Je wilt toch weten, waar je woont"
„Ik had
er vorige week
bijna niet bij stilgestaan"
J. Jehee verrichtte nederzettingsonderzoek in Hamersveld
.ECHTPAAR SCHIMMEL-TOLBOOM 50 JAAR GETROUWD
plaatselijk nieuws
)NDERDAG 21 JANUARI 1982
Marnix Kreyns
ERVELD - „Ach, je wilt toch weten waar je woont". Op
uiterst simpele wijze geeft J. J. Jehee aan, wat hem moti-
rde tot het verrichten van een „nederzettingsonderzoek"
lamersveld. De in Achterveld woonachtige Hagenaar-van-
oorte liep in een paar jaar tijds de Hamersveldseweg af
van zuidelijke in noordelijke richting. In beschrijvingen, kaar
ten en geveltekeningen legde hij vast wat hij er aan oude
boerderijen en andere opvallende gebouwen en woonhuizen
te vinden is. Dat alles resulteerde in een ook nog eens met
foto's geïllustreerd boekwerk, dat uit vier delen bestaat. Een
„nederzettingsonderzoek" noemt Jehee het.
ypeeld van een geveltekening uit het nederzettingonderzoek van Jehee, de r.k. kerk Sint Joseph.
Hij woont nu tien jaar in Achter
veld. In Den Haag volgde hij een
opleiding tot huisschilder, maar na
afronding daarvan kwam hij terecht
in de zaak van zijn vader een
steenhouwerij, waar onder meer
grafmonumenten vervaardigd wer
den. Via de steenhouwerij kwam hij
bij Monumentenzorg in Zeist te
recht, waar hij zijn brood verdient
als bouwkundig documentalist. Je
hee meet gebouwen op en be
schrijft ze. Van de aldus vergaarde
gegevens wordt gebruik gemaakt
bij de restauratie van panden en bij
het uitgeven van geïllustreerde do-
cumentaties over monumenten.
Jehee heeft veel gewerkt in histo
risch Amsterdam en loopt de laat
ste tijd veel met de duimstok rond in
het Haagse paleis Noordeinde.
SHBO
Het verrichten van het nederzet
tingsonderzoek ligt dus wel enigs
zins op zijn vakgebied, maar Jehee
doet het uit pure liefhebberij. Al ge-
'ruime tijd werkt hij voor de Stichting
Historisch Boerderij Onderzoek
(SHBO), die via vrijwilligers in den
lande een registratie aanlegt van
het historisch boerderijenbestand
in Nederland In dat kader verrichte
hij ook het nederzettingsonder
zoek, al wil Jehee er eigenlijk wel
wat meer mee. Niet voor niets heeft
hij het resultaat van zijn werk tij
dens de nieuwjaarsreceptie aange
boden aan het gemeentebestuur
van Leusden Jehee: ,,ln de eerste
plaats heb ik de geschiedenis, al
thans van wat daar in 1980 nog te
zien is, visueel willen vastleggen.
Er verandert hier zoveel, straks
weet niemand meer. hoe het er hier
vroeger uitzag. Maar ik heb het aan
de gemeente aangeboden in de
hoop dat zij er bij het ontwikkelen
van nieuwbouwplannen en het
doen van verbouwingen gebruik
van zullen maken Kijk, ik begrijp
best dat het een gegeven vanuit de
maatschappij is dat er woningen
gebouwd moeten worden en dat je
daar dus grond voor moet hebben.
Maar toch is het voor mij iets
vreemds, dat je een stuk grond dat
eeuwen iets geweest is plotseling
inpikt en er zomaar iets anders van
maakt. Niemand zal het in zijn
hoofd halen om op de Dam in Am
sterdam een flat neer te zetten. Dat
kan niet, gezien het historisch ka
rakter van die plaats enzovoort.
Maar nieuwbouw in een stuk natuur
met eeuwen geschiedenis plegen,
mag wel Voor mij is dat ergens
toch hetzelfde, hoor
VELDNAMEN
De gegevens, die het onderzoek
heeft opgeleverd, vallen eigenlijk in
drie delen uiteen kaarten, beschrij
vingen en geveltekeningen. De
kaarten geven gedetailleerd aan,
wat er aan bebouwing te vinden is,
hoe de wegen liggen, hoe het land
verkaveld is enzovoorts. In de be
schrijvingen vermeldt Jehee alles
over bouwkundige constructies,
gebruikte steensoorten, dakbedek
king en zo meer. Bovendien be
steedt hij aandacht aan de erfbe-
plantingen. En dan zijn er nog de
tekeningen, die gedetailleerd de
gevels van de beschreven gebou
wen weergeven Bij elkaar een gi
gantisch stuk werk en een belang
rijke bijdrage aan de beschrijving
Hamersveld Een exemplaar van
de onderzoeksresultaten gaat naar
de SHBO. terwijl de gemeente met
zijn exemplaar zijn voordeel moet
zien te doen. Gaat Jehee zelf nog
verder, nu hij de hoofdweg van de
nederzetting geschreven heeft?
