Goldie Hawn „verovert" het
leger als „Private Benjamin"
kijk op de film]
FILMS IN
HET KORT
Walter Matthau:
één der beste
filmkomieken
van Hollywood
Spannende achtervolgingen in
„Night of the Juggler"
UIT DE FILMBLADEN
DONDERDAG 18 JUN11981
kijk op de film
filmagenda
J y v
„Private Benjamin". Regie Howard Zieff Produk-
tie Nancy Meyers. Charles Shyer. Harvey Miller en
Goldie Hawn Scenario Nancy Meyers Charles
Schyer en Hartey Miller Muziek Bill Conli Came
ra David M. Walsh Mel Goldie Hawn. Eileen
Brennan Robert Webber. Sam Wanamaker. Mary
Kay Place Albert Brooks ea 110 minuten alle
.leeftijden Genre, komedie Cinema 1-Amersfoort
(door Bert Vos)
Zoiets kan eigenlijk alleen maar blonde
Goldie Hawn overkomen in haar rol van
Judy Benjamin. Aan het begin van de film
trouwt ze, terwijl haar kersverse echtge
noot in de eerste huwelijksnacht aan een
hartverlamming sterft. Judy wordt het le
ger ingepraat als zijnde het paradijs voor
vrouwen zoals zij en dat betekent het be
gin van een ..schitterende" carrière van
private Benjamin. De instructeurs zijn ra
deloos. het leger reddeloos. Sommigen
hebben deze film als „een klein beetje
feministisch" aangeduid. En dan nog
eentje, waar geen enkele man aanstoot
aan kan nemen. Nou, dat is dan meegeno
men voor die mannen, maar het is alle
maal klinklare nonsens. „Private Benja
min" Is een niet slecht gemaakt komedie,
maar feministisch? Kom nou. Tenzij men
de echte Hollandse Marva's, Luva's en zo
onder de noemer „feministen" wil bren
gen.
Howard Zieff verfilmde gewoon een non-
sens-verhaal en deed dat vakkundig. Goldie
Hawn vertolkt de hoofdrol en doet dal al even
vakkundig en met erg veel plezier In de Ver
enigde Staten een enorm succes, met bin
nen de kortst mogelijke tijd een omzet van
zestig tot zeventig miljoen dollar Geen won
der. want de film is een typisch produkt van
de Amerikaanse samenleving De herken
baarheid is daar allicht groter dan hier in
Nederland.
Niettemin is „Private Benjamin" een lekkere
komedie, op maat gesneden voor de snelle
lachers, ook al weel Zieff het aanvankelijk
ingezette tempo niet de volle 110 minuten
vol te houden Duidelijk is in ieder geval, dat
een vrouwelijke rekruut in het door de man
nen geregeerde leger altijd voldoende aan
knopingspunten biedt voor een regen van al
dan niet geheel geslaagde grapjes
Het is eigenlijk al een behoorlijk aantal jaren
geleden dat wij een dergelijke soldaten-
klucht aanschouwden Erger, zelfs na goed
nadenken wil me niet eens een vergelijkbare
film te binnen schieten. Maar iedereen kent
het genre soldatengrapjes en in „Private
Benjamin" worden ze met een zeer geregel
de regelmaat gedebiteerd Vrouwen in een
mannenmaatschappij9 Dat betekent natuur
lijk, dal de kapitein tijdens een oefening met
één der rekruten naakt in een tent wordt
betrapt. Dat betekent, dat één van de in-
structrices voortdurend de kadaver-discipli
ne bij het gemene volkje er in wil stampen en
dan ook voortdurend wordt dwarsgezeten
Kortom soms nogal clichématige kost. wat
Howard Zieff ons in deze filmkomedie op
dient
Dat het allemaal eigenlijk nog best te prui-
Filmagenda voor Amersfoort van donder
dag 18 juni t/m woensdag 24 juni 1981
Grand 1. tel. 033-14632.
HOPSCOTCH, dagelijks 13.30. 18.30.
21.15 uur; zondag 13 30. 16 00. 18 30.
21.15 uur 12 jaar
Grand 2. tel. 033-14632
NIGHTHAWKS. dagelijks 13 30, 18.30.
21.15 uur; zondag 13 30. 16 00. 18.30.
21.15 uur 12 jaar
Grand 3, tel. 033-14632.
