uit ,,Te gek om los te lopen" van regisseur Guido Pieters.
De al genoemde fragmentarische op
bouw staat een diepe karaktertekening
ook niet toe. Het humoristische sausje,
waarmee de film erg subtiel is overgo
ten zonder dat het grof of gênant wordt,
roept voortdurend een glimlach op en
dan werkt het bepaald vervreemdend
als je plotseling tijdens een bruiloft
wordt gekonfronteerd met een zelf
moord van één der aanwezige patiën
ten, die het huwelijksfeest van zijn ei
gen vrouw niet langer verwerken kon.
Je was er als toeschouwer niet op voor
bereid, het verhaal wees niet in die rich
ting bij gebrek aan werkelijk reliëf.
Het is deze kontraststelling, die de
konfrontatie met het publiek naar mijn
gevoel niet doorstaat. En dat is jammer.
Het doet afbreuk aan de film.
„Te gek om los te lopen" had zoveel
beter kunnen zijn, als aandacht was be
steed aan deze tekortkomingen. Want
laten we eerlijk zijn: regisseur Guido
Pieters heeft geen slechte film ge
maakt. De hoofdrollen worden uitste
kend vertolkt, waarbij met name Peter
Faber als Piet, Leen Jongewaard als
Guus en Herman Kortekaas als Henk
enkele formidabele rollen neerzetten,
uiterst subtiel soms aandoenlijk en hu
moristisch, ondanks het feit, dat hier
sprake is van mensen, die de samenle
vingsboot hebben gemist
Maar misschien is het wel allemaal
wat al te vrolijk gehouden. Misschien
heeft Guido Pieters zichzelf te weinig
tijd gegund om een werkelijk uitgeba
lanceerde film te maken.
„Te gek om los te lopen" kabbelt an
derhalf uur plezierig voort, incidenteel
onderbroken door onplezierige voorval
len, die in feite slechts als incidenten
worden genoteerd, méér niet.
Niettemin heb ik „Te gek om los te
lopen" toch geboeid ondergaan.
Want je verveelt je er niet bij, on
danks de duidelijk ontbrekende ele
menten.
(Grand 3,90 minuten, alle leeftijden).
filmagenda
Scène uit ,,Te gek om los te lopen" met onder meer Peter Faber en Marloes
Fluitsma.
NOPPES
Voor alle zekerheid net nog
even een ommetje gemaakt, maar
niks hoor. noppes.
Gisteren uren over straat ge
dwaald Kijkens, speurend. Som
mige mensen keken mij na en en
kelen tikten op hun voorhoofd.
Niks, noppes.
Nog even in de zijstraten geke
ken, want daar wil nog wel eens
wat blijven liggen Vergeefse
moeite. Brandschoon allemaal.
Noppes, dus.
Wat doe je dan? Je begint in
arren moede aan de voetpaden
achter je huis. maar als je een uur
tje in de druilerige regen hebt gelo
pen en alleen maar een verzopen
kat bent tegengekomen, dan nok
je af. Dan zeg je tegen je zelf, datje
wel betere dingen te doen hebt. En
io is het ook. Maar toch, een som
ber gevoel maakt zich van je
meester. Je begrijpt het niet, ook al
zegt je verstand je, dat het alle
maal zo klaar als een klontje is.
Crisis. Somberheid. Dat zegt
m'n verstand. Maar je hebt toch je
hoop, hè? Je wil er nog niet hele
maal aan, je denkt dat het allemaal
best meevalt. Dat het misschien
een tijdelijke inzinking is Gaat wel
over, denk je dan.
Maar de straat blijft leeg en dat is
toch een tikkeltje eng, ook al heb
ben de Nederlandse straten dan
ooit erg vol gelegen. Maar toch
In vuilnisbakken porren heeft
ook geen zin, want je kunt goed
merken hoor, dat onze regering
onze broekriem heeft aangetrok
ken. Er kan geen lachje meer af.
Nee, ik heb het al bekeken. Ik zal
toch eens snel uit moeten kijken
naar nieuwe leveranciers, naar
nieuwe bronnen Misschien het
buitenland, ook al is import niet zo
goed als eigen Nederlands fabri
kaat. Misschien dat samenwerking
de oplossing is, maar ja, voor je het
weet ben je overgenomen. Geen
aanlokkelijk idee.
Je moet inventief zijn, heeft onze
regering gezegd Want anders
gaan we met z'n allen naar de
knoppen.
Een juist woord. Naar de knop
pen. Televisie-knoppen, telefoon
knoppen, video- en viditel-knop-
pen, knoppen. Met z'n allen naar
de knoppen
Maar het is toch maar tweede
hands. Vind ik Maar wat je moet
als er geen humor meer op straat
ligt? Juist. Dan krijg je van die som
bere schrijfsels als deze.
Ik hoop, dat het gauw op houdt
te regenen. Misschien dat er dan
wat mensen de straat op gaan.
Misschien dat ze dan weer even
tjes willen lachen. Als dat zo is kom
ik volgende week op deze plaats
terug Anders zal ik arbeidstijdver
korting aan moeten vragen
V.