J J. Jehee.Niemand zal het in zijn hoofd halen om op de Dam een flat
neer te zetten
..Ik zou nu eerst graag een inventa
risatie maken van vroeger gebruik
te veld- en plaatsnamen. Ik ben er
bij dit onderzoek enkele op het
spoor gekomen en ik zou dat ver
der willen uitzoeken. En verder wil
ik ook nog eens zo n boerderijen
beschrijving gaan maken in Achter
veld. Dat is tenslotte mijn woon
plaats."
^dische
eekenddienslen
ISARTSEN
de huisartsen in de gemeente
ISden, voor de praktijken van de art-
Van den Berg. Brinkhorst'du
Buff. Boersema Koch, Lantink/Ver-
jen, Van Nieuwkerk en Den Toom
Mnt dit weekeinde waar: dr J Lan-
Ö.Burg. de Beaufortweg 61. Leus-
l*C. tel. 941210 Voor spoedgeval-
Bspreekuur zaterdag- en zondag-
Mag om 14 uur. Visites graag voor
uur s morgens aanvragen
OTHEEK
Dlheek De Hamershof, De Brouwerij
tel 943441
ïtheek Leusden, De Biezenkamp
tel 942303
ïpend op werkdagen van 08.30-
00 uur
>ek 22 jan t/m 28 jan
ten dze uren is voor spoedrecepten
ïpend op weekdagen van 19.30-
00 uur en op zaterdag, zon- en feest-
jen van 14.00-14.30 uur en van
30-18 00 uur
Apotheek Leusden, De Biezenkamp
16, tel 942303
Buiten bovenstaande uren is uitsluitend
voor spoedrecepten in Amersfoort ge
opend
Apotheek Keyser. Langestraat 9. tel
32824.
WIJKVERPLEGING
Dit weekeinde heeft zr. L. van Kalkert.
de Roo van Alderwereltlaan 9. Leus
den. tel. 945628 dienst Bovendien
heeft deze zuster avonddienst van don
derdagavond 21-1 t/m woensdagavond
27-1.
VERLOSKUNDIGE
Mevr Thuis-Paulussen, Kon. Wilhelmi-
nalaan 18. Amersfoort, tel 10886 b g.g.
722000
TANDARTS
Voor noodgevallen in het weekeinde
Dokterscentrale Amersfoort tel. 033-
722000
MAATSCHAPPELIJK WERK EN GE
ZINSVERZORGING
De spreekuren van de gezamenlijke
dienstverleningsinstellingen in Leus
den en Achterveld zijn als volgt
Leusden Centrum: In de boerderij
Groot Krakhorst, Bolderikhof 18, tel
945618
Maatschappelijk werk:
maandag 9 00-10.00 uur MDE
dinsdag 9.00-10.00 uur PSC
woensdag 9 00-10 00 uur Gemeente
Leusden
donderdag 9 00-10.00 uur PSC
vrijdag 9 00-10.00 uur MDE
MDE gezins- en bejaardenverzorging
en maatschappelijk werk. maandag van
14 00-15.00 uur dinsdag van 14.00-
15.00 uur Gezamenlijke Kruisvereni
ging (AIMID) dinsdag en donderdag
van 9 00-10 00 uur PSC
LEUSDEN-ZUID: In Kruisgebouw, Roo
van Aldewereltlaan 13. tel. 940818
Maatschappelijk werk maandag 10 00-
11.00 uur Gemeente Leusden
vrijdag 14.00-15 00 uur PSC
Gezinsverzorging en Bejaardenhulp
maandag 13.30-14.30 uur AIMID
vrijdag 14 00-15 00 uur PSC
ACHTERVELD: Kruisgebouw. Walter
van Amersfoortstraat 30. tel 03425-
1333
Maatschappelijk werk vrijdag 9.00-
10.00 uur Gemeente Leusden
Gezinsverzorging en Bejaardenhulp
vrijdag 9 00-10 00 uur MDE
Maatschappelijk werk MDE maandag
van 11.00-12 00 uur
Tijdens het weekeinde kan men zich in
dringende gevallen dag en nacht wen
den tot de telefonische hulpdienst voor
boerenknecht. Dat vond hij,
maar het was niet direkt naast
de deur Ik werkte in Eemnes.