ONE FLEW OVER THE CUCKOO S NEST.
dagelijks 13 45. 18.45, 21.30 uur; zondag
13 45. 16 15. 18 45. 21 30 uur 16 jaar
Grand 4, tel. 033-14632.
DE SHERIFF MAAKT ZICH KWAAD, dage
lijks 14 00, 19 00. 21.45 uur; zondag 14.00,
16.30. 19 00. 21 45 uur a l
Grand 5. tel. 033-14632.
LILI MARLEEN, dagelijks 14 00, 19.00,
21.45 uur; zondag 14.00, 16.30, 19.00,
21 45 uur. 16 jaar
Cinema, tel. 033-18900.
PRIVATE BENJAMIN, dagelijks 1345.
18 45, 21.30 uur; zondag 13 45, 16.15.
18.45, 21 30 uur. a l.
Cinema 2, tel. 033-18900.
McVICAR. dagelijks 13 30. 18 30.21 15 uur;
zondag 13.30. 16.00, 18 30. 21 15 uur. 16
jaar
Euro, tel. 033-33655.
WHEN A STRANGER CALLS, za en woe
18.45, 21.15 uur; zondag 13.45, 16 15,
18 45. 21.15 uur, overige Öégen 13.45.
18.45, 21.15 uur 16 jaar
Euro. tel 033-33655
't ZIT IN DE LUCHT (It's in the Air), za en
woe. 13.45 uur. a I
Duo 1, tel. 033-16572.
A LITTLE MORE THAN .LOVE, dagelijks
14 15, 19.15, 21 30 uur; zondag 14.15,
16.30.19.15,21.30 uur 18 jaar
Duo 2, tel. 033-16572.
KLOPJACHT IN NEW YORK. dagelijks
14 00, 19 00. 21 15 uur, zondag 14 00,
16 15. 19 00, 21 15 uur 16 jaar.
DUO NACHTVOORSTELLINGEN
Duo 1
PORNOHUIS WELTEVREE. vrij. en za
24 00 uur. 18 jaar
Duo 2
DAMIEN. OMEN 2. vrij en za. 24.00 uur. 16
jaar.
gen Er volgen een groot aantal suksesvolle
films, waarin hij de hoofdrol voor zijn reke
ning neemt. Een kleine greep: The fortune
cookie (Academy Award) van Billy Wilder.
The odd couple verfilmd door zijn oude stu
diemakker Gene Saks, Hello Dolly. Charley
Varrick, The front page, The sunshine Boys
(Oscar nominatie). Kotch (Oscar nominatie)
en House Calls waarvoor hij samen met
Glenda Jackson een Academy Award ont
vangt.
(Hopscotch is te zien in Amersfoort)
Scène uit ..Night of the juggler", met Cliff Gorman als een geestelijk labiele kidnapper en Abby Bluestone als Kathy Boyd
Night of the juggler (klopjacht in New York).
1980 Regie Robert Butler Produktie Jay Wes
ton Scénario Billy Norton sr en Rick Natkm, naar
het gelijknamige boek van Williams P McGivern
Camera Victor J Kemper Muziek Artie Kane
Montage: Argyle Nelson Met James Brolm, Cliff
Gorman Richard Catellano. Abby Bluestone Julie
Carmen e a. 101 minuten, 12 |aar Genre aktiefilm
Duo 2 Amersfoort 16 jaar (Rijkskeuring 12 jaar)
Vrachtagen-chauffeur Sean Boyd (James
Brolin) ziet. dat zijn 15-jarlge dochter Ka
thy wordt ontvoerd. De ontvoerder denkt,
dat hij de dochter van de schatrijke spe
culant Clayton in handen heeft en eist een
losgeld van één miljoen dollar. Clayton
schakelt de politie in, maar Sean Boyd,
een ex-politleman, begint in zijn eentje de
achtervolging, daarbij echter regelmatig
tegengewerkt door de politie.
