AC GEEFT EEN BUFFETFESTIJN.
CMm enm(wf>Sy) els van dijk maakt marionetten
„Ik zou willen dat mensen worden
gestimuleerd door mijn verhaal'
flktie voor gemeenschapsruimte Joodse gemeente
Kollekte Kinder
bescherming
Zaterdag bazar
in 't Hamersveld
A';rdCd°°™™«™k,. UITEN TOCH EEN BEETJE THUIS.
DONDERDAG 25 MAART 1982
plaatselijk nieuws
deren behoefte aan persoonlijke
aandacht. Bovendien missen zij zo
vaak die extraatjes, die in een nor
maal gezin heel gewoon zijn. zoals
de vervanging van een gestolen
fiets, de eerste inrichting van een
eigen vakantie, een aanvulling op
een leuke vakantie Dit soort uitga
ven. die toch echt aan het geluk van
een kind kunnen bijdragen worden
niet volledig door overheidssubsi
die gedekt.
Daar begint de steun van Sa-
kor en met behulp van uw bijdra
ge in de kollektebus kunnen vele
kinderen wat gelukkiger ge
maakt worden. Wie de jeugd
helpt, biedt haar toekomst!
Kollektanten - vooral in de wij
ken Akkerhoeve, Hamershof en
Stijgbeugel - kunnen zich opge
ven bij mevrouw N. Ridderbos.
Rietspinner 13, telefoon 945508.
„Gezellig smullen en swingen" voor f29,50 p.p.
Wij willen u graag ouderwets onthalen. Van 19 februari t/m 10 april staat er elke vrijdag en zaterdagavond
een grandioos buffet gereed van warme en koude schotels, waaronder zalmforel, kipfilet hawaï, paté's,
gesneden ossehaas in stroganoffsaus, garnalensalade, etc. etc. Dit alles vooraf
gegaan door een hartig voorgerecht. Onbeperkt smullen en genieten van de
muzikale omlijsting door organist nECTIUinHUT
Wim Bos (Dranken normale prijs). Kt) I AU KAN I
AC Restaurant Oud-Leusden
Vlooswijkseweg t. E8 Amersfoort- Moarn Amersfoort-Zwolle.
Tel. 033-14098.
Wi
1^1
door
Leoni Merts
LEUSDEN -„Vla mijn hobby
doe ik een heleboel kontak
ten op. Ik krijg vaak heel leu
ke reakties van mensen op
dedingen die ik maak. Laatst
was ik in Amersfoort in een
dierenwinkel omdat ik vis
sersgaren nodig had. Toen
het de mensen duidelijk was
waarvoor ik het nodig had,
gingen ze er heel enthou
siast achterheen. Ik zou wel
willen dat mensen in Leus
den gestimuleerd worden
door mijn verhaal om ook
sens te proberen iets met
hun handen te gaan doen.
Toen ik nog in een hand
werkwinkel hier in Zuid
werkte heb ik gemerkt dat de
eenzaamheid hier groot is.
Vla een hobby zouden die
mensen samen iets kunnen
doen. Een akkommodatie
waarin men daarmee bezig
kan zijn is daarom in Zuid zo
belangrijk. Er gebeurt hier
nu wel van alles, maar het
moet allemaal bij de mensen
thuis. Je hebt dan de ruimte
vaak niet en het is bovendien
vervelend om de hele tijd al-
'es op te moeten ruimen."
Els van Dijk maakt marionet
ten. Zij heeft voor haar hob
by de beschikking over een
kamer die is vrijgekomen
toen de oudste zoon het huis
uitging.
SCHOFFIE
Ze is altijd al bezig geweest
met het maken van allerlei din
gen. Zij wilde altijd alles probe
ren. ,,Dat werd van huis uit ook
gestimuleerd Ik kom uit een
gezin met negen kinderen In
de eikeltijd maakten we pop
pen van eikels, met houtjes en
zo. We kleedden ze zelfs aan.
Ik ben met marionetten begon
nen naar aanleiding van een
marionet die mijn broer ge
maakt had Dat was een hele
leuke Het grappige was ook
om te zien dat als mijn broer
vroeg aan zijn zoontje om zijn
speelgoed op te ruimen - bij
voorbeeld - en die wilde niet
gehoorzamen. Mijn broer
vroeg hetzelfde dan via de pop
en dan rende het zoontje om te
doen wat hem gevraagd was
Toen ik die pop gezien had wil
de ik er ook eens een proberen
te maken. Ik heb wel eerst een
boekje gehaald om te kijken
hoe ik dan te werk moest gaan
Dat schoffie was de eerste pop
die ik maakte Els pakt een
guitig uitziende pop, die ge
kleed gaat in een ruitjesbloes
en een versleten spijkerbroek
Een pet tooit zijn warrige pruik.
