De wonderlijke wereld van science fiction en fantasy
uitgelezen
£?(DT;
LEUSDEN
- (RIJGT
iASKET-
JALLCLUB
BP
eluisterde
atthaus-
assion
Geslaagden
E.H.B.O.
Demonstratie cosmetica
advies per computer
Spirit kampioen
bij Avanti
Cursus
Zwanger-
schapsgym
Expositie
uitbreiden
woningen
Rossenberg
AMBC- programma
DONDERDAG 2 APRIL 1981
13
Het Ie al weer een tijd geleden, dat we
ruime aandacht hebben geschonken aan
een nog steeds door velen miskend en
onderschat literatuur-genre: de science
fiction en fantasy. Dat het eigenlijk al
weer te lang geleden Is, blijkt uit de grote
stapel nieuwe Nederlandse uitgaven, die
:lch Inmiddels op mijn bureau heeft ge
vormd. Een zeer gevarieerde hoeveelheid
romans en korte verhalenbundels, ook
van verschillende uiteenlopende kwali
teit. En dat Is wellicht één van de factoren,
waardoor SF nog steeds een beetje ach
ter loopt bij andere literatuur-gebieden:
het kaf wordt vaak gekocht en het rijpe,
goudgele koren laat men helaas nog te
veel liggen.
Science fiction begint gelukkig in Neder
land behoorlijk terrein te winnen. Ik schreef
dat reeds eerder en het blijft nog steeds
groeien. Verschillende uitgevers hebben in
middels een respectabele naam veroverd op
het gebied van SF en fantasy, waarbij nu ook
de Nederlandse SF door begint te breken,
getuige het succes van Wim Gijsen met zijn
uitstekende roman ,,De eersten van Ris-
sah", die binnenkort gevolgd zal worden
door een tweede roman van wat een trilogie
gaat worden.
En dat niet alleen. Steeds regelmatiger
kan men artikelen over SF en fantasy aan
keffen in bladen, die enkele jaren geleden er
nog niet zouden hebben gedacht dit soort
onderwerpen in hun pakket te stoppen. Ma
nuel van Loggem schreef een artikel over SF
in Intermediair (juli '80), muziekkrant Oor
deed dat in haar Kerstnummer van 1980,
Avenue, Haagse Post en nog meer tijdschrif
ten doen tegenwoordig óók aan SF. Het no-
vember-decembernummer van ..Literair
(Paspoort" (Meulenhoff) was aan SF gewijd.
Het tijdperk, dat onder SF alleen de groe
ne, gele of rode Marsmannetjes en monsters
van Andromeda werd verstaan, is gelukkig
voor Nederland vrijwel afgesloten. SF-ro-
mans (futuristische of toekomst-romans)
waann de menselijke waarden in een toe
komstige wereld worden geplaatst met al
hun voor- en nadelen beginnen steeds meer
de belangstelling te trekken van hen, die
voordien zich ver van de SF hebben gehou
den.
En dat niet alleen ook als ontspanning heeft
SF enorm veel te bieden buiten het geijkte
om. De afgesleten paden worden hooguit
door de mindere broeders onder het schrij-
versdom bewandeld en vullen hoofdzakelijk
jde goedkopere pulpuitgaven met hun kleuri
ge. monsterlijke omslagen. Prima treinlek-
tuur misschien, maar niet behorend tot de
echte SF, zoals die tegenwoordig wordt ge
schreven. SF en fantasy van schnjvers als
john Brunner, John Varley, Jack Vance, Phi-
ip Dick en anderen, zoals Wim Gijsen.
Vandaag in dit nummer de nieuwe oogst
en - het moet gezegd worden - ook hieron
der zitten uitgaven, die kwalitatief achterblij
ven bij wat in het algemeen als redelijk goed
ot uitstekende SF wordt beschouwd. Al-
hans: naar mijn gevoel. Maar smaken blij
ven nu eenmaal verschillen.
NIEUWE BOEKEN VOOR U GELEZEN EN BESPROKEN
Samenstelling Bert Vos
In dit nummer o.m.
De wonderlijke wereld van science fiction en fantasy.