Dat is in het kort het verhaal van de vrij
spannende aktiefilm ..Night of the juggler", in
Nederland uitgebracht onder de titel ..Klop
jacht in New York". En dat laatste is het
zeker. Een verbeten jacht van Boyd naar de
ontvoerder van zijn dochter Regisseur Ro
bert Butler heeft van dit gegeven een goed in
elkaar zittende aktiefilm gemaakt, met Ja
mes Brolin in een uitstekende hoofdrol, die
het primitieve ouder-instinkt in daden omzet
Met name de achtervolgingen komen goed
uit de verf, soms knap in elkaar qezet met
een prima opgevoerde spanning Butler
heeft geprobeerd - samen met de scénario
schrijvers om de hoofdfiguren in deze aktie
film wat méér diepgang te geven dan gebrui
kelijk en is daar deels ook in geslaagd, ook al
wordt dit dan wel teveel via de dialogen en te
weinig door middel van beelden gedaan
Voor een aktiefilm is die diepgang trouwens
wel opmerkelijk. Menig regisseur van dit
genre films houdt zich daar meestal niet mee
bezig.
De liefhebbers van aktie hoeven zich daar
overigens niet door af te laten schrikken,
want zij komen verder volledig aan hun
trekken.
V.
Driemaal Goldie Hawn in ..Private Benjamin van Howard Zieff
men is, is dan voornamelijk te danken aan
het uitbundige spel van Goldie Hawn, waar
je in elke film waarin ze speelt, weer met erg
veel plezier naar kijkt. Zo ook in „Private
Benjamin
Toch had ze volgens mij een beter scéna
rio met wat betere dialogen verdiend. Zo
als het er nu uitziet is „Private Benjamin"
nogal aan de platte kant. Maar de liefheb
bers van dit soort humor zullen daar ech
ter vast wel uren uitbundig plezier aan
beleven.
Het is een voor alle leeftijden gekeurde
film, maar of dat terecht is?
Première, juni - nr. 31. In het juni-num-
mer van Première alvast uitgebreide infor
matie over de nieuwste komedie van de
Franse filmkomiek Pierre Richard „Le coup
de parapluie" Verder de droom van David
Soul (Hutch, uit Starsky and Hutch), die sa
men met Charles Aznavour onder regie van
Alain Resnais een film gaat maken met als
werktitel Tired old man".
David Offermans heeft een gesprek met
acteur Martin Sheen naar aanleiding van de
nieuwe spionagefilm „Enigma". Willy Ma-
giels schetst een profiel van de Canadese
regisseur David Cronenberg, de man, die via
films als „The Parasite Murders". ..Rabid"
en „The brood" ook in Nederland bekend
werd bij vooral de liefhebbers van de betere
horror Binnenkort kan men zijn nieuwste
film „Scanners", een futuristische horror,
verwachten, waarin mensen centraal staan,
die met hun hersengolven kunnen doden
Cronenberg is een regisseur, die steeds
meer op dezelfde lijn komt te staan met John
Carpenter, met dét verschil, dat Cronenberg
méér fantasie heeft en met kennelijk méér
gemak zijn fflms schrijft en regisseert. En
dan hebben we nog het verhaal over de
nieuwste film van Sidney Poitiers ..Stir Gra-
zy". met Gene Wilder en Richard Pryor in de
hoofdrollen Volgens Gene Wilder is er nogal
wat geïmproviseerd in de dialogen van deze
tamelijk gekke komedie en dat is regelmatig
te merken Of „Stir Crazy" net zo'n succes
zal krijgen als in Amerika het geval is. is nog
de vraag. Naast het interview met hoofdrol
speler Martin Sheen verder een tamelijk uit
gebreid artikel over de film „Enigma", waarin
verder Sam Neill, Brigitte Fossey, Michel
Lonsdale. Derek Jacobi en Frank Finlay de
hoofdrollen vertolken Als film van de maand
koos de redaktie van Prièmere de nieuwste
film van regisseur John Boorman „Excali-
bur", zoals bekend de naam van het be
roemde zwaard van koning Arthur. In de
groeiende rage rond koning Arthur en de
Graallegenden bleef de film natuurlijk niet
achter Verder een artikel over „Road Ga
mes" van regisseur Richard Franklin met
Stacey Keach en Jamie Lee Curtis in de
hoofdrollen van deze Australische thriller.
