PI
De mogelijke uitbreidingsgebieden van Leusde
s
Structuurplan-procedure.Arnhem'
functioneert in Leusden niet
A
J
De parkeerplaats-formule heeft het jaar 2000 niet gehaald
Werkgroep
vergadert
pompen
Milieu-educat"
Commentaren
Meningen
DINSDAG 26 JANUARI 1982
plaatselijk nieuws
(van een onzer verslaggevers)
LEUSDEN In het tweede
tussentijdsverslag In de ge
combineerde tase 3 en 4 van
de structuurplanprocedure
gaat het Advlesburo Arnhem
gedetailleerder in op de mo
gelijke uitbreidingsgebieden
van Leusden. Uitgangspunt
daarbij uitgesproken door
de gemeenteraad in juni van
het vorig jaar is de opvang
van de natuurlijke aanwas van
Leusden. Daarvoor moeten
per jaar ongeveer 250 260
huizen gebouwd worden,
waarvoor in de periode 1985
-1995 (de periode die het nu
in de maak zijnde structuur
plan beslaat) ongeveer 144
hectare grond nodig is. Die
hoeveelheid grond is inclu
sief de ruimte die vereist is
voor voorzieningen en werk-
gelegenheidsterrelnen. On
geveer 50% van de Leusdena-
ren zou in de eigen gemeente
werk moeten kunnen vinden.
De mogelijke uitbreidingsge
bieden zijn^de volgende
1. 't RUIGE VELT
De bebouwing van dit gebied,
dat omsloten wordt door Mid-
denweg-Noorderrandweg-Zwar-
teweg staat al vast. Momenteel is
er een bestemmingsplan voor in
de maak. Daarbij wordt er van
uitgegaan dat 20 hectare voor
woningbouw gebruikt zal wor
den en 7 hectare voor werkgele
genheid In dat geval zou er ruim
te zijn voor 500 a 600 woningen,
voldoende dus voor iets meer
dan twee |aar. De mogelijkheid
bestaat om het werkgelegen-
heidsterrein wat kleinertemaken
en daardoor meer ruimte over te
houden voor woningbouw Maar
de adviseurs wijzen er op, dat de
Noorderrandweg in de toekomst
zeker wanneer aansluiting op
de Rijksweg 28 is gerealiseerd
zeer druk zal worden en dus voor
morsestraat 13
ede
tel. 08380-36738
geluidsoverlast zal zorgen Daar
om lijkt het de adviseurs beter
om tussen de woningen in 't Rui
ge Velt en de weg gesproken
wordt van 20.000 auto's per dag
op de Noorderrandweg —een
schil van werkgelegenheid te leg
gen.
2. GEBIED LINIEDIJK
Het gebied dat in het verslag
wordt aangeduid als „Gebied Li-
niedijk" heet in het Leusdense
spraakgebruik 't Vliet. Het ligt ten
noorden van de Noorderrand
weg tussen die weg en het Vallei
kanaal. De Liniedijk loopt er
dwars doorheen Volgens Ad-
viesburo Arnhem heeft het ge
deelte, dat het meest voor woon
bebouwing in aanmerking komt
een capaciteit van ongeveer 450
woningen, dus zeg maar een
kleine twee jaar voldoende voor
de woningbehoefte van Leus
den.
In het verslag wordt er op ge
wezen, dat er nogal wat barrières
zouden komen te liggen tussen
dit woongebied en de rest van
Leusden De eerder genoemde
drukke Noorderrandweg, even
tueel de bedrijfsgebouwen daar
langs, de Liniedijk. Om toch een
goede relatie tussen dit gebied
en de rest van Leusden te creë
ren, zal er zeker een goede lang-
zaamverkeersroute moeten ko
men. Bovendien wordt er op ge
wezen dat een stukje bos van
ongeveer 2,5 hectare in dit ge
bied niet gespaard zal kunnen
blijven.