Nieuwe romans en herdrukken van: John Brunner. John Varley. Harry
Harrison, Gordon R Dickson. John Wyndham. H. G. Wells. Alfred Be-
ster, Pierre Boulie e.a.
EDEREEN OP ZANZIBAR
Het heeft lang geduurd, voordat ..Stand on
(anzibar" van John Brunner uit 1968 in Ne-
lerlandse vertaling verscheen, Opnieuw is
iet Meulenhoff. die dit heeft gedaan, zij het
lan misschien toch wat te laat
„ledereen op Zanzibar" werd bekroond
net de Hugo Award en wordt beschouwd als
jen mijlpaal in de geschiedenis van de
cience fiction
Nu is het misschien niet zo heel erg ver
anderlijk, dat de Nederlandse vertaling zo
ang op zich liet wachten, want „ledereen op
Zanzibar" is niet bepaald een SF-roman, dat
ich vlot laat lezen als een thriller Daarvoor
s de konstruktie wellicht te gecompliceerd,
in het is de vraag of in de zestiger jaren de
>F-liefhebbers in Nederland al zover in aan-
zouden zijn gegroeid om voldoende ex-
implaren af te nemen van dit bijna 600 blad-
ijden tellende boek, om het rendabel te ma
ten. Nu misschien wel.
ledereen op Zanzibar" is geen boek, dat
zo maar even in een keer uitleest, ook al
laat dat wel optimistisch op de achterflap. Ik
en daar in ieder geval niet in geslaagd. De
jvige roman draait om onze woelige wereld
n een toekomst, waarbij de ontwikkelingen,
oekomstvoorspellingen e.d zijn doorge-
rokken naar die toekomst van Brunner en
erg rooskleurig ziet het er allemaal niet uit.
Brunner koos voor een verhaal-vorm, die
niet erg gebruikelijk is en ook veel aandacht
blijft vergen Naast de verhalende vorm,
waarin de hoofdpersonen langzaam maar
zeker karakter krijgen, een plaats in het grote
geheel, voegt Brunner onderbrekingen toe in
de vorm van „reclame-spots", computer
verordeningen. wetten etc. ondergebracht in
de sene's Kontekst" en „De wereld nu".
Het zijn overigens niet zo maar „toevoe
gingen" zonder enige betekenis. Alles in de
ze roman heeft z'n betekenis, ook al komt dat
vaak pas later in het boek tot uitdrukking.
Brunner's wereld verschilt nogal wat van
de onze. of in ieder geval van de wereld uit
de zestiger jaren. De wereld, die Brunner
beschrijft is een wereld vol chaos. Overvol.
Een wereld vol commercie, doorgetrokken
mode-trends, druggebruik, misdaad, kon
trasten. Een schreeuwende wereld Dat cha
otische lijkt ook uit de verhaal-struktuur naar
voren te komen, maar dat is slechts schijn.
Met één keer lezen kom je er waarschijn
lijk niet. Om alles te doorgronden, alle ver
banden te leggen, is een tweede lezing
noodzakelijk. Ik heb het op één keer gehou
den. Zeshonderd bladzijden is niet niks.
Toch heeft het boek een grote indruk op mij
achtergelaten.
De vertaling was in voortreffelijke handen
van M. K Stuyter SJ, die ook een andere
mijlpaal, „Duin", van Frank Herbert, voor zijn
rekening nam.
TITAAN
John Varley is een nieuwkomer, die onder
meer in korte tijd bekend werd met „Rode
Lijn met Ophiuchi."
„Titaan" is zijn nieuwste roman, in vertaling
bij Meulenhoff verschenen.
Hoewel het een uitmuntend avonturenver
haal is, met de technische kenmerken van
Arthur Clarke, de robuustheid van Harry Har
rison en de menselijkheid van Jack Vance, is
Varley er in geslaagd om in een geheel eigen
stijl het verhaal aparte accenten mee te ge
ven.
Het verhaal draait om de ontdekking van
een gigantisch rad in de buurt van Saturnus.
Een wetenschappelijke expeditie gaat op
onderzoek uit, maar krijgt niet de kans om
erg ver met dat onderzoek te komen. Als een
enorme oktopus grijpen tentakels het schip
en het geheimzinnige rad slokt alles op.