Geen slecht begin, die pop
heeft een heel sprekend uiter
lijk. De hond van de familie Van
Dijk deelt die mening Als zijn
bazin het schoffie laat lopen,
begint het dier zenuwachtig
heen en weer te trippelen. „Ze
is bang voor de poppen", zegt
Els. bijna ten overvloede
GEZELSCHAP
Het schoffie woont niet als eni
ge het gesprek bij Ook een
Prins Carnaval en een deftige
dame volgen het gesprek op
de voet. Later krijgen we gezel
schap van een meer dan een
meter hoge struisvogel. Hoe
komt Els aan de ideeën voor
deze poppen?
„Het is de stof die de pop be
paalt Ik koop stofjes maar krijg
van anderen ook wel stofjes.
Op die manier krijg ik vaak ook
aparte. Als ik zo n stofje zie
dan weet ik „dat moet het wor
den". Toen ik de stoffen zag
die ik voor het schoffie gebrui
ken zou wist ik dat ik er niets
anders van kon maken dan
een schoffie Als ik eenmaal
een idee heb wat ik moet ma
ken dan laat het me ook niet
meer met rust Ik moet ze dan
maken. Ik slaap er niet van"
..Als je dan aan de slag gaat.
waar begin je dan mee
„Met de kop Van papier ma-
ché vorm ik het hoofd. Dat is
een licht materiaal, dat wel no
dig is bij een marionet. Anders
wordt het hoofd al gauw te
zwaar om te kunnen bewe
gen." Het hoofd wordt vrij los
jes aan de romp bevestigd Dat
is wel noodzakelijk om de men
selijke hoofdbewegingen te
kunnen maken Het hoofd kan
dan ook met een grote mate
van vrijheid ronddraaien op het
ronde stuk hout dat de romp
vormt Een romp die een stuk
simpeler is dan ik me had voor
gesteld.
„Ik koop af en toe restjes hout
Daaruit zaag ik de romp Mijn
zoon doet dat ook wel voor me
Aan materiaalkosten ben je
echt niet zoveel kwijt bij het
maken van marionetten
STRUISVOGEL
„De pop „groeit" terwijl je
werkt. Ik maak kleding die uit
kan, zodat ze gewassen kan
worden. Om soepele bewegin
gen te kunnen maken is het
wel nodig dat de kleding ruim
zit. Het bevestigen van de dra
den is het meeste werk. leder
een helpt hier dan ook een
handje mee. De draden moe
ten op de juiste plaats beves
tigd worden, ze mogen niet in
de war raken, en ze moeten
precies de juiste lengte heb
ben niet te lang of te kort. Het
kan een vervelend karwei zijn,
maar ineens loopt 't. Het kan
weken duren voor een pop
klaar is Ik vind het maken van
marionetten daarom ook zo
fascinerend
Om het schoffie. Prins carna
val en de deftige dame tot le
ven te laten komen moet men
zo n acht draden bespelen De
struisvogel luistert echter al
naar vier draden. „De struisvo
gel maak ik echt voor kinderen,
Hij is gemakkelijk te bespelen
doordat hij weinig draden
heeftHet is een leuk dier dat
kinderen vast aanspreekt Zijn
hele lijf bestaat uit piepschuim-
bollen die met paarse wol om-
haakt zijn.
Geef je ook wel een marionet-
tenvoorstelling met je poppen 9
„De poppen worden door ie
dereen in huis regelmatig
opgepakt om ze te laten lo
pen. Ook mensen die hier op
bezoek komen grijpen er
naar. Maar ik maak er nooit
een marionettenspel mee,
nee. Ik weet ook weinig van
de achtergrond van het ma
rionettenspel. Wel weet ik
dat het een heel oud spel is.
Ik maak de poppen niet voor
het spel, maar in de eerste
plaats omdat ik marionetten
wil maken."
STIMULEREN
Zijn er sinds je het Schoffie als
eerste pop hebt gemaakt toch
wel dingen aan te wijzen waar
uit blijkt dat je een bepaalde
techniek aan het ontwikkelen
bent Of dat je je aan wat moei
lijker poppen waagt?
