O
leu
II)
a
er
ki
,,We bedenken
liever een goed plan
dan een goede leus"
CDA streeft naar duidelijkheid
in zijn programma en hangt
er een prijskaartje aan
Verkiezingscampagne Rooie Vrouwen
VERKIEZINGSPROGRAMMA D'66
VRIJDAG 21 MEI 1982
plaatselijk nieuws
Vandaag besteden we in onze verkiezingsrubriek aandacht aan de programma's van
D'66 en CDA voor de komende gemeenteraadsverkiezingen op 2 juni a.s. Eerder gingen
het PvdA- en VVD-program door de mangel. Komende dinsdag komt als laatste de
combinatie GPV/ SGP aan de beurt. Gemeentebelangen, de partij van Herman Baaiman,
komt niet met een officieel verkiezingsprogramma uit.
LEUSDEN - „D'66 wil
macht en beslissingen naar
de burger toebrengen".
Van een democratische
partij verwacht je een der
gelijke uitspraak in het ge
meentelijk verkiezings
programma. In de inleiding
van het Leusdens program
wordt dan ook veelvuldig
over „mensen" gesproken:
handhaving en vergroting
van de ontplooiingsmoge
lijkheden van ieder mens,
een politiek waarin de men
selijke maat centraal staat,
emancipatie zegt iets over
de plaats van mensen in
onze gemeenschap, enzo
voorts.
Voor deze mensen heeft
D'66 Leusden een
verkiezingsprogramma ge
maakt, waarin deze partij
zegt liever een goed plan
dan een goede leus te be
denken. „Wij willen in dit
verkiezingsprogramma on
ze uitgangspunten duidelijk
uitwerken en konkreet aan
geven in welke richting D'66
oplossingen wil zoeken voor
de bestaande problemen
Met deze informatie blade
ren we het program in.
OPENBAARHEID VAN
BESTUUR: D'66 is van me
ning dat het democratische
functioneren van het gemeen
tebestuur kan worden bevor
derd door
- openbaar maken van de no
tulen van vergaderingen
van het college van B&W,
met waarborgen te bescher
ming van de privacy
- het in een vroegtijdig sta
dium openbaar maken van
nota's en beleidsnota's, die
door het college worden
voorgedragen aan de raad
- een zodanige planning van
inspreekavonden dat de be
woners van Leusden ruime
gelegenheid hebben om
aan die inspraak deel te ne
men
INSPRAAK: het scheppen
van voorwaarden om in
spraakprocedures ook tot echt
meedenken of meebeslissen
te laten leiden. Voor degene
die deelneemt aan de inspraak
moet duidelijk zijn in hoeverre
hij of zij de beslissing kan beïn
vloeden: gaat het om meeden
ken of om meebeslissen?
RUIMTELIJKE ORDE
NING: het ruimtelijk orde
ningsbeleid dient volgens D'66
gebaseerd te zijn op de vol
gende uitgangspunten
- een goede planologische
ordening op basis van een
zorgvuldig gebruik van de
beschikbare ruimte
- behoud van waardevolle na
tuurgebieden. landschap
pelijke elementen en cul
tuurhistorische waarden
- het beschermen van onver
vangbare gebouwen en
dorpsgezichten
- het bevorderen van een vei
lig en gezond leefklimaat
VOLKSHUISVESTING: er
moet meer dan tot nu toe wor
den gebouwd voor jongeren en
alleenstaanden. Dat betekent
meer twee- en driekamerwo
ningen dan nu worden gereali
seerd.
De mogelijkheid dient te
worden onderzocht om op ge
schikte plaatsen kavels in de
vrije sektor te laten bouwen
met meerdere studio's voor
kleine gezinnen.
MILIEU: uitgangspunt voor
D'66 is dat milieubeheer en
landschapsbescherming een
geheel moeten vormen, ten
einde de waardevolle gebie
den te behouden en de directe
leefomgeving van de burgers
met de nodige zorg in te rich
ten.
ENERGIE: het energiebeleid
moet gericht zijn op doelmatig
heid van het energiegebruik en
op verscheidenheid en duur
zaamheid van het energieaan
bod. D'66 is van mening, dat
de gemeente een aktievere rol
moet spelen in de ontwikkeling
en uitvoering van dit beleid.
