„Retour a Marseille",
prima Franse policier
„Qmar Mukhtar, Lion of the desert":
vergeten geschiedenis-bladzijden
Raiders of the lost Ark'
De geest van „Rebecca"
in sfeervolle Hitchcock-film
IIIT HET
l'OIJTIIM? AI»l»OIM
„Macabra",
de hand van de duivel
SPEKTAKELFILM MET ^JTHONY QUINN
FILMS OP TV
INT WEEKEND
FOTO-KOPIE
NODIG?
Leusder Krant
kijk op de film
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1981
Omar Mukhtar, Lion of the desert", 1981 regie
Moustapha Akkad. Produktie idem Scénario:
H A L. Craig, Camera: Jack Hildyard, muziek
Maurice Jarre Montage J Shirley, speciale effec
ten K West Met Anthony Quinn, Irene Papas.
Rod Steiger, Oliver Reed, Raf Vallone John Giel-
gud ea Lengte 157 minuten Keuring 12 jaar
Theater Grand, Amersfoort
„Wij zullen ons nooit overgeven. Na mij
zal een nieuwe generatie de strijd overne
men en daarna een nieuwe generatie. Ik
zal langer leven dan de man die mij zal
hangen". Een uitspraak van de Arabische
verzetsstrijder Omar Mukhtar, die voor de
eerste wereldoorlog het verzet leidde in
Libië tegen de Italiaanse overheersing.
Over deze Omar Mukhtar werd - geba
seerd op authentieke gegevens - een
werkelijk schitterende film gemaakt door
regisseur Mustapha Akkad. Een interna
tionale co-produktie met Anthony Quinn
als Omar Mukhtar, Oliver Reed als de Ita
liaanse generaal Graziani en Rod Steiger
als de Italiaanse diktator Benito Mussoli
ni.
Hoewel wij in de geschiedenisboekjes wel
tegenkomen, dat Mussolini vóór de tweede
wereldoorlog in zijn drang om de grote we
reldmachten te evenaren met gigantische in
zet aan de kolonisatie van onder meer
Noord-Afrika begon. Libië en Ethiopië bezet
te, veel méér dan dat vertellen de boekjes
niet over deze grootheids-droom van Mus
solini. Die kolonisatiedrift strekte zich uit van
de periode van na de eerste wereldoorlog tot
en met de tweede wereldoorlog en kreeg
haar hoogtepunt tijdens het leiderschap van
Mussolini, dat zich een tweede Hitier waan
de onoverwinnelijk.
Wie de film „Omar Mukhtar, .lion of the
desert" ziet. zal met verbijstering konstate
ren, dat er in de geschiedenisboeken enor
me hiaten zitten Want de strijd van de Italia
nen tegen het Arabische verzet in Libië is
qua karakter bijna even gigantisch, menson
terend en uitzichtloos als hetgeen de Duit
sers in Europa onder de ogen van de volke
ren deed. Volkerenmoord in optima forma.
De film duurt twee- en een half uur. iets
meer zelfs, maar verveelde mij geen secon
de Regisseur Akkad heeft dan ook heel wat
te bieden in zijn verhaal over heroïsche
strijd, doorzettingsvermogen en koppig ver
zet tegen de koloniserende Italianen, die als
ware heersers over het Libische land golfden
en met keiharde maatregelen het verzet te
gen de overheersing de kop in trachtten te
drukken.
Met een als vanzelf sprekende arrogantie
eisten de Italianen Libië op. Vragen hoge
belastingen, mergelen de bevolking uit, ter
wijl de elite van het Italiaanse leger mooi
weer speelt in Tripoli. Libië's hoofdstad
Centrale figuur in het georganiseerde verzet
tegen de Italianen is de onderwijzer Omar
Mukhtar, een formidabele rol van een ouder
wordende Anthony Quinn, die nog niets van
zijn vakmanschap en natuurlijk elan heeft
verloren en Mukhtar puntgaaf neerzet in al
zijn subtiele nuances. Mukhtar is niet alleen
een leraar van zijn volk, met liefde voor zijn
mensen en voor zijn land, hij is tevens een
slimme, vaak geniale legerleider, onder
schat door zijn Itailiaanse tegenstander ge-
„Retour a Marseille", 1980 Regie Rene Allio
Scénario René Allio in samenwerking met Jeani-
ne Peyre Camera Renato Berta Montage Sylvie
Blanc-Moat; Muziek Lucien Bertolma en Georges
Boeut Met Raf Vallone. Andrea Ferreoi. Jean
Maurel, Paul Allio e a Genre policier, lengte 157
minuten Theater Filmhuis Appelmarkt te Amers
foort, za tot en met di 20 15 uur.