„Ja. Samen met mijn oudste
zoon ben ik aan het uitdenken
hoe we een scharnierende
mond kunnen gaan maken in
het hoofd van de poppen. Dat
zou de poppen een nog leven
diger uiterlijk geven. Je moet
dan gaan zagen en met fijne
boortjes werken, zodat je dra
den kunt bevestigen om de ka
ken te laten bewegen Mijn
zoon leek nu een idee te heb
ben hoe hij dat moest doen
Waar gaan de poppen naar toe
als ze klaar zijn. Deze vier zijn
eigenlijk de enige speelklare
poppen die ik zo zie?
„Ik geef ze meestal weg Dat
vinden mijn man en kinderen
soms wel zonde. Dat was ook
het geval met een clown die ik
tijdens Hobbieskoop verkocht
heb aan iemand die er hele
maal weg van was. Ik weet niet
eens aan wie ik die pop ver
kocht heb Het is de enige die
ik ooit van de hand heb ge
daan
Els van Dijk is wel eens ge
vraagd om haar kennis op
anderen over te dragen.
Els van Dijk met het schoffie. Prins carnaval en het oude dametje
maar ze heeft geen tijd om
daaraan te beginnen in ver
band met de kinderen en
haar werk op een kantoor in
Leusden-centrum. Maar ze
doet af en toe wel mee aan
tentoonstellingen en wed
strijden?
„Ook niet. Ik heb meegedaan
aan Hobieskoop omdat het
me wel leuk leek anderen
wat over mijn hobby te ver
tellen en de mensen stimule
ren het ook eens te proberen
en zich aan te sluiten bij iets
wat ze ligt."
AMERSFOORT- LEUSDEN - Deze
tok gaat in Amesfoort en Leusden
n aktie van start ten bate van de
lancierlng van het gemeen-
jiapshuis van de Joodse ge
ënte in Amersfoort.
Voor deze Joodse gemeenschap,
lartoe behalve Amersfoort ook
arn, Soest, Nijkerk en Barneveld be-
„en, was het sedert het eind van de
gede wereldoorlog niet eenvoudig
i van de grond te komen. De Joden,
(overgebleven waren, waren als héél
jiigen overgebleven van héél velen,
mtallen jaren overheerste (ook) in
iersfoort het gevoel dat overblijven,
jhad niet mogen zijn. Tientallen jaren
evheerste óók bij die weinige overblij
ven het gevoel, wij zijn de hek
sluiters Wij beeindigen de Joodse
meenschap Het was heel moeilijk
lènders dan in conserverende zin als
Vse gemeente op te treden Maar
es 6 m beweging, en zo vond er na
ér veel jaren ook een verjonging
,ats m de Joodse gemeente in
iersfoort Op basis van dit verander-
ievensgevoel kwam toen al spoedig
I gemis tot uiting van een adekwate
mte voor aktiviteiten. Daar besloot
en iets aan te gaan doen. Op het „Ei-
incf van de 255 jaar oude Synagoge
sen de Kortegracht, Muurhuizen en
Torieringensteeg bezat de Joodse
gemeente een tweetal vervallen pand
jes. die niet geschikt waren voor bewo
ning Het ene was ooit een schooltje.
Architektenburo Van Hoogevest
maakte het plan voor een verbouwing.
Het handjevol leden van de Joodse
gemeente Amersfoort (101 eenheden
of 200 zielen, waartoe een aantal kin
deren onder de tien jaar behoort) gaf
sen bijdrage. Enkele fondsen konden
voor geringe bedragen worden aange
sproken. Toen de aanbesteding in de
krant werd bekend gemaakt, gaf één
persoon een aanzienlijke gift
FINANCIËLE DRUK
Maar de rest van de hypotheeklas-
ten. de hoge lasten, die jaarlijks terug
komen alsmede de nieuwe mogelijk
heid van het uitnodigen tot aktiviteiten
legt een zéér zware financiële druk op
de kleine Joodse gemeente.
Met waardering voor het initiatief van
de Raad van Kerken in Amersfoort (die
zijn leden opriep tot een solidariteitsak-
tie door bij te dragen aan de verbreiding
tot het Joodse gemeenschapshuis)
start een inwoonster van Leusden deze
week een nieuwe aktie. Waarmede zij
alle inwoners van Amersfoort en Leus
den wil bereiken, die niet door de ker
ken zijn benaderd.
Deze Leusdense, die niet met naam
DRUK GEBRUIK
LEUSDEN - In de week van 29
maart tot en met 4 april organi
seert Sakor de jaarlijkse nationa
le kollekte kinderbescherming.
Zij doet daarmee een beroep op
de steun van iedereen ten be
hoeve van particuliere instellin
gen voor kinderbescherming
van alle gezindten, die de zorg
hebben voor ruim 30.000 kinde
ren in ons land.
