„Wij houden ons schild op, ons zwaard blijft in de schede" „Niemand weet waar de kruisraketten zullen worden opgesteld. Conventioneel gebruik is ook mogelijk" COLONEL GARRYL C. SIPPLE, AMERIKAANSE COMMANDANT SOESTERBERG DONDERDAG 19 NOVEMBER 1981 interview door Anco Mali SOESTERBERG - Mijn verzoek om een gesprek te hebben met de Amerikaanse commandant van vliegbasis Soesterberg, Colonel Gar- ryl C. Sipple (42), kon begin september 1981 niet meteen worden ingewilligd. Zijn woordvoerder Major Kleid legde mij uit. dat er net een commando overdracht had plaats gevonden. De kolonel, die van 1977 tot 1978 aan het National War College studeerde, en die daarna funkties bekleedde op de vliegbasis Torrejn in Spanje en Ramstein in West-Duitsland, had op 31 juli 1981 het commando van Soesterberg overgenomen. Ik moest er begrip voor kunnen opbrengen, dat de kolonel eerst op Soesterberg moest zijn ingewerkt. En dat hij in elk geval eerst met de F15 Eagle moest hebben gevlogen. Alvorens hij adekwaat mijn vragen over het 32nd Tactical Fighter Squadron zou kunnen beantwoorden. Ik moest hem de tijd geven tot, zeg. begin november. Begin november nam ik nóg enkele keren tevergeefs kontakt op..Sorry, Madam, the colonel is in the United States'' (het spijt me. mevrouw de kolonel zit in de Verenigde Staten), ,,He is in Germany now" (hij is nu in Duitsland) Ik moest echter niet denken, dat men probeerde mij af te schepen, verzekerde Major Kleid mij. Tenslotte vatte hij resoluut de koe bij de horens, en legde bij hernieuwde afwezigheid van de kolonel een datum voor mij vast. Ik ontvang geen tegenbericht, en ben die maandag ruim een half uur te vroeg op Soesterberg Uit vrees dat ik de Amerikaanse basis niet zal kunnen vinden. Bij de poort vraagt een Amerikaanse wachtpost in donkerblauw uniform met glimmende zwarte lakschoenen mijn paspoort. In het wachthokje neemt een stevige rood gelokte Nederlandse militair in grijs werktenue mijn gegevens over, met carbondoorslag Vraagt mij daaronder een hand tekening te zetten. Geeft mij het originele briefje mee met de aanwijzing het bij mijn vertrek bij hem af te geven. HEAD QUARTERS Op Head Quarters word ik met een „hi" en koffie ontvangen door de se- kretaresse van de kolonel. Major Kleid stelt me aanstonds allerlei fact sheets (papieren met feiten mate riaal) ter hand. Is er attent op, dat vooral het papier over de Hughes Achievement Award (de Hughes tro fee) er bij is. Een van de criteria van deze onderscheiding is, dat het squadron betrokken moet zijn in alle aktieve luchtverdedigingsoperaties. Het 32ste squadron Soesterberg heeft deze trofee drie keer ontvan gen. Is tevens het eerste squadron met F 15's, dat de onderscheiding heeft gewonnen. De majoor deelt mij en passant vrien delijk mee, dat mijn vragen binnen een bepaald kader moeten liggen. Vragen over politiek, regeringsleiders en de NAVO zullen niet beantwoord kunnen worden Al bij mijn eerste telefonische kontakt in september heb ik hem uitgelegd, dat ik géén vragen over het militair techni sche gebeuren op Soesterberg zal stel len, maar inhoudelijke vragen. Als voor beeld, omdat hij daar toen om vroeg, stelde ik dat eén der vragen zal gaan over de relatie tussen de Nederlandse basis en de Amerikaanse. Major Kleid verzoekt mij de vragen te mogen inzien, op welk verzoek ik mij de vrijheid voor behoud om er niet op in te gaan. De kamer van de commandant hangt vol met trofeeen, die hij in de loop van De F. 15 Eagle, één van de meest gea vanceerde gevechtsvliegtuigen van dit moment, waarvan er een onbekend aantal op