Uiteraard in dit nummer tevens een interview
met-Jamie Lee Curtis, „een kind van Holly
wood". Naar aanleiding van de nieuwe spek
takel-film „Clash of the Titans", heeft Martin
van Rooyen een gesprek met de tovenaar
van de trucage-film Ray Harryhausen: „De
mythologie leent zich fantastisch voor mijn
speciale manier van filmmaken". Aandacht
ook voor Peter 'O Toole, die de filmregisseur
speelt in de film „The Stuntman". Leo Ver-
swijver heeft een gesprek met regisseur
Mark Rydell naar aanleiding van diens
nieuwste film „On Golden Pond" met Kathe-
rine Hepburn, Henry Fonda, Jane Fonda en
Dabney Coleman
Actrice van de maand Is Elisabeth Tay
lor. Naast een uitgebreid portret uiteraard
een komplete filmografie. Première sluit
deze maand af met een korte inhoud van
de films „Chapter Tow", „The Idolma-
ker", „The Funhouse", „Shogun", „An
gel of Vengeance" en „Eyes of a Stran
ger".
It's in the air. In de kindermatinee van
Euro, zaterdag en woensdagmiddag kan
men opnieuw kennismaken met één van de
beroemdste films van de Britse filmkomiek
George Formby, de man met de ukelele Het
verhaal speelt zich af in de tweede wereld
oorlog, waarbij George wordt betrokken via
zijn muzikale én andere talenten Een ouder
wets degelijke lachfilm, die het altijd weer
doet Een stukje prettige nostalgie voor de
ouderen, maar zeker voor de kinderen ook
erg leuk
(Euro Cinema, alle leeftijden, kindervoorstel
lingen)
The night of the Juggler. Redelijk goed
gemaakte aktiefilm van regisseur Robert
Butler rond een psychopaat, die per vergis
sing de dochter van een vrachtwagenchauf
feur ontvoert Deze zet persoonlijk de ach
tervolging in, wat resulteert in een aantal
spannend gefilmde achtervolgingen. Regis
seur Butler maakt met „Klopjacht in New
York" een aktiefilm. waarin de hoofdfiguren
zelfs enige iepgang krijgen. We hebben wel
slechtere films in dit veelbeproefde genre
gezien
(Duo 2. 16 jaar).
Ongetwijfeld behoort Walther Matthau
tot één der beste fimkomieken van Holly
wood, ook al geven de Nederlandse film
liefhebbers merkwaardig genoeg de
voorkeur aan bijvoorbeeld Gene Wilder
en zijn vrienden, om nog maar niet te
spreken van Woody Allen in zijn komi
sche periode. Toch hebben die films met
Walter Matthau iets, waardoor ze mij
méér aanspreken, dan de komedies van
de eerder genoemde Amerikaanse tijdge
noten. Als hoofdredakteur in „The Front
Page", met Jack Lemon als tegenspeler,
overtuigde hij op excellente wijze, maar
echt indrukwekkend vond ik zijn (tamelijk
serieuze) rol In „The Sunshine Boys",
waarvoor hij terecht een Oscar-nominatie
kreeg en helaas niet de Oscar. Als Walter
Matthau recht in de camera kijkt met zijn
pokerface helemaal in de plooi en z'n
ogen tinkelend, dan geef ik mij gewon
nen. Matthau een uitgekookte, tegen
draadse en tevens erg speelse meester
spion zien spelen in de verrukkelijke ak-
tie-komedie „Hopscotch" is dan ook een
waar genoegen. En regisseur Ronald
Neame is er in geslaagd om van de film
iets méér te maken dan een doorsnee ko
medie. Hij voegde uitstekende aktie toe
naast de voortreffelijke, aanstekelijke
dialogen, waardoor „Hopscotch" een
goede kans maakt ook in Nederland een
echt succes te worden.
Tijdens de opnamen van Hopscotch in
Oostenrijk, doet een columnist een poging
Matthau in een politieke diskussie te slepen
Na het onderwerp aanvankelijk ontweken te
hebben, gaat hij er tenslotte op in met een air
van - je moest zo nodig en nu zal je 't krijgen
ook - en onthult: „Ik heb een primeur voor je
Ik ben van plan me kandidaat te stellen voor
het Amerikaanse presidentschap Als ik
word gekozen dan maak ik een eind aan de
inflatie, maak het bedrijfsleven weer gezond
en pak de multi-nationals aan Overleven zal
ik 't waarschijnlijk niet, maar 't is het offer
waard" De volgende morgen worden zijn
woorden letterlijk geciteerd in de Salzburger
Nachrichten Een belangrijk weekblad infor
meert naar zijn afkomst; Matthau vertelt het
volgende: „Mijn vader was een Russische
priester, die het Tzaristische Kiev moest ont
vluchten omdat hij vanaf de kansel de ver
eniging van de Russiche Orthodoxe Kerk
met het Vaticaan propageerde".
