I
„Het is niet meer zo, dat de boerin
klakkeloos achter haar man aandraaft"
leusder krant
IFORMATIEAVOND VERSTERKTE MOGELIJKHEID
n
Opgerichte boerinnengroep Noord Oost Utrecht doet veel aan scholing
9
EH
door Anco Mali
Bedrijfs
overname
Oefentherapeute
Realiteit
Emancipatie
Maatschap
Programma
P kJ
DONDERDAG 24 MAART 1983
plaatselijk nieuws
ellicht in 1985 in Leusden
oortgezet Basis Onderwijs
(Van een medewerkster)
f -USDEN - De nieuwe lente heeft in Leusden voor een
f, w geluid gezorgd, VBaO-school, ofwel school voor
tgezet Basis Onderwijs. De grote opkomst op de maan-
gehouden informatieavond (ongeveer 300 beiangstelien-
over de eventuele oprichting van deze nieuwe school
het idee versterkt, dat Leusden mogelijk in augustus
een, tot voor kort zo genoemde, Middenschool binnen
grenzen krijgt. De informatieavond werd georganiseerd
het initiatiefcomité dat al een tijdje bezig is met het
rzoeken van de mogelijkheden om te komen tot een
fe lol voor Voortgezet Basis Onderwijs in Leusden.
cijn inmiddels al 35 intentle-
aringen van ouders die hun
ren op deze school willen
en. Voor het echter zo ver is
nog veel en hard gewerkt
n worden, met name door
iusiaste en aktieve ouders
hter dit initiatief van een
samenwerkingsschool
een school waar kinderen
geledingen gezamenlijk
ijs kunnen volgen,
hel Jansen, een van de le-
van het initiatiefcomité
Ie de avond. Waarover zou
laan? Allereerst voorlich-
J >r het dinsdagnummer
uiterlijk maandagmid-
•J 12 00 uur, voor het
iderdagnummer tot ui-
i|k woensdagmiddag
-4 00 uur.
n laktie en administra-
Kantoor Leusder Krant,
tendaallaan 9, Leus-
i-Centrum Op werkda-
i geopend van 09 00 tot
30 uur en van 13 30 tot
30 uur Telefoon 033-
1495
bnnementsgeld:
B.40 per jaar;
b.20 per half jaar;
p.35 per kwartaal.
ihten bezorging;
abonnee dient u de
it voor dinsdag- of don-
lagavond 18 00 uur Ie
Iben ontvangen Is dat
het geval, neem dan
takt op met onze hoofd-
it bezorging (dinsdag
londerdag tussen 18 30
19 30 uur) tel 033-
591 Bij geen gehoor
I u kontakt opnemen
onze inspekteur bezor-
overdag 03420-
[41toestel 44
li
T
stellen foto's:
eeste in de Leusder
it gepubliceerde foto's
u nabestellen (met uit-
lenng van archief- en
rische foto's), bi) voor-
italingvan 5-per ex-
laar (formaat 13 x 18
Op giro: 871441 t n v
b v te Barneveld. met
lijke vermelding van
nste foto. aantal
ler van krant, pagina
op de foto werd ge
ilst U kunt ook kontant
lenopons kantoor, Ro-
'aallaan 9 Leusden
irum.
eveer drie tot vier we-
a betaling ontvangt u
ewenste foto's thuis
LEUSDER KRANT is
uitgave van de BDU-
tenkombinatie te
leveld.
ting omtrent een school voor
VBaO of Middenschool, vervol
gens het beantwoorden van vra
gen over dit onderwerp door een
terzake kundig forum en tenslot
te 't ontwikkelen van verdere ni-
tiatieven waarbij nadrukkelijk de
medewerking van de ouders
werd gevraagd. Wat is en wordt
er door 't comité gedaan? Henk
Jansen, een van de leden hield
een korte beschouwing over de
werkzaamheden. Uitgebreid ver
slag hierover heeft u reeds kun
nen lezen in de Leusder Krant
van 10 maart.
