3
LEUSDENSE VROUWEN OVER VREDE:
^oooo^
IN DE NIEUWE P.A.A.Z.
De orchideeën en
schelpen van Aart Duijser
M i
Z/
DINSDAG 17 MAART 1981
LEUSDEN Op zondag 8 maart werd de Internationale Vrouwendag
gehouden. Deze dag stond in het teken van de vrede en veiligheid. Voor
enkele vrouwen In Leusden een reden om zich daar méér in te gaan verdiepen.
Het zijn onder andere de theologiestudente Ineke Lorljn (aktief in „Vrouwen
voor Vrede"), Ted Janssen (aktief in „Rooie vrouwen voor ontwapening") en
Ans van Kemenade (kontaktvrouw „Rooie Vrouwen" Leusden). Anco Mail
had een gesprek met hen.
De eerste vraag, die dan gesteld
kan worden is: waarom in Leusden
over vrede praten en denken9
Ted Janssen. ..Omdat een aantal
vrouwen in Leusden elkaar gevonden
heeft in een gezamenlijk denken over
de zeer belangrijke kwestie van ont
wapening Wij willen ook andere
vrouwen ertoe motiveren om na te
denken over de ontwapeningspro-
blematiek Via een stuk informatie
willen wij deze vrouwen de mogelijk
heid geven zich verder over deze
zaak te informeren."
Ineke Lorijn „Wij willen ons bezig
houden met die politiek, die zich
inzet voor niet-bewapening. Wij wil
len vrouwelijke politici vragen om
buiten het gebruikelijk politieke den
ken te treden, dat in verband staat
met bewapening
Ans van Kenemade „Wij vinden
dat mannen zich in de loop der ge
schiedenis te veel met oorlog hebben
beziggehouden, en te weinig met
vrede
Veel mannen zijn met oorlog bezig
geweest, en hebben hun gedachten
erover geformuleerd.
De Perzen. Alexander de Grote
roeiden gehele volkeren uit. Beroof
den volkeren van al hun leiders On
derwierpen volkeren in hun geheel
Maakten hen tot slaven Ik wil graag
het volgende aanhalen
Plato was van mening, dat oorlog
ontstaat uit de menselijke hartstoch
ten als woede, trots, haat
Nietzsche stelde, dat oorlog een
biologische noodzaak is, een natuur
lijke selektie waardoor de zwaksten
door de sterksten worden uitgeroeid.
Daaraan verwant is de opvatting, dat
de wetenschap vorderingen maakt
dankzij de oorlogen „De atoomener
gie is voornamelijk bestudeerd dank
zij de oorlog
Marx stelde, dat oorlog ontstaat door
ekonomische oorzaken.
Sinds 1945 zijn er al 150 gewapen
de konflikten geweest. Met meer dan
30 miljoen doden Na elke oorlog is
de schade zó groot, dat men zich
afvraagt of het middel wel juist is.
Minister Trip uit het vorige kabinet
heeft een rapport uitgebracht over
sociale verdediging. Daarin wordt
gekeken naar mogelijkheden voor
geweldloze konfliktoplossingen".
PERSOONLIJKE MOTIVATIE
Ineke, wat is iou persoonlijke mo
tivatie om met vrede bezig te zijn?"
„Ik wil een betere toekomst, een
wereld die leefbaar is. een rechtvaar
diger verdeling van de goederen en
van het voedsel En wat zie ik gebeu
ren? Er worden door de regeringen
onderhandelingen gevoerd over hoe
veel wapens, hoeveel kernwapens Ik
kan me wijs laten maken, dat die
kernwapens er zijn voor mijn veilig
heid Maar dat is onzin Wapens heb
ben betekend, dat ze gebruikt kun
nen worden voor vernietiging.
Ik wil daarals vrouw niet langer aan
méédoen Tegenover de bewapening
zet ik mijn eigen gevoel, dat ik het
leven moet beschermen Dat we op
de wereld gezet zijn om ons steentje
bij te dragen aan een rechtvaardiger
samenleving
Ook vanuit mijn theologie studie
kan ik niet anders konkluderen. dat
wapens de wereld uit moeten Dat we
het geld veel beter gebruiken kunnen
om de honger in de wereld te bestrij
den.
Ik ben aktief in „Vrouwen voor
Vrede", en demonstreer ook met mijn
kleine kinderen mee in Soesterberg,
en in Den Haag bij de herdenking van
de atoom katastrofe van Hiroshima
en Nagasaki."
,,Ted, wat beweegt /ou om met
vrede bezig te zijn?"
