De kosmos
van Carl
Sagan: de
wereld
waarin wi]
leven
ZAALVOETBALTOPPER
BeNeLux-cup
intermeubel van rheenen
De Til start
filmseizoen
MAKELAARDIJ
KLOMP (uit Lunteren)
Kampioen van Nederland
HOBOKEN
BDU
Leuker Wonen VoorJe Geld. Bij Intermeubel.
WEEREEN
EVENEMENT
in de VELUWEHAL TE BARNEVELD om de
op vrijdagavond 25 september a.s., aanvang 21.00 uur (zaal open 20.00 uur)
Kampioen van België
TOEGANG volwassenen 3,50
BETER ADVIES,
SERVICE
GARANTIE
intermeubel
DINSDAG 22 SEPTEMBER 1981
LEUSDER KRANT
4
(door Bert Vos)
Vlak voor de zomervakantie begon
de NOS met de uitzending van een
dertiendelige serie, gemaakt door de
Amerikaanse schrijver en weten
schapper Carl Sagan: „Cosmos".
Niet bepaald een geschikt moment
om met een zo'n belangrijke televi
sie-serie te beginnen, maar voor hen,
die daardoor drie, vier of méér afle
veringen hebben gemist, is er geluk
kig nog de Nederlandse vertaling
van het boek, dat naar deze TV-serie
dokumentaires is gemaakt: „Cos-
mos", uitgegeven door van Holkema
en Warendorf te Bussum. Het aardi
ge van dit boek is, dat het vrij letter
lijk weergeeft wat elke aflevering
heeft gebracht. Kompleet uiteraard
met schitterende kleurenfoto's,
zwart-witfoto's, tekeningen en bijbe
horende grafieken. Kortom: een erg
kompleet boek, waarin dr Sagan 15
miljard jaar kosmische evolutie op
z'n eigen, heldere manier behandelt.
Sagan is niet de eerste de beste. Als
direkteur van het Laboratory for Planet
Studies speelde hij een zeer belangrijke
rol bij het tot stand komen van de expe
dities" van de ruimtevaartuigen uit de
Mariner-, Viking- en Voyagerserie. Ver
der gaf hij twaalf jaar lang op indrukwek
kende wijze leiding aan „Icarus", het
toonaangevende tijdschrift voor pla-
neetonderzoek
Naast deze niet geringe activiteiten
schreef hij de afgelopen jaren boven
dien 4000 wetenschappelijke en popu
laire artikelen en publiceerde hij diverse
boeken waarvan „De draken uit het pa
radijs" en „Broca's Brain" wel de be
kendste zijn Voor zijn uitzonderlijke
verdiensten voor de manier, waarop hij
de wetenschap toegankelijk maakt voor
een breed publiek, ontving hij enige ja
ren geleden de Pulitzerpnjs.
Sagan is er in geslaagd om - niet
alleen met zijn TV-reeks, maar óók door
het gelijknamige boek - de kosmos en
alles wat daar mee samenhangt, voor
ons open te leggen. En dat is geen ge
makkelijke opgave geweest. Verleden,
heden en toekomst spelen in dit boek
een belangrijke rol. Want wij, onze pla
neet, wij zijn een nietig stukje van de
onmetelijke kosmos. Een pluisje op de
gigantische golven van de kosmische
oceaan, maar niettemin deel ervan uit
makend. Het is vanuit dit gegeven, dat
Sagan zijn verhaal opbouwt. Een in
drukwekkend verhaal van het leven, de
geschiedenis van ons ontstaan op dat
piepkleine bolletje dat aarde heet. Tref
zeker worden we meegenomen naar
het verre verleden, worden we gekon-
fronteerd met de wetenschappelijke na
vorsers uit vroegere eeuwen, die voor
ons de basis legden van de hedendaag-
tse wetenschap. Het is niet alleen de
evolutie van het leven, die steen voor
steen wordt opgebouwd, maar het is
ook de ontstaansgeschiedenis van de
wetenschap. Een wetenschap, die met
grote nieuwsgierigheid vanaf de aarde
het gigantische universum bekeek en
die deze nieuwsgierigheid stapje voor
stapje beloond kreeg. Maar wét wij nu
weten is slechts minimaal. Een begin.