Van de in Nederland vrij onbekende re
gisseur René Allio draait het Filmhuis Ap
pelmarkt vanaf zaterdag „Retour Mar
seille". Een uitstekende Franse politie
film, waarin bovendien de problematiek
van onze moderne samenleving onder de
loep wordt genomen.
Michel is Italiaan van geboorte, maar het
grootste deel van zijn jeugd bracht hij door in
Marseille Zijn ouders kwamen daar in 1944
bij een bombardement om het leven, waarna
hij. twintig jaar oud. terugkeerde naar Italië
Daar maakte hij een schitterende carrière in
de zakenwereld
Het overlijden van een tante is voor hem
dertig jaar later aanleiding om weer naar
Marseille te gaan Hij ziet er eindelijk weer
zijn twee zusters, zijn zwagers en de neefjes
Scène uitRetour a Marseille' van Rene Allio
en nichtjes die hij nog nooit had gezien. Eén
van de neefjes is Michel, die bekend staat als
Mino Hij is achttien jaar en bevindt zich al
een aardig eind op het criminele pad met zijn
vrienden en vriendinnetjes. Tijdens de be
grafenis steelt hij de auto van zijn oom Mi
chel.
Michel besluit zelf op onderzoek uit te
gaan en weerhoudt zijn familie ervan de poli
tie te bellen Op zijn speurtocht komt hij ach
ter het bestaan van Mino, zijn gewoontes,
zijn leefregels en de plaatsen waar hij ver
blijft. Hem zien, laat staan spreken, lukt Mi
chel niet. Wel ervaart hij op zijn speurtocht al
meer van zijn eigen jeugd in deze wereld
stad, die uiterlijk, door industrialisatie en
aanleg van autosnelwegen sterk veranderd
is. Hij ziet ook al meer overeenkomsten tus
sen zijn eigen gedrag vroeger en dat van zijn
neef nu en beseft dat. net als hijzelf destijds,
Mino nu met zijn leven speelt.
Bij zijn zoekactie ontmoet hij ook een
vrouw, die hem verrast en fascineert: Cécé,
de moeder van Mino's vriendin. Terwijl hij al
dichter in de buurt van Mino komt en zijn
eigen jeugd hem al meer voor de geest komt,
begint ook de politie belangstelling voor hem
te krijgen. Langzaam wordt de kijkers duide
lijk dat Michel het reisje naar Marseille ook
nog met een ander oogmerk heeft gemaakt,
waarbij zwendel in contracten een rol speelt
Michel is de eerste die de verblijfplaats en
plannen van Mino weet te achterhalen, maar
ongewild zet hij daarmee ook de politie op
diens spoor Op een morgen weerklinken er
schoten in de straat, een man valt op de
grond en voor de eerste keer kijken Michel
en Mino elkaar in de ogen
Vrijdag 27 november Duitsland 120.15 uur: Casablanca Ameri
kaanse speelfilm uit 1942 met in de hoofdrollen Humphrey Bogart,
Ingrid Bergmann en Paul Henreid (zwart wit)
Vrijdag 27 november Duitsland 2, 23.05 uur: The Wrong Man
Amerikaanse speelfilm uit 1956 in de regie van Alfred Hüchcock. Met
Henry Fonda, Vera Miles en Anthony Quale, (zwart wit)
Zaterdag 28 november Duitsland 1, 22.05 uur: Breaker Morant
Australische speelfilm van drie jaar geleden met o a. Edward Wood
ward. Jack Thompson en John Waters
Zaterdag 28 november Duitsland 2, 20.15 uur: Send Me No
Flowers Amerikaanse thriller uit 1964
Zondag 29 november Nederland 1, 22.10 uur: The Way to Paris
en om 22.35 uur De vergeten zuster. Beide films zijn eindexamenwerk
stukken van de Nederlandse Filmacademie. In deze rolprenten gaat het
om „raadselachtige vrouwengeschiedenissen
Zondag 29 november Duitsland 1, 20.20 uur: Les petites fugues.
