VG>
Gratis
gotische
Kaars.
Open werkplaats voor kunstzinnige
aktiviteiten in 't Claeverenblad
,,Ik heb gelukkig niet meer, dat ik
elk theelepeltje ga rechtbuigen''
leusrten terwifc
Kees Vial gaat oud ideaal verwezenlijken
TARLIES VAN DER SPEK. EDELSMID
De vrouw in haar beroep (22)
Gulf. Actief voor u.
Ruimte, licht, warmte en
apparatuur voor
zes gulden per dagdeel
DONDERDAG 2 DECEMBER 1982
Achtervelds nieuws
door
Anco Mali
O
B.V. Autobedrijf Daan van de Kooy,
Stadsnng Hogeweg 45 3816 BM Amersloori
Persoonli|Ke bediening en service van 7 00 VA 00 uur
Guit en BK gas pompstation
Tevens inbouw van BK gasinstallaties
[Gulf]
Een begrip
voor Amersfoort
en omgeving:
zoiets dergelijks beginnen
Daarvoor zou de woning van
een ruime kelder moeten wor
den voorzien, maar van de ge
meente kreeg Vial voor die ver
bouwing geen toestemming
Vial: „We waren toen de bouw
val die het was al aan het op
knappen We woonden hier in
een caravan en toen we hoor
den dat die werkplaats er dus
niet kon komen, dachten we
we maken die verbouwing af
en dan zoeken we iets anders.
Maar ondertussen raakten we
dermate verliefd op dit plekje,
dat we er tot op heden toch
gebleven zijn
Midden volgend jaar gaan
Vial en de zijnen dan toch hun
schitterende stekje in de
Schoolsteegbosjes verlaten.
Want in de boerderij 't Claeve
renblad, die momenteel door
het bouwteam Leusden wordt
gerestaureerd, ziet Vial de mo
gelijkheid om dan uiteindelijk
toch zijn plan gestalte te ge
ven Hij heeft het monumenta
le pand gekocht. Naast het
woonhuis biedt 't Claeveren
blad op voormalige deel en
hooizolder een ruimte van on
geveer 250 vierkante meter
De begane grond wordt inge
richt voor keramiek, boetse
ren, hout- en metaalbewer
king, tekenen, schilderen, et
sen en fotografie De verdie
ping biedt ruimte voor weven,
spinnen, textiele werkvormen,
een bibliotheekje en een praat
tafel Ook zouden daar exposi
ties en projekties kunnen
plaatsvinden Volgens het idee
van Kees Vial worden de ruim
tes met de voor deze aktivitei
ten benodigde apparatuur in
gericht Vervolgens kan ieder
een die dat wil tegen een be
scheiden vergoeding - onge
veer 6,per dagdeel - in de
concurrent van Latent Talent
of de Hof worden Ik wil daar
een aanvulling op geven. In 't
Claeverenblad moeten de
deelnemers met. door en aan
elkaar leren. Een eigentijdse
benadering, leren in de ont
moeting met een ander."
De openwerkplaats, die een
unicum voor Nederland zal
werkplaats aan de slag. Maxi
maal kunnen er zo n vijftien tot
twintig mensen tegelijk aan het
werk zijn. Er zal voldoende
kastruimte zijn voor wie zijn
werkstuk of materiaal wil ach
terlaten om er de volgende
keer aan verder te gaan.
AANVULLING
Vial wil in principe niet dat er
lessen gegeven gaan worden
in het vrije atelier. ..Daarvoor,"
zegt hij, ..hebben de mensen al
mogelijkheden genoeg Kur-
sussen in Leusden. Amers
foort, Woudenberg. Maarsber-
gen, noem maar op. Ik wil geen
zijn, is bedoeld voor volwasse
nen die beeldend bezig willen
zijn in hun vrije tijd, semi-pro-
fessioneel of beroepsmatig.
Deelnemers kunnen er terecht
op de dagdelen, die ze zelf
vantevoren plannen De werk
plaats moet nagenoeg altijd
open zijn: zeven dagen per
week iedere morgen, middag
en avond De deelnemers dra
gen zelf de zorg voor de werk
plaats Cees Vial wil er zeker
niet voortdurend toezicht gaan
lopen houden.
„Stilletjes hoop ik", aldus
Vial, ..dat straks twee of drie
beroepsbeoefenaren of semfs
zullen neerstrijken in t Claeve
renblad: mensen die er vele
dagdelen per week zullen zijn
en als het ware een vaste stek
hebben Te denken valt aan
een etser, boetseerder, foto
graaf, schilder of keramist.
