Structuurplan, verkiezingen, nieuw
college, vredesbeweging en CAI
■eusder krant
Politiek Leusden in 1982
Een kattebelletje of een fijn gedrukt
kaartje?
DE LEUSDER KRANT
DONDERDAG 30 DECEMBER 1982
plaatselijk nieuws
>or Marnix Kreyns
LEUSDEN - Het valt niet te ontkennen dat 1982 in
litiek opzicht in de eerste plaats een verkiezingsjaar
geweest. Driemaal mochten we dit jaar naar de stem-
is. Achtereenvolgens voor de verkiezing van de leden
n de Provinciale Staten, de Gemeenteraad en de
veede Kamer. Vooral die gemeenteraadsverkiezingen
ibben hun stempel gedrukt op het plaatselijke politie-
gebeuren in het achterliggende jaar. Want het gaat
n niet alleen om de verkiezingen zelf, maar ook om
mpagnes, onderhandelingen over een nieuw beleids-
ogramma en de verkiezing van wethouders.
Dat kost - het zal duidelijk zijn - een hoop tijd en
ergie van de raadsleden. Toch bleken ze nog voldoen-
ruimte over te houden om zich ook met andere onder-
rpen bezig te houden. Er werden dit jaar enkele be-
igrijke stappen gezet op de weg, die leidt naar een
uctuurplan voor deze gemeente. Ook ten aanzien van
n Centraal Antennesysteem werd een belangrijk be-
jit genomen. Daarnaast was het jaar 1982 - evenals
erigens het vorige was en het volgende zal zijn - een
ir van bezuinigingen.
Oe vorige gemeenteraad - be-
de gemeenteraad in de vori-
zittingsperiode - had zich bij
n aantreden voorgenomen om
n aanvang te maken met de
stelling van een structuurplan
or de gemeente Leusden.
en dat proces eenmaal op
ng gekomen was, leek het die
fde raad ook wenselijk om
inen zijn zittingsperiode tot
kele duidelijke conclusies te
men. Dat Is gebeurd. Op de
Ireep van de raadsperiode
78-1982 stelde de raad de zo-
heten „keuzenota" voor het
uctuurplan vast. Daarmee
rd In grote lijnen duidelijk,
Ike kant het met Leusden op
gaan, wanneer de wonlng-
uw In de Tweede Fase Is afge-
ïd. Vroeger - nog niet zo erg
g geleden - kon je zeggen:
inneer In 1985 de Tweede Fase
afgerond. Dit jaar werd - nog
ter dan In 1981 - duidelijk, dat
bij het spreken over ontwlkke-
gen op het gebied van de wo-
igbouw enige voorzichtigheid
tracht moet worden. De
oom bouwsubsidles van
jkswege stagneert en daar-
or Is de onzekerheid gegroeid.
Los van de vraag echter, wan-
er het structuurplan aktueel
irdt, is de richting van verdere
breiding van deze gemeente nu
ngegeven. Uitgangspunt is dat
usden slraks alleen nog maar
or de eigen behoefte zal bouwen
geen regionale groeitaak meer
vervullen. Eerst komt dan het
bied 't Ruige Velt aan bod Voor
t aan de noordkant van de huidi-
bebouwing van Leusden-cen-
im gelegen gebied wordt mo-
tnteel reeds - de bewoners van
Eikenlaan hebben dat gemerkt -
n bestemmingsplan voorbereid,
't Ruige Velt kan het grondge-
d van Leusden nog tot aan het
aktie van hel Vredesplatform
dde lot 3300 handtekeningen on-
r een petitie.
- Fons Ummels, tweede wethou
der voor het CDA
Valleikanaal in noordeli|ke richting
worden bebouwd. En daar ligt dan
de grens; de keuzenota geeft aan,
dat verdere uitbreidingen ten
zuiden van de Schoolsteegbosjes
zullen moeten plaatsvinden
Nu is de raad niet zonder slag of
sloot tot die uitspraak gekomen.
Met name is er nogal wat water
door het Valleikanaal gestroomd
alvorens de CDA-fraktie er toe
kwam om met deze lezing van de
keuzenola akkoord te gaan. Het
CDA heeft altijd de grootst mogelij
ke moeite gehad met het idee van
woningbouw ten zuiden van de
Schoolsteegbosjes. Maar in hel
raadsbesluit waarmee eind april de
keuzenota werd aangenomen
staat dat „voorshands wordt aan
genomen dat bebouwing van dit
gebied niet eerder dan rond 1990
zal plaatsvinden". Die passage
heeft het CDA over de brug gehol
pen.
Dat gold niet voor de linkse frac
ties in de raad D'66 en PvdA heb
ben tegen de keuzenota gestemd.