Soesterberg gestationeerd is. zijn militaire carrière op diverse plaat sen in de wereld heeft weten te verwer ven. Er staan plastic modellen van vliegtuigen. Tijdens het gesprek neemt hij peinzend zo n model in de hand. Aan de achterwand prijken de Amerikaanse vlag en het kleurig staatsieportret van Beatrix en Klaus Het uniform van de kolonel is voorzien van diverse rijen kleurige onderscheidingen. RELATIE TUSSEN AMERIKAAN SE EN NEDERLANDSE BASIS ,,Hoe is de relatie tussen -de Ameri kaanse en de Nederlandse basis van Soesterberg. Moet de Nederlandse commandant, in geval van nood, beve len opvolgen van de Amerikaanse com mandant?" ..Wij zijn een zeer ongewoon squa dron Wij beschouwen onszelf als een onderdeel van de Nederlandse lucht macht Wij zijn het enige onderdeel van de Amerikaanse luchtmacht, dat valt onder het operationeel bevel van een vreemd land The relationship is won derful (de verhouding is fantastisch) Nee, de Nederlandse commandant hoeft in geval van nood geen bevel van de Amerikaanse commandant op te vol gen. Wij krijgen onze bevelen van de NATO chain of command (het NATO topbevel met aan het hoofd een gene raal van de Amerikaanse luchtmacht als Supereme Allied Commander van Europa in het hoofdkwartier Mons in België - AM). Hoe dat werk op ons ni- vo9 Als er bij de Nederlandse grens een niet geïdentificeerd objekt wordt gesig naleerd is het de Nederlandse com mandant van Soesterberg, die ons kan vragen met onze F15's op te stijgen, en dat objekt te identificeren. Wij werken mét en vóór de Nederlandse lucht macht. In geval van nood moet ik gehoorza men aan de bevelen van de Nederland se commandant, die mijn commandant is. Hij op zijn beurt moet de bevelen opvolgen van de Head Quacters van de 2nd Allied Tactical Airforces in Rhein- dalem. En daér moeten ze het bevel opvolgen van de Commander in Chief van de Allied Air Forces in Central Euro pe" CENTRALE COMMANDOPOST? ,,Hoe vergaat, in geval van nood. uw beslissingscompetentie Moet u beve len opvolgen van een centraal com mando, als het noodzakelijk is ogenblik kelijk te reageren? - Wij kunnen ons nauwelijks voorstel len dat er een centrale commandopost is, omdat het in geval van een atoomaanval te veel tijd zou vergen om beslissingen te nemen. Bovendien zullen alle communicatie- sytemen en ontstekingsmechanismen bij de eerste hitte en de eerste schok ontregeld en vernietigd worden. Het atomaire stof, dat bij een explosie vrij komt, zal de vligtuigen aantasten zodat ze niet meer kunnen opstijgen. - „Om met dit laatste te beginnen. Het is een niet juiste veronderstel ling, dat de communicatiesytemen zeer snel en in het beginstadium van een atoomaanval zullen worden ver nietigd. De legermacht van de NATO heeft een scala van middelen om on derling te communiceren, voor elk communicatiemiddel is er een reser vesysteem, dat kan overleven. High frequency radio, satellites will survi ve (hoge frekwentie radio, satelieten zullen in stand blijven). NATO opereert dusdanig, dat geen enkele commandant, die van Soester berg dus ook niet. in zijn ééntje zijn eigen gevecht kan leveren. Wij hebben een overlegnetwerk van commandan ten opgebouwd, die in constante com municatie met elkaar blijven. En die al tijd bevelen kunnen ontvangen van een hoger legerbevel. Bij een atoomaanval zullen de vlieg tuigen niet kunnen opstijgen, zegt u. Niemand van ons kan dat weten Geluk kig, en wij geloven dat dat dankzij NA TO is, heeft er nog nooit een atoomaan val plaats gevonden. Wel weten we uit het Midden-Oosten, dat onze vliegtui gen heel goed kunnen opereren