Cirocco, de vrouwelijke commandant van
de expeditie, wordt samen met de anderen
gekonfronteerd met een wonderlijke wereld
met een geheel eigen ecologie en levenswij
ze.
Bizarre levensvormen, anderssoortige intel
ligenties, een exotische plantenwereld. Een
kunstmatige wereld, maar toch
Varley beschrijft op boeiende wijze de
avonturen van de bemanningsleden, die ie
der met hun eigen geaardheid, détgene
trachten te vinden, dat hen aanspreekt. „Ti
taan" is het verhaal van Sirocco, die zich
veel bewuster wordt van haar eigen leven
ten opzichte van zichzelf en ten opzichte van
anderen. Het verhaal ook van Gaby, die ver
liefd wordt op Sirocco in die bizarre wereld
vol boeiende, meeslepende en uiterst ge
vaarlijke ervaringen „Titaan" is ook het ver
haal van Calvin, die het liefst rondreist in de
buik van Fluitketel, een soort levende Zep
pelin.
„Titaan" is een wonderlijk mengsel van
techniek en fantasy, dartel, speels, niet zon
der humor en cynisme verteld.
Zelf heb Ik een beetje moeite met het
slot. Het lijkt me wat al te gekonstrueerd.
En dat doet afbreuk aan het totaal. Voor
het overige: fascinerende avonturen-SF
zonder echte winnaars of verliezers. Eer
der vol menselijke tekortkomingen In een
bijna volmaakte wereld.
GRAANWERELD/STER-
RENWERELD
Harry Harrison is een bekende auteur van
SF-romans Bij uitgeverij Rostrum versche
nen van zijn hand „Thuiswereld", „Graan-
wereld" en „Sterrenwereld" Een trilogie,
drie boeken vol avonturen op de aarde én op
andere werelden, geconcentreerd rond de
hoofdpersoon: Jan Kulozik, die in het eerste
deel, „Thuiswereld" in konflikt komt met het
wereldregime en wordt verbannen naar de
planeet Halvmörk, waar bannelingen in hun
levensonderhoud voorzien door het verbou
wen van erg voedzaam graan In „Graanwe-
reld" beschrijft Harrison deze hardvochtige
planeet met haar stugge, traditiegetrouwe
bevolking van bannelingen. Eén keer in de
vier jaar. voordat de felle zon de oogst zou
Kunnen verbranden, komen schepen van de
aarde om het rijke voedsel uit de gigantische
graansilo's te slurpen Voedsel voor het
aardse imperium. Maar deze keer blijven de
aardse ruimteschepen weg Jan Kulozik
weet de bijna mechanische gewoonten van
de bevolking te doorbreken en hij organi
seert, samen met enkele voormannen, een
enorme expeditie om het graan voor ver
branding te redden De mannen en vrouwen
slagen daarin, zij het ten koste van verschil
lende doden, zweet bloed en tranen. Dan
worden ze gekonfronteerd met een oorlog
der werelden
Harrison schrijft in het algemeen uitste
kende SF, maar ik had met dit boek toch wat
moeite en ik denk. dat dit het gevolg is van de
nogal vlakke, soms hortende vertaling Het
gebruikte Nederlands is niet direkt om over
te juichen en zoiets roept - als het steeds
maar weer wordt gekonstateerd - een lichte
tegenzin op.
Merkwaardig genoeg had ik daar minder
last van met „Sterrenwereld", het slot van de
trilogie, waarin Jan Kulozik de brandende
graanwereld verlaat en terecht komt in een
nietsontziende oorlog tussen de Aardse
machthebbers en opstandelingen van de ge
koloniseerde planeten, die de tirannie van
diktator Thurgood-Smythe en de zijnen beu
zijn. Ook geen perfekte vertaling, maar toch
veel beter dan die van „Graanwereld"
Al met al redelijke avonturen-SF
SPOTVOGEL
Zelden kom je een toekomstroman van
hoog niveau tegen. Als dat dan het geval
is, ga je meteen vergelijken, zoals Ameri
kaanse recensenten ook deden. Zij
noemden „Spotvogel" (Mockingbird) van
de Amerikaan Walter Tevls de beste SF-
roman nó „Brave New World" van Aldous
Huxley. Een dergelijke uitspraak maakt
nieuwsgierig.