D'66 is er voorstander van te
streven naar meer invloed van
de gemeente op de distributie
vap energie binnen die ge
meente.
WELZIJN: D'66 vindt dat het
welzijnsbeleid in Leusden zou
moeten berusten op de vol
gende uitgangspunten, die
overigens nauw met elkaar sa
menhangen:
- democratisering van het
welzijnsbeleid, dat wil zeg
gen zoveel mogelijk mede
zeggenschap van de men
sen voor wie het beleid is
bedoeld
- toegankelijkheid en bereik
baarheid van de welzijns
voorzieningen
- stimulering van de zelfwerk
zaamheid van mensen voor
die welzijnsvoorzieningen
die zij belangrijk vinden.
D'66 pleit verder voor een
jeugd-werkvoorzienings-
project, waardoor werkloze
jongeren met behoud van hun
uitkering aan het werk gehol
pen kunnen worden.
ONDERWIJS: bij veel scho
len loopt het aantal leerlingen
terug. De gemeente dient er
voor te waken dat de kwaliteit
van het onderwijs met name
voor zwakkere leerlingen, an
derstaligen en andere leerlin
gen in achterstandssituaties,
niet in gevaar komt.
Overblijfmogelijkheden op
school dienen onder goede
kondities gerealiseerd te wor
den Ook hier geldt dat eerst
van de ouders een bijdrage
naar draagkracht moet worden
gevraagd.
WERKGELEGENHEID: wil
het aantal arbeidsplaatsen in
Leusden gedurende de ko
mende jaren toenemen, dan
zal de gemeentelijke overheid
een actief beleid moeten voe
ren tot het aantrekken van be
drijven en instellingen. D'66
denkt dan aan bedrijven en in
stellingen die produkten voort
brengen van een hoog techno
logisch gehalte en/of hoog
waardige arbeidsplaatsen op
leveren.
WINKELBELEID: in het al
gemeen dient vestiging van
detailhandel op de industrie
terreinen niet te worden aan
gemoedigd Verder denkt
D'66. dat in wijken die ver van
de bestaande winkelcentra ge
legen zijn, buurtsteunpunten
moeten komen in de vorm van
dagwinkels voor de alledaagse
levensbehoeften.
FINANCIËN: D'66 pleit
voor een uitbreiding van de
aanbiedingsnota bij de begro
ting met een duidelijk overzicht
van de verwachte financiële
ontwikkelingen op wat langere
termijn.
De meerjarenbegroting
moet een duidelijker taakstel
lend karakter krijgen. Dit in ver
band met de beleidsplanning
en de kontrole daarop door de
gemeenteraad
D'66 pleit ervoor, dat de in
houdelijke financiële discus
sies worden geconcentreerd in
de betreffende raadscommis
sies
Bij elk nieuw beleidsvoorstel
moet duidelijk worden aange
geven hoe dit past in de meer
jarenbegroting van dat mo
ment een meer flexibele opzet
daarvan is voorwaarde voor
een slagvaardig beleid.
Dat waren dan enkele uit
gangspunten in het veertien
pagina's tellend
verkiezingsprogramma van
D'66 Leusden. Een program
dat nou niet uitblinkt door
heldere, krachtige beleids
voornemens. Het blijft ook
vaak steken in mooi om
schreven leuzen. De goede
plannen moeten wellicht
nog bedacht worden.
(CvL)
LEUSDEN - Het CDA-
verkiezingsprogramma
ziet er beduidend anders
uit dan vier jaar geleden.
Toen kwamen de chris
ten-democraten met een
lang en wollig verhaal,
waarin weinig concrete
punten te vinden waren.
Nu is dat precies anders
om. De programma-com
missie van het CDA heeft
getracht om zoveel mo
gelijk de wensen en ver
langens van het CDA per
sector in concrete punten
aan te geven. Per hoofd
stuk wordt eerst een
overzichtje van de stand
van zaken gegeven, ver
volgens een korte alge
mene beschouwing over
wat het CDA wil en ten
slotte een vertaling van
die verlangens in concre
te punten. ,,Dat hebben
we", aldus CDA-voorzit-
ter Dick Tigchelaar, „ge
daan voor de duidelijk
heid. Duidelijkheid voor
de kiezers vinden wij in
het programma het be
langrijkst en we dachten
er op deze manier aardig
in geslaagd te zijn duide
lijkheid te geven. Het is
dan wel geen spoorboek
je geworden, maar de sta
tions staan duidelijk aan
gegeven.''