Doel is in ieder geval een school
van de grond te krijgen op samen-
werkingsbasis. Een VBaO-school
waar kinderen na de lagere school
drie jaar lang onderricht krijgen in
allerlei vakken en zodoende pas op
hun 15e jaar min of meer een keuze
moeten maken voor een andere
vorm van vervolgonderwijs. Kinde
ren krijgen op een dergelijke school
een breder aanbod van vakken, het
gaat niet alleen om hun verstande
lijke maar ook om hun culturele,
Ongeveer driehonderd belangstellenden waren aanwezig tijdens de informatieavond over de VBaO-school
artistieke en technische ontwikke
ling en hun individuele ontplooiing,
waardoor eventuele achterstan
den, weggewerkt kunnen worden.
De nadruk die gelegd wordt op
de samenwerkingsschool is deels
uit ideële motieven: het is belang
rijk dat verschillende levensbe
schouwingen elkaar treffen. Een
goed kontakt tussen leerlingen, ou
ders en docenten garandeert een
betere vorming dan nu in bestaan
de schooltypen voorkomt. Het niet
ideële aspect is het feit dat een
school in deze vorm in Leusden het
meest haalbaar is, gezien het aan
tal leerlingen. Een dergelijke
vruchtbare samenwerking heeft
zich ook afgetekend binnen het co
mité Gestart vanuit de Montessori
school, werd al spoedig aansluiting
gevonden bij de openbare scholen
en prot. chr. scholen door een
waarnemer van het bestuur. De he
ren Ido van Bockel, Ab Borg, Hans
Bult, Henk Jansen, Michel Jansen
(geen familie), en Henk Vink zijn
allen vaders en schoolgaande kin
den en hebben meestal ook direkt
of zijdelings met het onderwijs te
maken, als leraar, begeleider of
voorlichter.
Wat staat het comité nu te doen?
Na deze avond zal de voorlichting
worden uitgebreid Materiaal en
kennis kan worden verschaft voor
schoolavonden die georganiseerd
gaan worden door ouderraden en
besturen Het comité moet worden
verbreed en zal een bestuur gaan
vormen van een stichting in oprich
ting die een aanvraag voor een op
te richten VBaO-school in samen
werkingsverband bij het Ministerie
moet indienen. Deze aanvraag
moet worden vergezeld van een
prognose van het aantal leerlingen
in Leusden tot 1993, een School
werkplan (een beschrijving van wat
er op de school gaat gebeuren en
van de onderwijskundige begelei
ding) en tenminste 70 intentie
verklaringen (die overigens geen
bindend karakter hebben) Vóór of
vlak na de grote vakantie zal er een
bestuur moeten zijn die dan vóór
Kerstmis van dit jaar een aanvraag
zal indienen. De verwachting is dat
het Ministerie binnen enkele maan
den met een besluit komt en dat
zou weer betekenen dat al in au
gustus 1985 met drie eerste klas
sen kan worden gestart.
SAMENWERKING
Aan het woord maandagavond
kwam ook de heer H J Ramakers,
rector van het Strabrechtcollege in
Geldrop, een samenwerkings
school voor HAVO en VWO In een
helder betoog zette hij uiteen wat
de samenwerking op zijn school in
de praktijk inhoudt. In ieder geval
niet het wegmoffelen van de ver
schillende achtergronden van de
leerlingen, eerder het aanscherpen
hiervan om zodoende respect en
verdraagzaamheid ten opzichte
van de ander te ..leren" Ook een
docent mag op een samenwer
kingsschool voor zijn eigen opvat
tingen uitkomen Per trimester or
ganiseren de docenten onderling
een praatmiddag over levensbe
schouwelijke vraagstukken. Nog
onlangs zijn hiervoor rabbijn Soe-
tendorp en een arbeidssocioloog
uitgenodigd. De onderwijskundige
invulling van deze samenwerking
springt het meest in het oog door
het vak Kennis van het geestelijk
leven Juist op een samenwer
kingsschool zijn de verschillende
levensbeschouwingen immer on
derwerp van gesprek en dat werkt,
volgens de heer Ramakers, heel
inspirerend.