in stre ken, die met stof zijn bedekt". Ja, maar geen atomair stof' ,,We weten het niet. Wel zijn er han gars, die gebouwd zijn van optimaal ge hard beton en staal. Elk vliegtuig heeft zijn eigen hangar, zodat er een enorme kracht aan te pas moet komen om alles gezamenlijk te vernietigen Een van de punten in de NATO is, dat wij opereren vanuit een positie om een oorlog te voorkomen. Wij willen geen oorlog. We beschermen ons, om een aanval te overleven. Als de NATO het eerst zou willen aanvallen, zouden wij geen beschermende hangars nodig hebben. Maar wij geloven, dat we in staat zijn om de eerste klap op te van gen Het feit dat de vijand weet, dat wij onze vliegtuigen kunnen beschermen, dat wij hem kunnen toestaan ons de eerste klap toe te dienen, en dat we dan onszelf met onze luchtmacht zouden kunnen verdedigen, zal de vijand dwin gen zich twee keer te bedenken om de eerste klap uit te delen Wij houden ons schild op Ons zwaard blijft in de schede NUCLEAIR WAARSCHUWINGS SCHOT Uw president heeft gezegd, dat NA TO, in geval van nood. een nucleair waarschuwingsschot tegen de Russen zal afvuren. Haigen Weinberger gaven daar andere interpretaties aan. Weet u of het zo is?" „Het is voor mij zeer moeilijk om daar een antwoord op te geven. Ik kan alleen iets zeggen in de rich ting, dat het gebruik van atoomwapens een beslissing zal zijn van de hoofden van regeringen. Als de betrokken regeringen in een oorlogssituatie binnen de NATO zou den besluiten om atoomwapens in te zetten, ben ik als militair verplicht om hun bevel uit te voeren. Waarmee ik niet kan bevestigen noch ontkennen, dat er op Soeqterberg grens op te blazen, teneinde de invasie van de vijand af te remmen." ,,U hebt nog niet geantwoord op het waarschuwingsschot van de NATO ,,lk denk niet dat ik die vraag kan beantwoorden. Mij ontbreekt de kennis daartoe Ik ben een verdediger van het Nederlandse luchtruim Ik heb geen da gelijkse bemoeienis met de atomaire beslissingen. In een dergelijke kwestie hebben wij net zo veel inzicht als u." Er volgt nu overleg tussen de kolonel en Majoor Kleid, die het gesprek bij woont. en die zijn kolonel van tijd tot tijd bijspringt over de vraag tot wie ik mij zal moeten wenden om die vraag beant woord te krijgen. Eerst wordt de Ameri kaanse ambassadeur in Den Haag ge noemd Tenslotte besluiten de beide of ficieren, dat ik me rechtstreeks tot de NATO in Brussel moet wenden Van welke instantie direkt wordt veronder steld dat die er geen enkel belang bij zal hebben om zijn strategie uit de doeken te doen NOOIT ZO VERONTRUST Nooit in de geschiedenis zijn men sen zó verontrust geweest over de mo gelijke gang van zaken in verband met de beschikbare middelen Mensen wil len érgens horen wat er militair gezien boven hun hoofd hangt „We kunnen er in komen dat men sen verontrust zijn.Maar veel men sen realiseren zich niet, dat mensen in uniform voor hen moeten vechten. Het is belangrijk, dat wij onze kracht, China geïsoleerd blijft, zal dat de we reldvrede destabiliseren. Het zal China het gevoel geven, dat het totaal alleen staat Het zal de Russen bovendien het gevoel geven, dat China kan worden aangevallen, zonder dat dat repercus sies van andere landen oplevert. Hoe beter wij elkaar begrijpen, hoe Kolonel Garryl C Sipple (42), comman dant van 32 nd Tactical Fighter Squa dron op de vliegbasis Soesterberg Wij opereren vanuit een positie om een oor log te voorkomen. kolonel en hij met de tekst van het te publiceren interview accoord gaan "V VREDESBEWEGING ..Tenslotte Wat denkt u van de ten dens in Europa dat een