3. GEBIED HORSTERWEG -
ENGWEG
Nog verder naar het noorden,
in de richting van Stoutenburg
dus, ligt het gebied Horsterweg-
Engweg. Dat ligt aan de noordzij
de van het Valleikanaal. en het
zal duidelijk zijn dat voor dit ge
bied nog sterker dan voor 't Vliet
sprake is van barrières. Ook hier
wijzen de adviseurs op de nood
zaak van een goede langzaam-
verkeersroute Het gebied biedt
voor vele jaren ruimte voor wo
ningbouw.
4. GEBIED LANGESTEEG
Het gebied Langesteeg heet
doorgaans „het gebied ten zui
den van de Schoolsteegbosjes".
Wanneer de uitbreiding van
Leusden in die richting gaat, dan
kan gedacht worden aan een ge
bied dat begrensd wordt door de
Schoolsteegbosjes, de Hamers-
veldse Wetering, de scheidings
lijn in de verkaveling tussen Ha-
mersveld en Leusbroek, en de
Hamersveldseweg. Dat gebied
heeft een capaciteit van zo'n
1800 woningen en zou dus voor
vele jaren ruimte bieden voor de
Leusdense woningbehoefte Be
staat er ook nog de mogelijkheid
om in verdere toekomst het ge
bied tussen de Hamersveldse
Wetering en het Valleikanaal te
bebouwen, waarvan de geschat
te capaciteit ruim vijfhonderd
woningen bedraagt.
Een zeer groot probleem bij
uitbreiding van Leusden in zui
delijke richting wordt gevormd
door de Schoolsteegbosjes. Zo
als bekend is dit gebied door de
staatssecretaris van CRM voor
lopig aangewezen als be
schermd natuurmonument. Inde
loop van dit jaar kan die voorlopi
ge aanwijzing gevolgd worden
door een definitieve, hetgeen
grote gevolgen heeft voor de
bosjes zelf en de naastgelegen
gebieden.
Voorlopig doen de adviseurs
alsof er niets aan de hand is Ze
wijzen erop dat de verbinding
tussen Leusden-centrum en het
mogelijke uitbreidingsgebied in
het Zuiden gevormd wordt door
een vrij smalle corridortussen de
Schoolsteegbosjes aan de ene
kant en het bedrijventerrein
Paardenmaat aan de andere
kant Daar zou verandering in
moeten komen. „De meest aan
gewezen verbindingszóne is wel
een circa 200 meter brede strook
ten oosten van de Hamersveldse
weg", aldus het verslag. Dan kom
je dus wel in de Schoolsteegbos
jes. maar volgens de adviseurs is
daar weinig bezwaar tegen, om
dat dat stuk van de bosjes toch
niet het meest waardevolle is.
Het fraaiste gebied ligt aan de
kant van de Liniedijk, het stuk
aan de Hamersveldseweg is in
feite al vrij gecultiveerd, zo mel
den de adviseurs.
De mensen van Arnhem zou
den de Centrumweg in zuidelijke
richting willen doortrekken,
wanneer de keuze op dit alterna
tief valt. Die doorgetrokken Cen
trumweg zou dan de voornaam
ste verbinding voor auto's met
het uitbreidingsplan moeten
worden, terwijl de Hamersveld
seweg als langzaamverkeersrou-
te zijn landelijke karakter zou
kunnen behouden, zo menen de
adviseurs, die verder stellen:
„Bij doortrekking van de Cen
trumweg naar het zuiden ont
staan ook bouwmogelijkheden
tussen deze weg en de Hamers
veldseweg tussen de erven van
bestaande huizen ligt nog vrij
veel ruimte, die diverse functies
kan krijgen. Naast woningbouw
valt in de eerste plaats te denken
aan voorzieningen zowel be
bouwde als onbebouwde (met
een parkkarakter): maar tussen
het groen kunnen ook enige
werkterreinen in de vorm van
kantoren gebouwd worden. Op
deze wijze kan een gemengde
zone ontstaan die logisch aan
sluit bij Hamershof. De doorge
trokken Centrumweg kan funge
ren als scheiding tussen inten
sief gebruik in het gebied ten
wensten ervan en minder inten
sief gebruik ten oosten ervan. Dit
rustiger gebied wordt dan een
bufferzone ten opzichte van de
Schoolsteegbosjes met mogelijk
enig recreatief gebruik, maar
vooral een agrarische functie.