VRAGEN
Na de getoonde banddia de vra
gen. Het forum met de heren (wei
nig emancipatoir, aldus iemand uit
de zaal) J. C. Overbosch. jurist, de
heer Ramakers: Henk de Jong van
het Chr. Ped. Studiecentrum in
Hoevelaken en middenschooldes-
kundige. en Ido van Bochel, ook
werkzaam bij het Chr Ped Studie
centrum stond onder leiding van Ab
Borg. Er werden zeer gerichte vra
gen gesteld over o.a. de opleiding
van docenten en de aanpassing
van de leerlmiddellen, waarop voor
iedereen bevredigende antwoor
den konden worden gegeven
Gevraagd werd hoe het zat met
de praktische mogelijkheid van het
vestigen van een nieuwe school en
de kosten die dat voor een ge
meente met zich meebrengt. Tot
1987 komen er 50 experimentele
middenscholen of VBaO-scholen
bij. In Leusden zou gestart kunnen
worden met drie eerste klassen van
zo n 25 a 30 leerlingen in een be
staand gebouw. Een nieuw te stich
ten school moet 200 leerlingen
hebben
Is er al ervaring opgedaan met
de aansluiting naar andere vormen
van Voortgezet Onderwijs, was
een vraag. Wordt dat niet zoiets als
springen op een rijdende trein7 Cij
fers konden er niet gegeven wor
den maar onderzoek, verricht door
een meneer Jan Koopmans van de
Universiteit van Nijmegen heeft uit
gewezen dat veel leerlingen, voor
HAVO getest, na het volgen van de
middenschool doorstroomden naar
het VWO. Percentages konden wel
worden gegeven waar het ging om
drop-outs, leerlingen die voor een
examen de school verlaten. Op de
Middenschool is dat slechts 1%,
tegen 8% MAVO/HAVO-leerlingen
en 18% bij het Lager Beroeps On
derwijs
GIGANTISCH KARWEI
Veel aanwezigen achtten het
voor docenten een gigantisch kar
wei een dergelijke vorm van onder
wijs te bieden aan een groep qua
niveau waarschijnlijk zeer verschil
lende leerlingen. De verantwoorde
lijkheid ligt echter niet bij de docent
alleen, aldus Henk de Jong. De ver
antwoording ligt ook in de groep, dat
is een van de dingen die geleerd
moeten worden
Loopt de Middenschool niet
het gevaar een doorgangs-
school te worden? Na drie jaar
moeten de leerlingen zich toch
weer verkassen. Wat is dan het
voordeel, onderwijskundig ge
zien, ten opzichte van scholen
met 2 tot 3-jarige brugklassen?
Dit zijn zo enkele twijfels die
Henk de Jong ook deelt. Liever
had hij dan ook gezien dat de
oorspronkelijke opzet van de
Middenschool, een 4-jarige op
leiding, was gehandhaafd. Toch
blijkt in de praktijk dat er mee te
leven valt. Er wordt een anders-
soortige en bredere opvoeding
gegeven ten opzichte van de
scholengemeenschappen, waar
juist door de adviezen die de kin
deren meekrijgen vaak met ze
gesold wordt. Dit werd beaamd
door een lerares in een beeldend
vak op een scholengemeen
schap, die zei dagelijks de gevol
gen te zien van de gehaktmolen.
Zij vroeg zich wel af hoe besla
gen de docenten ten ijs kwamen
en of er niet geëxperimenteerd
zou gaan worden over de
hoofden van de kinderen heen.
De motivatie echter om aan een
Middenschool te willen lesgeven
is bijzonder groot, weten enkele
forumleden.