groeiend aantal Europeanen niet langer atoomwapens in Europa wenst te tolereren? Vindt u niet dat deze tendens serieus genomen moet worden „Het is één van de privileges, om dat wij in een democratie leven, dat we vredig mogen demonstreren en onze gevoelens tot uitdrukking mo gen brengen. Ik zou alleen willen dat de Russen dezelfde vrijheid zouden krijgen. Toen men in Soesterberg de monstreerde, vloog e: een /'egtuig met de raad: „Ga ook eens in Mos kou demonstreren." atoomwapens zijn gestationeerd. Geen commandant mag daar ja of nee op zeggen." „De achtenveertig kruisraketten, die de Amerikanen in Holland zouden wil len stationeren, moeten ergens opge steld worden. Voor de mensen hier is het van belang om te weten of Soester berg ze eventueel zal herbergen. „Dat is een hypothetische vraag Nie mand van ons weet waar eventueel de kruisraketten heen zullen gaan. Dat zal de regering bepalen. Bovendien: niet alle kruisraketten be hoeven automatisch van atoomkoppen te zijn voorzien. De kruisraketten zou den ten doel kunnen hebben explosies te veroorzaken, bruggen aan de lands onze verdediging en onze wil om te verdedigen weten te behouden. Di verse staten beschikken weliswaar over nucleaire wapens, maar we heb ben ze nog nooit gebruikt". ,,Twee keer hebben de Amerikanen ze in Japan ingezet. We kennen de ge volgen. Die twee keer, dat we ze hebben gebruikt, heeft ons allemaal aange toond, dat we geen atoomoorlog willen Laat ik u een voorbeeld geven van een oefening, die ik had op het Natio naal War College. De oefening bevatte expres een aantal onzekerheden We leerden hoe wij er mee moesten leven. Ook al voelden wij ons onzeker over de politiek van onze leiders Maar het is zó de vijand kent dezelfde onzekerheden. De onderliggende factor is dat de NA TO defensief is. Elke potentiële vijand begrijpt dat, hoop ik BESLISSING IN EUROPA? Gelooft u in een beperkte kernoor log9 De Russen spreken daar nooit over Het is erg waarschijnlijk dat een nucleair conflict zal uitmonden in een nucleaire wereldoorlog Ook is het waarschijnlijk dat een con flict tussen Amerika en Rusland in eer ste instantie in Europa zal worden be slist. Het resultaat hiervan is, dat Euro pa zijn eigen beslissingen wil gaan ne men. Kunt u dat billijken?" „Ik werk voor een Hollandse com mandant op dagelijkse basis. Ik ac cepteer zijn beslissingen. De landen in de NATO zijn gelijkwaardige part ners. In de NATO zitten vele nationa liteiten. Het kan zijn, dat een Italiaan een bevel geeft aan een Duitser. De baas van de Nederlandse comman dant Boudens bijvoorbeeld is een Engelsman. The commander in chief in Europe is Generaal Rogers, who is the American Commander, (de hoog ste bevelhebber in Europa is Gene raal Rogers, de Amerikaanse com mandant) zijn voorganger is Alexan der Haig. De landen moeten met elkaar tot overeenkomst komen. Dat is het ver schil tussen de NATO en het War schaupact. De Amerikanen moeten de diverse landen kunnen overtuigen. De Russen leggen hun wil op." U spreekt zich niet uit over de moge lijkheden tot het beperkt houden van een kernoorlog. Een heel andere vraag. Vindt u het gevaarlijk dat de Amerikanen de rich ting van China uit kijken Terwijl China de grootste vijand van Rusland is?" „Sommige mensen zullen argumen teren, dat het tegendeel het geval is Als meer wij met elkaar in dialoog zijn, hoe geringer de kans op oorlog is Zolang we met elkaar praten zal dat de moge lijkheid tot het uitbreken van een oorlog inperken." DIALOOG MET DE RUSSEN ,,Dat geldt ook voor de dialoog met de Russen In dit verband wil ik u