Via zon en maan informatie
over 'n Leusdens huwelijk
Astronomisch uurwerk kunstsieraad
DINSDAG 15 MAART 1983
OPENING GEMEENTEHUIS LEUSDEN
17
tenburg geschilderd. Een astrono
misch uurwerk is een geëigend op
stapje voor een jaarcyclus. De sei
zoenen in het landelijke Leusden.
komen aan hun trekken. Het land
schapje rond de Barneveldse beek
bij Stoutenburg is een typisch win
terlandschap. sneeuw op de vel
den met de coulissenbouw, de el
zen. de wilgen, de bebouwing
In de lente verschijnen de
sneeuwklokjes, de wilgenkatjes en
de typische schermachtige bloe
men in de weiden. Een egel ont
waakt uit zijn winterslaap. Met veel
gevoel voor detail heeft Nic Loning
een en ander geschilderd. Het zo
merlandschap in en rond Leusden
wordt gekenmerkt door kamperfoe
lie, boeren wormkruid, kamiïle en
vooral veel mezen, die een grote
bedrijvigheid aan de dag leggen
Hubertusjacht
Wanneer de herfst over Leusden
heengaat, en de bossen en varens
bruin worden, de paddestoelen uit
de grond komen, wordt het jacht
seizoen geopend De ruiters verza
melen zich in Den Treek, en het
Een detail van de schildering op het
uurwerk: de Dorpskerk in Leusden-
zuid.
kleurrijk, rumoerig schouwspel van
de Sint Hubertusjacht vindt plaats
C.rauwe herfstluchten pakken zich
boven Leusden samen Van de di
verse kerken in de gemeente Leus
den heeft de schilder de drie meest
karakteristieke bouwwerken uitge
kozen. Het bekende torentje van
Loysden, daterend uit de middel
eeuwen. het dorpskerkje in Leus-
den-zuid en het rode baksteen
kerkcomplex in Achterveld Als alle
rechtgeaarde Hollandse dorpen is
ook Leusden aan de horizon her
kenbaar door zijn kerksilhouetten.
vervolg op pagina 19
Nic Loning vorig jaar november tijdens de beschildering van het astronomisch uurwerk.
door Anco Mali
LEUSDEN - De hal van het nieuwe gemeentehuis is ge
looid met een astronomisch uurwerk. Een oud soort klok,
waarop men bijzonderheden kan aflezen over de tijd, de stand
van zon en maan, en de plaats van de dierenriem aan de
hemel. Het dagelijks gebeuren aan de hemelkoepel, zowel
overdag als 's nachts wordt op de wijzerplaat van het astrono
mische uurwerk aangegeven.
Nu kun je er van mening over
verschillen of het uurwerk op de
juiste plaats is aangebracht. In-
gekneld tegenover het naar vo
ren stekende liftblok, en naast de
kantelblokkenbalie, kan de toe
schouwer het uurwerk alleen
maar bekijken als hij er met zijn
neus bovenop gaat staan. Als er
een paar toeschouwers naar het
uurwerk gaan staan kijken,
wordt de doorloop in de hal al
flink gehinderd.
Je kunt je ook afvragen of zo n
artistiek modern gebouw verfraaid
moet worden door een archaïsche
beeldvorm Of het niet beter zou
zijn geweest als in overleg met de
architekt van meet af aan in de con
ceptie van het gemeentehuis een
beeldend kunstenaar had kunnen
meedenken over vorm en plaats
van één of meer beeldhouwwer
ken. wandschilderingen, weefsels
Hoe dan ook, dat astronomische
uuiwerk, vervaardigd door de be
roemde Koninklijk Eijsbouts N.V. te
Assen, is er daar in die hal En blijkt
zeer in de smaak te vallen bij de
Leusdense bezoekers van het ge
meentehuis. Ze staan peinzend te
plussen welke boerderijen er op de
klok zijn afgebeeld. Ze wisselen in
formatie uit over wie er op die boer
derijen wonen. En de belangstel
lende luisteraar krijgt daar meteen
hel curiculum vitae van de huidige
bewoners bij geleverd. Zo kom je
via zo n astronomisch uurwerk nog
hel een en ander aan de weet Ie
mand, die gedoodverfd was als
eeuwige vrijgezel blijkt tenslotte
toch nog in het huwelijksbootje te
zijn gestapt!
kreeg aan de Rijksnormaalschool
voor tekenleraren in het Amster
damse Rijksmuseum. Die via Parijs
in 1950 naar Paramaribo vertrok,
waar hij tot 1973 les gaf, schilderde
en wandplastieken en -schilderin
gen maakte voor hotels, postkanto
ren en banken Zo'n twintig jaar
lang ontwierp hij postzegels voor
de Surinaamse P T T. Hij bracht in
Paramaribo het tekenonderricht bij
het middelbaar onderwijs van de
grond en startte een soort werk-
schuit en een akademie. die nu nog
steeds draait. In 1975 kwam hij in
Leusden wonen, kreeg een deel
tijdbaan op het Baarns lyceum en
werkt de rest van de tijd voor zich
zelf. Hij zwerfl veelvuldig met zijn
kampeerauto door allerlei landen
Maakt er reisschetsen, gouaches
en akwarellen. tekent portretjes. Hij
is ook een bewonderaar van het
landschap in Nederland. Hij houdt
van het licht en de wolkenpartijen
Werkt momenteel graag aan Leus
dense onderwerpen.
Gletsjer
Nic Loning
De beschildering van het astro
nomische uurwerk is van de hand
van de Leusdenaar Nic Loning, die
ooit een gedegen tekenopleiding
Wat heeft Nic Loning op dat
uurwerk geschilderd? Zijn op
dracht luidde: breng gegevens
van de geschiedenis van Leus
den bijeen, duidelijk herkenbaar,
(vrij) precies geschilderd. Bene
den op het uurwerk heeft hij het
ontstaan van de Gelderse vallei
uitgebeeld. Een gletsjer, die tij
dens de Ijstijd grote wallen op
wierp, was de vormer van de Ve-
luwe en de Utrechtse heuvelrug.
Jagers uit het bisdom Utrecht
komen bij de villa hisiduna aan.
Op de eveneens ontstane heide
gronden wordt wat landbouw be
dreven.
Meer naar het midden van het
uurwerk toen zijn de twee duizend
jarige eiken Adam en Eva uit Stou-
Nic Loning werkte lange tijd aan de schildering van het uurwerk dat nu in het gemeentehuis hangt.