Carl Sagan neemt ons mee naar ons
verleden en verbindt de geschiedenis
ervan met dat van de kosmos. Want
steeds lopen er lijnen van onze aarde
naar de ontwikkelingsgeschiedenis van
sterren en planeten, omdat wij er deel
van uitmaken.
De kosmos, een onmetelijke oceaan
vol onvoorstelbare zaken Wonderlijke
verschijnselen, soms van gigantische
afmetingen, behoren tot dat (tot nu toe
slechts minimaal onderzochte) gebied.
Een gebied, dat verder reikt dan welke
gedachten ook. Het kost soms moeite
om je enige voorstelling te maken van
hetgeen er gebeurt in die onmetelijke
oceaan van sterren, planeten, kome
ten, nevels en melkwegen Het is de
verdienste van Sagan, dat hij daar via
de televisie èn via zijn boek uitstekend
in slaagt.
Sagan maakt een tocht langs de mijl
palen van onze aarde èn naar de diep
ste uithoeken van het heelal. Laat ons
kennis maken met wonderlijke plane
ten, sterren, melkwegen en alles wat op
de weg komt van het denkbeeldige
ruimteschip Hij doet dat met een grote
kennis van zaken en het opvallende is,
dat hij die kennis overdraagt op een
heldere, voor iedereen begrijpelijke
taal.
Sagan - en dat blijkt steeds weer uit
zijn teksten - is elke dag weer vol ver
wondering over hetgeen de natuur ons
te zien geeft. Verwondering over het
leven, het bestaan van de kosmische
wetten, verwondering over de mens als
nietig onderdeeltje van het grote univer
sele radarwerk.
Er is een lange periode geweest - na
de landing door de eerste mens op de
maan tot de lancering van de Space
Shuttle - dat de belangstelling van de
zijde van het publiek voor onze ontdek
kingsreis in het heelal steeds geringer
werd. Er waren andere zaken, die onze
volle aandacht op eisten En boven
dien: de ruimtevaartprojekten kosten
handen vol geld en dat geld kon beter
gebruikt worden voor nuttiger zaken
(zoals de bestrijding van sociaal on
recht in eigen land. Met name de
Amerikaanse budgetten voor ruimteon
derzoek werden drastisch ingekort. De
laatste jaren is er langzaam maar zeker
weer een grotere belangstelling te be
speuren voor het ruimte-onderzoek.
Temeer daar de USSR in al die jaren
gewoon door is gegaan met o.m. be
mande ruimtevluchten. Die belangstel
ling voor de huidige projekten is ook te
danken aan de recente successen met
de Amerikaanse Space Shuttle. Een
belangstelling, die voortvloeit uit het
feit, dat dit projekt ook uitstekend voor
militaire doeleinden te gebruiken is
Het is jammer te moeten konstateren,
dat juist door de militaire bruikbaarheid
verschillende ruimtevaartprojekten
nieuwe stimulansen krijgen, maar aan
de andere kant ontstaat daardoor ook
de mogelijkheid tot het intensiever ex
ploreren van onze nabije ruimte. Sagan
legt in zijn boek de nadruk op de vrede
lievende exploiratie van de ruimte. „Hij
legt de nadruk op „leven", op het aan
de mens gegeven rentmeesterschap
over de door ons bewoonde planeet en
onze intense verbondenheid met de
kosmos waaruit wij zijn ontstaan en
waarvan wij deel uitmaken", zoals ver
taler Gerton van Wageningen in zijn
voorwoord schrijft. Die boodschap
klinkt in het hele boek door.
„Cosmos" is een waardevol boek.