Zijn moeder las het artikel met verbazing,
want in werkelijkheid wordt Matthau geboren
in één van de armste buurten van New York
en stamt hij af van een arme immigrant die
zijn familie onder erbarmelijke omstandighe
den in de steek laat.
Het bovenstaande typeert Matthau. spel
letjes spelen is zijn lust en leven Zijn rol in
Hopscotch is hem dan ook op het lijf ge
schreven
Niemand kan de rol van de cynische spion
die het allemaal al gezien heeft en zijn gelijke
nog moet tegenkomen, beter invullen dan
hij
Walter Matthau maakt zijn professionele
debuut op zijn elfde jaar met een rolletje in
The Dishwasher, een komische musical die
loopt in een klein Jiddisch theater, waar hij
ook verfrissingen verkoopt in de pauze. Hij
verdient twee kwartjes per show. Later krijgt
hij de kans college s te volgen op de New
School's Dramatic Workshop, waar zijn me
destudenten toekomstige arrive s zijn als
Rod Steiger. Gene Saks en Tony Curtis Na
drie jaar studie krijgt hij zijn eerste rol in een
Broadwayproduktie. als een 83-jarige bis
schop in Maxwell Anderson's Anne of the
tousand days, met Rex Harrison in de hoofd
rol Het is een flop en ook met de daarop
volgende rollen heeft Matthau weinig suc
ces In 1955 krijgt hij eindelijk het geluk aan
zijn kant en wordt opgemerkt door het grote
publiek in Will succes spoil Rock Hunter?,
een komedie van George Axelrod Datzelfde
jaar nog maakt Matthau zijn filmdebuut in de
door Burt Lancaster geregisseerde The Ken-
tuckian.
Van nu af forenst hij tussen Broadway en
Hollywood, waar zijn naam regelmatig op de
titelrollen prijkt In die beginperiode zijn het
hoofdzakelijk bijrollen die hij toegeschoven
krijgt. Ook verschijnt hij frekwent in TV-se-
nes en in 1960 regisseert hij op een niet
onverdienstelijke manier The gangster, een
low-budgetproduktie De definitieve door
braak van Walter Matthau komt pas in 1965
met het enorme sukses van de Broadway
produktie The odd couple, geschreven door
Neil Simon. Zijn ster schiet plotseling tot een
zame hoogte en ook Hollywood begint de
smaak van Matthau goed te pakken te krij-
Hopscotch. Walter Matthau en Glenda
Jackson in een schitterende aktie-komedie
van regisseur Ronald Neame Matthau is in
deze film een tegendraadse meester-spion,
die door een incompetente chef aan de dijk
wordt gezet, maar dat niet neemt Met soms
James Bond-achtige allures neemt Miles
Kendig wraak op zijn voormalige superieur,
vakkundig bijgestaan door vriendin Isobel
von Schmidt (Glenda Jackson). Explosieve
aktie gekombineerd met schitterende dialo
gen Resultaat een sprankelende aktie-ko-
medie van niveau
(Grand 1,12 jaar).
#Nighthawks. De Nederlandse acteur Rut-
ger Hauer maakt als internationaal terrorist
zijn debuut in deze Amerikaanse aktiefilm
van regisseur Bruce Malmuth. Sylvester
Stallone is zijn tegenspeler als de fanatieke
politieman Da Silva Hauer weet te impone
ren in deze met onaardige gijzelingsfilm,
waarin Stallone dit keer met baard optreedt.