Daar was ik dan ook in de kost.
Zo'n drie keer per jaar ging ik
naar huis" En dat betekende
in een tijd waarin de verbindin
gen een stuk slechter waren
dan tegenwoordig gewoon een
hele reis ,,Hij ging met de fiets
naar het station in Baarn Van
daar met de trein naar Amers
foort en dan de rest lopend
naar het Smousseveld", vertelt
mevrouw Schimmel, terwijl
haar man instemmend knikt
Ziizelf zat iets dichter bij huis,
in Amersfoort
PHOENIX
,,Ja, vroeger ging je als je een
jaar of twaalf was in betrek
king. Mijn moeder had mij thuis
ook niet meer nodig en zo vond
ik werk in Amersfoort, als hulp
in de huishouding. Later heb ik
ook in Achterveld gewerkt, bij
Schouten Daar ben ik wegge
gaan toen ik trouwde Ik kon er
nog blijven Ik ben een maand
langer gebleven, omdat me
vrouw Schouten in die tijd een
baby kreeg Je kon vroeger
niet blijven werken als ge
trouwde vrouw Dat vond men
„schand". Tegenwoordig is
het heel gewoon als men eerst
nog een paar jaar blijft werken,
maar dat kon toen echt niet.
Trouwens het kon ook niet
Veertien maanden nadat we
waren getrouwd kwam de eer
ste Binnen anderhalf jaar
kwam de tweede Het echtpaar
heeft acht kinderen, waarvan
er vijf in Leusden wonen Me
vrouw Schimmel heeft als
vrouw haar handen vol gehad
aan haar gezin
Ondertussen werkte haar
man bi| de inmiddels niet meer
bestaande bierbrouwerij
Phoenix" Dat heeft hij twee
endertig jaar lang gedaan. Ze
ventien jaar daarvan werkte hij
als stoker aan de ketels van de
brouwerij Dankzij de brou
werij konden we de oorlogsja
Mevr. Abbring, Pr. Christinalaan 7, tel.
942047 en mevr. Schwencke, v. D.
Scheltuslaan 44, tel 940635 Voor het
gebied ten noorden van de Noorderin
slag-Middenweg kunt u zich tot de hulp
dienst Marcuskerk richten
OPPASCENTRALE VOOR GEHAN
DICAPTEN AMERSFOORT E.O..
Kontaktpersoon voor Leusden Nel van
Lippevelde, Bretagne 22, tel 942485
KRAAMCENTRUM: spreekuur elke
tweede woensdag van de maand van
11 00 tot 11 30 uur in het wijkgebouw
Krooneend
Kerkdiensten
ACHTERVELD
KERKDIENSTEN
Ned. Herv. kerk: zondag 24 januari
9 00 uur ds B. Schroten uit Bunscho
ten
Ger. Kerk De Glind, jeugddorp: zon
dag 24 januari 10.00 uur: drs F D
Meijnhardt uit Doorwerth; 19 00 uur
drs K Ubels uit Putten
R.K. Kerk: zaterdag 23 januari 19.00
uur H Mis; zondag 24 januari 8 30 uur
gelezen H Mis; 10.30 uur: H. Mis, latijn.
Niet voor niets
Nederlands
snelst groeiende
automerk
DE MEEST PERf EKTE JAPANSE AUTO
Autoservice
J. HAARMANS
Of» MAZDADEALER
Ni|kerk
03494 - 51666
ren goed doorkomen, aldus de
heer Schimmel. ,,En dankzij de
tuin", vult mevrouw Schimmel
aan
„Tijdens de oorlog kwamen
de mensen helemaal vanuit
Amsterdam om hier voedsel te
halen. In de brouwerij was een
gaarkeuken voor die mensen.
Daar kon ik zelf ook eten Ook
kon ik zelf eten meenemen
naar huis. dat deed iedereen
toen „Ja. maar die Amster
dammers hebben meer dan jij
geprofiteerd van die keuken",
zegt zijn vrouw „Wij hadden
altijd de tuin nog" „O, ja",
geeft hij toe
„VEEWAGENTJE"
Aan het beroep van de heer
Schimmel kwam een einde
door een bedrijfsongeval Een
ontplofte ketel bezorgde de
heer Schimmel brandwonden
en oogklachten, waardoor hij
op den duur invalide verklaard
werd Dat gebeurde nu zeven
tien jaar geleden Hij heeft ech
ter nooit problemen gehad met
het vullen van de vrijgekomen
tijd.