Het geeft ons inzicht in het onvoor
stelbare rijk van het heelal, maar laat
ons ook beter kennis maken met ons
zelf. Met ons rijke verleden, waaruit
wij zijn voortgekomen. Sagan: „Wij
zijn de plaatselijke belichaming van
een kosmos, die tot zelfbewustzijn is
gekomen. Wij zijn begonnen onze
oorsprong te overdenken: opge
bouwd uit sterrestof peinzen wij over
de sterren; als geassembleerde or
ganisaties van tien miljard maal mil
jard maal miljard atomen beschou
wen wij de evolutie van atomen en
volgen spoorzoekend de weg waar
langs althans hier het bewustzijn tot
leven kwam. Wij zijn het die namens
de aarde spreken. Wij hebben niet
alleen jegens onszelf de verplichting
te overleven, ook jegens de oude en
onmetelijke kosmos, waaraan wij
zijn ontsproten".
„Cosmos", door Carl Sagan, 1980 Vertaald en van een
voorwoord voorzien door Gerton van Wageningen. Uitga
ve Van Holkema Warendorf te Bussum. 1981 Gebonden
met honderden illustraties, 263 blz Prijs 49,50.
LEUSDEN Vrijdag 25 september
start jongerencentrum „De Til" met
haar filmavonden. Evenals vorig jaar
wordt eenmaal In de maand op vrij
dag avond een tllm vertoond. Het
volledige filmprogramma Is gratis te
verkrijgen aan de bar In De Til.
De spits wordt afgebeten dooreen
film die bekroond werd met 5 oscars,
met in de hoofdrollen Jack Nicholson
en Louise Fletcher. Jack Nicholson
speelt de rol van een patiënt in een
psychiatrische inrichting die het op
neemt tegen het systeem. McMurphy
(J Nicholson) kan het niet begriipen
dat mensen eenmaal opgenomen in
een inrichting een totaal geisoleerd
leven moeten gaan leiden. Bij zijn
pogingen daar verandering in te
brengen loopt hij keer op keer met
zijn kop tegen de muur. Een muur van
onbegrip en onwil, een muur waar hij
uiteindelijk op stuk zal lopen.
Aanvang van deze uitstekende film
Is 20.00 uur en de entree bedraagt
3.—.
Wedstrijdduur 2x25 min.
(uit Antwerpen)
Vanaf half 9 een spectaculair optreden van
muziekvereniging „KUNST NA ARBEID"
uit Lunteren (marskampioen van Nederland)
kinderen t.m. 12 jaar 1,50
Kaarten in voorverkoop ten kantore v.d. BDU (Nieuwstraat, Barneveld); drukkerij Pereboom le Ede en drukkeri] Riezebos te Lunteren
i3.rv
)bofl
Hoe 'n slaapkamer op z'n
gezelligst kan zijn ontdekt u op onze
uitgebreide slaapkamershow.
'n Verkeerde slaaphouding is funest
We zoeken de juiste ondersteuning uit
Sfeervol voorbeeld uit onze rijke slaapkollekhe
Showrooms: Moderne meubelen -l- slaapkamers, Langstraat 77, Barneveld, Tel. (03420) -141 00.
Eiken meubelen: Amersfoortsestraat 35, Barneveld, Tel. (03420) -130 75;
Ede, Grotestraat 60, Tel. (08380) -1 04 51.
-X
Voor iedere smaak en bijna ieder budget
hebben wij een pasklare opstelling. In eiken,
essen, grenen of wit laqué. In klassieke en
moderne uitvoeringen. Zelfs voor de klein-
behuisden hebben wij frappante oplossingen.
Maar het gezonde slapen is een hoofd
stuk apart. Onze nachtrust is immers een
belangrijke basis voor onze konditie Dit wordt
beïnvloed door de kwaliteit van de matras.
De onderbodem. Het dekbed, de dekens,
't hoofdkussen
Rugklachten bij voorbeeld zijn vaak het gevolg
van een verkeerde slaaphouding.
Daarom naast de gezelligheid ook ons
advies over de gezondheid van uw slaap
kamer Wij weten alles over binnenvering,
spiralen, boardbodems, lattenbodems en box-
springs. En adviseren u graag wat in uw geval
het beste is. Ach, bij ons is gezellig en gezond
slapen dus toch eigenlijk éen
Uw slaapkamer wordt gratis gemonteerd
en gesteld'