Regisseur Malmuth weet de sfeer van New
Vork goed te treffen
(Grand 2, 12 jaar)
One flew over the cuckoo's nest. Deze
inmiddels befaamde klassieker van regis
seur Milos Forman heeft ettelijke Oscars op-
„geleverd en maakte Louise Fletcher in één
'klap tot een bekende actrice, wat haar
vreemd nagenoeg nadien niet veel bijzonde
re rollen opleverde Jack Nicholson is haar
tegenspeler in deze psychologisch uitste
kend in elkaar zittende film. waarin humor en
tragiek op sterke wijze met elkaar zijn ver
mengd. „One flew over the cuckoo's nest
speelt zich hoofdzakelijk af in een Ameri
kaanse psychiatrische inrichting, waar ene
McMurphy (Nicholson) terecht is gekomen
door te simuleren. Niet zo'n beste greep,
zoals al spoedig zal blijken. Louise Fletcher
speelt de hoofdzuster Ratched. die de uit
bundige, losbandige McMurphy in toom
moet houden. Als reprise warm aanbevolen.
(Grand 3, 16 jaar)
De sheriff maakt zich kwaad. Sheriff
Bud Spencer houdt het behoorlijk lang vol in
Amersfoort, samen met het jongetje uit de
ruimte Charlie (H7-25) Ze moeten het opne
men tegen boosaardige wezens, die even
eens uit de ruimte komen en er op uit zijn de
wereld te veroveren Een nogal domme ge
dachte, want ze hadden helemaal geen re
kening gehouden met Bud en zijn maatje
Pretentieloos amusement voor kinderen,
waarin nogal wat rake klappen worden uitge
deeld, maar verder geen bloed vloeit. Geen
hoogvlieger, ondanks al dat gepraat over de
ruimte
(Grand 4, alle leeftijden)
•Liil Marleen. De Duitse regisseur Werner
Rainer Fassbinder maakte met „Lili Mar
leen" een op het grote publiek gerichte, bio
grafisch getinte film. gebaseerd op de le
vensgeschiedenis van de Duitse zangeres
Lale Anderson, die tijdens de tweede we
reldoorlog furore maakte met haar schlager
„Lili Marleen". Fassbinder heeft er een lek
ker ogende film van gemaakt met uitsteken
de acteer-prestaties van Hanna Schygulla
als de zangeres Wilkie Wie echter Fassbin-
der's typische Filmhuis-films voor ogen
heeft, zal die ogen niet willen geloven Maar
Jack Nicholson in One over the cuckoo's nest
loch is het waar Fassbinder goes Holly
wood
(Grand 5 125 minuten. 16 jaar)
Private Benjamin. In Amerika in ieder
geval een grandioos succesnummer „Pri
vate Benjamin" met Goldie Hawn in de
hoofdrol, als „leerling-soldaat" in het Ameri
kaanse leger Regisseur Howard Zieff heeft
van dit gegeven een lekkere komedie ge
maakt. waarin Goldie Hawn haar komedie-
talenten volledig heeft kunnen uitbuiten Dat
neemt echter niet weg. dat sommige mo
menten wel wat te cliché-achtig overkomen
in deze overigens tamelijk absurde film Voor
de liefhebbers van dit genre echter bijzonder
aardig pretenteloos amusement
(Cinema 1alle leeftijden)
McVIcar. Een povere verfilming van de
autobiografie van ene McVicar, die na aan-
vankelijk als gangster door het leven te zijn
gegaan (van roofmoord tot gevangenis en
omgekeerd) uiteindelijk besluit zijn leven te
beteren en er in slaagt een academische
graad te halen Regisseur Tom Clegg
verfilmde alleen het eerste (misdadige) deel
van deze levensgeschiedenis, maar ver
zuimde om McVicar (gespeeld door Who-
leadzanger Roger Daltrey) voldoende relief
mee te geven Daardoor blijft de man een
onbehouwen, tamelijk kille moordenaar,
zonder dat duidelijk wordt, dat hij ooit zijn
leven nog eens zal beteren en waarom. Een
mislukte kans
(Cinema 2. 16 jaar)
When a stranger calls. Uitstekend ge
maakte thriller van regisseur Fred Walton
rond een babysit die wordt opgebeld door
een onbekende Gemaakt in de stijl van John
Carpenters „Halloween". Dank zij het uit
stekende acteertalent van Carol Kane. Char
les Durning, Tony Beckley en Colleen Dew-
hurst. wordt ..When a stranger calls' boven
het niveau van de doorsnee B-film uitgetild
Niet aan te bevelen voor meisjes, die regel
matig als oppas een centje bijverdienen, ook
al kan zoiets als in ..When a stranger calls"
wellicht alleen maar in Amerika gebeure-
n.
(Euro, 16 jaar)