Het behoud van één of twee
boerderijen in dat gebied is dan
ook aan te bevelen."
5. GEBIED TABAKSTEEG
Het gebied Tabaksteeg is be
ter bekend als de Pon-driehoek
Dit gebied is met name op aan
drang van de linkse partijen in de
gemeenteraad in beeld geko
men, maar de adviseurs zien het
niet zitten De capaciteit van het
gebied is slechts toereikend voor
vier vijf jaar, je bewerkstelligt er
geen echte verbinding tussen
Zuid en Centrum mee. Maanweg
en spoorwegovergang worden
zwaarder belast en bovendien zit
je met gigantische kosten ten
gevolge van de uitkoop van
Koepon
6. GEBIED TEN WESTEN
VAN DE GROENE ZOOM
Eveneens vanuit de raad kwam
in november de gedachte om ook
het gebied ten westen van de
Groene Zoom als mogelijk uit
breidingsgebied te bezien Dat
hebben de onderzoekers van het
Adviesburo Arnhem echter niet
gedaan. Zij schrijven
Ten westen van de Groene
Zoom zijn terreinen te vinden die
bebouwd zouden kunnen wor
den. Er moet dan wel ten opzich
te van de bestaande bebouwing
en voorzieningen de barrière van
de drukke Groene Zoom en
Maaffweg overwonnen worden,
nog versterkt door het langge
rekte Burgemeester Buining-
park. Het gebied dat daar achter
ligt is bovendien sterk versnip
perd, en wel door een aantal
bos-en natuurgebieden (Heili
genberg, Lokhorst) maar ook
door Heiligenbergerweg, spoor
lijn en Heiligenbergerbeek, met
als gevolg dat voor bebouwing
een aantal vrij kleine terreinen
zonder samenhang overblijven
Bovendien is diverse malen in
het verleden .de politieke wens
naar een landelijke zone te
ten van Leusden uitgesp
Op grond van deze oven
gen is er van afgezien deb
wingsmogelijkheden van<
bied nader te onderzoekei
7. GEBIED TEN OOST
VAN HET VALLEIKANj
Opvallend is dat in hetv
vervolgens wel het gebie
oosten van het Valleikana
de orde komt. Daar hee
mand om gevraagd en sed
oorspronkelijke tweede fat
geldt dit gebied als
spreekbaar", wanneer hi
woningbouw gaat. Toch
delen de onderzoekers hi
het dat ze tot de conclusiek
dat het gebied niet als
voor bebouwing in aanm
komt. De verkeersafwik
zou geheel via de Asschatti
moeten lopen, waardoor jej
erg grote uitbreiding ten
van het Valleikanaal kunt rt
ren.
vervolg op pagina 5
LEUSDEN De werk$ll€
Milieu-educatie vergacierac
donderdag 28 januari in de«^
missiekamer van het oud
meentehuis aan de Burgei
ter De Beaufortweg. Aai
20.00 uur. h
De agenda vermeldt de volg"1
punten:
1. Informatieuitwisseling
Bijenteeltvereniging i
het nieuwe schoolpro;L
ma Mij
2. Notulen van 17 dece-
.1981
3 Ingekomen stukken
4 Coordinatieteam verc
ring
5 Schoolprogramma
6. Boomfeestdag
7. Materiaal paddentrek I
8 Weggooi-olie - publiJKj
enzovoort Q|
9. Inspraakwinkel
10 Militaire oefenterreinei
11. Schoolsteegbosjes
12 Termijnschema
13 Straatnamenboekje 1
14 Rondvraag
Plannen worden veel beter,
mooier, leuker wanneer de
plaatselijke overheid zich bij
het opstellen er van laat advi
seren door deskundigen. Dat
moet althans de reden zijn,
waarom gemeentes over
gaan tot het inroepen van
deskundige hulp. Niet zo leuk
Is het dat het altijd zoveel
geld kost. Nog veel minder
leuk wordt het, wanneer de
uitkomsten van het weten
schappelijk onderzoek en het
daarop gebaseerde advies je
niet welgevallig blijken te
zijn.
