Gelukkig voor Jongerius
zijn er goede acteurs
„The final conflict": zwakke afsluiter
van sterk gestarte horror-trilogie
„Scanners", horror-shocker
van David Cronenberg
„Deux Lions
au soleil"
„Suspicion" van
Hitchcock in
Filmhuis Appelmarkt
TWEE VORSTINNEN EN EEN VORST:
j DONDERDAG 19 NOVEMBER 1981
kijk op de film
,,Twee vorstinnen en een vorst", 1981 Regie
Otto Jongerius Produktie Roy Logger, Scénario
Otto Jongerius, naar de boeken Twee vorstinnen
en een vorst en „Mijn tante Coleta' van H J Pes-
kens(G A van Oorschot) Camera Frans Bromet,
muziek Loek Dikker verteller Geert van Oor
schot Met Kitty Courbots, Linda van Dijck. Ene
Clerckx, Jan Decleir. Max Croiset. Joan Remmelts.
Rijk de Gooyer en anderen Genre persoonlijke
terugblik, lengte 102 minuten Keuring alle leeftij
den Theater Grand 1. Amersfoort
(door Bert Vos)
De verfilming van de boeken van G A. van
Oorschot met z'n sterke autobiografische in
slag, is een nauwkeurig werkje, wil je niet
verzanden in langdraderigheid óf anderzijds
niet te anekdotisch te werk gaan De Neder
landse regisseur Otto Jongerius (Meneer
Klomp) heeft getracht om twee van Peskens'
boeken (het pseudoniem van Van Oorschot)
samen te voegen tot eén verhaal en maakte
daarmee de eerste fout. Wellicht noodge
dwongen moest Jongerius daardoor kiezen
voor een fragmentarische (anekdotische)
aanpak en een dergelijke verhaalvorm over
tuigt zelden Jongerius paste daarna een
kunstgreep toe. die niet werk hij gebruikt de
flashback-vorm, als de terugblik van een ou
de man aan het sterfbed van zijn moeder
Overbodig en tegelijk hinderlijk, doordat men
op sommige momenten identificatieproble-
men krijgt Verder is er de stem van de vertel
ler. van Geert van Oorschot zèif, die de beel
den ..verklaart", tracht van een extra dimen
sie te voorzien Ook dit is een vorm. die
alleen maar werkt, als het commentaar van
de verteller aanvullend gebruikt wordt op de
getoonde beelden, maar wanneer de beel
den eigenlijk voor zichzelf spreken, wordt dit
commentaar vaak overbodig Bij ..Twee vor
stinnen en een vorst" is dat meestal het ge
val. Tenslotte is er dan nog de muziek van
Loek Dikker, die je al bij het begin tamelijk
rauw op het lijf valt. daardoor eerder een
storend, onrustig element dan een rustge
vende. aanvullende factor wordt
Dus ,,Twee vorstinnen en een vorst" is
een mislukte film? Gelukkig zijn er nog ande
re factoren, die deze nieuwe film van Otto
Jongerius voldoende karakter geven om alle
eerder genoemde storende elementen af te
vlakken. Belangrijk hierbij zijn de acteurs en
actrices. Kitty Courbois. Linda van Dijck, Eric
Clerckx en Jan Decleir hebben in feite deze
film van een zekere ondergang gered. Hun
acteerprestaties zijn van een uitstekend ni
veau. waarbij Kitty Courbois en Linda van
Dijck duidelijk een top-prestatie leveren, res
pectievelijk als moeder Peskens en als tante
Coleta.
Otto Jongerius heeft, voordat de film in
première ging, gezegd, dat de sex-scènes
waren toegevoegd om de commerciële
waarde van de film te vergroten. Ik weet
niet of hij dat echt meende, toen hij dat
zei, maar hij had beter zijn mond kunnen
houden. Juist die scènes behoren tot de
meest integere van de hele film. De wijze,
waarop Linda van Dijck en Eric Clerckx
enkele liefdes-scenes spelen, zijn ontroe
rend en teder verfilmd. Je zou wensen,
dat de hele film van dit gehalte zou zijn
geweest.
