„De OAD is van en voor het onderwijs"
Werk van Nelleke
Havelaar in Galerie
De Hakhorst
Muziekavond
in Dorpskerk
Onderwijsadviesdienst wordt groter
„Capaciteiten-onderzoek is overbodig"
jgSgir^
Aktiviteiten
bejaardencomité
onderwijs
door
Caspar van Loo
Bavo-rapportage. die verder bestaat uit
schoolvorderingstoetsen voor vijfde- en
zesdeklassers. het advies van het
schoolhoofd en de mening van de ou
ders. Deze criteria worden gehanteerd
voor de toelating van een leerling op
een middelbare school.
Directeur Hagens van de OAD zegt.
dat in vijftien procent van de gevallen de
resultaten van het capaciteitenonder-
zoek verschillen met de mening van de
school over de kwaliteiten van de leer
ling. Desgevraagd vindt de heer Ha
gens dat percentage niet hoog. ..De uit
slag van de test is in zeer grote mate
afhankelijk van de leerling zelf. Daar
bedoel ik mee. dat het verschil dat kan
ontstaan tussen de resultaten van het
onderzoek en het oordeel van de school
over een leerling, door een leerling be
paald kan worden Hij of zij is bijvoor
beeld intelligent, maakt daarom de test
goed, maar baalt van school waardoor
slechte cijfers worden behaald en de
school geen goede indruk van zo'n leer
ling ki.jgt Andersom is natuurlijk ook
mogelijk, dat een leerling zijn best doet,
altijd in het gareel loopt, maar niet echt
de capaciteiten heeft om de test met
te krijgen van het ministerie van So
ciale Zaken, onder welk ministerie de
SBK valt". Hagens vindt echter niet,
dat de capaciteitenonderzoeken dan
maar moeten worden afgeschaft.
„Nee", zwakt hij zijn opmerkelijke
mening af, „in de huidige onderwijs
structuur en volgens de geldende ei
sen voldoen de testen bij de zes
deklassers prima. Slechts bij een an
dere structuur, waarbij iedere school
in principe voor ieder kind toeganke
lijk is, zou het capaciteitenonder-
zoek overbodig zijn". De OAD-direc-
teur is daarbij van mening, dat het
voor de ouders zeer nuttig is om aan
de hand van de resultaten van de test
te weten welk niveau hun kind heeft.
LTS-PROJECT
De heer Hagens laat blijken, dat het
niet onmogelijk zou zijn om als onder-
wijsadviesdienst zich eens te gaan rich
ten op middelbare scholen Hij zegt
,,De OAD zou zich kunnen concentre
ren op bepaalde aspecten in het voort
gezet onderwijs Niet op begeleiding
van vakken, lesmethodes, maar op ne
venzaken. Onze dienst zou bijvoor
beeld de oorzaken kunnen vaststellen
waarom sommige middelbare scholie
ren afhaken". In dit verband merkt de
DONDERDAG 29 OKTOBER 1981
h1
leu
sd
e
n
kra
n
Is
zegt, dat die opzet beter is, omdat er
anders „gedweild wordt met de
kraan open". De onderwijsadvies-
dienst ondersteunt de scholen, sim
pel gezegd, met leerhulpmiddelen en
adviezen.
Een manier om de lagere scholen te
helpen is door middel van de zogeheten
systeembegeleiding Die richt zich op
het schoolteam om de door dit team
gewenste veranderingen op school te
verwezenlijken. Die kunnen zijn het vin
den van een nieuwe, betere lesmetho
de. het individualiseren van het lesge
ven of bijvoorbeeld het inschakelen van
de hulp van ouders op een school.
De Amersfoortse OAD bestrijkt de
plaatsen Amersfoort, Leusden, Wou
denberg. Scherpenzeel, Maarn, Hoe
velaken. Nijkerk en Renswoude Naar
verwachting eind volgend jaar gaat de
OAD samen met de schoolpsychologi
sche dienst in Baarn onder de nieuwe
naam: Onderwijsbegeleidingsdienst
(OBD) Eemland Eigenlijk is „Eemland"
hier een ruim begrip, omdat de plaatsen
Maarn. Scherpenzeel en Renswoude
niet in het gelijknamige gebied liggen.