Voor de PvdA zette mr. Jan Jacobs
duidelijk uiteen, dat er voor zijn
fractie nog zoveel onzekerheden
bestaan, dat men het veel te vroeg
vindt om nu al uitspraken te doen
over het gebied ten zuiden van de
Schoolsteegbosjes. Een motie,
waarin de PvdA de raad vroeg om
nu nog geen besluit over dat gebied
te nemen, werd echter door een
door CDA, VVD en GPV/SGP ge
vormde meerderheid verworpen
Met die vaststelling van de keu
zenota is het verhaal van het struc
tuurplan nog niet af Dat gaat het
komend jaar verder met eerst een
ontwerp-structuurplan en later een
definitieve versie. Maar de belang
rijkste uitspraak heeft de raad in
april van dit jaar gedaan.
Schoolsteegbosjes
Eén .ontwikkeling zou roet in het
eten van de raad kunnen gooien.
Essentieel onderdeel van woning
bouw ten zuiden van de School
steegbosjes vormt een corridor met
de bestaande bebouwing van
Leusden-centrum. Daarbij moet
gedacht worden aan een nieuwe
weg ten oosten van de bestaande
Hamersveldseweg en een aantal
..voorzieningen" daar langs. Voor
die corridor zou een gedeelte van
de Schoolsteegbosjes opgeofferd
moeten worden. En die School
steegbosjes zijn juist dit jaar door
het voormalige ministerie van CRM
aangewezen tot beschermd na
tuurmonument. Dat betekent dat er
geen grasspriet gekrenkt mag wor
den, laat staan dat er een weg
doorheen aangelegd zou mogen
worden.
Nu moet niet gedacht worden,
dat daarmee het hele structuurplan
op losse schroeven is komen te
staan Kort nadat de definitieve
aanwijzing van de bosjes tot na
tuurmonument een feit was gewor
den, kwam het advies los dat de
Rijksplanologische Commissie aan
de minister van CRM heeft uitge
bracht. De RPC is in deze een be
langrijk adviesorgaan van de minis
ter en in het door de RPC gepro
duceerde rapport staat: de grenzen
van het aangewezen gebied kun
nen later worden gewijzigd,.indien
daar aanleiding toe bestaat". Die
aanleiding zou kunnen zijn, dat het
belang van woningbouw ten zuiden
van de bosjes op een gegeven mo
ment groter wordt geacht dan het
behoud van de gehele School
steegbosjes als beschermd natuur
monument
Het laatste woord is dus nog niet
gezegd over de Schoolsteegbos
jes, temeer niet daar de gemeente
raad bezwaar heeft aangetekend
tegen de definitieve aanwijzing. De
PvdA steunde dat bezwaar niet.
Verkiezingen
Drie verkiezingen dus.
Die maakten duidelijk, dat een
reeds langer te verwachten ontwik
keling zich thans in Leusden heeft
voltrokken: het CDA is hier in het
dorp niet langer de grootste partij,
maar de VVD. Bij de laatst gehou
den verkiezingen - dat waren de
Tweede Kamerverkiezingen van
september - behaalden de libera
len 32,9% van de stemmen, terwijl
de christen-democraten bleven
steken op 31,8%. Een miniem ver
schil dus. Maar bij de gemeente
raadsverkiezingen van juni was het
zo ver nog niet. Toen was het CDA
nog de grootste partij en behaalde
in de nieuwe raad zeven van de in
totaal negentien zetels. De VVD
mocht in de nieuwe raad zes zetels
gaan bezetten De grote verrassing
was echter de uitslag, die de Partij
van de Arbeid wist te behalen. Na
een turbulente raadsperiode (wet
houder stapt uit dè partij, progres
sief samenwerkingsverband aan
diggelen) wisten de sociaal-demo
craten nu vier raadszetels in de
wacht te slepen. D'66 haalde één
zetel en Harm Offereins blijft deze
vier jaar de enige vertegenwoordi
ger van GPV en SGP Het doek viel
voor Gemeentebelangen. Na twee
raadsperioden zal de door Jan Kuij-
pers opgerichte partij niet meer in
het stuk voorkomen.
Het verrassende verkiezingesre-
sultaat van de PvdA heeft niet mo
gen leiden tot een plaats voor een
socialist in het nieuwe college van
burgemeester en wethouders De
PvdA-fractie wenste geen genoe
gen te nemen met alleen de porte
feuille ..Financiën" en noch VVD,
noch CDA toonde zich bereid iets
van de door hen in het vorige colle
ge beheerde portefeuilles af te
staan Het kwam tot een breekpunt
tussen de onderhandelaars van de
PvdA enerzijds en de vier andere in
de raad vertegenwoordigde partij
en anderzijds De PvdA verliet het
pand en nam verder niet deel aan
de besprekingen over een beleids
programma voor de penode 1982-
1986.