Duidelijk wordt hierdoor in ieder geval, dat
Jongerius wel in staat is om goed te filmen,
zijn vak verstaat Datzelfde geldt voor de
scenes, waarin Kitty Courbois als moeder
Peskens de vloer met iedereen aanveegt.
Courbois is - en dat spreekt zo langzamer
hand voor zichzelf voor leden van het Werk
theater - schitterend in haar gedreven ver
tolking. die adekwaat door de camera in
beeld wordt gebracht.
Het zijn diè acteerprestaties, die ..Twee
vorstinnen en een vorst" redelijk genietbaar
maken Dat de verfilming van twee afzonder
lijke boeken tot één verhaal een noodge
dwongen anekdotische verhaalvorm ople
vert. is jammer voor het totaal
Jongerius zou er verstandiger aan gedaan
hebben de onderdelen, die in de huidige tijd
speelden, weg te laten Hij zou dan voldoen
de ruimte hebben overgehouden voor een
verdere (noodzakelijke) uitdieping' van de
karakters Wat dat betreft doet regisseur
Jongerius er de volgende keer verstandiger
Linda van Dijck (rechts) als de verleidelijke tante Coleta en de jonge Levien Peskens (Eric Clerckx) in een van de betere scènes uit
.Twee vorstinnen en een vorst
aan om niet meer zelf het scenario te schrij
ven Het is niet zijn sterkste kant. zoals hij in
verschillende interviews te kennen gaf
Voor het overige is „Twee vorstinnen
en een vorst" een Nederlandse speelfilm
met verschillende hoogtepunten, die een
ruime voldoende krijgen en juist daarom
wellicht de moeite van het bekijken waard
is
„Deux lions au soleil". 1980. Regie Claude Fa-
raldo
Scénario idem Camera Barnard Lutic Mel Jean-
Pierre Sentier. Jean-Francois Stevenin. Catherine
Lachens e a
Genre anarchistische scènes uit het dagelijks le-
ven.
Lengte 110 minuten Theater Filmhuis Appel
markt te Amersfoort, zaterdag tot en met dinsdag.
20 15 uur
Paul en René zijn twee mannen van in de
veertig Paul is een weduwnaar Hij heeft
een 23-jarige dochter die er van droomt actri
ce te zijn. maar ondertussen nog maar pros-
j tituee is René is een gescheiden man. die
i alimentatie betaalt aan zijn ex-vrouw De
twee mannen leven samen en gaan op
vakantie Op de terugweg begeeft de auto
i het Het lijkt of dan opeens alles fout gaat
- De twee mannen komen m^rotest tegen de
hele wereld om hen heen Ze besluiten niet
meer naar hun werk te gaan en op een ande
re manier aan geld te komen Ze komen
terecht in de randgebieden van de samenle
ving. Voor Paul en René biedt dit echter
geen uitkomst. Ze gaan naar de Provence
om er van de zon en de liefde te genieten Ze
ontmoeten daar een vrouw met wie ze de
liefde samen delen. Als blijkt dat zij in grote
moeilijkheden zit, geven ze haar een groot
deel van het luttele bedrag dat ze nog heb
ben Daarmee maken ze de kans op overle
ven wel erg klein
Claude Feraldo (1136) had van zijn der
tiende tot zijn zesentwintigste allerlei baan
tjes. waarna hij tot de conclusie kwam dat
werken vernederend is Drie jaar lang stortte
hij zich vervolgens op de cultuur, hetgeen
resulteerde in twee toneelstukken en een
film. waarvan hij zich later zou distantiëren
Met-narm-met latere films als „Bof" en
..Themroc" werd hij in Nederland bekend.
succesvolle) horror-produkien. Zijn scena
rio's zitten uitstekend in elkaar, zijn origineel
en de regie is in alle opzichten vakkundig.