Een Zwitsers-Franse speelfilm uit 1979 over een oude boerenknecht
die een bromfiets koopt, daarmee rond gaat toeren en de sympathie
opwekt van de Italiaanse gastarbeider Luigi en de jonge ongehuwde
moeder Josiane
WEGGELOPEN
Grijze Cyperse kater
GEVONDEN
GEVONDEN
VERLOREN
VERLOREN
Lipsleutel, want, zilveren kettinkje, 60
gulden.
Rabo bankpasje en giropas: zil
verkleurig dameshorloge; damestas
met inhoud; 3 sleutels, bruine damestas
met inhoud; zwarte portemonnee; gou
den dasspeld.
Rechter sportschoen, wit met blauwe
streep, maat 37, blauwe handschoen; 2
sleutels, huissleutel en fietssleutel
Twee sleutels aan leren sleutelhan
ger met letter H; zwarte portemonnee
met 75 gulden
Rozendaallaan 9
Leusden-C.
neraal Graziani (een al even voortreffelijke
rol van Oliver Reed), die door Mussolini naar
Libië wordt gezonden om voorgoed een eind
te maken aan het verzet van de opstandige
Bedouinen. Graziani is een type bevelheb
ber, dat rücksichtslos een dergelijke kar
weitje pleegt op te knappen en niet voor niets
heeft hij naam gekregen door eerdere suc
cesvolle campagnes tegen opstandige
stammen Graziani wordt echter gekonfron-
teerd met de genialiteit van zijn tegenstander
en de onmacht van de Italiaanse troepen, die
geen antwoord hebben op de guerrilla-me
thoden van Mukhtar en zijn mannen Hij be
sluit over te gaan tot hardere methoden en hij
geeft Mussolini zijn concentratiekampen,
daarmee de Italiaanse diktator op één lijn
stellend met Hitier. Midden in de hete Libi
sche woestijn laat hij een gigantisch concen
tratiekamp innchten. drijft de bevolking uit de
dorpen en stadjes en brengt ze onder in de
schamele tentenstand onder de hete zon,
omgeven door prikkeldraad en wachttorens
Mukhtar buigt niet. Integendeel. Hij ver
hoogt zijn aktiviteiten en weet op een geniale
manier een belangrijk deel van het Italiaanse
bezettingsleger in de val te lokken in aanwe
zigheid van Graziani, die op dat moment be
seft hoezeer hij zijn tegenstander heeft on
derschat. De domme Bedouinen schijnen
ook nog zoiets te kennen als taktiek. Grazia
ni besluit om voor eens en voor altijd een
einde te maken aan het verzet tegen het
Italiaanse bewind Hij laat méér troepen naar
Libië verschepen, terwijl hij als een soort
afleidingsmanoeuvre onderhandelingen
over een bestand laat beginnen door één
van zijn generaals, die nog een zeker ver
trouwen heeft bij Mukhtar
Dan begint de gigantische operatie, waar
bij de woestijn wordt schoon geveegd en de
belangrijkste verzetshaarden in de steden
worden opgeruimd Mukhtar en de zijnen zijn
gedwongen om zich terug te trekken in de
bergen en in een laatste, wanhopige strijd
maakt Graziani een einde aan de guerrilla
door Mukhtar gevangen te nemen.
„Omar Mukhtar, lion of the desert", is een
schitterende film. Natuurlijk, het onderwerp
is allesbehalve schitterend; het is een stuk
wrede realiteit uit een nog niet zo lang vervlo
gen. zwart verleden Maar de wijze waarop
regisseur Mustapha Akkad er in is geslaagd
om dit stuk geschiedenis tot leven te bren
gen. opnieuw uit de vergetelheid te halen,
verdient alle lof In een uitgebalanceerde
mengeling van soms gigantisch spektakel-
werk. massa-regie én Islamitische filoso
fieën, komt de figuur Omar Mukhtar te leven.