Tigchelaar verhult niet
dat met name het schrij
ven van het eerste hoofd
stuk - dat over de ruimte
lijke ordening van Leus
den handelt - voor zijn
partij een hele klus is ge
weest. De voorstellen die
naangaande van de pro
grammacommissie zijn
onderwerp van uitvoerige
discussies geweest en
het hoofdstuk is zelfs een
keer helemaal opnieuw
geschreven. Want de ver
dere uitgroei van Leus
den is voor het CDA een
precair onderwerp, zoals
ook wel is gebleken uit de
opstelling van de CDA-
fractie bij de opstelling
van het structuurplan tot
nog toe. Uiteraard heb
ben de CDA-fracties en
de programma-commis
sie het standpunt in de
structuurplan-procedure
en de tekst van het pro
gramma zoveel mogelijk
op elkaar afgestemd.
RUIMTELIJKE ORDENING.
Twee punten zijn de basis
voor de CDA-gedachten over
dit onderwerp. In de eerste
plaats moet Leusden zijn lan
delijk karakter behouden;
daarnaast moeten - om het
woon-werk-verkeer terug te
dringen - zoveel mogelijk
Leusdenaren in deze gemeen
te werk kunnen vinden. In con-
creto leidt dat tot de volgende
CDA-opstelling:
- Leusden mag op 1 januari
1990 niet meer dan 9100
woningen omvatten;
- het CDA gaat er daarbij van
uit dat de bouw van 200 wo
ningen per jaar voldoende
zal zijn voor het opvangen
van de eigen behoefte;
- op iedere hectare uitbrei
dingsgebied moeten 25 wo
ningen gebouwd worden,
- een combinatie van boven
staande punten leidt tot de
conclusie, dat voor 1990
geen andere bouwlokaties
aan bod hoeven te komen
dan 't Ruige Velt, en het
CDA zal dan ook niet mee
werken aan het voor die tijd
in uitvoering nemen van an
dere bouwlokaties;
- Leusden mag aan het eind
van deze eeuw niet meer
dan 30 000 inwoners tellen.
Daarmee stelt het CDA zich,
strikt genomen, wat minder
soepel op dan in de tekst van
de keuzenota van het struc
tuurplan te lezen valt. Maar in
deze passage van het CDA-
programma komt de volgende,
niet onbelangrijke passage
voor: het aantal te bouwen wo
ningen - waarbij dus wordt uit
gegaan van 200 per jaar -
wordt telkens voor drie jaren
geraamd en ieder jaar bijge
steld op basis van de dan be
kende, concrete gegevens.
Maar als het vervolgens om
de plaats van de bebouwing
gaat is het CDA weer heel dui
delijk: .Slechts in uiterste
noodzaak wordt er na 1990 ten
zuiden van de Schoolsteeg
bosjes woningbouw gerali-
seerd."
Uiteraard doet het CDA ook
uitspraken over de soort be
bouwing in de uitbreidingsge
bieden van Leusden. Uiter
aard, omdat de CDA-fractie al
het hare heeft bijgedragen aan
de discussie overhoogbouw"
in het deelplan Claeverenblad/
Wildenburg. Na de term „ge
stapelde laagbouw" kan voor
taan ook het begrip „middel-
hoogbouw" in de discussie ge
hanteerd worden In het CDA-
programma staat namelijk
,.Het karakter van de nieuwe
bestemmingsplannen moet
worden aangepast aan het lan
delijke karakter van de omrin
gende gebieden. Daarbij is de
middelhoogbouw in beperkte
mate aanvaardbaar en wel tot
maximaal vijf bouwlagen nabij
het hoofdcentrum „Hamers-
hof"; verder zijn maximaal drie
bouwlagen aanvaardbaar in
een eventueel buurtsteunpunt
van de omliggende bestem-
mingsgebieden
WERKGELEGENHEID. De
paragrafen over werkgelegen
heid in het CDA-programma
blinken niet uit door duidelijk
heid. Het blijft bij enkele alge
mene opmerkingen zoals: „Bij
het vestigingbeleid moet ver
groting van het aantal arbeids
plaatsen in Leusden voorop
staan" en „Zo mogelijk moet
het aantal niet-agrarische ar
beidsplaatsen zó worden op
gevoerd, dat in 1990 50% van
de Leusdense beroepsbevol
king in onze gemeente werk
zaam kan zijn."