Je moet natuurlijk van dit specifieke
genre houden, maar als dat zo is. dan
heeft deze Canadese regisseur aardig
wat spanning en sensatie te bieden. Zo
ook in „Scanners", waarin Cronenberg
op het bizarre idee is gekomen om men
sen uit te rusten met een bovenmenselij
ke geestkracht, waarmee gedood kan
worden op een afschuwelijke wijze. Op
zich is dit idee al het bekijken waard. Cro
nenberg maakt er een prima ogend hor
ror-spektakel van voor de echte liefheb
bers.
weg Er ontstond alleen materiele scha
de
INBRAAK
Bij een inbraak in een woning in Stou-
tenburg is een geldbedrag van 1500
gulden ontvreemd.
RUSIE GESUST
In het aktiviteitencentrum De Korf is het
vrijdagavond tot ruzie gekomen tussen
enkele Leusdense jongelui Er was die
avond een feest van een school aan de
gang toen enkele andere jonge inwo
ners een kijkje wilden komen nemen Er
kwam onenigheid en de politie moest er
aan te pas komen om de boel te susen.
BRANDJE
Vermoedelijk omdat de schoorsteen
nog niet was geveegd, heeft er zater
dag een klein schoorsteenbrandje ge
woed in een woning op Galabrië. Er
ontstond nagenoeg geen schade.
AANRIJDING
Op de Arnhemseweg ter hoogte
van de Trekerweg heeft zich maan
dagmorgen een aanrijding voorge
daan. De heer G. W. van V. stond op
de Arnhemseweg voorgesorteerd
om links af de Trekerweg op te rijden.
De heer D S. uit Leusden zag niet op
tijd dat Van V. stond voorgesorteerd
en botste tegen zijn auto op.
„Suspicion", 1941. Regie Alfred Hitchcock. Scé
nario Samson Raphaelson, Joan Harrison en Al
ma Reville naar „Before the fact van Francis lies
Camera Harry Slradling Muziek Franz Waxman
met Gary Grant en Joan Fontaine Genre thriller
Lengte 99 minuten Theater Filmhuis Appelmarkt
te Amersfoort, zaterdag nachtvoorstelling. 23 uur
I Johnnie Aysgarth. een zeer charmante en
i populaire jongeman uil Engelse societykrin-
gen heeft regelmatig - reeds sinds z'n
i schooljaren - bedrogen, gelogen en gesto-
len Maar hij is zo charmant, dat z'n vrienden
hem vergeven Hij meent het echter volko
men ernstig, als hij verliefd wordt op Lina
McLaidlaw, de dochter van een welgesteld
generaal in ruste, en er met haar vandoor
gaat. De generaal denkt dat Lina om haar
geld getrouwd werd Lina is tot over de oren
op Johnnie verliefd, zelfs als zij verneemt dat
hij geen geld heeft Zij dringt er op aan. dat hij
iets zal gaan uitvoeren, hij geeft hieraan ge
hoor. en wordt rentmeester voor zijn neef. In
deze functie verduistert hij gelden, doch ver
bergt dit voor zijn vrouw Lina komt er achter,
en staat perplex Dan weet Johnnie een nog
al warhoofdig vriend. Beaky, financieel te
interesseren in een speculatief object
Plotseling vermoedt Lina. dat Johnnie, nu
hij het geld van zijn vriend in zijn macht heeft,
van plan is, z'n vriend van de rotsen in zee te
werpen Een en ander vindt geen plaats,
maar als Beaky onder verdachte omstandig
heden komt te overlijden, is Lina van John
nie's schuld overtuigd Dan ziet Lina brieven
van verzekeringsmaatschappijen, waarin
deze Johnnie schrijven, geen voorschotten
te kunnen verlenen op de polissen van zijn
vrouw; slechts in geval van haar overlijden
kan hij het geld ontvangen Dit geeft haar
argwaan nieuw voedsel.
POLYGOON
JOURNAAL
In het Polygoonournaal van deze week
beelden van de Wereld- en Europese kam
pioenschappen kunstwielrijden en cyclobal,
waar fietsacrobaten uit dertien landen hun
kunsten ten beste geven Uit het buitenland
Alfred Hitchcock over zijn film:
Je kunt zeggen dat Suspicion de tweede
Engelse film was die ik in Hollywood
maakte: de acteurs, de atmosfeer en het
verhaal waarop het gebaseerd was, wa
ren allemaal Engels. De scenarioschrij
ver was Samson Raphaelson, die aan de
vroege geluidsfilms van Ernst Lubitsch
gewerkt had. Het originele verhaal was
„Before the fact" en de echte naam van
Francis Mes - de auteur - was A. B. Cox.