„Spotvogel" is een SF-roman van niveau,
dat staat buiten kijf. Walter Tevis, die be
kendheid verwierf met enkele bestsellers zo
als „The Hustler" en „The man who fell to
earth", heeft een toekomstroman geschre
ven, die niet alleen van het begin tot het
einde boeit, maar tevens ontroert naast een
fiks portie humor en cynisme.
Natuurlijk is het thema, een door robots en
computers geperfektioneerde wereld, niet
nieuw. Meerdere SF-schrijvers hebben dit
thema uitgewerkt, maar Tevis is er in ge
slaagd om van de geijkte paden af te wijken,
waardoor een fascinerende, geheel eigen
samenleving ontstaat rond de super (neger-
)robot Robert Spofforth, model nummer ne
gen. Spofforth is de centrale figuur waar al
les om draait. Spofforth moet er voor zorgen,
dat de samenleving, hoe miniem ook na een
danige inkrimping van de wereldbevolking,
blijft draaien Spofforth is de supervisor en
tevens de klusjesman. Hyperintelligent,
zorgzaam, maar tevens levensmoe.
Tevis heeft dit thema uitstekend uitge
werkt tot een meeslepend verhaal, waarin
twee jonge mensen, Paul Bentley en Mary
Lou Borne elkaar ontmoeten en in feite een
nieuwe impuls geven aan de saaie, voort
kabbelende. inspiratieloze samenleving in
het toekomstige, bijna onbewoonde New
York. De titel van het boek slaat op een dich
tregel,die steeds door het gecomputeriseer
de brein van Spofforth spookt: „Aan de bos-
rant zingt enkel de spotvogel; wiens bossen
dit zijn, meen ik te weten
Het „geestelijk" ontwaken van de jongen
Paul, die als enige in de wereld opnieuw leert
lezen aan de hand van oude, stomme films
en het meisje Mary Lou Borne, dat zich nog
nooit iets van de regels van de nieuwe be
schaving heeft aangetrokken, is niet iets, wat
in de verwachtingen van Spofforth past.
Spofforth is levensmoe, omdat hij - robot
met een menselijk, uitgewist brein - op de
achtergrond voelt, dat het leven méér is dan
het automatisme van alle dag. Spofforth
staat op het punt de menselijke gevoelens te
ontdekken, maar weet aan de andere kant,
dat hij nóóit mens zal worden Daarom wil
Spofforth een einde aan zijn leven maken.
Zijn dwangmatige innerlijke programmering
weerhoudt hem daarvan. Zolang er mensen
bestaan zal hij moeten blijven dienen.
Walter Tevis heeft dit gegeven op onna
volgbare wijze uitgewerkt, waarbij met name
de sterke karakterbeschrijvingen én de sfeer
van de volautomatische samenleving het
boek tot een zo nu en dan aangrijpend doku-
ment maken Tevis ontkomt er niet altijd aan,
dat hij reeds eerder beschreven paden be
wandelt, maar zijn uitwerking geeft er een
nieuwe dimensie aan.
Het slot is prachtig, het is onontkoombaar
en tragisch, ondanks de belofte die het in
houdt
„Spotvogel" is een boek, waar je nog lang
over na zult denken. Want de samenleving
die wordt geschetst, kan heel goed de we
reld zijn, die ons staat te wachten Met een
Spofforth om over ons te waken, terwijl we
langzaam maar zeker als mensheid inslapen
bij gebrek aan inspirerende impulsen, bij ge
brek aan levenskracht. Dat „Mockingbird"
ondanks de pessimistische ondertoon toch
een hoopgevende roman is. is niet zozeer te
danken aan de schrijver Walter Tevis, dan
wel aan het onontkoombare feit, dat zolang
er mensen zijn er toch nieuw leven, nieuwe
inspiratie zal zijn. Tenzij de cirkel van dit leve
abrupt wordt verbroken door krachten van
buitenaf
„Spotvogel" Is niet alleen een roman
voor de liefhebbers van SF. Het verdient
een bredere belangstelling.