Al spoedig nadat de PvdA de on
derhandelingstafel had verlaten,
kwam het tot een akkoord tussen
VVD en CDA over de zetelverde
ling in het nieuwe college. Het CDA
kreeg twee wethouders, de VVD
- Jan Jacobs (rechts) kwam niet in het college, maar bezet een gewone
raadszetel
In de laatste vergadering van dit
jaar besloot de gemeenteraad de
firma Siemens een nieuwe CAI
voor Leusden te laten aanleggen.
éen. Gijs van Woudenberg (CDA)
blijft onderwijs en welzijn doen,
nieuwkomer Fons Ummels (CDA)
beheert de financiën Jan Wage
naar blijft voor de VVD de wethou
der. Zijn bereidwilligheid om het
CDA met twee wethouders in het
college toe te laten, zag hij beloond
met een verdere verzwaring van
zijn portefeuille. Naast ruimtelijke
ordening en openbare werken
heeft Waqenaar nu ook werkgele-
genheid~en economische zaken
naar zich toe getrokken.
Uiteraard leidde de gang van za
ken tijdens de collegeonderhande
lingen tot teleurstellingen in het
PvdA-kamp. De verkiezingen ge
wonnen, de onderhandelingen ver
loren, begint dat niet een soort so
cialistisch strijdlied te worden?
Niettemin trachtte de fractie sans
rancune aan de nieuwe raadspe
riode te beginnen. Corri Verduin,
fractievoorzitter van de PvdA, ver
klaarde dat haar fractie niet in de-
oppositie zal gaan. Vanuit het ei
gen verkiezingsprogramma zullen
voorstellen van het college zakelijk
bekeken worden Van het door
VVD, CDA. D'66 en GPV/SGP on
derschreven beleidsprogramma
distantiëerde de PvdA-fractie zich.
Vrede
In dat beleidsprogramma trok
één passage sterk de aandacht
Dat was die, waarin de partijen ver
klaarden, dat vredesonderwijs op
openbare scholen volstrekt ontoe
laatbaar wordt geacht. Die passa
ge werd overigens niet onderschre
ven door de fractie van D'66 Maar
wat de andere drie partijen vastleg
den in het beleidsprogramma staat
haaks op wat als ook een duidelijke
ontwikkeling in het achterliggende
jaar in Leusden kan worden gezien
Steeds meer bewoners van Leus
den gaven uiting aan hun bezorgd
heid over de kernbewapening. Vre
desvraagstukken kregen op ver
schillende goed bezochte bijeen
komsten ruime aandacht. De
meest duidelijke uiting werd hier
aan gegeven door het Vredesplat
form Leusden, dat de aktie Leus
den wil geen kernwapens" op touw
Drie keer mochten we dit jaar naar
de stembus.
zette. Achter tientallen ramen ver-
scheen het affiche, waarop het
vrouwtje van ppland een stuk wa
pentuig de gemeente uit schopt.
Niet minder dan 3300 Leusdenaren
ondertekenden de petitie van het
Vredesplatform, waarin de ge
meenteraad gevraagd werd Leus
den tot kernwapenvrije gemeente
te verklaren. Een meerderheid in
de gemeenteraad ging op dat ver
zoek niet in.
Bezuinigingen
1982 was voor de gemeenteraad
opnieuw een jaar van bezuinigin
gen. De in het begin van dit jaar
vastgestelde begroting voor 1982
maakte duidelijk, dat we de periode
- Jan Zeeman viert mét Corri Verduin dé politieke verrassing van 1982:
vier zetels voor de PvdA
In april van dit jaar stelde de ge
meenteraad de keuzenota voor het
structuurplan vast. Daarin werd
vastgelegd, dat er op langere ter
mijn gebouwd zal kunnen worden
ten zuiden van de Schoolsteegbos
jes. De bosjes zelf werden onder
tussen aangewezen tot beschermd
natuurmonument.
van het bezuinigen zonder dat het
werkelijk pijn doet, nu definitief ach
ter ons hebben gelaten De ombui
gingen lijden nu tot pijn en de ge
meenteraad heeft de niet gemak
kelijke taak die pijn zo eerlijk moge
lijk te verdelen Dat het allemaal
niet meer is zoals vroeger weten
inmiddels bijvoorbeeld de muziek
school en de bibliotheek. Maar het
is ook al te zien aan het gras tussen
de trottoirtegels, zoals Commissa
ris van de Koningin Van Dijke on
langs te Leusden kwam vaststel
len.
Ondanks de verslechterende fi
nanciële situatie slaagde het colle
ge er in september in om een slui
tende begroting te presenteren
voor het volgend jaar. Met name
door een forse bezuiniging op de
personeelslasten. Ook de functie
van ambulant functionaris sneeft in
het kader van de bezuinigingen.