In Leusden springen de
laatste tijd twee plannen in
het oog, die met behulp van
externe deskundigen worden
gemaakt: het Verkeersplan
en het Structuurplan. In het
kader van het eerstgenoem
de plan hebben ingenieurs
van raadgever DHV weten
schappelijk vastgesteld dat
het in de zon prettiger lletsen
is dan In de regen en dat het
afleggen van een alstand van
vijfhonderd meter doorgaans
minder moeite kost dan het
afleggen van een afstand van
duizend meter. Geen conclu
sies, waar iemand zich snel
een buil aan zal vallen. Bo
vendien blijven de kosten van
het advies enigzins binnen de
perken.
Bij het structuurplan ligt
dat duidelijk anders. Niet al
leen zijn de kosten aanzien
lijk tot nog toe is er In deze
barre tijden door het ge
meentebestuur al 1,2 miljoen
gulden aan de opstelling van
het structuurplan besteed
de uitkomsten tot nog toe
blijken ook noa eens niet le
dereen welgevallig te zijn.
Dat structuurplan moet
aangeven, wat er met Leus
den gaat gebeuren, wanneer
de Tweede Fase Is afgerond.
In hoofdzaak gaat het om
twee vragen: hoeveel groter
moet Leusden nog groeien?
En: waar moet die verdere
uitbreiding gesitueerd wor
den?
Die vragen kun je vanuit
uitgangspunten beantwoor
den. Je kan de kwestie „terl-
torlaal" benaderen. Dat kijk je
naar de plattegrond van
Leusden en stelt in gezamen
lijk overleg vast, welk gebied
of welke gebieden je nog
voor bebouwing wilt gebrui
ken. Vervolgens reken je uit
hoeveel hulzen daar dan zou
den kunnen staan en van
daaruit kom je bij je verdere
uitgroei In aantal Inwoners
uit.
Je kunt ook aan de andere
kant beginnen. Je kiest een
bevolkingsontwikkellngsmo-
del, dat je je tot taak stelt.
Bijvoorbeeld: het opvangen
van alle woningzoekenden In
de provincie Utrecht. Dan re
ken je uit hoeveel huizen
daarvoor nodig zijn, hoeveel
grond vervolgens. En dan kijk
je op de kaart van Leusden,
waar je het vereiste aantal
hectares kunt vinden.
De trouwe volgers van de
structuurplanprocedure we
ten, dat de gemeente voor de
tweede methode heelt geko
zen. De bevolkingsontwikke
ling is de basis. Meer precies,
zoals In juni vorig jaar door
de gemeenteraad werd vast
gesteld, Is het bouwen voor
eigen behoefte het uitgangs
punt. Aanvankelijk leefden er
Ideeën om wellicht meer te
doen dan alleen bouwen ten
behoeve de eigen bevol
kingsgroei. Zou je bijvoor
beeld niet zoveel woningen
moeten bouwen als er nodig
zijn om het voorzlenlngen-
pell, Incluis een nog te reali
seren warenhuis, op peil te
houden? Zulke gedachten
verdwenen evenals Ideeën
over 60 of 70% werkgelegen
heid binnen de gemeente
voor de eigen bevolking, al
ras onder tafel, toen Advies
buro Arnhem had berekend,
wat dat in het vereiste aantal
hectaren zou betekenen. Al
leen bouwen voor natuurlijke
aanwas, terwijl voor 50% van
de Inwoners werkgelegen
heid In het dorp moet zijn,
vergt voor de |aren 1985-1995
niet minder dan 144 hectares.