FATA MORGANA
LEUSDEN/CENTRUM - Het voor-
emen bestaat om bij voldoende be-
ngstelling met ingang van het sei
nen 1981/1982 te starten met een
Bsketballclub In Leusden voor da-
es en heren, meisjes en jongens,
omenteei kan deze sport hier in de
Jurt alleen te Amersfoort, Hoevela
ken en Woudenberg worden beoe
fend in competitieverband. De Ne
derlandse Basketball Bond telt mo
menteel circa 40.000 leden. De kern
Amersfoort omvat clubs uit De Bilt,
Blaricum, Hoevelaken, Amersfoort,
Hilversum, Naarden, Eemnes, Spa
kenburg, Baarn, Soest, Zeist, Bun-
nik, Doorn, Wijk bij Duurstede, Wou
denberg en Amerongen. Met de kern
en Utrecht, Rotterdam en Den Haag
vormt Amersfoort rayon West.
In de in aanbouw zijnde Leusdense
sporthal komen zes vaste en twee ver
plaatsbare basketbalvelden en in ver
band met het reserveren van uren in die
hal (vóór 15 april) is een spoedige aan
melding van kandidaatleden dringend
gewenst. Er bestaat duidelijk belang
stelling voor deze sport in Leusden. Be
weerd wordt, dat zelfs bij onze burge
meester een basketbaliring in ue gara
ge is te vinden. De Amersfoortse ver
eniging Crackerjacks heeft onder meer
13 leden uit Leusden, waarvan er twee
zittig hebben in het bestuur. De in Leus
den op te richten club wil wedstrijd- en
creatieve basketballers de gelegenheid
bieden tot het beoefenen van deze
sport.
Er zijn mogelijkheden voor welpen (8-
12 jaar), aspiranten (12-14), kadetten
(14-16), junioren (16-18V&) en senioren
(I8V2 en ouder op leeftijdsbasis per 1-
1-1981). De wedstrijden worden door
gaans in de weekeinden gespeeld en
training is voorzien in de gymzaal van
De Heerd. Voor informaties en aanmel
dingen (gaarne omgaand) gelieve u
contact op te nemen met A Appels,
Marterhoeve 16 (telefoon 945198) of
A.P. Baars. Beemden 35 (in de avondu
ren telefoon 944727).
LEUSDEN - Woensdag 25 maart
eld de Nederlandse Bond van Platte-
ndsvrouwen haar bijeenkomst in
'oot Krakhorst. Het programma be-
bnd uit het beluisteren van delen uit
Mattheüs Passion en het geven van
leg daarover. Dit onder leiding van
evrouw N. Broekstra. Hoewel een ge-
ig aantal leden de avond bezocht,
het de moeite zeer zeker waard.
Mevrouw Broekstra vertelde over het
ontstaan van de Mattheüs Passion
(1728-1729) Ofschoon Johan Sebas
tian Bach in dezelfde tijd als Handel
leefde, heeft hij in zijn leven niet veel
bekendheid gekregen. Pas in de Barok-
tijd (eind 16e midden 18e eeuw) kregen
zijn werken grote bekendheid.
De herleving van de Mattheüs Pas
sion stamt uit 1829 toen Mendelssohn
deze opvoerde Aan de hand van de
tekst vertelde en vertaalde mevrouw
Broekstra de liturgie. Zij liet passages
horen en toonde aan de hand van teke
ningen hoe de koren in samenwerking
met het -orkest het stuk uitvoeren. Zelf
heeft mevrouw Broekstra 30 jaar in een
orkest gespeeld, dat diverse keren de
Mattheüs Passion in hun programma
opnamen. Door de uitstekende uitleg
zullen de dames die aanwezig waren
een volgende keer de Mattheüs Pas
sion met veel duidelijker inzicht beluis
teren.
LEUSDEN - Maandagavond 30
maart jl. deden 22 EHBO-kursisten
examen in „De Heerd". Het examen
werd afgenomen door de heren Hel
linghuizen en Teniet. 1 kursist werd
afgewezen. De diplomauitreiking
vindt donderdag 4 juni plaats in „De
Schaapskooi" van boerderij „Groot
Krakhorst".