vragen of Haig, die zich verscheidene malen zeer agressief militair heeft uitgelaten, de beste persoon is om binnenkort met de Russen te onderhandelen over ontwa pening. „Dat weet ik niet. Daar heb ik geen mening over Ik weet alleen dat de pers meldde, dat de discussie tussen Haig en Gromyko openhartig en eerlijk was .Candid" was de term. die het State Department daar voor gebruikte (open hartig). De beste persoon is de persoon, die de beste resultaten kan bereiken" NEUTRONENBOM ,,Acht u de neutronenbom, een wa pen waarmee Europa niet kan instem men, een drempel verlagend wapen ten aanzien van een atoomoorlog?' „Ik kan dat niet beantwoorden Het is een zeer moeilijke vraag Welke voor zieningen we ook treffen, we moeten hopen dat er nooit een aanval zal ko men. die een oorlog ontketent. Wat de neutronenbom betreft: West- Duitsland was ermee accoord gegaan dat de neutronenbom in Duitsland zou worden opgeslagen. Maar toen zei pre sident Carter, dat we de neutronenbom op dat moment niet zouden produce ren. De regeringen in het westen wisten dat de technische kennis bestond om de neutronenbom aan te maken. Nu heeft Reagan besloten om de bom in productie te nemen, maar hem niet naar Europa te zenden. Ik wil er de nadruk op leggen dat ik zeer sterk geloof in het openlijk spre ken met journalisten. Sommige mili tairen of politici zijn bang om iets te zeggen omdat ze vrezen in moeilijk heden te komen. Ik ben van mening dat ook al miszeggen wij soms iets, het beter is om met journalisten in de vrije wereld zo open mogelijk te spre ken. Ik sta trouwens geheel achter wat ik gezegd heb." Hetgeen niet wegneemt dat Majoor Kleid zegt de vertaling in het Neder lands van het interview te willen toet sen, aan het Engels. We spreken af, dat hij de tekst onder ogen kan krijgen, en op onnauwkeurigheden kan checken. Waarmee we mogen aannemen dat de Ik denk, dat wij dat allemaal zouden willen doen. Alleen is er steeds dat vij andsbeeld ten opzichte van de Russen. Er is nog steeds geen dialoog met de Russen op gang gekomen. Er is geen sprake van enige uitwisseling van ver worvenheden Overigens denk ik dat het niet verstandig is om in die termen te spreken, want dan zou ogenblikkelijk onder andere de Zuid-Amerikaanse si tuatie ter tafel moeten komen „Het werkelijk essentiële van de kwestie Is of het de politiek van het westen zal veranderen. Zou het beter zijn, als de Amerikanen zich isoleer den en zich aan de andere kant van de planeet achter de oceaan verbor gen hielden? In een demokratie opereren wij door middel van evolutie Ik geloof niet, dat we als vredespartners verschillende wegen zullen bewandelen, ondanks de demonstraties. Solzjenitsjin erkende Sacharov als de meest briljante atobmgeleerde. Maar hij sprak ook over het atoomge vaar. Waarom werd hij in ballingschap gezonden? Ik zou een situatie in de toekomst willen zien, waarin een ieder vrij is om zijn mening te zeggen' De regeringen van de NATO volke ren zijn bezorgd over het welzijn van hun burgers Maar mensen moeten het recht hebben om te demonstreren. Ais ik na dit twee uur durende ge sprek afscheid neem, zegt Colonel Sipple mij het volgende. Hij heeft het gewaardeerd, dat ik zijn intelligentie niet heb onderschat. En hij heeft het prettig gevonden, dat de weloverwo gen vragen hem tot nadenken heb ben kunnen aanzetten. Niet voor niets Nederlands snelst groeiende automerk OE MEEST PERFECTE JAPANSE AUTO Autoservice J. HAARMANS Oil MAZDADEALER lTN Nijkerk /TZ! Hy 03494--51666 V "l i

Historische kranten - Archief Eemland

Leusder Krant | 1981 | | pagina 5