Maar daarom heen velen, die -
al hebben ze maar één dag
deel in de week tijd - er ook
behoeftê aan hebben hun we
reld te visualiseren door een
vorm van beeldend bezig zijn
Voor Kees Vial is het opzet
ten van de open werkplaats
zuiver de verwezenlijking van
een ideaal. Een liefhebberij,
die overigens wel in het ver
lengde van zijn beroepsmatige
aktiviteiten ligt. Vial is consu
lent beeldende vorming bij de
Onderwijs Begeleidingsdienst
in Amersfoort. In die funktie be
geleidt hij kunstzinnige proces
sen bij het lager onderwijs en
ook wel bij middelbare scho
len ,,lk ben dus" lacht Kees
Vial, „geen kunstenaar. Jullie
hebben in de krant gezet, dat
een kunstenaar belangstelling
had voor 't Claeverenblad,
vandaar dat ik daar even op
wijs. Maar ja, ook heel veel an
dere mensen beweren van
zichzelf „ik ben geen kunste
naar", terwijl ze vele uren per
week beeldend bezig zijn en
stoeien met materiaal en vech
ten met vele vormgevende as-
pekten Het is toch niet een di
ploma, dat bepaalt of je kun
stenaar bent of niet
Kees Vial: Ik wil geen concurrent van Latent Talent of de Hof worden
GEEN SUBSIDIE
De open werkplaats moet
zichzelf gaan bedruipen Als
de werkplaats redelijk bezet
gaat worden, dan moet dat vol
gens een door Kees Vial opge
maakte exploitatieopzet ook
kunnen Vial „Voor die zes
gulden per dagdeel bied ik
ruimte, warmte, licht en appa
ratuur, Dat kan voor dat bedrag
wanneer de werkplaats iedere
dag redelijk bezet is. Nee. er
komt geen subsidie aan te pas.
Ik ben niet zo erg subsidie-min-
ded Ik vind, dat als mensen
zoiets leuk vinden, dat het ge
woon zichzelf moet kunnen be
talen Als het met zou gaan
sluit ik liever de tent, dan dat ik
bij wie dan ook subsidie aan
zou vragen."
Het ligt in de bedoeling, dat
de open werkplaats 't Claeve
renblad volgend jaar septem
ber zijn deuren opent. De res
tauratie verloopt, mede dankzij
de enthousiaste inzet van de
leerlingbouwvakkers, zeer
voorspoedig In mei volgend
jaar wordt de uit 1603 dateren
de boerderij in herstelde glorie
opgeleverd De maanden tus
sen mei en september heeft de
nieuwe eigenaar van het ge
bouw dan gelegenheid om er
zelf in te trekken en de werk
plaats in te richten „En als het
dan zo ver is, dan nodig ik ie
dereen wel uit op een open dag
om een kijkje te komen ne
men", aldus Vial
met een andere edelsmid op te
pakken!
VRIJE VORMGEVING
De aspekten dat je én aan op
drachten werkt én aan vrije vorm
geving doet, vullen elkaar aan. Je
maakt een kollektie De dingen die
nu bij Betty's Interieur en Kado
Ideeën liggen, daarvan zijn de dra
gers mij niet bekend. Maar ik vind
het ook erg plezierig om voor ie
mand in opdracht te werken Daar
komt dan een facet bij Je leert ie
mand kennen, en je leert te onder
kennen wat bij iemand past.
Bij je vrije vormgeving ga je door
op bepaalde thema's die je boeien,
en die ontwikkel je steeds verder, 't
Staat trouwens niet los van elkaar
't Valt gedeeltelijk toch samen.
In de vrije dingen ben ik bezig
met alpaca, rood koper en ple
xiglas. Het is heel boeiend om ma
teriaal te leren ontdekken. Eigenlijk
is bij ieder ontwerp, dat je maakt, de
techniek iets afwijkend van het vori
ge ontwerp, omdat je het allemaal
unica zijn Je moet het ontwerp
vóórdat je begint, heel goed door
denken en het geduld en doorzet
tingsvermogen opbrengen om er
mee door te gaan als het met hele
maal wordt wat je wilt Maar ik kan
het niet hebben, als het niet „hele
maal mooi" is!
