,Nine to five": feministisch drietal zet
kantoor op z'n kop en baas gevangen
kijk op de film
Twee films van Akiro
Kurosawa in Amersfoort
„The exterminator":
hard tegen hard
leusfler krant
„DERSU UZALA" EN KAGEMUSHA"
„A force of one" Chuck
Norris 'n nieuwe Bruce Lee?
DONDERDAG 14 ME11981
kijk op de film
Het heeft wat lang geduurd, maar men
schijnt dan eindelijk de ware opvolger van Bru
ce Lee gevonden te hebben Chuck Norris en
hij is nu in Duo 2 te zien in de kortgeleden ook in
Nederland uitgebrachte aktiefilm ..A force of
one", waarin Chuck Norris zijn vechtkunsten
voor de liefhebbers showt.
Dat gebeurt dan in een vrij mager verhaaltje
over een klein stadje in Californie. waar de
zesvoudige wereldkampioen karate Chuck
Norris als Matt Logan de plaatselijke narcotica
brigade een handje moet helpen om een eind te
maken van de steeds grotere vloed verdoven
de middelen, die het stadje binnenkomt
Chuck, eh Matt, aarzelt aanvankelijk, want hij
heeft wel wat beters te doen dan voor politie
man te spelen, maar mede dank zij een char
mante vrouwelijke agent (Jennifer O Neil), die
hem weet over te halen, komt alles best voor
elkaar en slaat Chuck - daarbij alle vecht-trucs
gebruikend - de plaatselijke onderwereld de
gevangenis in
Of Norris met deze film meteen tot de ech
te opvolger van Bruce Lee bestempeld kan
worden, zal misschien worden betwijfeld
door de echte kenners, maar duidelijk is, dat
Chuck, mits in een toch wat flitsender ver
haal geplaatst, vast nog hoge ogen kan sco
ren op het karate-fllmfront, waar sinds de
dood van Bruce Lee eigenlijk armoe troef is
geweest.
oudheden - bood voldoende stof voor een
spannend verhaal Dat de regisseur zich
soms wat al teveel in de beelden van toeris
tisch Egypte heeft verdiept moet men dan
maar op de koop toe nemen
(Cinema 2)
Once upon a time in the west. Men kan
er maar niet genoeg van krijgen Van deze
film van regisseur Sergio Leone en muziek
van Enrico Morricone De kenners noemen
dit de beste western ooit gemaakt en gezien
de nog steeds grote belangstelling ben je
bijna geneigd om dit te geloven. In ieder
geval is de film voor de zoveelste maal terug
gehaald naar Amersfoort en er blijken op
nieuw voldoende liefhebbers te zijn om deze
superwestern te blijven prolongeren
(Euro 12 jaar. 165 minuten)
De sheriff maakt zich kwaad. Bud
Spencer samen met het ruimtejongetje H7-
25 (Charlie) tegen boosaardige wezens uit
de ruimte Dat wordt - volgens het beproefde
recept - een aardig stukje knok-amusement
voor |ong en oud. dat spreekt. Bud Spencer
heeft wat dat betreft al een behoorlijke solo
carrière opgebouwd, nadat hij aanvankelijk
samen met Terence Hill voor het nodige
vuurwerk zorgde Regisseur Michael Lupo
weet ook nu weer prima gebruik te maken
van Spencer s fysieke kwaliteiten Maar
hoewel het verhaaj nog best aardig is. wordt
het toch tijd. dat een nieuwe formule wordt
uitgedacht door de respectievelijke scena
rioschrijvers
(Grand 4 alle leeftijden. 90 minuten)
Massa-scène uil Kagemusha" van Akiro Kurosawa
„The exterminator' (De uitroeier). 1980 Regie
en scenario James Glickenhaus Muziek. Joe
Renzetti. Camera. Robert M Baldwin. Produk-
tie. Mark Buntzman In de hoofdrollen
Christopher George. Samantha Eggar. Robert
Ginty. Steve James e a. Cinema 1, 16 jaar 90
minuten.