Geslaagden: A. v. Asselt, E. Bak
ker, R. Bakker, J. v.d. Bunt, I. v. Dó
ren, J. v. Eijden, M. Hom, R. Kuiper, E.
Mey, W. Overvest, C. Pasker, F. Pot,
B. Rlkkerink, G. Rooy, W. Spoelstra,
P. Verra, A. v.d. Vlies, P. v.d. Vlies, A.
v. Wieren, T. Wouters, C. v. Zalinge.
LEUSDEN - Het geven van een goed
advies voor de make-up is een gecom
pliceerde zaak geworden. Er is zo'n
grote keus dat het een tijdrovend werk
is geworden alle gegevens tegenover
elkaar af te wegen zoals kleur van ha
ren en ogen, huidsoort, leeftijd en nog
tal van andere faktoren. De hulp van
een computer inschakelen kan uitkomst
bieden De computer vormt een prach
tig hulpmiddel bij het uitkiezen van de
juiste huidverzorging en make-up Via
een toetsenbord worden de vereiste ge
gevens de computer ingevoerd, waar
mee de computer zijn werk kan doen.
Na enkele seconden verschijnt er dan
een print-out waarop het advies em de
raadgevingen van de computer staan
afgedrukt. De Nederlandse vestiging
van het Zweedse cosmetica concern
Pierre Robert heeft zo'n computer inge
schakeld
Binnenkort wordt deze werkwijze
voor de tweede maal gedemonstreerd
in Leusden. Op maandag 13 apnl kan
iedereen die belangstelling heeft ko
men kijken bij Salon Passé Partout aan
de Prinses Irenelaan 19.
LEUSDEN - In het gemeentelijk ex
positiecentrum aan de Zwarteweg
16a wordt woensdag 8 april een ten
toonstelling gehouden van de door
de gemeente voorgestelde mogelijk
heden voor het uitbreiden van wo
ningen in de wijk Rossenberg. De ex
positie zal geopend zijn van 14.00 tot
16.30 uur en van 19.00 tot 21.30 uur.
Het huidige bestemmingsplan Ros
senberg biedt geen mogelijkheden voor
het uitbreiden van woningen Omdat is
gebleken, dat daaraan in toenemende
mate wel behoefte voor bestaat, zijn er
nieuwe regels gemaakt. In hun definitie
ve vorm zullen deze regels deel gaan
uitmaken van de momenteel in voorbe
reiding zijnde herziening van het be
stemmingsplan Rossenberg
ACHTERVELD - Na de openingsrit
op 29 maart biedt de Auto-, Motor- en
Bromfietsclub Achterveld het navolgen
de programma: Koninginnerit 30 april,
start 9 00 uur. Grasrit 17 mei, start 14 00
uur. Tour de Juniorrit 19 juli, start 19.00
uur. VVV-rit 27 september, start 14.00
uur Herfstrit 18 oktober, start 14.00 uur.
Snertrit 15 november, start 14.00 uur.
Toenstische rit, dagelijks van 9.00 tot
15.00 uur. Inschrijf-, start- en informatie
adres. De Roskam Achterveld (03425-
1223).
DE GEEST VAN DORSAI
Het is een tikkeltje merkwaardig, maar als
ik een (maar dat gebeurt zelden) een geïllu
streerde SF-roman tegen kom. staat het me
tegen. Waarschijnlijk omdat SF-illustratie in
zwart-wit vaak niet voldoende reliëf krijgt om
te boeien, echt te boeien In de fantasy-lite-
ratuur is dat anders Hierin zijn juist de vaak
voortreffelijke, sfeervolle zwart-wit tekenin
gen een goede aanvulling op de fantasievol
le belevingswereld, die daardoor extra reliëf
krijgt.