Hij schreef soms ook onder het pseudo
niem Anthony Berkeley.
Ik wilde graag zijn eerste boek. ..Malice
Aforethought", verfilmen Het verhaal begint
met de zin „Toen hij besloten had zijn vrouw
te vermoorden, duurde het nog verscheide
ne weken, voordat dr Bickleigh actieve stap
pen begon te ondernemen in die richting."
De reden dat ik het boek niet verfilmde, is dat
de hoofdrol een ervaren man vereist Het
was moeilijk om de juiste acteur te vinden,
misschien Alec Guinness Ach. ik ben
niet zo tevreden met de wijze waarop Suspi
cion eindigt Ik had iets anders in mijn hoofd.
De scene die ik wilde, maar die nooit werd
opgenomen, was om Gary Grant een glas
vergiftigde melk te laten brengen aan Joan
Fontaine die juist een brief aan haar moeder
heeft geschreven „Lieve mama. ik ben ho
peloos verliefd op hem. maar ik wil niet meer
leven omdat hij een moordenaar is Hoewel
ik liever sterf, geloof ik dat de maatschappij
tegen hem beschermd moet worden Waar
na Gary Grant binnenkomt met het fatale
glas melk en zij zegt: „Wil je voor mij deze
brief aan moeder op de bus doen, schat?" Ze
drinkt de melk en sterft. Fade Out en fade in
naar een kort shot Gary Grant loopt opge
wekt fluitend naar de brievenbus en tikt de
brief naar binnen
een filmverslag van legbatterijen en konij
nenfokkerijen in Rusland Het journaal laat
verder zien hoe VVD'ster en oud-zwemster
Erica Terpstra de verkoopaktie van de kin
derpostzegels startte Ten slotte een kleu-
renreportage over de Spaanse zigeuner
zang- en dansgroep Fiesta Gitane, die dit
jaar voor de vijfentwintigste maal optredens
verzorgt in Nederland
„The final conflict" (het laatste Omen). 1981 Re
gie Graham Baker Produklie Harvey Bernhard
Scénario. Andrew Birkin (gebaseerd op karakters
bedacht door David Seltzer) Camera Robert
Paynter en Phil Meheux Muziek Jery Glodsmith.
montage. Alan Strachan. Genre horror-thriller,
met. Sam Neill, Rossano Brazzi. Don Gordon, Lisa
Harrow, Mason Adams e a Lengte 108 minuten,
keuring 16 jaar Theater Cinema 1. Amersfoort
(door Bert Vos)
Toen in 1978 „Het Omen" werd uitge
bracht, gemaakt door regisseur Richard
Donner met Gregory Peck en Lee Remick
in de hoofdrollen, kondigde producer
Harvey Bernhard aan, dat er nog een aan
tal speelfilms over het Beest zouden vol
gen, steeds in een overtreffende trap met
aan het slot de gigantische apocalypse,
het laatste treffen tussen Satan en Chris
tus op het slagveld van Armaggedon. Na
het zien van „Het Omen" als eerste deel
var. een cyclus, was ik bijzonder nieuws
gierig geworden naar de vervolgen. Want
„Het Omen" was een sterke horror-thril
ler, effectief geregisseerd door Richard
Donner naar een scénario van David Selt
zer. Een intelligent In elkaar gezet scéna
rio, waarbij Seltzer zich baseerde op ver
schillende profetieën, onder meer Open
baringen.