VERKEER. Het verkeer komt
er in het CDA-programma be
kaaid af. Er wordt onder dat
hoofdje alleen maar gemeld
dat „de aansluiting op Rijks
weg 28 moet worden gereali
seerd voordat de Tweede Fa
se geheel gereed is."
WELZIJN. Veel ruimte be
steedt het CDA in zijn pro
gramma aan de beleidsterrei
nen, die CDA-wethouder Gijs
van Woudenberg in zijn porte
feuille heeft: welzijn en onder
wijs Onder druk van de ver
slechterde financiële positie
ligt bij het CDA op het gebied
van welzijn de nadruk op het
vrijwilligerswerk, hoewel de
christen-democraten zich daar
overigens altijd al wel sterk
voor gemaakt hebben Bij het
vormings- en ontwikkelings
werk, dat zich volgens het CDA
in de eerste plaats moet rich
ten op mensen met een onder-
wijs-achterstand, staat er in
het programma bij voorbeeld
te lezen „Om het particulier
initiatief op dit terrein te stimu
leren moet een afzonderlijk
fonds worden gevormd waar
door eenmalige en/of experi
mentele aktiviteiten worden
mogelijk gemaakt
Ook bij het jeugd- en jonge
renwerk het accent op particu
lier initiatief „Kadervorming
van vrijwilligers op dit terrein
moet worden gestimuleerd en
ten volle gesubsidieerd, omdat
een goed toegerust kader één
van de belangrijkste voorwaar
den is voor een goede ont
plooiing."
Op het terrein van de ama
teuristische kunstbeoefening
pleit het CDA voor het in het
leven roepen van een overkoe
pelend adviesorgaan om een
zo goed mogelijke coördinatie
van alle aktiviteiten op dit ge
bied te verkrijgen. Onder het
hoofdje „samenlevingsvraag
stukken", waarin opvallend
veel aandacht aan emancipa
tiezaken wordt besteed, komt
het CDA met een reeks van
concrete doelstellingen. Daar
uit lichten wij
- De mogelijkheid tot overblij
ven van leerlingen op scho
len moet worden gereali
seerd,
- de vereniging Welzijn Oude
ren Leusden moet zoveel
mogelijk tegemoet geko
men worden in de realise
ring van een ontmoetings
centrum voor bejaarden;
- er moet een onder het be
heer van de Vrouwenraad
staand ontmoetingscentrum
voor vrouwen worden ge
realiseerd,
- de behoefte aan een so
ciaal-culturele accommoda
tie in Leusden-Zuid vraagt
om een spoedige oplossing,
- en het gemeentebestuur
moet zelf tenminste 5% van
haar arbeidsplaatsen be
schikbaar stellen voor ge
handicapten.
ONDERWIJS. Ook op onder
wijsterrein een lijstje van con
crete punten:
- Een optimaal voor het on
derwijs functionerende
schoolbegeleiding vanuit de
Onderwijs Begeleidings
Dienst Eemland is gewenst
- De schooltijden en vakan
ties moeten op elkaar wor
den afgestemd.
- De verkeersveiligheid van
de schoolkinderen moet
worden bevorderd onder
meer door veilige school-
routes, goed functionerende
verkeersbrigades en derge
lijke voorzieningen.
- Van de schoolgebouwen
dient een multi-functioneel
gebruik te worden gemaakt.
- Door de scholen moet a.
van rijkswege opgezette
ontwikkelingsprojecten wor
den deelgenomen
- Voor het opvangen van pie
ken in het leerlingenaanbod
moet een zo rechtvaardig
mogelijke toewijzing van
noodlokalen plaatsvinden
- De totstandkoming van vol
doende volwassenen-on
derwijs voor leden van cultu
rele minderheden en het
toekennen van faciliteiten
aan scholen met grote groe
pen leerlingen uit culturele
minderheden dient te wor
den bevorderd.