(Van de filmredaktie)
AMERSFOORT - Wellicht door het
omvangrijke „huiswerk" dat aan on
ze filmprijsvraag verbonden was,
was het aantal inzendingen aanmer-
kelijkminder dan in 1979. Aan de an
dere kant hebben zij, die wél de
moeite namen, vrij uitgebreid hun
ideeën, wensen en kritiek kenbaar
gemaakt. Waarvoor onze dank. Om
dat het aantal inzendingen beneden
onze verwachtingen waren, zullen
we minder prijzen toekennen, dan
was aangekondigd. De overgeble
ven prijzen zullen we dit jaar be
schikbaar stellen onder de deelne
mers van één of meerdere filmp
rijsvragen, die wij in 1981 nog voor u
in petto hebben.
TIEN BESTE FILMS
Volgens de inzenders zag het lijst je van
de tien beste (nieuwe) films voor 1980
er als volgt uit.
1 Kramer versus Kramer (122)
2. The Shining (104)
3. Die Blechtrommel (83)
4. Apocalypse Now (72)
5. The Blues Brothers (61)
6 Manhattan (43)
6. Brubaker (43)
8. Die Ehe der Maria Braun (42)
9. Alien (29)
10 Life of Brian (26)
10. Ten (26).
Verdere ranglijst- (met aanmerkelijk
minder stemmen)
11Cruising
12. Spetters
13 Caligula
14. Force 10 from Navarone
15. The Final Countdown
16 The Big Red One
17 Bear Island
18. Opname.
De overige films kregen minder dan
tien punten.
Hoge score voor films ouder dan
1980:
Verschillende reprises van films, die
vóór 1980 in première gingen scoorde
hoog Deze films waren:
1The Deer Hunter (43)
2. One flew over the cuckoo's nest
(36)
3. Once upon a time in the west
(21)
4. I never promised you a rose-
garden (18)
Volgorde Nederlandse films:
1 Spetters (16)
2. Opname (10)
3. Het teken van het beest (8)
4. Tip van de sluier (3).
OPLOSSING
FILMPUZZEL
De oplossing van de filmpuzzel zag
er als volgt uit
1. De regisseur van „Apocalypse
Now" is Francis Coppola. Een an
dere beroemde film was „The
Godfather".
2 De scène komt uit de film „Het te
ken van het beest".
3. Dit was een scène uit „Cruising"
van regisseur William Friedkin.
4. Kramer versus Kramer met Dustin
Hoffman en Meryl Streep.
5 Steve McQueen.
6. The Big Red One van regisseur
Samuel Fuller.
Kramer versus Kramer kwam zonder meer als de beste film van 1980 uit de bus, op de voet gevolgd doorThe Shining met
,,Die Blechtrommel"als goede derde.
TE GEK OM LOS TE LOPEN
„De ene gek is de andere niet", dat
is, wat regisseur Guidó Pieters ei
genlijk wil aantonen met zijn nieuwe
speelfilm „Te gek om los te lopen".
Gebaseerd op een scenario van
hemzelf, samen met Karin Loomans
geschreven, vertelt Pieters het ver
haal van een experiment, dat in
werkelijkheid ook is gedaan. Psy
chiatrische inrichtingen hebben niet
allemaal hetzelfde karakter, de pa
tiënten evenmin. Er is - naast andere
categorieën - een groep chronische
patiënten, mensen, die om wat voor
redenen dan ook uit de maatschap
pelijke boot zijn gevallen en die lan
ger dan tien jaar zijn opgenomen,
zonder kans op genezing. Van deze
laatste groep leven in ons land al
meer dan 20.000 mensen in inrichtin
gen. Ze wonen in grote paviljoens,
waar ze geen enkele privacy hebben.
Kontakten met familieleden en vrien
den zijn veelal verbroken en ze zijn
niet meer in staat zelfstandig te func
tioneren.
Om iets aan deze uitzichtloze situatie
te doen is de psychiatrische inrichting
Sint Bavo in Noordwijkerhout enige ja
ren geleden begonnen aan een experi
ment: „Beschut wonen" Dit houdt in,
dat chronische patiënten (tegenwoor
dig worden ze cliënten genoemd) mo
gen proberen een zelfstandig bestaan
op te bouwen in kleine woongemeen
schappen buiten de inrichting. Dit op
vrijwillige basis en onder begeleiding
Filmagenda voor Amersfoort van donder
dag 12 maart t/m woensdag 18 maart
1981.
GRAND 1 033 - 14632
DRESSED TO KILL 16 jr Zaterdag en
woensdag: 18.30 - 21.15; zondag 16 00 -
18.30 - 21 15; overige dagen 13.30 - 18.30-
21.15.