Een uitzondering op de regel is „De geest
van Dorsai van Gordon R. Dickson Een
prachtige, door Fernando Fernandez geil-
lusteerde SF-roman. Wellicht doordat deze
roman een zeer geslaagde vermenging van
SF en ingehouden magie is, spreken de illu
straties best aan. De beelden zijn poëtisch,
de tekst is dat vaak ook. Gordon Dickson's
boek maakt deel uit van de Childe-cyclus en
is eigenlijk geen echte roman, maar eerder
een verzömelmg novellen, die door een ver
telster aaneengeregen worden. Boeiend
voor de liefhebbers Over een (SF-)wereld.
waarin onvervaarde amazones de strijd op
nemen tegen veroveraars Met listige strijd-
methoden, dat spreekt. Een boek over strijd
op een planeet, anders dan anders door de
genuanceerde benadering
ORBIT i
Science fiction en fantasy liggen soms
dicht bij elkaar. Vaak is het zo. dat SF-lief-
hebbers ook de fantasie best appreciëren.
Verschillende SF-schrijvers hebben ook fan
tasy verhalen geschreven, met vaak even
veel succes
In een vorige aflevering van deze rubriek
heb ik al eens uitgebreid verteld wat de ver
schillen zijn tussen science fiction en fanta
sy. Fantasy is de onbestemde fantasierijke
wereld van wereldse en buitenwereldse ma
gie, van elfen, heksen, draken en andere
soms imaginaire wezens Sprookjes voor
volwassenen, vaak poëtische vertellingen.
De plaatsbepaling is vaak onbestemd Het
kan allemaal gebeuren op de aarde of op
een andere, vaak niet nader genoemde pla
neet. Jack Vance bijvoorbeeld, koos de aar
de in een héél, heel verre toekomst als
plaats, waar hij zijn voortreffelijke fantasy-
verhalen situeert (De stervende aarde. Ogen
van de Overwereld). Anderen, Ursuela Le-
guin en Tanith Lee bijvoorbeeld, scheppen
een geheel eigen wereld, met geheel eigen
normen en tradities. Dit laatste genre is het
meest verwant met de SF. waarin immers
ook vaak sprake is van andere (buitenaard
se) werelden.
Voor de SF-lezers die zo nu en dan ook
fantasy best aardig vinden, stelde Meulen
hoff een dikke bundel fantasy-verhalen sa
men van gerenommeerde SF-schrijvers. zo
als L. Sprague de Camp, Fritz Leiber, Mi
chael Moorcock, Jack Vance, naast voor
aanstaande fantasy-auteurs als Tanith Lee,
H. P Lovecraft Lord Dunsany, en Phyllis
Eisenstein Een bundel van bijna 500 bladzij
den pure fantasy, zorgvuldig geselecteerd
door de Meulenhoff-redakteuren E L. de
Marigny en Jaime Martijn. Aanbevolenl En
geïllustreerd!
plaatselijk nieuws
Vrijdag 3 april:
20.00 uur: lezing over „Sport en Voe
ding" in sportstudio Leusden, Berken-
laan 34
Zaterdag 4 april:
09.00 uur; schieten om het Wilhelm-
Tellschild, Leusderheide.
09 00 uur: openingstoernooi Eemelaar-
jeugd, Kerstenssportpark
14.30 uur herenvolleybal Leos 1 -
Avanti 1Groenhouten
15.45 uur damesvolley Leos 2 - Avanti
1, Groenhouten
17 00 uur damesvolley Leos 1 - Spo-
kers, Groenhouten
16.00 uur: korfbal Antilopen - Exakwa,
BB-park
16.15 uur: voetbal Roda - Hees, BB-
oark
Zondag 5 april:
10.00 uur: damesvoetbal BVC - Achter
veld. Bilthoven
13.00 uur. vertrek fietscrossers naar
Veenendaal vanaf de Til
I 14.30 uur: herenhockey Tempo - Leus-
J den, Zwolle
14.30 uur: voetbal Roda - Soesterberg.
BB-park
18.30 uur: waterpolo Futen - Haaien
Bij Luitingh verscheen onlangs de verta
ling van een bundel korte SF-verhalen. ver
zameld en geredigeerd door Damon Knight
Een voortreffelijke bundel met verhalen, die
nog niet eerder in Nederlandse vertaling zijn
verschenen. Van Kate Wilhelm, Richard
McKenna, James Blish, Paul Anderson, Alli
son Rice, Virginia Kidd, Sonya Doorman.
Thomas M. Dish en Keith Roberts. Aanbevo
len.