Helaas moet worden vastge
steld, dat het eind nog niet in zicht
lijkt. De inkomsten van de gemeen
te van Rijkszijde zullen niet hoger
worden - zeker niet wanneer de
nieuwe financiële verhoudingswet
door de Tweede Kamer wordt aan
genomen -, terwijl anderzijds het
verhogen van de gemeentelijke be
lastingen onder de huidige omstan
digheden ook een moeilijke zaak is
CAI
In de laatste vergadering van het
jaar 1982 - tevens de laatste ver
gadering in het oude gemeentehuis
- nam de raad nog een belangrijke
beslissing. Men besloot de firma
Siemens de opdracht te geven voor
het aanleggen van een nieuw Cen
trale Antennesysteem voor de ge
hele gemeente, met uitzondering
van enkele buitenplaatsen, zoals
Schutterhoef en Stoutenburg. Met
die rifeuwe CAI is een bedrag ge
moeid van ongeveer 5,8 miljoen
gulden. Op het dak van het nieuwe
gemeentehuis komt een mast van
bescheiden afmetingen te staan en
het zenuwcentrum van de nieuwe
CAI wordt in het gemeentehuis on
dergebracht Over ongeveer een
jaar zal het systeem kunnen func
tioneren. Naar schatting gaan de
abonnees een kleine vijftien gulden
per maand betalen
Onduidelijk is nog wat men daar
voor krijgt. In ieder geval 18 FM-
zenders plus het normale pakket
televisiezenders( Duitsland I, II en
III en Nederland I en II). De kans is
groot, dat straks ook de twee
Vlaams Belgische zenders via de
Leusdense kabel kunnen worden
doorgegeven.
Uiteraard had het CAI-besluit de
PvdA bracht bij herhaling naar vo
ren, dat men twijfelt aan de maat
schappelijke haalbaarheid van het
nieuwe systeem Voor de sociaal
democratische fractie was het ge
woon de vraag, of de mensen
straks die honderdtachtig gulden
per jaar wel zullen kunnen opbren
gen Navrant genoeg werden juist
één week voordat de raad het be
sluit ten aanzien van de CAI nam in
de Tweede Fase een aantal wonin-
nodige voeten in aarde. Als gebrui
kelijk nam het CDA aanvankelijk
een twijfelende houding aan. De
Het voormalige D'66-raadslid Pie-
ter Geljon, die slechts één raads
vergadering kon bijwonen
gen van de CAI afgesneden in ver
band met wanbetaling.
Het CAI-besluit werd genomen
door een meerderheid in de raad,
die werd gevormd door CDA, WD,
GPV/SGP en D'66 De PvdA-frac
tie stemde tegen Vanuit alle drie
de grote fracties kwam de wens
naar voren om het komend jaar nog
eens het antenneverbod ter discus
sie te stellen Wie zich straks niet
kan of wil laten aansluiten op de
centrale antenne moet een alterna
tieve mogelijkheid hebben om toch
televisie te kijken.
Tragedie
Politiek Leusden werd in het ach
terliggende jaar ook geconfron
teerd met enkele persoonlijke tra
gedies. Tijdens de afscheidsverga-
dering van de oude raad kwam
raadsnestor Piet Voormolen plot
seling te overlijden Het CDA-
raadslid, dat kort tevoren nog zijn
scheidende collega's had toege
sproken. werd getroffen door een
hartaanval en overleed aan de ge
volgen daar van.
Opmerkelijk kort was de carrière
van raadslid Pieter Geljon. Hij werd
in juni van dit jaar als enige verte
genwoordiger van D'66 in de nieu
we gemeenteraad gekozen en
werd op de eerste dinsdag van sep
tember tezamen met 17 collega's
geïnstalleerd. Het zou de enige
vergadering blijken te zijn, die Gel
jon als raadslid meemaakte. Kort
daarop werd hij ziek en moest hij
vaststellen dat het raadslidmaat
schap toch niet te combineren is
met zijn tandartspraktijk in Leus
den-Zuid. In plaats van Geljon
kwam vorige maand Ep Oostra in
de raad. De door het overlijden van
Piet Voormolen in de CDA-fractie
opengevallen plaats wordt sedert
enkele maanden bezet door Bram
Vroon
Sommigen schrijven vlug even een briefje
om te melden, dat er gezinsuitbreiding heeft
plaats gevonden. Dat is natuurlijk óók een
manier.
Toch gaat er niets boven een fijn gedrukt
kaartje, uitgezocht naar uw smaak.
Uit de grote collectie 1982 hebt u enorm veel
keuze. En wat de tekst betreft: wij zorgen
snel en accuraat, dat er op komt te staan
wat u wenst. In hand- of machineletter.
Vandaag besteld, morgen klaar.
fcals het om snelheid èn kwaliteit gaat.
Rozendaallaan 9 te Leusden-Centrum. Op werkdagen van 9.00 tot
1^.00 uur en van 13.3C tot 17.00 uur. Telefoon: 033-941495