Het verkoopaspekt is een beetje
een probleem De kollektie die je
maakt, moet je „slijten", en dat ver
eist een commerciële aanpak. Vind
ik moeilijk Laatst vroegen de kin
deren heb jij ook hobby's. Plotse
ling realiseerde ik me, dat al die
dingen, die ik vroeger als hobby
deed, nu in de lijn van mijn beroep
liggen tekenen, boetseren, lezen1"
VROUW ALS EDELSMID
Een vrouw als edelsmid toch
een beetje uitzonderlijk? Sommige
mensen vinden het een specifiek
mannelijk beroep, anderen vinden
het maken van sieraden, typisch
vrouwelijk werk. Marlies' twee
zoontjes zeiden vroeger altijd Dat
gereedschap is van papa" Als
Marlies dan zei Nee dat Is van mij
keken de jongetjes gek. Zo vroeg
zit dat patroongebondene er al in'
„Ik ben trouwens één van de
weinigen die is doorgegaan in
zijn vak", zegt Marlies. „Ik ben er
vanaf mijn opleiding altijd mee
bezig gebleven. Veel vrouwen
zijn een ander beroep ingegaan.
Eén is glazenier geworden. De
meeste trouwen dan en besteden
hun tijd aan kinderen en huis
houden. Toen ik dat ooit consta
teerde, dacht ik: hoe is dat moge
lijk, dat zó weinig mensen ermee
door blijven gaan!"
Uw Gulf-dealer
heeft een schitte
rend kado voor u.
Vanaf 12 november
ontvangt u bij elk
bezoek aan het
Gulf station deze
fraaie gotische
kaars. Deze ache
duurt tot de
kaarsen op zijn.
Dus hoe eerder en
vaker u komt
inderdaad!
(van een onzer verslaggevers)
LEUSDEN - „Je ziet zo
vaak dat mensen een kursus
volgen op het terrein van
kunstzinnige vorming bij La
tent bijvoorbeeld of bij De
Hof in Amersfoort. En als
dan zo n kursus is afgelo
pen, dan houdt voor die
mensen hun kunstzinnige
aktiviteit ook op. Want je
hebt thuis geen etspers of
een keramiekoven of een
schopschijf. Dat heb ik nou
altijd zo jammer gevonden.
Je ziet dan soms dat mensen
maar weer een nieuwe kur
sus gaan volgen om in ieder
geval met hun geliefde akti
viteit bezig te kunnen blij
ven. Maar eigenlijk hebben
ze aan een kursus niet meer
zo n behoefte. Ze hebben
een werkplaats nodig, waar
ze hun kunstzinnige aktivi
teiten kunnen voortzetten.
Zo'n werkplaats gaat in de
gerestaureerde boerderij 't
Claeverenblad nu komen.
Een open werkplaats, waar
iedereen terecht kan."
Voor Kees Vial is het een
oud ideaal. Toen hij zich zo'n
acht jaar geleden aan de Leus-
dense Schoolsteeg vestigde,
wilde hij in het toen te restaure
ren boerderi|t|e eigenlijk ook
markt waar ik, zoals je weet, les
geef Het is niet zo, dat ik. als ik een
opdracht krijg, achter mijn tekenta
fel ga zitten en ga ontwerpen ik
ben er voortdurend in gedachten
mee bezig
Ik heb gelukkig niet meer. dat ik
elk theelepeltje ga rechtbuigen! Ik
was zó gericht op het moet perfekt
zijn1
Het is nog steeds zo. dat ik meer
ideeën heb dan ik kan uitvoeren
Dat blijft je motiveren om te werken
Als je eenmaal aan het werk bent,
is het moeilijk om er van af te gaan
Het is als met het lezen van een
boek. je kunt er niet mee ophouden
als het spannend is. Ik houd altijd
een kwartier eerder op dan dat de
kinderen thuis komen Als ze thuis
komen en ik ben nog bezig, dat
wordt niks!"
TECHNIEK EN VORMGE
VING
Vind je het lesgeven in je vak pret
tig?"
„Ja, dat vind ik heel prettig Er
hoort een samenspraak over tech
niek en vormgeving bij Ik vind het
leuk om die in te passen. Ik vind het
ook leuk om dingen over te dragen
en anderen aan de gang te krijge
Het ontdekkingsreisje van men
sen die binnenkomen, en denken
dat ze niks kunnen. Ze denken: ik
krijg een kant-en klaarrecept Maar
zo werkt het bij mij niet. Moet ik dat
zelf doen?, vragen ze verbaasd. En
dan komt er toch iets persoonlijks
uit' Het is een stukje vormgeving,
dat ik aanreik. Ze moeten gaan ont
werpen. Dat werkt voor mij ook sti
mulerend Het is voor mij ook een
uitwisseling van ideeën
Ik vind überhaupt samenwerken
fijn. Ambachtelijk bezig zijn in sa
menwerking lijkt me ideaal' Het uit
wisselen van ideeën en de samen
spraak zijn erg belangrijk. Ik denk
nog vaak aan de Vrije Akademie
waar we op die manier werkten. Als
je het niet meer zag zitten, kreeg je
van iemand anders een opkikker!