Het gezin woonde toen nog
aan de Zwarteweg in het boer
derijtje dat velen wel zullen
kennen - het onbewoonbaar
verklaarde gebouwtje tegen
over de Bankgirocentrale -
Naast dat boerderijtje ligt ook
de tuin waar mevrouw Schim
mel het een paar keer over
had. Nog onderhouden de
heer Schimmel en zijn zoons
de tuin aan de Zwarteweg De
heer Schimmel is er zelfs ie
dere dag te vinden In de
schuur ernaast houdt hij een
honderdtal marmotten en ko
nijnen. De marmotten zijn ech
ter in de meerderheid Iedere
donderdag reist de heer
Schimmel met zijn Daf naar
Barneveld om er een partij te
verhandelen De auto wordt
door zijn vrouw „het vee
wagentje" genoemd. „Vroeger
vervoerde ik er ook schapen
en geiten in Dat ben ik na een
paar bekeuringen maar mee
alle diensten voorganger en predikant
W. Jansen.
LEUSDEN-CENTRUM
R.K. KERK:
Zaterdag 19.00 uur. Gezinsviering,
voorganger B v d. Steen, predikant H
van Hattum; zondag 9.00 uur H Mis
Voorganger en predikant B v.d Steen,
11 00 uur Viering met predikant ds J
S Ridderbos
HERV./GEREF. MARCUSKERK
Zondag 9.00 uur Geref Herv woord
dienst. Ds J. D Smids uit Amersfoort;
10.30 uur Geref Herv woorddienst
Pastor H van Hattum, 17 00 uur Ves
per; 19 00 uur Hervormde woorddienst
(G.B Ds A Tromp uit Renkum
GEREF. KERK (VRIJGEM):
Zondag 9.30 uur ds M. Nap; 16.45 uur
Ds. M Nap
LEUSDEN-ZUID
DORPSKERK:
Zondag 9 00 uur Geref Herv woord
dienst, ds. J S Ridderbos, 10.30 uur
Geref./Herv woorddienst, ds J D
T
gestopt". Samen bezoekt het
echtpaar wekelijks de kaart-
soos achter de St Jozefkerk.
Verder zijn ze niet bij verenigin
gen betrokken. „Ik haak veel
voor mijn kinderen Zo vul ik
mijn tijd", aldus mevrouw
Schimmel
Kort na de oorlog wilde het
echtpaar in verband met een.
betere toekomst naar Canada
emigreren „We zouden met
een ander gezin vertrekken
Die zijn vertrokken, terwijl wij.
nog op bericht zaten te wach
ten Vanuit Canada kregen we
kort daarop bericht dat we wa
ren afgewezen. De reden was
geheim, zei men. maar ik had
alles verkocht op één koe na!"
Nu woont het echtpaar al
weer bijna elf jaar in de Geer-
truidishof aan de Hamersveld
seweg Toen men wegging uit
de boerderij aan de Zwarteweg
was de heer Schimmel reuma
tisch, ook door het vocht in dit
gebouwtje Om haar man en
zichzelf enige bewegingsruim
te te kunnen geven, heeft me
vrouw Schimmel twee jaar in
een „twintig kilometer"-auto
rondgetoerd Voor zo'n auto
was geen rijbewijs nodig On
dertussen knapte haar man
zoveel op dat hij het rijbewijs
kon gaan halen, vijftien jaar ge
leden „En ik slaagde - in twee
keer1'
Een dochter komt eens in de
week langs om met zware kar
weien te helpen. „De kinderen
willen niet dat ik op een trap
klim om de ramen te lappen, nu
ik een beetje asmatisch ben
geworden Het is fijn om kinde
ren in de buurt te hebben
Kleinkinderen heeft het echt
paar ook vierendertig in het to
taal Eén van hen kon afgelo
pen dinsdag wegens ziekte
niet komen De grootouders
vonden dat maar wat sneu.
daaromgingen ze zelf even bij
hun kleindochter langs.
LEONIE MERTS
Smids uit Amersfoort; 18.30 uur. Geref
Herv woorddienst, ds J H Dorgelo uit
Woudenberg.
Good News Christian Fellowship:
(Huis de Boom. Arnhemseweg 107)
Sunday 10 00 a m English speaking
service
LEUSDEN-CENTRUM -
„Ik had er vorige week bijna
niet bij stilgestaan, maar de
kinderen zijn allemaal even
langsgeweest". De heer S.A.
Schimmel en mevrouw J.