- Het gemeentebestuur
draagt er zorg voor dat op de
openbare scholen voldoen
de passend onderwijs aan
kinderen uit culturele min
derheden kan worden gebo
den.
SPORT. De lijn van zelfwerk
zaamheid en eigen initiatief
wordt ook bij de sport door het
CDA doorgetrokken. In het
programma wordt het als volgt
geformuleerd: „Het bewust
wordingsproces met betrek
king tot de eigen verantwoor
delijkheid van de sportbeoefe
naars voor de sportaccommo
datie dient te worden geacti
veerd". Bovendien wil het
CDA, in overleg met de sport
clubs. de accommodaties
meer beschikbaar stellen voor
mensen die buiten vereni
gingsverband sporten
ENERGIE. Een apart hoofd
stukje wijdt het CDA aan het
onderwerp „energie" Het
wordt een van de belangrijkste
problemen van onze tijd ge
noemd en het CDA ziet de vol
gende concrete mogelijkhe
den om een bijdrage te leveren
aan de oplossing van dat pro
bleem:
- Grote aandacht moet wor
den gegeven aan voorlich
ting aan elke gebruiker over
energiebesparing en de
daaraan verbonden finan
ciële voordelen.
- De gemeente gaat voor in
het zuinig zijn met energie.
Het actieve beleid ten aan
zien van de ontwikkeling
van stadsverwarming wordt
voortgezet.
- De tarieven van de energie
bedrijven zullen zo opge
bouwd moeten zijn, dat
energiebesparing wordt
aangemoedigd zonder dat
daardoor de tarieven voor
de particuliere gebruikers
onevenredig zullen stijgen.
- Bij groepering van bebou
wing moeten energiebe
schouwingen mee in over
weging worden genomen
COLLEGEVORMING. In het
hoofdstukje over algemene
bestuurszaken geeft het CDA
zijn gedachten weer over de
vorming van een college Uit
gangspunt is voor de christen
democraten dat de raadsfrac
ties gezamenlijk verantwoor
delijk zijn voor het bestuur en
het te voeren beleid. De kiezer
geeft door middel van de ver
kiezingsuitslag aan, aan welk
beleidsprogramma voor de ko
mende jaren de voorkeur
wordt gegeven Geen enkele
groepering, aldus het CDA,
mag bijvoorbaat in het overleg-
stadium met betrekking tot het
te voeren beleid worden uitge
sloten.
Die uitgangspunten resulteren
in de navolgende punten in het
programma
- Het eigen verkiezingspro
gramma zal voor het CDA
bepalend zijn voor de onder
handelingen welke na de
verkiezingen zullen worden
gevoerd met andere fracties
voor het zo snel mogelijk op
te stellen beleidsprogram
ma,
- in het beleidsprogramma
zullen zowel de punten
waarover overeenstemming
bestaat, als de punten waar
over geen overeenstem
ming wordt verkregen wor
den omschreven;
- de politieke verhoudingen
tussen de partijen die het
beleidsprogramma steunen
dienen zoveel mogelijk in de
samenstelling van het colle
ge tot uiting komen. En in die
laatste zin kun je dus lezen,
dat het CDA in principe voor
een afspiegelingscollege
voelt, maar niet tot elke prijs.
OPENBARE ORDE. In het
hoofdstuk over openbare orde.
veiligheid en hulpverlening
wijst het CDA er op dat de
overheid dient te waken tegen
uitholling van de democrati
sche rechtsorde, zowel van
buitenaf als van binnenuit.
Voor wat betreft bedreiging
van die rechtsorde door jonge
ren ziet het CDA de oplossing
in meer en beter jeugd- en jon
gerenwerk. In hetzelfde hoofd
stuk ook de vraag om een ram
penplan.
FINANCIËN. Een uitvoerig en
belangrijk hoofdstuk over het
onderwerp „Financiën" besluit
het CDA-programma. De
christen-democraten zijn te
recht van mening dat het onder
de huidige omstandigheden
nog minder dan vroeger pas
geeft om allerlei vrome wen
sen op papier te zetten, zonder
datje het hebt over de financië
le kant van de zaak.