Geweld roept geweld op Dat is eigenlijk
de basis van deze door de 31 jarige filmre
gisseur James Glickenhaus gemaakte aktie
film, waarin een voormalige Vietnam-vete-
raan (gespeeld door Robert Ginty) een bloe
dige vendetta begint als hij wordt gekonfron-
Beeld uit The exterminator van regisseur James Glickenhaus
teerd met de misdadige praktijken van de
New Yorkse onderwereld
Het gebruik van geweld, dat hem in Viet
nam legaal was geleerd, brengt hij ook van
toepassing in de ..civilisatie van New York.
Want voor hem is het opeens duidelijk ge
worden de oorlog is niet voorbij Integen
deel. terwijl hij in bloed en zweet in naam van
Amerika in Vietnam vocht, werden de Ameri
kanen volgens hem in de rug aangevallen
door de onderwereld, die steeds brutaler
werd Met die zienswijze als voornaamste
leidraad besluit de Vietnam veteraan om op
eigen houtje een eind te maken aan deze
praktijken, waardoor zijn beste vrienden de
dupe zijn geworden
Het wordt een tamelijk harde strijd,
waarbij de Vietnamveteraan voor soms
gruwelijke strijdmethoden kiest. „The ex
terminator'' is niet geschikt voor mensen
met zwakke zenuwen, want regisseur
Glickenhaus schuwt er niet voor om kei-
harde aktie te kombineren met vaak gru
welijke horror. Inderdaad: zeker voor kij
kers boven 16 jaar. Niet mijn eerste keus.
eerlijk gezegd
V.
..Dersu Uzala" is van een geheel andere
strekking dan ..Kagemusha Kurosawa
filmde hiervoor in samenwerking met de
Russische filmgigant Mosfilm. die in die pe
riode buitenlandse regisseurs aantrok voor
opdrachtfilms Kurosawa koos voor een reis
verhaal van de Russische schrijver Vladimir
Arsenjew. Dersu Uzala" over een romanti
sche. maar tevens wetenschappelijke expe
ditie naar oost-Siberië. daterend uit 1910.
Voor de kenners van Kurosawa is deze film
een buitenbeentje, omdat de Japanse regis
seur zich met deze film voornamelijk over
peinzend bezig houdt met het mysterieuze
van het grootse en gevaarlijke natuur als
tegenhanger van een binnendringende be
schaving. gesymboliseerd in de militaire
expeditie-leider kapitein Arsenjew en de
sterk met de natuur verbonden woudloper en
gids Dersu Uzala Ze worden vrienden
(Filmhuis Amersfoort, za t.m dinsdag,
20 15 uur)
Bibliografie: Dossier Kurosawa. Skoop 6 -
filmagenda
Filmagenda voor Amersfoort van donder
dag 14 mei t/m woensdag 20 mei 1981
GRAND 033-14632
Grand 1 ..Life of Brian 12 jr Zaterdag,
woensdag en zondag 18 30-21 15; overige
dagen 13 30-18 30-21 15
Grand 2 ..De spiegel barstte", a I Dagelijks:
13.30-18.30-21 15; zondag 13.30-16.00-
1830-21 15
Grand 3 ..Van 9 tot 5 (nine tot five), a l
Dagelijks 13 45-18 45-21 30; zondag
13 45-16 15-18 45-21.30
Grand 4 ..De sheriff maakt zich kwaad a I
Dagelijks 14 00-19 00-21 15; zondag
14.00-16 30-19.00-21 45
Grand 5 ..Kagemusha". a l Dagelijks
13 30-20 00 uur
GRAND MATINEE
..Dumbo het vliegende olifantje a l Zater
dag en woensdag 13 30; zondag 13 30-
16 00
CINEMA 033-18900
Cinema 1 .The exterminator" (de uitroeier).
16 jr. Dagelijks 13 45-18 45-21 30. zondag
13 45-16 15-18.45-21 30
Cinema 2 ..Sphinx", 12 jr. Dagelijks 13.30-
18.30-21 15; zondag 13.30-16 00-18 30-
21.15.