Met die getallen kwamen
de deskundigen in november
vorig Jaar op de proppen en
het was voor de gemeente
raad echt even schrikken. De
reacties waren navenant. In
de eerste plaats werd oude
gewoonte de boodschap
per op de kwaliteit van het
nieuws aangekeken. De be
cijferingen van het advlesbu
ro werden heftig aangeval
len. Dat kon toch nooit zoveel
wezen. Zou die gezinsver
dunning echt wel zo hard
gaan? Konden er nou echt
niet meer hulzen op één hec
tare? Had je nou echt zoveel
vlerkante meters voor één ar
beidsplaats nodig? Enzo
voort.
Maar de raadsleden gingen
nog verder. De resultaten van
het onderzoek waarvoor
de raad dus zelf de uitgangs
punten heeft geformuleerd
waren zelfs dermate onwel
gevallig, dat zonder blikken
of blozen de eerder geformu
leerde uitgangspunten over
boord gezet werden. Niet lan
ger werd er gedacht vanuit
een bevolklngsontwlkkellngs
model, maar plotseling kwa
men woordvoerders van de
verschillende fracties met
duidelijke territoriale uit
gangspunten op de proppen.
Het gebied 't Vliet en niet
meer. Of 't Vliet en nog een
beetje. Of 't Vliet en de Pon
driehoek.
Evelien Blom verwoordde
het duidelijkst, wat er aan de
hand was: „gevoelsmatig"
vond haar fractie het door
advlesburo Arnhem becijfer
de te veel van het goede.
Gevoelsmatig. Niet langer
was het de Wetenschap, die
denken en doen bepaalde,
maar het gevoel. Waarschijn
lijk het gevoel van: we kun
nen toch niet van Stouten
burg tot aan de Leusbroeker-
weg de boel gaan volbouwen.
Het zal niet de eerste keer
zijn dat er In de politiek meer
op basis van gevoelens dan
op grond van rationele argu
menten dingen gedaan wor
den, beslissingen genomen
worden. Het Is jammer dat de
jongens van Arnhem die psy
chologie van de reacties op
hun novemberrapportage
niet beter gezien hebben.
Misschien Is de raad te zeer
op hun wetenschappelijke
edele delen gaan staan. Mis
schien ontbreekt hen die
feeling gewoon, hetgeen een
tekortkoming zou zijn. In le
der geval strijkt hun rappor
tage van deze maand het
tweede tussentijds verslag
wel zo verschrikkelijk tegen
de haren van de raadsleden
In, dat je er koud van wordt.
Onverbloemd het zuiden
aanbevelen, terwl|l de raad
toch In eerste Instantie naar
het noorden wil. Onze cijfers
zijn juist, uw suggesties zijn
onbruikbaar, u houdt zich
niet aan de procedure, kort
om: wij hebben gelijk. Zo'n
optreden van de adviseurs
kan makkelijk lelden tot een
recalcitrantie van de zijde van
de raadsleden In desfeervan:
we zullen wel eens even laten
zien wie hier de baas is. Zegt
Arnhem, dat naar het zuiden
moeten, dan gaan we dus
naar het noorden. Duidelijk
verstaanbaar zei dinsdag
avond In de extra vergade
ring van de raadscommissie
ruimtelijke ordening: „Ik
word doodziek van die lui".
Bedoeld werden de Arnhem
se adviseurs.
Waarmee niet gezegd Is,
dat de Advlesburo Arnhem
het volslagen bij het verkeer
de eind heeft. Wanneer de
raad vast houdt aan zijn uit
gangspunt dat de natuurlijke
aanwas aan hulzen geholpen
moet worden, dan zou het
best eens zo kunnen zijn, dat
uitbreiding ten zuiden van de
Schoolsteegbosjes even
afgezien van eventuele pro
blemen ten aanzien van dit
natuurmonument l.o. de
aangewezen lokatle Is. Dat
gebied heeft In elk geval min
der negatieve kanten dan alle
andere alternatieven.
