Maatschappelijk
werk in Leusden
Gezins- en bejaardenverzorging
„Ondersteuning geven, maar
„het zelf doen" stimuleren"
Paarden in galerie Leusden
plaatselijk nieuws
De helpers en verzorgers hebben
naast hun huishoudelijke taken ook
aandacht voor menselijke aspecten
in de hulpverleningsrelatie.
Jantje:
Het is belangrijk dat de helpenden
en verzorgenden signaleren wat er
zich binnen het gezin afspeelt. Ver
der proberen we een geschikte hel
pende in een leefsituatie te plaatsen.
Voor de bejaarden speelt het feit mee
dat zij vaak op hun hulp rekenen,
voor de aanspraak en gezelligheid
Valt die hulp door ziekte weg dan
merk je dat ze dat vaak heel erg
vinden. We kunnen echter geen ijzer
met handen breken Men denkt vaak
dat voor een ziekenverzorgenden al
tijd een vervangster klaarstaat. Dat is
echter zelden het geval omdat onvol
doende hulp beschikbaar is.
- Ondersteuning geven, maar zelf doen stimuleren'
BIJEENKOMSTEN
Annelia
Jantje, leidster bejaardenverzorging
..Vroeger wisselden we bij langdu
rige hulp wel eens van helpende Uit
ervaring is echter gebleken dat een
vast contact prettiger is De zes-we-
ken-regel geldt niet meer." Annelia
en Jantje begeleiden, onderhouden
contact en bemiddelen in de hulpver
lening
Jantje:
..Ik heb een regelmatig contact met
de cliënten en met de bejaardenhel
penden. Tijdens die kontakten kun
nen eventuele problemen besproken
worden."
Annelia
Verder organiseren we kontakt-
bijeenkomsten lezingen en filmavon
den ten behoeve van verzorgenden.
Hierbij kunnen zij op grond van hun
ervaringen een onderlinge band op
bouwen. Dat geeft wel resultaten
Hoe verlopen de contacten tussen
gezins- en bejaardenverzorging
enerzijds en de andere hulpverleners
anderzijds?
Annelia
..Er is kontakt tussen ons eh maat
schappelijk werkers in die gevallen
die op aanraden van de maatschap
pelijk werker bij ons komen, of wan
neer tijdens onze hulpverlening blijkt
dat de cliënt baat zou hebben bij een
maatschappelijk werker In andere
gevallen is dat kontakt er niet. Een
voorbeeld is het gezin van een over
spannen cliënt Komt deze op aanra
den van een maatschappelijk werker
bij ons dan bestaat er overleg tussen
de maatschappelijk werker en de
leidster van de gezinsverzorging
Het is de bedoeling dat de cliënt
weer leert het dagelijks leven
waaronder ook de huishouding valt
te organiseren Hierbij werken het
gezin, de leidinggevende en de ver
zorgende samen. Een maatschappe
lijk werker kan zich in zo'n situatie
concentreren op de emotionele ver
werking en het omgaan met het pro
bleem en bredere zin. Wij doen dat
echter nooit achter de rug van de
cliënt om Dat doen we trouwens
nooit: in kontakttreden met derden
zonder medeweten van de cliënt.
Wij gaan er ook vanuit dat voor het
in kontakttreden met andere hulpver
leners de cliënt zelf informatie moet
inwinnen. Pas als er onzekerheid be
staat over bepaalde gegevens of als
er meer hulp gevraagd wordt, gaan
wij met medeweten van de cliënt-
kontakt met anderen zoeken. Wij wil
len het ..zelf doen" zoveel mogelijk
stimuleren. Overigens bakenen we
de taken van de verzorgenden af, om
de druk vanuit het gezin weg te ne
men Als er een goed kontakt is
tussen verzorgenden gezin of leef
eenheid. is de -kans natuurlijk altijd
groot dat de verzorgenden bij andere
zaken dan de huishouding betrokken
raakt We beperken ons zoveel moge
lijk tot suggesties
MENSENWERK
Jantje-
Door onze kontakten weten wij ook
de wegen en adressen voor verdere
hulpverlening. In Leusden hebben
wij zitting in het Medisch Sociaal
Beraad Door regelmatig aan dit be
raad deel te nemen, krijgen wij kon
takt met andere hulpverleners in
Leusden. Meestal weten we wel de
juiste mensen bij de gezinnen te
plaatsen, zodat alles naar tevreden
heid van iedereen verloopt. Het blijft
mensenwerk."
Jullie zeiden al dat gezinsverzor
ging niet gratis is. Voor welke kosten
komt een cliënt te staan?
Annelia:
„Men betaalt retributie. Dat is een
bedrag waarvan de hoogte afhanke
lijk is van het aantal uren hulp per
week en de hoogte van het inkomen
van de cliënt."
Jantje:
„Wij kennen dus geen lidmaat
schap, zoals velen denken. Als men
contributie betaalt aan een kruis ver
eniging is dat voor de wijkverpleding.