Maar dat heb ik totnutoe nog niet
gedaan, met iemand samenwer
ken Ik ben zó blij met alle tijd. die ik
krijg om te werken, dat ik nog geen
moeite heb gedaan om een relatie
In september volgend jaar zal in 't Claeverenblad. dat nu
gerestaureerd wordt de ooen werkplaats van Kees Vial van start gaan
ELLEBOGENWERK
Een ideale situatie dus „Toch
blijft het ellebogenwerk voor mij",
zegt ze. „Ik moet mezelf erg hard
maken om bij vrijwilligersdingen te
zeggen Nee, ik heb er geen tijd
voor. Dit zijn mijn werkdagen en
daar komt niemand aan.
Je moet het allemaal ontzettend
goed indelen Je kunt onverwachte
dingen niet zo goed meer opvan
gen Heb jij dat óók? Daar moet je
aan wennen Net als de mensen
die dag in dag uit op dezelfde tijd
naar hun werk moeten gaan
..Denk jij in de edelsmeedvor-
men?"
„Ik ben voortdurend bezig om
dingen wel of niet mooi te vinden
Ben daar erg gevoelig voor Ben
heel veel bezig met het ontwikkelen
van ideeën voor sieraden Niet al
leen voor mijn eigen werk, maar
ook voor de kursus op de Appel-
EUSDEN - Edelsmid Marlies van der Spek zocht aanvankelijk
ar een ambachtelijk beroep in de sociale sfeer. Op advies van
nand stapte ze op zekere dag naar een tekenleraar, die haar in kon-
T bracht met een leerling van de vakschool voor edelsmeden in
hoonhoven. Schoonhoven was het helemaal voor Marlies. Vaak
reek je op een school met een dekaan. Maar zij kreeg het verhaal
n de andere kant. Van die leerling hoorde ze precies hoe die het
ar had. en het sprak haar gelijk aan.
)e Vakschool in Schoonhoven
eft een vrij technische opleidng,
Marlies ging het vormgevings-
>ekt later uitdiepen op de Vrije
ademie in Den Haag.
'at trok jou daar op de Vakschool
leen aan?"
Het met kleine dingetjes bezig
i, die je heel goed kwalitatief
it maken. Stevige dingetjes in
lard materiaal. Je probeert daar
en vorm aan te gevenEn ook
de leunuscne aspetuci i ei van. i iei
uitdokteren van hoe zal ik dat nou
es aanpakken." Schoonhoven is
een opleiding voor juweliers, goud
smeden, zilversmeden, graveurs
en horlogemakers Het eerste jaar
is een basisjaar met van alles wat
Marlies leerde heel kleine blokjes
feilloos vierkant te vijlen,
schroefdraaden maken, óók zo'n
precisiewerkje Tijdens dat basis
jaar wordt er met zilver gewerkt
De volgende twee jaar werden
op de school de specialismen aan
gepakt. Marlies koos voor de afde
ling goudsmeden (Zilversmeden is
een héél zwaar werk. Bovendien:
de zilversmeden, die het voorna
melijk moesten hebben van kerke
lijke opdrachten, hebben momen
teel weinig toekomstperspektief).
„Het tweede jaar werkten we
met goud", zegt Marlies „Goud
heeft heel specifieke eigenschap
pen. Je kunt het erg luchtig verwer
ken Je kunt er heel andere dingen
dan met zilver mee maken."
DE REPARATIE AFDELING
Tijdens het stagejaar werkte
Marlies van der Spek bij verschil
lende juweliers op de reparatieaf
deling Je mocht in je handjes knij
pen als je es iets nieuws mocht ma
ken. Ze leerde er veel, had het niet
willen missen. Ze trouwde inmid
dels Ging naar de Akademie, waar
ze keramiek, tekenen en edelsme
den deed. De rest van de tijd werkte
ze voor zichzelf in haar eigen werk
plaatsje
Marlies en Jim verhuisde naar
Leusden. Marlies ging halve dagen
elders werken en halve dagen
thuis Edelsmid kan een vrij geïso
leerd beroep zijn, omdat je in je
dooie eentje zit te werken. Als je
met kindertjes komt te zitten blijkt
het een voordeel je kunt de tussen
uren prima benutten
Marlies kreeg twee kinderen, en
als tijdelijk alternatief ging ze een
tekenakte halen Toen de kinder
tjes op een gegeven moment naar
de kleuterschool gingen, en Jim vier
dagen in de week ging werken
kwam ze ruimer in de tijd te zitten
Ze kon hele dagen werken. Jim
kookt en bereddert tijdens de da
gen dat zij werkt, en andersom. Ge
middeld twee volle dagen per week
kan Marlies aan haar werk beste
den.