Maar als de raad nou ge
woon niet aan een uitbrei
ding van die omvang wil be
ginnen? Dat ze dus gewoon
van het eerder Ingenomen
standpunt afstappen en nog
slechts een beperkt gebied
willen volbouwen, wat dan?
Dan moeten de raadsleden In
leder geval de konsekwenties
daarvan duidell|k onder ogen
zien en ze hardop durven ver
tellen. Het betekent namelijk
dat je na een be|>erkt aantal
laren na 1985 de deur ge
woon op slot doet. Dat je
tegen woningzoekenden
vanuit |e eigen bevolking
zegt: probeer maar In Amers
foort aan een huls te komen
of wacht tot oma doodgaat en
|e haar huls kunt overnemen.
Of spaar maar net zo lang
door tot je een huls kunt ko
pen In plaats van er nu een te
willen huren. Wellicht dat een
wethouder van D'66 bereid
gevonden kan worden om
deze boodschap voortdu
rend aan bezoekers van zijn
spreekuur over te brengen.
ACHTERUITGANG
Het moeilijke Is, dat je In
het bovenstaande een plei
dooi voor ongebreidelde uit
breiding van het dorp zou
kunnen lezen. Waar je bij
voorbeeld nog wat „stil-
stand-ls-achteruitgang" mo
tleven (teruglopend voorzle-
nlngennivo, teruglopend
aantal inwoners) aan toe kan
voegen. Dat Is niet de bedoe
ling en het lijkt me dan ook
onontkoombaar, dat je toch
weer naar de kaart van Leus
den gaat kijken en zegt: tot
hier en niet verder, waarbij de
mate van verdergaan uiter
aard een politieke keuze Is.
Betekent dat dan, dat er
aan de structuurplanproce
dure wat schort? Ik vrees van
wel. Zo'n procedure Is prach
tig, wanneer je Inderdaad be
schikt over een ruime hoe
veelheid potentieel uitbrei
dingsgebied en het ook tevo
ren vaststaat, dat ledereen
aan de uitvoering van de uit
gangspunten wil meewerken.
In Leusden is dat dus duide
lijk niet het geval en dan func
tioneert een structuurplan
volgens de methode-Arnhem
veel minder. Natuurlijk heeft
het ruim één miljoen kosten
de project het een en ander
opgeleverd. We zijn nu ge
heel geïnformeerd over het
abiotisch patroon van het
weiland van de heer Jansen
en ook over het aantal zeven
tienjarigen in 1993 hoeft nie
mand ons Iets meer wijs te
maken. Dat is allemaal prach
tig materiaal om beantwoor
ding van de twee kernvragen
(hoeveel nog uitbreiden en
waar) beter mogelijk te ma
ken. Maar als je aan de uit
komsten er van om gevoels
matige of politieke redenen
niet aan wil, dan doe je er t{!|
verschrikkelijk weinig mtgv
Dan is het eenvoudiger
goedkoper om de gevoele^
In de verschillende fracl»
eens te peilen, medewerk?^
van de dienst gemeentewi^,
ken naar de kaart te laky,
kijken en vervolgens rrev
voorstellen te komen. H>:
verschil is dan natuurlijk,
een en ander niet geprodfl
ceerd is door Deskundige^
hetgeen het Gezag van fy'
verhaal zou verminderen. H5I
nu via Arnhem aangeschaft!
gezag is echter wel erg dut
De vraag is daarom zeker g
rechtvaardigd of we dew
procedure nog wel verdj
moeten afwerken. Alvorefi
daar een beslissing over^
nemen zal de gemeenterad-
zich duidelijk moeten lalt
informeren over wat er in A
vijfde en zesde fase van kit
procedure nog staat te 9 j
beuren en over de vraag
hoeverre het achterwege b j
ten van die fasen de waar^
van het eerder geproducei
de zou doen verminderd
Maar we hadden er op de:va
manier nooit aan moeten bs
ginnen. L
Marnix Kreyr^Jj
- Het tot nog toe zichtbare resultaat van de structuurplanprocedure