Het afhalen van allerlei verpleegarti-
kelen kan ook niet hier gebeuren.
Daarvoor moet men bij de wijkverple
ging zijn".
j DONDERDAG 15 OKTOBER 1981
eigen mogelijkheden", aldus Anne
lia. Afhankelijk daarvan én van de
gezinssituatie wordt bekeken welke
taak er is weggelegd voor de helpen
de of verzorgende.
Annelia heeft in haar groep verzor
gers tot haar beschikking die hele
dagen kunnen werken, de helpers
van Jantje daarentegen zijn allen
part-timers Daarom kan het gebeu
ren dat cliënten die aanvankelijk bij
Jantje terecht kwamen voor langdu
rige verzorging, toch teruggaan naar
Annelia omdat blijkt dat er sprake
moet zijn van een „intensievere" ver
zorging
ZELFSTANDIG
Annelia:
Momenteel is er een personeels
stop We zien dat het aantal wachten
den stijgt bij de bejaardenhulpverle
ning. Voor de gezinsverzorging ko
men de laatste tijd minder aanvragen
binnen Velen zitten tegenwoordig
op hoge lasten. Men probeert vaak
eerst iets anders te regelen. Ik weet
niet in hoeverre dat ook bij Jantje
speelt."
„De aanvragen om bejaardenver
zorging lopen niet terug. Vele bejaar
den wonen vaak zelfstandig in vaak
schattige huisjes, vooral in Leusden
Zij willen dat ook zo lang mogelijk
blijven doen Voor hen is er geen
belemmering verzorging aan te vra
gen als zij daaraan behoefte heb
ben". vertelt Jantje.
LEUSDEN De Algemene Instelling voor Maatschappelijke Dienstverle
ning voor bejaardenhulp en gezinsverzorging beter bekend als AIMD „Het
Groene Kruis" is één van de instellingen die zich bezighoudt met de
maatschappelijke dienstverlening in Leusden.
Annelia Luijkx en Jantje Wiersema zijn beiden werkzaam als leidster bij de
AIMD „het Groene Kruis". Jantje heeft de bejaardenverzorging in de
gemeente Leusden en Annelia heeft dezelfde verantwoordigelijkheid voor
gezlnsverzroglng.
„Maatschappelijke Dienstverlening in dit verband misschien wat ander begrip
dan het begrip „Maatschappelijke werk".
De veide vormen van dienstverle
ning hebben echter wel raakvlakken
De taak van gezins- en bejaardenver
zorging is het geven van ondersteu
ning in de huishouding.
Als er om psychische, sociale of
financiële problemen hulp van ande
ren nodig is wordt de cliënt derhalve
geadviseerd ook met andere hulpver
leners kontakt op te nemen.
Het gesprek met Annelia en Jantje
gaat daarom voornamelijk over het
..hoe en wat" van de gezins- en be
jaardenverzorging. Uit het gesprek
komt daarnaast naar voren welke
mogelijkheden een verzorgende
heeft in dit zo menselijke werk
Een kamer in het gebouw van de
AIMD „Het Groene Kruis" Kleine
haag 1-3 te Amersfoort is plaats
van gesprek.
penden en verzorgenden ligt in de
taakomschrijving. De helpenden
werken „onder assistentie van". Dit
kan de huisvrouw zijn. Er zijn gedi
plomeerde en ongediplomeerde
krachten. Een gediplomeerde ge-
zinsverzorgende is in staat zelfstan
dig de huisvouw te vervangen.
Jantje: „We organiseren wel een
orientermgscursus voor ongediplo
meerde krachten maar het volgen
daarvan is niet verplicht, wel ge
wenst".
Hoe wordt de mate van hulp aan
cliënten bepaald?
„Dan spreken we over indiceren.
Met de mensen die hier hulp aanvra
gen. kijken we eerst welke oplossing
binnen het gezin kan liggen. Of er
dus beroep gedaan kan worden op
ONDERSTEUNING
Wat doet de gezinsverzorging''
Annelies: „De gezinsverzorging
geeft ondersteuning aan gezinnen of
leefeenheden, die door bepaalde om
standigheden ziekte, problemen
niet meer aan de huishouding
toekomen. Het gaat hier om hulp van
tijdelijke aard De hulp kan soms
meer dan een half jaar duren. Als de
clienten voor de eerste maal bij ons
komen, noteren we de gegevens.
Blijkt dat het om langdurig zieken
gaat, dan neemt Jantje die ook voor
haar rekening
Jantje heeft de verantwoording
voor de bejaardenverzorging en. zo
blijkt uit de woorden van Annelia.
voor de hulp van een aantal langdurig
zieken. Langdurige verzorging dus?
„Ja Kijk onder mijn cliënten zijn
heus niet allemaal 65-plussers. Om
een beroep op de bejaardenverzor
ging te kunnen doen moet men wel
de 65 bereikt hebben. Het gaat erom
dat de helpsters een aantal taken
verrichten die door de cliënten zelf
niet meer volbracht kunnen worden."