„De huidige toestand van waanzin
nige bewapening en oorlogsdreiging
beangstigt mij erg. De hele proble
matiek dringt zich voortdurend aan
mij op via kranten, radio en televisie
Hoelang nog zal het bezig en het
gebruik van atoomwapens te schei
den blijven? De aarde wordt steeds
minder leefbaar. Wat hebben mijn
eigen kinderen, en de kinderen van
andere mensen in west en oost,
noord en zuid voor toekomst?
De Partij van de Arbeid wil een
kernwapen vrij Nederland, maar bin
nen de partij bestaan verschillende
opvattingen hoe dat moet gebeuren.
Ik wil me sterk maken om goed mee
te kunnen doen aan de diskussies
over vrede en veiligheid Omdat dit
binnen mijn mogelijkheden van dit
moment éen van mijn manieren is om
me via de politieke weg „in te zetten
voor de vrede
Ans van Kemenade formuleert
haar bezig zijn als volgt „Wie wil er
geen vrede en veiligheid9 Als ik er
over nadenk kom ik tot de konklusie.
dat iedereen natuurlijk vrede en vei
ligheid wil. Tóch zitten we met een
bewapeningswedloop waar je eng
van wordt.
Daar wil ik niet aan meedoen. Ook
bewapening om je te verdedigen is
onzin. Het hele wapenarsenaal wordt
gemaakt om ermee te vechten
Leger, defensie, bewapeningswed
loop blijken door mannen beheerst te
worden Vrouwen zouden daar mas
saal tegen in opstand moeten komen.
Wij baren geen kinderen om ze weer
te laten vernietigen
Ik probeer binnen de Rooie Vrou
wen in ieder geval de Partij van de
Arbeid ervan te overtuigen, dat deze
moet ophouden met de kernwapen
wedloop
Ik wil ook geen kernwapentuig om
dat tegen anderen te gebruiken. Ik
ben ervan overtuigd, dat als wij vrou
wen massaal zouden laten horen, dat
we hier niet aan mee willen werken,
de politieke leiders niet meer om ons
héén kunnen.
Tenslotte bestaat de helft van de
wereldbevolking uit vrouwen, en die
mogen een kleine groep (merendeels
mannen) niet laten beslissen over de
toekomst van onze kinderen en ons-
zèlf
EIGEN LEVEN
„Jullie hebben het over het verta
len van vrede naar de politiek toe.
Wat is de rol van vrouwen daarbij?"
Ans Ineke en Ted vullen elkaar
daarbij als volgt aan „Bij politiek
denk je meestal aan politieke partij
en. Eerste en Tweede Kamer, Ge
meenteraad. moeilijke taal. goed
kunnen spreken Eigenlijk iets dat
voor de meeste vrouwen ver van huis
lijkt te gebeuren.
Maar staat politiek echt zo ver van
vrouwen vandaan? Politiek is niet
alleen lid zijn van een politieke partij,
of stemmen eens in de vier jaar
Politiek heeft alles te maken met je
eigen leven Door je niet te bemoeien
met de politiek, laat je anderen jouw
leven bepalen Niet je stem laten
horen is ook een vorm van politiek
bezig zijn.
Als vrouwen niet duidelijk hun
stem laten horen stemmen ze passief
toe in de kernbewapening, kernkop
pen in Nederland, ook op Soester
berg.
Ook in Leusden zijn vrouwen aktief
binnen verschillende groeperingen,
die zich inzetten voor ontwapening
en vrede.
Het is te hopen, dat alle vrouwen in
Leusden elkaar vóór de vredesweek
in september kunnen vinden om ge
zamenlijk een publikatie uit te geven
over de vrede."
„Een praktische vraag. Kunnen jul
lie vrouwen aangeven hoe de politie
ke partijen in Nederland denken over
kernwapens en nucleaire taken in
Nederland?"
„Ja, „Vrouwen tegen Kernwapens"
hebben dat per partij uitgezocht Wij
hopen, dat vrouwen hieruit hun kon-
klusies over de vredesbenadering
zullen trekken door niet op een partij
te stemmen bij de komende verkie
zingen. die het allemaal in het mid
den laat. of die zelfs wil overgaan tot
plaatsing van kruisraketten in Neder
land".