Een legendarisch figuur, die door een subtie
le, uitgebalanceerde vertolking door Antho
ny Quinn reliëf krijgt, diepte.
Datzelfde geldt voor zijn tegenhanger, ge
neraal Graziani, wiens wrede arrogantie in al
zijn kilheid gestalte krijgt in de vertolking van
Oliver Reed. die daarmee zichzelf overtreft
Voeg daarbij Rod Steiger als een bijna hui
veringwekkend echte Mussolini en je hebt -
naast een authentieke historische verhaal
óók een boeiende film, die niet alleen be
staat uit vaak gigantische massa-scènes,
maar daarnaast diepte weet te geven aan de
hoofdkarakters in dit vrijwel vergeten drama
van bezetting en verzet door een koloniale
macht, die vergeefs zichzelf tot een wereld
macht van betekenis trachtte op te werken
„Macabra", 1980. regie Allredo Zacharias (le
vens produktie) Scénario Allredo Zachanas, Da
vid Lee Fein F Amos Powell Camera Alex Phil
lips jr Muziek Richard Gilles Met Samantha Eg-
gar. Stuart Whitman, Roy Cameron Jenson. Narci-
so Busquets. Erika Carlsson. Lew Saunders e a
Genre griezel-horror; lengte 90 minuten Keuring
16 iaar Theater Duo 2-Amersfoort
De hand van de duivel die op drift raakt,
nadat een echtpaar in een rituele satans
kamer In een Mexicaanse mijn een kistje
met die hand erin vindt. Dat kan natuurlijk
nooit goed aflopen. De hand gaat een ei
gen, satanisch leven leven.
Regisseur Alfredo Zacharias heeft met
„Macabra" geen origineel thema aangesne
den. Vanaf het begin van de opkomst der film
werden al zo n zeven tot acht versies op ent
thema gemaakt Toch is deze Italiaanse pro
duktie niet de slechtste Voortbordurend op
de hausse van horrorfilms pikt Zacharias
een graantje mee met deze op effect ge
maakte griezelproduktie
De hand van de duivel is er niet voor om de
mensen geluk te bezorgen Dat bemerken
de ingenieur en zijn echtgenote, die de hand
vinden, ook de politieman, de plastisch chi
rurg en de priester, die gekonfronteerd wor
den met de wurgende hand, die in feite van
arm tot arm gaat Alfredo laat dat allemaal
tamelijk realistisch zien en zoals te verwach
ten: eigentijds, zonder enige terughoudend
heid. En dat laatste kan van sommige toe
schouwers wel enige koelbloedigheid verei
sen
op de tweede mrs De Winter maakt, zijn
uitstekend voelbaar gemaakt, zowel door de
expressieve mimiek van Joan Fontaine als
door Hitchcock's camerabehandeling de
wijze waarop hij de deur van Rebecca's
slaapkamer nadert, de voorwerpen daarbin
nen bekijkt, enz. Een visueel detail dat een
vondst is van de scenarioschrijvers - hier
komt een eerste bewuste afwijking van het
boek - heeft de regisseur daarbij belangrijke
diensten bewezen, het is de R van Rebec
ca's monogram, een symbool dat in de film
veel nadrukkelijker dan in de roman tot een
soort zichtbaar ..Leitmotiv'' is geworden Dat
men deze R op Rebecca s kussen als laatste
beeld van de film met het hele Manderley in
vlammen ziet opgaan, is filmisch een waar
lijk prachtig gevonden slot
nacht wordt ook de zeilboot waarin Rebecca
is omgekomen, boven water gehaald. Van
een ongeluk blijkt helemaal geen sprake te
zijn geweest en dan begint Maxim Ie praten
Het is de eerste overwinning van haar op
Rebecca, die een vervolg vindt in een alles
verwoestende brand op Manderley. waarbij
mrs Danvers omkomt
Vanwege de Duitse bezetting werd .Re
becca" eerst in 1947 in Nederland uitge
bracht Bij die gelegenheid schreef Jan Huls-
ker onder meer ..Vooropgesteld zij dat
Hitchcock voortreffelijk partij heeft weten te
trekken van de visuele mogelijkheden, die
het gegeven hem bood Van de zo treffend
beschreven sfeer van het landgoed Mander
ley kon de film maar weinig overnemen; de
indrukken die het buiten met zijn overweldi
gende afmetingen en al zijn herinneringen
aan de veelbesproken vroegere bewoonster
In de reeks Alfred Hitchcock-fllms in de
nachtvoorstelllngen van het Filmhuls Ap
pelmarkt onder het motto: Hitchcock is
alive, wordt zaterdagavond de uit 1940
daterende film „Rebecca" gedraaid.