In 1978 verscheen het tweede deel, deze
keer geregisseerd door Don Taylor, ook een
bekwaam regisseur, met William Holden en
Lee Grant deze keer in de hoofdrollen Toen
zag het er al niet meer uit naar een „overtref
fende trap", maar was „The Omen II" eerder
een nogal flauwe afspiegeling van het eerste
deel. Krijgen we dan nu de afsluiting van
deze horror-trilogie en dat is dan meteen de
meest teleurstellende aflevering van de se
rie Je zou verwachten, dat „The last con
flict" zou slaan op de grote strijd, de vernieti
ging der mensheid op het al eerder genoem
de slagveld van Armaggedon Mis „Het
laatste conflict" lijkt veel meer op een heden-
tijdse versie van het Bijbelverhaal rond Hero
des en de pasgeboren kinderen van Bethle
hem ten tijde van Christus geboorte Even
als zijn roemruchte yoorganger gaat Damien
Thorn, nu kandidaat voor het Amerikaanse
presidentschap, als de vleesgeworden Sa
tan aan het werk om alle in Engeland gebo
ren manneli|ke babies door „ongelukjes om
het leven te laten komen. Niet zonder reden
overigens, want aan de hemel heeft zich de
voorspelde verschuiving in de sterrestand
voorgedaan, het teken dat Christus opnieuw
op aarde is verschenen
We zullen u niet vermoeien met het hele
verhaal, want anders zou er helemaal
niets nieuws meer overblijven om naar te
kijken. Het slot is merkwaardig, niet over
eenkomstig de profetieën, maar regis
seur Baker bereikt daarmee wel, dat de
noodzaak tot de apocalypse is komen te
vervallen en een vierde deel dus niet ge
maakt hoeft te worden. En dat is mis
schien maar beter ook.
Sam Neill als Damien Thorn, de Antichrist, (links) met Barnaby Holm als de zoon van Kate in ..The final Conflict (The Omen III) van
regisseur Graham Baker.
Op de Arnhemseweg nabij de Her-
tekop heeft zich woensdagmiddag 11
november een aanrijding voorgedaan
waarbij twee personenauto s waren be
trokken. Bestuurder G. v. E uit Amers
foort remde voor het op rood gespron
gen verkeerslicht. De achter hem rij
dende Cij. Ch. uit Nijmegen bemerkte
dit remmen te laat op en botste tegen de
auto van V. van E. op
DIEFSTAL UIT AUTO
Uit een geparkeerde auto bij De Korf
is woensdag kleding en een loopwiel
ontvreemd De eigenaresse, een me
vrouw uit Amersfoort, had verzuimd
haar auto af tesluiten.
ONGEVAL
De 18-jarige W R uit Leusden is
donderdagavond ter observatie naar
I het ziekenhuis vervoerd, nadat zij op de
Heiligenbergerweg van haar fiets was
gevallen
De fietser lijdt aan epilepsie en heeft
tijdens het fietsen een toeval gekregen
AUTO TEGEN BOOM
De Leusdenaar D B is vrijdagavond
met zijn auto tegen een boom gereden
toen hij een sigaret wilde opsteken Het
eenzijdig ongeluk gebeurde op de Arn
hemseweg ter hoogte van de Treker-
„Scanners", 1981. Regie David Cronenberg
Produktie Claude Heroux Met Jennifer O'Neill.
Stephen Lack en Patrick McGoohan Genre hor-
ior-SF Keunng I6jaar Theater Euro Cinema te
Amersfoort
Bij de Consec-maatschappij wordt ge
werkt aan een topgeheim projekt een scan
ner. die het menselijk verstand kan ontleden
en beinvloeden Tijdens een experiment be
gint de scanner plotseling te kreunen en be
zwijkt op angstaanjagende wijze Alles wijst
er op dat een concurrerende maatschappij
sabotage heeft gepleegd, omdat zij aan een
soortgelijk project bezig is Consec laat door
zijn veiligheidsmensen de hele stad door
zoeken en men vindt Cameron Vale. die
blijkt over dezelfde eigenschappen als de
scanner te beschikken Vale wordt ingezet
om de concurrenten op te sporen en te ver
nietigen.
Regisseur David Cronenberg heeft tot nu
toe bewezen over originele ideeën te be
schikken, vooral in een vaak beklemmende
kombinatie van horror en science fiction
(„Rabid. „The Brood", e.a Cronenberg
schuwt schokeffecten niet en soms kan dat
nogal bloederig uitvallen, maar hij heeft zich
tot nu toe niet schuldig gemaakt aan een
klakkeloos imiteren van andere (wellicht
UIT HET
POLITIE - If AIMNIRT