Hier volgt het overzicht naar aanlei
ding van de (concept) verkiezings
programma's
Concept-verkiezingsprogramma's
V.V.D.: Deelnemen aan nucleaire taken en
plaatsing van nucleaire middelen op Ne
derlands grondgebied Nederland moet
bereid zijn haar aandeel in de verdediging
van het Westen te nemen Onverkort uit
voeren van de Navo-taken door Neder
land Eenzijdige vermindering van de Ne
derlandse defensie-inspanning of eenzij
dige ontwapening dient met kracht te
worden afgewezen Ook in materiele zin
moet Nederland bijdragen aan de onmis
bare aanwezigheid van Amerikaanse
strijdkrachten Verbindingen ter zee, die
voor de Westerse wereld onmisbaar zijn in
Atlantische verband veilig stellen In de
cember 1981 tot plaatsing van de kruisra
ketten overgaan, tenzij het overleg met de
Sovjet-Unie tot voldoende vermindering
van de middellange afstandsraketten uit
de Sovjet-Unie heeft geleid
P.v.d.A.: Afstoting van Nederlandse kern-
wapentaken voor de korte afstand (taken
in Duitsland) Eenzijdig, na oveleg met
Navo-bondgenoeten. overgaan tot ver
mindering van de Nederlandse nucleaire
taken tot één hooguit twee kernwapenta-
ken binnen 4 jaar Vermindering van het
defensiebutget Geen plaatsing van nieu
we wapensystemen als kruisraketten.
Pershing 2, en ook geen neutronenwa
pens e d
P.S.P.: Verwijdering van alle kernwapens
uit Nederland Terugtrekken Nederlandse
troepen uit de Bondsrepubliek Duitsland
Geen kernwapentaken voor Nederland
Jaarlijkse registratie en publikatie van alle
voorbereidingen op nieuwe wapenpro-
duktie in het buitenland, die ook voor
Nederland van belang zou kunnen wor
den Geen nieuwe kernwapens
P.P.R.: Afstoten van alle Nederlandse
kernwapentaken Verwijderen van de
kernwapens uit Nederland en verbod op
transport over Nederlands grondgebied
Geen plaatsing van nieuwe raketten enz
D'66: In de eerste helft van de jaren 80
moet Nederland zijn kernwapentaken te
rugbrengen van zes naar twee of drie
Eenzijdig moet Nederland de volgende
taken afstoten, resp niet vervangen nu
cleaire luchtafweer (NIKE), atoommijnen,
nucleaire bommen voor de onderzee-
bootbestrijding Ook tegen de nucleaire
artillerie 8-inch en 155 mm geschut zijn
bezwaren D'66 is daarom voor afschaf
fing van gevechtwapens Nederland moet
definitief besluiten dat het 155 mm ge
schut niet wordt gemoderniseerd Bij de
8-inch artillerie is eenzijdige afschaffing
niet verstandig Deze eenzijdige verzwak
king zou door bondgenoten niet worden
aanvaard en zou betekenen dat de gehele
Nederlandse deelname aan de gemeen
schappelijke verdediging ter discussie
komt Nederland moet de bondgenoten
overtuigen, dat deze wapens gezamenlijk
afgeschaft moeten worden, het beste in
het kader van onderhandelingen met Sov-
jet-Unie Die moeten voorkomen dat dit
land nucleaire artillerie gaat invoeren in
centraal Europa Plaatsing in Nederland
van middellange afstandsraketten kun
nen in de huidige omstandigheden niet
aanvaard worden. Regelmatig beraad op
de totale veiligheidssituatie is noodzake
lijk Bij de beoordeling hiervan kunnen de
Nederlandse atoomtaken, de plaatsing
van de middellange afstandssystemen in
Nederland en het niveau van conventi-
"4
1 straaljager
20 miljoen dollar
40.000 plattelands-
apotheken
1 onderzeebootjager
(100 miljoen dollar)
17
Elektrische voorziening voor
13 steden en 19 plattelands
zones met een bevolking van
ongeveer 9 miljoen mensen
1 tank
(500.000 dollar)
De uitrusting voor 520 basis
school-klaslokalen
(30 leerlingen per klas)
onele bewapening opnieuw overwogen
worden in het licht van de onderhandelin
gen Navo-Warschaupact
C.P.N.: Verwijdering van alle atoomwa
pens uit Nederland Geen uitrusting met
atoomkoppen, geen atoomtaken voor Ne
derlandse strijdkrachten Geen nieuwe
atoomraketten in Nederland, dus ook ver
hindering van de uitvoering van de Navo-
beslissing van december '79 over de crui
se missiles en de Pershing 2 raketten
Verlaging van de Nederlandse defensie
begroting Geen legering van Nederland
se troepen in de Bondsrepubliek Geen
buitenlandse militaire vestigingen in Ne
derland Geen integratie van Nederlandse
strijdkrachten in de Bundeswehr. Paaien
perk stellen aan internationale wapen
handel, een verbod van wapenleveranties
aan neokoloniale regimes
C.D.A.: Vermindering van soorten en aan
tallen kernwapens voor de korte afstand
Terugtrekking kernwapens uit de voorste
posities Geen invoering van nieuwe nu
cleaire gevechtswapens (neutronen
bom). In december '81 pas beslissen over
plaatsing van de nieuwe kruisraketten,
met de volgende overwegingen:
a bondgenootschappelijk overleg, b te
gen de achtergrond van de eigen verant
woordelijkheid van Nederland De beslis
sing zal worden bepaald door de volgen
de factoren.