De OBD zal zich dan gaan richten op
scholen in de eerdergenoemde plaat
sen plus Baarn, Soest. Eemnes en Bun
schoten De toekomstige OBD heeft
dan ongeveer negentig medewerkers
tot zijn beschikking. Misschien zou dat
aantal volgens directeur Hagens meer
moeten worden, maar aan de andere
kant zegt hij, dat als zo'n dienst teveel
mensen heeft er wellicht te perfectionis
tisch gewerkt gaat worden, wat nou ook
weer niet de bedoeling is. Het werk van
de op stapel staande Onderwijsbegelei
dingsdienst zal niet of haast niet ver
schillen van dat van de OAD
SCHOOLTESTEN
Een taak die ook onder de Onderwijs-
adviesdienst valt, en die uitgevoerd
wordt door de Stichting Beroepskeuze
Voorlichting (SBK) die min of meer valt
onder de OAD, is het houden van de
jaarlijkse capaciteitenonderzoeken bij
leerlingen van de zesde klas lagere
school. Dit onderzoek kan alleen wor
den afgenomen als de ouders daarvoor
schriftelijke toestemming hebben gege
ven. Aan de hand van deze test wordt
een advies uitgebracht, dat voor de ou
ders en de leerlingen een middel is om
te kiezen welke middelbare school de
zesdeklassers kunnen gaan volgen.
Het is geen advies aan het schoolhoofd.
Hij krijgt wel een afschrift van de uitslag
die naar de ouders is gestuurd, mits zij
hiertegen geen bezwaar maken. Het
capaciteitenonderzoek bestaat uit twee
schriftelijke testen. De resultaten hier
van worden met de school doorgeno
men. Wanneer er tussen de resultaten
van de twee testen grote verschillen be
staan of wanneer de uitslag van de SBK
en de indrukken van de school over de
betreffende leerling ver uiteenlopen,
dan vindt een aanvullend onderzoek
plaats. Deze derde test wordt monde
ling afgenomen. Het capaciteitenonder-
zoek maakt deel uit van de zogeheten
„Het capaciteitenondezoek voor zesdeklassers van de lagere school vind ik eigenlijk
een beetje overbodig"
AMERSFOORT - De Onderwijsadviesdienst (OAD) is van en voor het onderwijs.
Met deze slogan geeft W G Hagens (61), directeur van de Amersfoortse OAD.
simplistisch aan wat de onderwijsadviesdienst is. Hij zegt dat in zijn kantoor van het
nieuwe onderkomen van de OAD aan de Heiligenbergerweg Nog met zo lang
geleden diende een groot deel van dit gebouw als opleidingsschool voor reserve
officieren van het leger, maar vaklui hebben dit pand professioneel geschikt gemaakt
voor de dienst, die jaren in noodbehuizingen zijn heil heeft gezocht Achter het
OAD-gebouw ligt nog een stukje Willem 3-kazerne ..Je kan wel zeggen dat de
militairen over ons waken", zegt directeur Hagens. „Sinds we hier zitten is er nog
geen een keer ingebroken in het gebouw. Dat was vroeger, in onze andere panden,
wel anders"
De onderwijsadviesdienst in
Amersfoort werd zeven jaar geleden
opgericht met de bedoeling lagere
schoolleerlingen met leermoeilijkhe
den te helpen. Voor die tijd werden
deze scholieren, die eigenlijk niet
naar het buitengewoon onderwijs
hoefden, begeleid door specialisten,
die afzonderlijk opereerden. De
krachten werden dus in 1974 in feite
gebundeld door een dienst in het le
ven te roepen. Niet lang daarna vond
de OAD het beter om de leerkrachten
te bekwamen en te ondersteunen in
het begeleiden van kinderen met
leermoeilijkheden. De heer Hagens
heer Hagens op, dat momenteel de
OAD bij wijze van uitzonderlijk project
op verzoek van een aantal technische
scholen gaat uitzoeken wat gedaan kan
worden om het grote verloop bij de
LTS'en tegen te gaan. Geconstateerd is
namelijk dat een relatief behoorlijk aan
tal leerlingen van de technische scho
len zijn opleiding niet af wil maken. De
LTS'ers schijnen van school te balen en
willen zelfs ontheffing van de leerplicht
wet Die ontheffing krijgen ze pas na het
verkrijgen van een zogeheten psycho
logische verklaring van de OAD Deze
dienst gaat nu onderzoeken met behulp
van een psycholoog (die een tijdelijke
arbeidsplaatsenkracht is) en een zoge
noemde projectleider (losgeweekt bij
de gemeente) wat de oorzaak is van het
balen van de LTS'ers en wat gedaan
kan worden om hen weer te motiveren.