In het financiëel beleid van
de gemeente, zoals dat door
het CDA gedacht wordt, zijn
een aantal kernpunten te on
derscheiden. Allereerst is dat
de gedachte, dat het werken
met sluitende meerjarenbe
grotingen de ruggegraat van
het beleid moet zijn. Daarover
legt het programma uit: „Dit
streven naar sluitende begro
tingen dwingt de gemeente on
der andere tot heroverwegen
van huidige taken op andere
terreinen, teneinde een finan
ciëel haalbaar beleid te kun
nen voeren. Het investerings
schema als onderdeel van de
meerjarenbegroting dient elk
jaar volledig ter discussie te
staan."
Een tweede hoofdlijn is wat
kan worden aangeduid als het
„profijtbeginsel" „Van de bur
gers mag een reële bijdrage
worden verlangd voor door de
gemeente geleverde dien
sten", zo zegt het CDA. Ten
derde geeft het programma
van de christen-democraten
aan, dat de gemeentelijke
overheid niet te veel taken
moet krijgen, die ook door de
burgers zelf verricht zouden
kunnen worden Daarbij gaat
het natuurlijk om het bij het
CDA hoog in het vaandel
staande „particulier initiatief"
Van belang is in dat verband
natuurlijk wat het CDA zegt
over het gemeentelijk subsi
diebeleid
- Subsidies dienen te passen
in het gemeentelijk subsi
diebeleid;
- subsidies dienen dwingend
getoetst te worden aan de
mate van het algemeen nut
en de werkelijke draag
kracht van de betrokkenen.
- bij toekenning van subsidies
kan op redelijke wijze een
beroep gedaan worden op
een hoge(re) mate van zelf
werkzaamheid en vrijwillig
heid.
En bij zo'n paragraaf zouden
wij dan toch graag duidelijker
aangegeven zien, wat we
moeten denken bij termen als
„passen in", „mate van alge
meen nut" en „redelijke wijze".
Waar het de inkomstenkant
van de gemeente betreft, komt
het CDA opnieuw terug op de
onroerend goedbelasting. Die
moet, zo meent het CDA, jaar
lijks bij de begrotingsbehande
ling ter discussie komen en
„het systeem van onroerend-
goedbelastmg in de agrarische
sector vraagt speciale herzie
ning Ook vindt het CDA dat
bij de berekening van de reini
gingsrechten meer rekening
moet worden gehouden met
grootte en samenstelling van
het gezin
Al met al is het CDA-pro
gramma wat de vorm betreft -
de inhoud moet iedere kiezer
zelf maar beoordelen - een
stuk beter dan dat van vier jaar
geleden. Met name het sa
menvatten van de na te stre
ven zaken in een aantal con
crete punten per onderwerp
betekent verduidelijking. Dat
zou toch het wezenskenmerk
van ieder programma moeten
zijn En ook de nadrukkelijke
link tussen alle onderwerpen
en het financiële hoofdstuk is
een goede zaak.
(M K.)
LEUSDEN - De Rooie
vrouwen van de PvdA start
ten afgelopen woensdag
hun verkiezingscampagne.
Op diverse plaatsen in Leus
den zoals bij de Heerd, de
Montessorischool, de biblio
theek en de H.B.O.V. zongen
zij liederen, begeleid door
een fluit en riepen de men
sen op om op een vrouw van
de PvdA te stemmen. Ge
kleed in rode patalon en
goed voorbereid voerden zij
verder wat sketches op en
deelden de Rooie vrouwen
folder rond.
Het publiek stond over het
algemeen positief tegenover
dit optreden en bleef vaak
staan luisteren en kijken. Kin
deren, met name bij de biblio
theek, bleken erg enthousiast
over deze speciale gebeurte
nis Voor hen was er klei, knip-
en plakmateriaal, stickers en
ballonnen om mee te spelen of
naar huis te nemen Boven het
standje met deze materialen
hing een bord „kinderopvang",
waarmee één van de aktiepun-
ten van de Rooie vrouwen en
de verdere PvdA bedoeld
werd.