1de mate waarin resultaten zijn bereikt in
het overleg met de Sovjet-Unie over ver
mindering van Euro-strategische kernwa
pens Alternatief toevoegen of althans
daarop een betrouwbaar uitzicht is ver
kregen;
2) de mate waarin tevens in onderhande
lingen resultaten zijn bereikt terzake het
daadwerkelijk verminderen van het aantal
in Europa opgeslagen tactische kernwa
pens,
3) of eventuele plaatsing van nieuwe wa
pensystemen op Nederlands grondge
bied zal leiden tot een vermindering van
de bestaande Nederlandse nucleaire ta
ken. Alternatief toevoegen 4) de overwe
ging, dat Nederland voor de produktiebe-
slissmg geen verantwoordelijkheid
draagt.
Ineke. Ans en Ted „Onze Leus-
dense groep is van plan de kamerle
den op de voet te volgen. En op de
vingers te tikken alszezich betreffen
de de vrede afwijkend opstellen van
hun verkiezingsprogramma"
Vrouwen, die reakties willen geven
meer informatie willen hebben of
mee willen denken over vrede, kun
nen kontakt opnemen met
Ineke Lorijn-Roelofs. Heggerank 8.
telefoon 942918
Ted Janssen. Karper 9. telefoon
940169
Ans van Kemenade. Haverland 8, te
lefoon 943552
Anco Mali
AMERSFOORT - In de Psy
chiatrische Afdeling Algemeen
Ziekenhuis (P.A.A.Z.) van het
Sint Elisabethziekenhuis toont
de Amersfoorter Aart Duijser als
eerste eksposant een drietal se
ries van zijn gouacheachtige
akwarellen.
Laat een andere Amersfoorter.
Harry M Hagenaars, zijn come
back zien in eetkafee-galerie De
Hakhorst in Leusden. ook voor
Aart Duijser is het tonen van zijn
werk in zekere zin een comeback.
Aart Duijser volgde ooit de
avondopleiding aan de Akademie
voor Beeldende kunsten in Rotter
dam. waar hij leerling was van Da
vid Bautz Maar hij was werkzaam
als onderwijzer, en werd enige ja
ren geleden gepensioneerd als in-
spekteur van de onderwijzersop
leiding In zijn drukke loopbaan
vond hij geen tijd om te tekenen of
schilderen Het huidige werk is dan
ook ontstaan sedert hij met pen
sioen is.
Aart Duijser is geïnteresseerd in
de natuur, en akwarelleert graag
bloemen, schelpen. En doet dat op
een natuurgetrouwe manier Met
een vaardig penseel Hij beeldt de
voorwerpen van zijn keuze uit te
gen mooie, in de kleur passende
achtergronden
Het is een ongekompliceerde.
opgewekte tentoonstelling in de
PAA.Z.. die vele mensen zal
doen stil staan om even naar die
mooie orchideeën, protaeën. en
schelpen te kijken
Van de 17 000 soorten orchi
deeën zijn er verschillende te zien.
onder andere de cymbidium Aart
Duijser heeft vroeger zelf orchi
deeën gekweekt Nu koopt hij ze
om ze te schilderen. Een dankbaar
onderwerp dat zeer veel mensen
zal aanspreken Met hun bloem
trossen, aren, pluimen of éénbloe-
mige stengels in allerlei fraaie
kleuren zijn ze bij vrijwel iedereen
bekend als geliefde bloem, voor
speciale gelegenheden
Met veel aandacht en liefde zijn
ook de protaeën geschilderd, die
als bloemvorm krachtiger en toch
ook wel karakteristieker zijn
Tenslotte zijn er de schelpen in
komische vormen, gladde en met
uitsteeksels, alle met veel plezier
en zorgvuldigheid gepenseeld.
De lange gang naar de P A.A.Z.
toe wordt door deze aangename
akwarellen niet weinig opgevro
lijkt.
De kollektie is te zien tot en
met donderdag 16 april.