Zowel Annelies als Jantje maken
ieder deel uit van een team leidsters.
Annelia functioneert binnen een
team van gezinsverzorgsters. Jantje
binnen een team van bejaardenver
zorgsters. Toch oefent Jantje haar
werk in grotere mate zelfstandig uit
Zij hebben de verantwoordelijkheid
voor hun eigen groep Jantje onder
houdt de contacten met bejaarden en
met de gezinshelpenden bij bejaar
den
Annelia heeft naast de cliënten te
maken met de gezinshelpers en -ver
zorgers. Ook binnen de gezinsver
zorging in Leusden kan men niet
zonder meer spreken van -sters-: Eén
man heeft het altijd als typisch vrou
welijk omschreven werkgebied be
treden. Alle krachten worden be
taald.
INDICEREN
Annelia: „Het verschil tussen hel- - Annelia, leidster gezinsverzorging
door
Anco Mali
potloodtekeningen van kudden galop
perende paarden. In gebogen lijn op het
blad genoteerd. Met opeens een Art
Deco-achtige gekleurde vlinder ergens
op het blad toegevoegd.
Karpov is een romanticus, wat behal
ve door zo'n vlindertje ook uit andere
elementen in zijn werk blijkt. In Amerika
speelde hij bij het studententoneel, en
vooral de rol van Hamlet sprak hem
aan Hamlet is dan ook in vele potlood
tekeningen en kleurcrayons op de ten
toonstelling in Galerie Leusden te zien
Soms wordt Karpov overvallen door ge
voelens van onbehagen en verdriet En
dan uit hij zich in het schilderen en teke
nen van de figuur van Hamlet, met wie
hij zich sterk verwant voelt. Vooral diens
ingebonden liefde voor Ophelia en zijn
gevecht tegen wat onontkoombare fei
telijkheden schijnen, spreken Karpov
bijzonder aan Veelvuldig roept hij voor
mij daarbij de sfeer op van Das Leiden
des jungen Werthers Van Welt
schmerz en Sehnsucht.
Ook tekent Karpov graag balletscè
nes. Die hij bezeten en zeer bedreven
noteert bij uitvoeringen van de Neder
landse Nationale balletgezelschappen
Sinds enige jaren woont hij in Amster
dam, en al vele Nederlandse land
schappen met woest-romantische luch
ten zijn tot stand gekomen Soms wel
wat te gemakkelijk, grenzend aan het
plaatjesachtige, soms ligt het vlot ver
koopbare. het snel aansprekende, er
wat te dik bovenop. Dan krijgt zijn kunst
iets van het commerciële illustratiewerk
ten behoeve van kalenders en nieuw
jaarskaarten.
Maar waarom ook niet. Een monu
mentale wandschildering, die hij in op-
dracht voor het KLM-gebouw op Schip
hol maakte, toont ook in deze sector zijn
geweldig virtuoos talent
De tentoonstelling in Galerie Leus
den wordt gecompleteerd met bronzen
van de beeldhouwer Karei Gomes
Waaronder de ontvoering van Europa
op de stier, de groep muzikanten en de
Senegalese danseres tot de meest ex-
rr„ pressieve stukken behoren A
LEUSDEN - In Galerie Leusden, Ar
dennen 11, is het tot en met zondag 8
november een interessante tentoon
stelling te zien. Van het virtuoze en ro
mantische werk van Nenad V Karpov.
Met bronzen van de hand van Karei
Gomes
De akwarellen, crayons en potloodte
keningen van Nenad V Karpov zijn met
veel zwier opgezet Ze zijn anatomisch
en architektonisch degelijk onder
bouwd. Tonen verwantschap met de
monumentale schilderkunst uit de Ita
liaanse Renaissance. Doen Karpov
kennen als een homo artistico universa
lis.
Een man, die van vele artistieke
markten thuis is Hij is architekt, deze
Joegoslaaf, industrieel vormgever, filo
soof, stedebouwer, tekenaar, toneel
speler, schilder. Hij studeerde van 1956
tot en met 1963 aan de Fakulteit van
Architektuur en Stedebouw in Seraje-
wo, en van 1970 tot en met 1972 in
Californié. Waar hij een uiterst flexibel
systeem van geprefabriceerde plastic
elementen opzette voor het steeds
groeiend deel van de wereldbevolking,
dat als voornaamste handicap een con
stant gebrek aan geld en grondstoffen
kent
Al heel jong tekende en schilderde
Karpov, en in latere jaren gaf hij lessen
in tekenen en akwarelleren aan de Uni
versiteit van Serajewo Geboeid en
geïnspireerd raakte hij vooral door het
paard, dat hij in vele contexten in zijn
schilderijen, akwarellen en crayonteke
ningen uitbeeldde In Galerie Leusden
zijn er diverse specimen van te bewon
deren.
Vlotte akwarelschetsen van ruiters in de
vrije natuur of in de manege Knappe