EURO 033-33655
Euro ..Once upon a time in the west". 12 jr
Za. en wo. 20 00 uur Overige dagen 13.45-
20 00 uur
Euro ..De schat van kasteel Candleshoe
adv Ift 8 jr Za en wo 13 45
DUO 033-16572
Duo 1 ,,Zo vader, zo zoon", 18 jr Dagelijks
14 15-19.15-21 30; zondag 14 15-16 30-
19.15-21 30
Duo 2 ..Force of one". 16 jr Dagelijks:
14.00-19.00-21.15; zondag 14 00-16.15-
19 00-21.15
DUO NACHTVOORSTELLINGEN
Duo 1 ..French blue 18 |r Vrij. en za
24 00
Duo2: ..Thunder and lightning", 16 jr. Vrij en
za 23 45
ine to five (Van negen tol vijl) 1980 Regie
lm Higgms In de hoofdrollen Jane Fonda Lily
-niin Dolly Parton en Dabney Coleman Titel-
'g Dolly Parton Alle Leeltgden Grand 3 Gen-
lemmistisch getinte komedie
„Van negen tot vijf" naar kantoor. Voor
sommige vrouwen, die ook thuis nog het
nodige werk te klaren hebben, niet altijd
een pretje. Bovendien heb je als vrouw op
kantoor altijd te maken met mannen, die
neerbuigend op je neerkijken, je als werk
ster. bediende, koffiejuffrouw en als het
even kan als tweede echt- en bedgenote
willen gebruiken. Daarbij komt dat je je
als vrouw moet proberen te handhaven in
een pure mannenwereld, met een man
nen-mentaliteit. Als je wat aan deze „eeu
wig" bestaande traditie en werkverhou
dingen wilt veranderen, zul je dat rigo-
reus aan moeten pakken. Dat is het uit
gangspunt van deze door Colin Higgms
geregisseerde vrouwen-komedie, waarin
de zaken inderdaad op een puur Ameri
kaanse wijze worden aangepakt
Verrassend is het filmdebuut van de coun-
try-zangeres Dolly Parton Was zij als zan
geres al befaamd, het lijkt er op. dat we -
dank zij haar lekker gekke rol in ,,9 to 5 -
haar in de nabije toekomst wel wat vaker in
speelfilms zullen tegenkomen Wat dat be
treft een frisse wind in Hollywood-land. waar
maar al te vaak de belangrijkste vrouwenrol
len worden ingenomen door sterren die
soms weinig nieuws hebben toe te voegen
aan hun spelprestaties en dan ook voorna
melijk op hun routine draaien
Dat laatste is vooral duidelijk in ..Nine to
fiveomdat je in die film Dolly Parton als
nieuweling ziet spelen naast een gerouti
neerde filmactrice als Jane Fonda Dolly wint
ongetwijfeld de show
Lily Tomlin. die we o m met enige gêne
hebben aanschouwd in de geflopte film ..Mo
ment by moment met John Travolta, is in
deze film bijzonder goed op dreef en vormt
samen met Fonda en Parton een hecht trio
dat de mannenwereld een fikse slag toe gaat
brengen
Toch moeten we ons niet al teveel voor
stellen van de feministische saus. die regis
seur Higgms over deze typische Amerikaan
se komedie heeft gegoten Want zoals vaak
in dit soort komedies is het gegeven niet
bepaald realistisch te noemen Ga maar na.
Drie vrouwen werken - samen mei tientallen
anderen - op een groot kantoor ergens op
een verdieping van zo n bekende wolken
krabber Sleurwerk, dagelijkse routine De
leuke karweitjes blijven aan de mannen
voorbehouden De baas van het spul (ge
speeld door Dabney Coleman) probeert zich
op slinkse wijze hogerop te werken ..naar de
bovenste verdieping", tracht Dolly Parton te
versieren en ziet niets van de voortreffelijke
kwaliteiten van zijn rechterhand (Lily Tom
lin). Jane Fonda speelt de nieuweling op
kantoor, die alles met afgrijzen aanziet en
best ,.m" is voor vernieuwing en vooral de-
mokratie in deze mannenwereld Het drietal
begint samen te zweren en een (on-)-
gelukkig toeval brengt de zaak aan het rol
len Binnen de kortst mogelijke tijd zit de
baas van het kantoor gevangen in zijn eigen
huis en wordt op ..zijn kantoor een struktu
rele wijziging aangebracht De hoogste prio
riteit voor de minderheden wal het perso
neelsbeleid betreft, vrouwen zijn niet minder
dan de mannen Het kantoor wordt her-inge-
richt en verandert van een cleane zaal in een
warm-gezellige. erg genoeglijke ruimte,
compleet met kinderopvang en wat al niet
meer aan fraais En alles loopt pe'fekt heter
dan ooit.