Na successen in zijn geboorteland met
films als The man who knew too much. The
39 steps, Sabotage en A lady vanishes
maakte Alfred Hitchcock in 1939 de overstap
naar Hollywood
Zijn laatste Engelse film was Jamaica Inn,
naar een boek van de Franse schrijfster
Daphne du Maurier Zijn eerste Amerikaan
se film baseerde hij op een van haar be
roemdste boeken „Rebecca". Zijn produ
cent was David O' Selznick, die al triomfen
had gevierd met films als Gone with the wind
en Anna Karenina Mede dankzij hem kon
Hitchcock beschikken over topsterren als
Laurence Olivier en Joan Fontaine
Een arm jong meisje, dat bij een bazige
oude vrouw gezelschapsdame is, ontmoet
Scène uit .Rebecca" van Alfred Hitchcock
op reis de rijke Maxim de Winter Deze heeft
zijn vrouw, Rebecca, bij een ongeluk verlo
ren en leidt sindsdien een somber, terugge
trokken bestaan op zijn landgoed Mander
ley. Hij voelt zich sterk aangetrokken tot het
meisje en stelt haar een huwelijk voor Ze
stemt er mee in en na een gelukkige huwe
lijksreis komen ze aan op Manderley Hij stelt
haar voor aan het toegewijde personeel,
waaronder de strenge huishoudster mrs.
Danvers. een fanatieke aanhangster van
haar overleden meesteres, die niets van de
tweede mevrouw De Winter moet hebben
De ellende voor het meisje wordt al groter als
blijkt dat de geest van haar voorgangster nog
overal in het huis aanwezig is. Zelfs haar
Deze week start de nieuwste speelfilm van Steven Spielberg in Amersfoort: „Raiders of the lost Ark", geproduceerd door
George Lucas. Een - zoals uit verschillende recensies is gebleken - uitstekende avonturenfilm, enerverend gebracht door het
koppel Spielberg en Lucas, die In hun iventlvitelt hebben verenigd In „The raiders of the lost ark". Volgende week hopen wij
dieper In te gaan op deze film, die zonder meer de moeite van het bekijken waard is.
'cène uit Raiders of the lost Ark" van regisseur Steven Spielberg. Vanaf donderdag te zien in Cinema 1 te Amersfoort
„Rebecca", 1940 Regie Alfred Hitchcock Pro
duktie David O' Selznick Scénario Robert E
Sherwood en Joan Harrison naar een roman van
Daphne du Maurier Camera George Barnes Mu
ziek Franz Waxman, met Joan Fontaine, Lauren
ce Olivier. Judith Andreson e a Lengte 110 minu
ien. (zwart-wit). Theater Filmhuis Amersfoort Ap
pelmarkt. zaterdagavond, nachtvoorstelling 23
uur
echtgenoot leeft nog steeds onder haar
doem en dat brengt flinke spanningen te
weeg in het prille huwelijk.
Op het moment dat zij tenonder dreigt te
gaan aan de verstikkende druk op het land
goed. besluit de nieuwe mevrouw De Winter
een bal-masqué te organiseren De huis
houdster doet haar uiterste best haar op
nieuw volledig te demoraliseren, maar in die