Schimmel-Tolboom vierden
afgelopen dinsdag hun vijf
tigjarig huwelijksfeest. Die
dag konden familieleden en
kennissen het echtpaar ge
lukwensen met het feit dat zij
elkaar in café Buitenlust in
Achterveld vijftig jaar gele
den voor het altaar van de
Rooms Katholieke kerk het
jawoord gaven.
Negentien januari hebben
ze altijd aangehouden als
trouwdag, hoewel ze voor de
wet eigenlijk al op veertien ja
nuari vijftig jaar getrouwd zou
den zijn. „Vroeger was dat
heel gewoon. Je trouwde voor
de wet en voor de kerk. Dat
moest toen Eerder was je niet
getrouwd Nu doen ze dat niet
allemaal meer. Misschien
hoeft het ook niet meer", zegt
mevrouw Schimmel
„RUTER"
„We zijn in „De Ruter" voor
de wet getrouwd", vertelt de
heer Schimmel Zijn vrouw ver
duidelijkt; „Dat was het ge
meentegebouwtje voor Ach
terveld De reden van de
trouwpartij in Achterveld was
het feit dat de bruid in Achter
veld woonde Mevrouw Schim
mel is op vierentwintig decem
ber negentienhonderdvijf als
Johanna Tolboom in Hoogland
geboren, maar verhuisde als
kind al naar Achterveld. Haar
man is ook geen geboren
Leusdenaar. Simotheus Arnol-
dus Schimmel kwam als drieja
rige kleuter met zijn ouders
naar het Smousseveld vanuit
Amersfoort, waar hij op acht
tien juni negentienhonder-
dacht geboren was.
Na hun schooltijd gingen
beiden aan het werk. zoals het
toendertijd gewoon was. De
heer Schimmel zocht werk als
GG en GD gebouw), tel. 033-18931.
Spreekuren volgens afspraak.
OPPASCENTRALE: Van maandag tot
en met zaterdag tussen 16 00 en 18 00
uur. tel 944235, Grienden 16. Leusden.
AA (ANONIEME ALCOHOLISTEN)
WERKGROEP „DE SCHAKEL":
Groepsavonden iedere dinsdagavond
in het Groene Kruisgebouw, Leusden-
Zuid. tel 033-940439 (24 uur per dag)
Corr adres Postbus 709, 3800 AS
Amersfoort
A.A. AMERSFOORT: telefoon 941102
AL-ANON (zelfwerkgroep van familie
en vrienden van mensen met alkohol-
problemen) Al-Anon Amersfoort. Post
bus 946, 3800 AX Amersfoort, tel
727203 en 753373
AL-ANON WERKGROEP TE LEUS
DEN: Groepsavonden iedere dinsdag
avond om 20.00 uur in Huize Groot
Schuttershoef, Arnhemseweg 10,3832
GL Leusden-Zuid (tevens corr. adres),
tel inl. 033-943722 b.g.g. 940182
HULPDIENST GEMEENTEDIAKO-
NAAT DORPSKERK:
Voor Groenhouten. Akkerhoeve-
Noordwijck, Langenbeek:
Mevr Langbroek. Weesboom 13, tel
940130 en mevr. Lawalata. Wanmolen
20, tel 94437
Voor Zuid:
Vechtstreek, Gooi en Eemland, tel
035-45555
WERKGROEP „LAAT LEVEN" te
Leusden. hulp voor moeder en kind bij
niet gewenste zwanaersr.han »oi «oo
942291 en 033-940541 (Leusden) en
tel 033-620244 (bureau „laat leven"
Amersfoort)
DIERENARTSEN:
Gelieve uw eigen dierenarts of die
renkliniek te bellen. Een telefonisch ant
woordapparaat geeft op welke dieren
arts voor spoedgevallen te bereiken is.
TEL. HULPDIENST: Werkgroep Ho-
mosexualiteit Amersfoort (WHAM). Ie
dere vrijdagavond van 20.00-24 00 uur.
tel Ö3495-5672
PASTORALE HULP: Spreekuren Er
zijn vaste tijden, waarop mensen aan
de pastorieën een pastor kunnen berei
ken Leusden maandag, disndag, don
derdag en vrijdag van 9.00-9 30 uur en
van 14.00-14 30 uur Achterveld,
maandag en woensdag van 16 30-
17 30 uur en vrijdag van 19 00-20 00
uur Buiten deze tijden zal er lang niet
altijd een pastor aanwezig zijn Graag
van deze tijden gebruik maken.
RUTGERSHUIS AMERSFOORT (bu
reaus voor geboorteregeling en sek-
sualiteitsvragen), Zonnehof 10 (in het
Hel echtpaar Schimmel-Tolboom wordt gefeliciteerd door burgemeester Rademaker