Het is jammer dat regisseur Higgins juist
dét aspekt van de film niet wat meer heeft
uitgediept Hij heeft zijn aandacht teveel ver-
Scène uit .Van negen tot vijf Te zien in Grand 3
deeld over de sociale én komische elemen
ten, waarbij vooral de laatste de overhand
hebben gekregen. Logisch, als je een derge
lijke film voor een zo groot mogelijk publiek
aantrekkelijk wilt houden Humor en aktie
met tussen de regels een feministisch uit-
roeptekentje, onrealistisch qua verhaal,
maar in feite niet zo héél erg ver van de
realiteit verwijderd
Niettemin is ,,Van negen tot vijf wat mij
betreft een aanstekelijke komedie gewor
den, waarin prima spel wordt geleverd door
Dolly Parton. Jane Fonda en Lily Tomlin. Ze
zijn goed aan elkaar gewaagd en het is dui
delijk dat ze hun rollen met erg veel plezier
hebben gespeeld
Dat de film voor alle leeftijden geschikt
wordt geacht spreekt vanzelf, maar met een
beetje goeie'wil zouden we zeggen: vanaf
tien. elf jaar als men de strekking van het
verhaal voor het grootste deel ook echt wil
begrijpen Hoewel tegenwoordig zelfs de
kleuters al schijnen te weten wat feminisme
is.
V.
paarden blijven je bij. want ze spelen een
belangrijke rol in deze film over een oorlog
tussen Japanse stammen, zich afspelend
omstreeks 1570
„Kagemusha" is Japans voor ..een scha
duwfiguur In Kurosawa s film speelt zo n
Kagemusha een belangrijke rol De grote
leider van de Kaï-stam. Shingen Takeda. is
vastbesloten de stad Kyoto op zijn vijanden
te veroveren Om zijn vijanden de indruk te
geven dat hij overal is, maakt hij gebruik van
een schaduwfiguur, een Kagemusha Maar
zijn jongere broer Nobukado. die de scha
duwfiguur moet vertolken, lijkt niet voldoen
de op hem Nobukado komt op het spoor van
een veroordeelde dief. die werkelijk door kan
gaan voor Takeda In ruil voor zijn vrijheid
stemt de dief toe de schaduw van de leider te
worden
Bij een grote strijd wordt Takeda echter
dodelijk gewond en sterft. Zijn medestrijders
hebben hem voor zijn dood moeten beloven
zijn overlijden drie jaar geheim te houden.
Zijn dubbelganger moet nu als de echte Ta
keda op gaan treden en dat doet hij met
ongekend succes en bijzonder geloofwaar
dig Totdat hij gewond raakt
..Kagemusha" is een indrukwekkende
spektakelfilm over een oorlog, waarin nie
mand als winnaar naar voren kan komen
„Dersu Uzala'' 1975. Scenario: M Yuri Nagabin
en Aklro Kurosawa naar een verhaal van Vladi
mir Arseniev. Camera Asakazu Nakai e.a. Mu
ziek: Isac Schwalz. In de hoofdrollen: Yurl Salo-
min, Maxim Munzuk. Svetrana Danielschenka
en anderen 90 minuten Amersfoorts Filmhuis.
„A forse of one". 1980. Regie. Paul Aaron. In de
hoofdrollen: Chuck Norris. Jennifer O Neil en Ron
O'Neil. Duo 2, 16 Jaar.
vanaf deze week donderdag In Amers
foort in Grand 5 te zien en de Kurosawa-
liefhebbers komen wat dat betreft wel aan
hun trekken, want In het Amersfoortse
Filmhuis is de in 1975 door Kurosawa ge
maakte „Dersu Uzala" te zien.