De heer Hagens zegt „Er kan gepro
beerd worden om misschien de lesme
thodes te verbeteren en aantrekkelijker
te maken".
Even later zegt de OAD-directeur dat
de middelbare scholen eigenlijk veel
meer de praktische kant op moeten.
„De leerlingen in het voortgezet onder
wijs worden in feite volgestopt met theo
rie Praktische vaardigheden worden
hen haarst niet meer bijgebracht Ik
denk wel eens. laat die scholieren ook
Directeur W. G. Hagens.
iets opsteken van bijvoorbeeld fotogra
feren, techniek of dansexpressie Er
zijn inderdaad scholen die wel eens in
cidenteel hieraan iets doen. Maar dat is
vaak afhankelijk van een bezielende
docent. Valt die weg, dan wordt meestal
de draad niet meer opgepakt De mid
delbare scholen moeten meer de prakti
sche kant op. Wat weten bijvoorbeeld
gymnasiasten na drie. vier jaar nog van
Grieks en Latijn'?"
Op de valreep van het gesprek zegt
Hagens, voordat hij vlug een andere
afspraak moet nakomen, dat de on
derwijsadviesdienst behoorlijk in de
tang van de overheid wordt gehou
den. Hagens: „Ik vind dat een zorge
lijke ontwikkeling. In de toekomst
zullen we ons wellicht aan nog meer
regels en voorschriften moeten hou
den (op het gebied van de financiën
onder andere, red.). De bureaucratie
maakt het ons niet gemakkelijk".
Daar laat hij het bij.
succes te maken. Dan krijg je inderdaad
die verschillen waar we over praten", zo
meent de heer Hagens.
OVERBODIG
De OAD-directeur is persoonlijk
van mening dat het capaciteitenon-
derzoek voor zesdeklassers eigen
lijk een beetje overbodig is. Hij zegt:
„In zeventig tot tachtig procent van
de gevallen staat al vast, voordat het
onderzoek plaats vindt, naar welke
middelbare school een leerling gaat.
Die keuze is gebaseerd op de kwali
teiten van een leerling in zijn lagere
schooltijd".
De heer Hagens vindt dat de tijd
die door de medewerkers in het af
handelen van de capaciteitenonder
zoeken wordt gestoken, eigenlijk be
ter gebruikt kan worden voor bij
voorbeeld de begeleiding van scho
lieren die dat nodig hebben.
„Maar", zegt de heer Hagens, „de
wet schrijft voor dat bij de toelating
van een leerling op een school in het
voortgezet onderwijs er twee oor
deelcriteria dienen te zijn: dat van de
school en dat van een capaciteiten-
onderzoek.
De Stichting Beroepskeuze Voor
lichting is bovendien in feite ver-'
plicht een aantal duizenden onder
zoeken per jaar te doen om subsidie
De voorkant van het gebouw van de OAD aan de Heiligenbergerweg.
kijk op kunst
leusiter krapb
LEUSDEN - In Galerie ..De Hak
horst". Waarden 25a. is in de komende
weken een tentoonstelling te zien van
het werk van Nelleke Havelaar.