HET El VAN KRISTAL
Hetzelfde geldt voor de bundel korte ver
halen van de befaamde schrijver H. G Wells
„Het ei van kristal". waarmee Bruna ons ver
raste Wells wordt wel eens de vader van de
toekomstfantasie genoemd en niet ten on
rechte. want wat Wells schreef, kan zonder
meer gerangschikt worden onder science
fiction van soms grote klasse Tal van zijn
toekomstromans zijn verfilmd, zoals „De
tijdmachine„Oorlog der Werelden" en an
deren.
Maar Wells schreef ook korte verhalen,
waarvan hier negen verhalen zijn opgeno
men. Stuk voor stuk inventieve verhalen, die
nog steeds vrijwel niet door de tijd zijn ach
terhaald I
„Hel el van kristel", door H. G. Wells. Samengesteld
door Manuel van Loggem. 1980. Poperback, 192 blz.
Uitgave. Bruna Zn te Utrecht.
„OrbH I samengesteld door Damon Knight, 1980.
Vertaling Marjan J J. Oleff. Uitgave: Luitingh te Laren
(NH). 192 blz. Paperback 192 blz. Prijs. 18.50.
„De geeet van Dorsaldoor Gordon R. Dickson. Ver
taling W M. van den Hout. 1980. Uitgave Gravldus, Don
Haag Paperback. 286 blz.. geïllustreerd door Fernando
Fernandez. Prijs;
Fata Morgana, verhalen uit het rijk van zwaarden,
goden en meglérs 1980. Samonstolllng E. L. do Marig
ny en Jalme Martl|n. Vertaling Annemarle Klndt en
Jalme Martl|n. Uitgave Meulenhoff Nederland te Am
sterdam. Paperback. 492 blz. Prijs 24,50. Geïllu
streerd.
„Graanwereld" en „Sterrenwereld", door Herry Har
rison. Vertaling Kees van Toorn, 1980 Uitgegoven
door Rostrum te Haarlem, prijs 16.50// 17.90. paper
back.
„Titaan", door John Varley. Vertaling: Gerard Suur-
meljer. 1980 UitgaveMeulenhoff Nederland te Amoter-
dam, SF-roeks nr 156.309 blz. Paperback. Prl|s 13,50.
„lederoen op Zanzibar" (Stand on Zanzibar) door
John Brunner, 1968 Vertaling M, K Stuyter, S, J„ 1980.
Uitgegeven door Meulenhoff Nederland te Amsterdam,
paperback. 578 blz. Prijs 29.50
„Spotvogel (Mockingbird), door Wolter Tevls 1981.
vertaling Piel Verhagen Ultgcgovon door Elsevier Ne
derland te Amsterdam, paperback. 270 blz. Prijs
22,50.
ACHTERVELD - Zaterdag speel
de dames 1 van Avanti in sporttaal
Groenhouten de voorlaatste wed
strijd voor de volleybalcompetitie.
Tegenstandster Spirit 2 had nog
twee puntjes nodig om kampioen te
worden, zodat de Avanti's voor een
belangrijke taak stonden.
Gezegd mag worden, dat de Achter-
veldse dames hun sportieve plicht vol
ledig hebben vervuld In de eerste set
bleek Avanti een behoorlijke sta-in-de-
weg voor de Amersfoortse ploeg. Lang
hield Avanti met goed spel stand maar
uiteindelijk werd het toch 18-16 voor
Spirit. De tweede set ging vlot verloren
voor de Achterveldse formatie, maar in
de derde bundelde de thuisploeg nog
eens alle krachten om te proberen nog
de helft van de puntjes te kunnen pak
ken. Spirit was echter duidelijk sterker
en na de leuke en spannende wedstrijd
vol goede rally's was het Amersfoortse
team verdiend kampioen
LEUSDEN - Maandag 6 april om
20 45 uur en woensdag 8 april om 19.45
uur starten er weer nieuwe cursussen
zwangerschapsgymnastiek. De cur
sussen zijn bedoeld voor vrouwen die in
de maand juni een baby ven/vachten.
De lessen worden gehouden in het wijk-
gebouw aan de Rozengaarde 33. U
kunt zich ter plaatse opgeven. Inlichtin
gen: telefoon 941218