„Kagemusha' (De schaduw van een krijgs
man). 1979. Regie: Akiro Kurosawa. Scenario
Kurosawa en Masato Ide In de hoofdrollen
Tatsuya Nakadai (dubbelrol). Tsutomu Yama-
zaki. Shuji Otakl en Hideo Murota Muziek Chi
nichlro Ikebe Alle leeftijden. Grand 5. 179 mi
nuten.
..Kagemusha" werd in Cannes verdeeld
ontvangen, maar wel bekroond met de Gou
den Palm De meningen over deze groots
opgezette spektakelfilm liepen uiteen van
„groots, maar zonder inhoud", via „langdra
dig en vervelend" tot „schitterend" De aan
hangers van die laatste mening zullen dan
wel overwegend in de jury hebben gezete-
n.
Hoe het ook zij, „Kagemusha" wordt be
schouwd als een meesterwerk van deze Ja
panse regisseur, die vooral befaamd werd
door zijn „The seven Sumurai"
De film is van een verpletterende schoon
heid. Daérover is iedereen het eens Giganti
sche massa-scenes vullen het doek regel
matig. Met mensen en paarden Vooral de
e Fonda. Dolly Parton en Lily Tomlin in ..Van negen tot vnf
Hoewel de Japanse regisseur Akiro Ku
rosawa In Nederland pas de laatste jaren
pas echt bekend werd, werden zijn films
in cinefiele kringen al veel eerder ontdekt.
Terecht, want Kurosawa wordt be
schouwd als eén der grootste cineasten
ter wereld. Bekende Amerikaanse regis
seurs als George Lucas, Paul Schrader.
Alan Pakula, Francis Coppola en anderen
beschouwen hem als hun grote leer
meester. Dat laatste resulteerde in de met
een Gouden Palm in Cannes bekroonde
film „Kagemusha, de schaduw van een
krijgsman", die met steun van enkele van
deze Amerikaanse regisseurs tot stand
kwam (Lucas en Coppola). Deze film is
Norris. zesvóudig wereldkampioen karate als filmacteur in A force of one
James Bond op het witte doek pleegt uit te
spoken „The mirror crack'd" met een keur
aan bekende sterren is een op sommige
momenten ietwat trage verfilming van een
Miss Marple-verhaal. waarbi| het accent
voornamelijk ligt op de sfeer uit de vijftiger
jaren binnen het Hollywood-bedrijf Kim No-
vak. Elisabeth Taylor. Rock Hudson en Tony
Curtis spelen hun rollen dan ook uit ervaring
Een vakkundig gemaakte film zonder echte
hoogtepunten.
(Grand 2. alle leeftijden. 103 minuten)
Sphinx. Regisseur Schaffner heeft, met
Lesley-Anne Down in de hoofdrol - een
aantrekkelijke avonturenfilm gemaakt, zich
afspelend in Egypte Het is altijd al een ge
noegen om de knappe Lesley Anne in een
speelfilm te zien maar de fraaie beelden van
Egypte maken het allemaal nog aantrek
kelijker. Het verhaal van „Sphinx" vind ik
voor een vlotte avonturenfilm op sommige
momenten wat te ingewikkeld (zeker ten
aanzien van de lokatiewisselingen), maar
saai is het allemaal met. Het gekozen on
derwerp - de zwarte markt in Egyptische
of Brian. Het team van Monty Pyt-
in deze filmsatire het leven van
als een parallel van Christus' leven
'et er uiteraard wel eventjes iets anders
an het traditionele Bijbelverhaal, maar
Ti biedt niettemin tal van aanknopmgs-
en. waarbij de filmmakers hun cynische
'ak in specifieke humor verpakken Voor
chte liefhebbers van dit soort humor
nd 1. 12 jaar. 93 minuten)
ie Mirror crack'd (De spiegel barstte),
iseur Guy Hamilton staat eigenlijk meer
id als de maker van o m enkele Bond-
Het is derhalve toch een kleine vergis
te denken, dat deze Agatha Christie-
Tung ook maar ergens lijkt op hetgeen