GRAND 2
EEN VLUCHT REGENWULPEN 12; Dage
lijks: 13.30 - 18 30 - 21.15; zondag 13 30
1600 - 1830 - 21 15
GRAND 3
TE GEK OM LOS TE LOPEN, a l Dagelijks
13.45- 18 45-21.30; Zondag 13 45-16 15
- 18 45 - 21 30
GRAND 4
FLYING HIGH. a l Dagelijks: 14 00-19 00-
21 45; zondag: 14.00 -16 30 - 19.00 - 21 45
GRAND 5
LE DERNIER METRO. 16; Dagelijks 14 00 -
19.00-21 45. Zondag 14.00- 16 30- 19.00
- 21.45.
GRAND MATINEE
THE ARISTOCATS, a.l. Nederlands gespro
ken; za. zo en woe 13 30
CINEMA 1 033-18900
SUPERSMERIS, al Dagelijks 13 45
18.45-21.30; zondag 13 45 - 16.15 -18 45 -
21.30
CINEMA 2
CACTUS JACK, a.l. Zaterdag en woensdag
18.30-21.15. Zondag 16.00-18 30-21 15;
Overige dagen- 13.30 - 18.30 - 21.15.
CINEMA MATINEE
DE BENDE VAN HIERNAAST, a.l.; za.. zo
en wo. 13 30
EURO 033 - 33655
THE BLUE LAGOON, a I ,Za. en woe 18.45
- 21.30; Zondag 13.45 - 16 15 - 18 45
21.30; Overige dagen: 13.45-18.45-21.30.
EURO 33655
LADY EN DE VAGEBOND A l Ned ge
sproken. Za. en woe: 13.45.
DUO 1 033 - 16572
EEN BUS VOL HETE MEIDEN 18. Dage
lijks 14.15 - 19.15 - 21.30; Zondag 14 15 -
16.30 - 19 15 - 21.30.
DUO 2
SCHIZOÏD. 16; Dagelijks 14 00 - 19.00 -
21.15; Zondag 14.00-16 15-19 00-21.15
DUO 1
WEEKEND IN STOCKHOLM. 18; Vrij en
za. 24 00
DUO 2
AIRPORT'77, 16; Vrij en za 23.45
FILMHUIS 033 - 19505 (pl. bespr. ma. t/m
vr. 13-15 uur)
WHITCHES AND FAGGOOTS. DYKES
AND POOFTERS
Maatje 28. Zaterdag tot en met dinsdag-
20.15 uur
MESSIDOR, zaterdagavond 23 uur.
KOPPELWEG 62
DE PELGRIMSREIS. Vrijdag 13 maart
19.30 uur
7. Brubaker, met Robert Redford en
Jane Alexander
8. „10" met Dudley Moore onder re
gie van Blake Edwards, die o.m.
bekend werd door films in de „Pink
Panther-reeks" met Peter Sellers.
9. Regisseur Stanley Kubrick van
„The Shining" werd befaamd door
zijn SF-film „2001".
10. De bende van hiernaast van regis
seur Karst van der Meulen werd
grotendeels opgenomen in
Amersfoort.
DE PRIJSWINNAARS
De hoofdprijs van onze filmprijsvraag
gaat naar M. A. Schaap, Hogeweg
19b, 3814 CC Amersfoort. De film
redaktie vond zijn suggestie ten aan
zien van de lichamelijk gehandicapten
erg goed. Onze vraag was; hoe vindt u
de bereikbaarheid voor lichamelijk ge
handicapten. Omdat niet alle zalen voor
de lichamelijk gehandicapten be
reikbaar zijn, stelde hij voor om indien
dit mogelijk zou zijn films na een be
paalde draaiperiode te wisselen
Hoewel dit nu ook wel op program
matische gronden gebeurt, zou hier
mee méér rekening gehouden kunnen
worden Daarnaast vroeg de heer
Schaap aandacht voor slechthorenden.
Ue prijs: drie maanden gratis filmkijken
in Amersfoort, omdat deze subbestie
het onderzoeken waard wordt geacht.
Een bioscoopbon gaat naar B. Vi-
veen, Surinamelaan 62c, 3818 TM
Amersfoort voor de suggestie om (alle
of) bepaalde middagvoorstellingen
aanzienlijk of voor de helft goedkoper te
maken Met dat idee hebben we zelf
ook al enige tijd rondgelopen nadat was
gebleken, dat een dergelijke proef in
Amsterdam erg succesvol was en zelfs
méér opbracht dan middagvoorstellin
gen tegen normale prijzen. Maar zoals
bekend zijn de bioscoopexploitanten
wat het vertonen van films betreft ge
bonden aan de voorwaarden van de
filmverhuurders. Of deze akkoord willen
gaan mei een dergelijke proef is ons
niet bekend, maar het onderzoeken
waard. De heer Viveen denkt bij de
middagvoorstellingen met name aan
werklozen, arbeidsongeschikten en 65-
plussers. Juist deze categorie heeft 's
middags tijd en kunnen daardoor het
soms drukke avondbezoek verlichten
De tweede bioscoopbon gaat naar
Frans Bus, Soesterweg 10, Amers
foort voer zijn kritische beantwoording
van de vragen, mede op grond van zijn
veelvuldig bioscoopbezoek.
Op de enquête komen we wat later
nog uitgebreid terug.