Het werk bestaat uit olieverven, gou
aches, monotypes en houtskoolteke
ningen Het is het werk van een autodi
dacte. die via het tekenen van (naaktfi
guren met houtskool en in gouache,
mens- en dierfiguren is gaan schilderen
in olieverf.
Het grotendeels ontbreken van tech
nische kennis op het gebied van anato
mie met het op eigen wijze invullen van
de tekorten, is in sommige schilderstuk
ken minder belangrijk en niet storend.
Bijvoorbeeld in het schilderstuk van
Noach Een karakteristieke voorstel
ling, die kwaliteit heeft door de wijze
waarop het onderwerp wordt aange
pakt.
Datzelfde geldt voor het subtiel afge
stemde schilderij van de pelsjagers.
Waarop de fijnschilderwijze de stem
ming van het stuk positief bepaalt.
Maar waar bijvoorbeeld een man op
Chagallachtige wijze door de lucht
zweeft wordt het gebrek aan technische
onderbouw onvoldoende opgevangen
door artisticiteit, boeiend kleurenspel of
inventiviteit van kompositie of opvat
ting. En dat geldt voor vele schilderstuk
ken. De sobere verfbehandeling en dito
kleurstelling werken nadelig, en ver
sterken de onvolkomenheden
ANCO MALI
LEUSDEN - Zaterdag 31 oktober
geven Leusdenaren een concert
voor dorpsgenoten in de Dorpskerk.
De muziekavond begint om 20.15
uur.
Het programma omvat de volgende
werken:
1Marijke Rodriquez speelt op haar gi
taar Granadinas (trad.) en Recuer-
dos del Alhambra van F Tarrega.
2. Maria van Kooten en Nicoline Witlox
zingen vier duetten van Dvorék, aan
de vleugel begeleid door Liet Ped-
demors
3. Loes van de Akker en Piet Hein van
de Ven spelen een suite voor blok
fluit en piano van A. Bonsel
4. Aida Lackin zingt met Henriette
Wensing aan de vleugel Maria Wie
genlied van Max Reger. Summerti
me van G. Gershwin en Porgi amor
van W A. Mozart.
5. en met medewerking van Maarten
Veltman twee duetten van Henry
Purcell Let us wander en Sound the
trumpet.
Na de pauze zijn de volgende mu
ziekstukken te beluisteren
6 Drie Spaanse dansen, door Marijke
Rodriquez.
7 Vier liederen van Joh. Brahms door
Jan-Paul van Spaendonck met be
geleiding op de piano door Johan
Bijhold.
8 Nicoline Witlox zingt een kerk-aria
van A Stradella.
9 Steef van het Slot speelt op het orgel
van de dorpskerk Preludium en Fu
ga van N. Bruhns.
De entreeprijs bedraagt voor volwas
senen vijf gulden en voor kinderen
één gulden. Kaarten zijn bij de kerk
verkrijgbaar.
In de maand november zullen er
drie filmavonden worden georgani
seerd, waar onder andere de door de
heer Brandsema gemaakte filmver
slagen van de jaren 1979. 1980 en
1981 worden vertoond
De voorstellingen vinden plaats op
woensdag 4 november in het Kruis-
gebouw in Achterveld; op donderdag
5 november in het Kruisgebouw in
Leusden Centrum en op vrijdag 6
november in het Kruisgebouw in
Leusden Zuid.
Alle avonden beginnen om 20.00 uur.
Het comité nodigt alle bejaarden en
belangstellenden van harte uit op
deze avonden aanwezig te zijn.
Loes van de Akker en Steef van het Slot, beiden op het concert te beluisteren.
LEUSDEN Dit jaar heeft het
bejaardencomité Leusden wederom
een reis georganiseerd. Op 2 septem
ber j.l. trok men in drie bussen met
circa 150 bejaarden naar het Open
lucht Museum In Arnhem. Het weer
was bijzonder mooi en iedereen heeft
met volle teugen van deze uitstap
genoten.