Het gaat hierbij om kinderen en
jeugdigen die door omstandighe
den buiten hun schuld, de echte
gezinssfeer moeten ontberen of
anderszins veel te kort komen. De
ze kinderen hebben meer dan an-
gauw synagogediensten De eerste
Azjkenazische Jood. afkomstig uit
Centraal- en Oost Europa, die in
Amersfoort poorter werd op 6 sep
tember 1669. was Eliaser Elias uit Bor-
culo. Deze joden staan aan het begin
van de Joodse gemeenschap in
Amersfoort, die al bijna 330 jaar oud is
mensen, die lid zijn doen regelmatig
mee aan de een of andere aktiviteit
Het zou verlichting voor de Joodse
gemeente betekenen, als bijdragen
worden overgemaakt op de Neder
landse Middenstandsbank, bank
nummer 652718442, bankgiro 28860,
ten gunste van: „Gemeen
schapshuis Joodse gemeente
Amersfoort."
en toenaam in de krant genoemd wil
worden, heeft de stellige overtuiging dat
vele medeburgers in Amersfoort en
Leusden een positieve bijdrage zullen
willen leveren aan deze Joodse ge
meenschap zo dichtbij huis Vooral om
dat zeer veel medeburgers nog altijd
kampen met verlammings- en
schuldgevoelens over èl datgene wat er
zich aan de Joden heeft kunnen vol
trekken vóór en tijdens de tweede we
reldoorlog.
Verontrust is de Leusdense over
groeiend antisemitisme In de wereld.
Jaloezie ten opzichte van de Joden,
die er altijd maar weer boven opko
men en zich telkens weer uit zéér be
narde omstandigheden weten te be
vrijden, Is daar niet vreemd aan. Nog
altijd heeft de mens niet kunnen le
ren om elke medemens met zijn
eigenaardigheden in zijn eigen
waarde te erkennen.
Dat synagogen opnieuw moeten
worden bewaakt door de politie, en
dat mensen niet zonder onrust naar
hun godsdienstoefening kunnen
gaan geeft deze Leusdense een in
tens triest gevoel.
TRADITIE
„De Joodse gemeente in Amers
foort." aldus zijn voorzitter M. M Brom,
„kent een vrij lange ongebroken tradi
tie." „Amersfoort", zo schrijft Simon
van Adelberg in zijn boekje „De Joden
van Amersfoort" (1977) „heeft de Jo
den nooit iets in de weg gelegd
(Hoewel er vanuit de bevolking wél ge
reageerd is). En daardoor hebben de
Joden er een rustig bestaan gehad
Amersfoort nam hiermee een uitzon
deringspositie in," schrijft van Adelberg
even verderop. „Want in de provincies
was er over het algemeen verzet tegen
de komst van de Joden Vooral van de
arme vluchtelingen uit Duitsland en
Polen De Nederlandse steden zagen
die opgejaagde en uitgeschudde men
sen niet graag komen.
Het besluit van Amersfoort om Joden
toe te laten, viel in de raadsvergadering
van 25 juli 1655. De eerste Joodse bur
gers waren vier Portugezen De Sefar
dische Joden, afkomstig uit landen ron
dom de Middellandse zee, hielden al
„Er wordt druk gebruik gemaakt van
de thans een jaar funktionerende ge
meenschapsruimte." vertelt Peter
Ritsma, die penningmeester van de
Joodse gemeente is. Op dinsdagavond
wordt er volwassenen edukatie gege
ven. Op zondag onderwijst men er de
kinderen. Op de sabbath wordt er na de
dienst koffie gedronken Met de Seider
(de huiselijke ceremoniën op de eerste
en tweede avond van Pasen) zullen er
zo n honderd mensen van de Seiderdis
genieten De Zionistenbond, de Vrou
wen Zionisten, de WIZO komen er veel
vuldig samen De ruimte wordt even
eens gebruikt voor recepties en fees
ten. „De eigen ruimte werkt aktiverend
en bundelend,aldus de heer Brom.
„En verstevigt de band met de Joodse
gemeenten in Utrecht en Bussum bij
voorbeeld. Typerend voor Amersfoort is
dat het percentage Joden groot is. dat
lid is van de Joodse gemeente De
LEUSDEN - Zaterdag 27 maarl
houden bewoners en personeel
van het bejaardencentrum t Ha
mersveld aan de Asschatterweg
een bazar en rommelmarkt De
openingstijden zijn van 9.45 tot
12.00 uur en van 13.30 tot 16 30
uur. De opbrengst komt dit keer ten
goede aan het Rode Kruis
1