ONRUST
Voor enige onrust zorgde een le
raar van de katholieke lagere tech
nische school Don Bosco, die zei
dat z'n school reeds 'n aanvraag
had ingediend om als VBaO-school
in aanmerking te komen. Don Bosco
is al een experimenteerschool in
oprichting (een z.g. resonans-
school). Navraag van enkele leden
van het initiatiefcomité bij de direk-
teur van de school, de heer Ste
vens, en een lid van het bestuur, de
heer Kleuters, bracht aan het licht
dat er een brief naar het Ministerie
is met de vraag of de school een
aanvraag kan indienen, of ze daar
voor niet te klein is. Don Bosco is
wel op zoek naar samenwerkende
scholen, maar wil als katholieke
zuil blijven bestaan Een aanvraag
als zodanig is dus nog niet inge
diend
Marie wordt steeds wijzer.
Ook de Marie in de agrarische
sector. Ze denkt na over haar
positie, bakent haar eigen
wegen werk af, wil
achtergrondinformatie over
het dagelijks werk van haar
man, die boer is.
Toen Agrarisch Jongeren
Kontakt in Hoogland de film
„Als je met een boer trouwt"
had vertoond, richtten
vrouwen uit Leusden,
Eemnes, Hoogland, Soest,
Achterveld en Woudenberg
in december 1982 de A. J. K.
boerinnengroep Noord Oost
Utrecht op.
Scholing van de boerin
staat bij de nieuwe groep
voorop. De moderne boerin
wil weten wat er zich op het
bedrijf afspeelt. Ze wil
ingelicht worden over allerlei
bedrijfszaken, met name over
bedrijfsveiligheid,
bedrijfsovername, keuze van
stieren en de argumentatie
daarvoor, over de criteria
waarop de melk
gecontroleerd wordt
enzovoorts.
De boerinnen willen
onderling ervaringen
uitwisselen. Ze willen van
elkaar weten hoe ze over
bepaalde zaken denken. Ze
willen ook een stuk
gezelligheid aan elkaar bele
ven.
LEUSDEN - Het is niet meer zo,
vertelt de in Achterveld wonende
en werkende boerin Marga Blom,
voorlopig bestuurslid van de groep,
dat de boerin klakkeloos achter
haar man aandraaft Ze gaat meer
meedenken. Het is net zo goed
voorde mannen veel leuker als hun
vrouwen over het bedrijf kunnen
meepraten".
Even belangrijk als voor de jonge
boer is het voor de jonge boerin om
te weten hoe een bedrijf gerund
wordt. Over het algemeen nemen
nog steeds vele jonge boeren het
bedrijf van hun vader over. Jonge
boeren kunnen een maatschap
met hun vader vormen als hun va
der nog niet uit het bedrijf stapt.
Ook kunnen ze bij hun vader in
loondienst gaan. De financiële kon-
sekwenties van deze keuze komen
net zo goed voor rekening van de
vrouw als voor de man.
Tegenwoordig is het voor een
vrouw niet meer vanzelfsprekend
dat ze. als ze met een boer trouwt,
automatisch thuis blijft om in huis
houding en bedrijf te werken. Vroe
ger was dat wel het geval. Er werd
echt niet gevraagd of de vrouw
thuis wilde blijven. Ze had weinig te
vertellen, en had geen keuze. Nu
zijn er verscheidene boerinnen, die
evenals andere getrouwde vrou
wen een baan buitenshuis hebben
In de A. J K boerinnengroep
Noord Oost Utrecht zitten vrouwen,
die met een boer getrouwd zijn en
die in het huishouden en in het be
drijf werken. Er zitten vrouwen in
die zelf een baan hebben en die in
huishouden en bedrijf zo nu en dan
de handen uit de mouwen steken
Er zijn twee meisjes bij. die zélf
boer willen worden Een van hen
gaat na de middelbare school een
landbouwopleiding volgen. De an
der werkt nog in een winkel, maar
wil in een bedrijf opgeleid worden.
Tenslotte is er de groep, die ver
kering met een boer heeft. Voor de
ze meisjes zijn er allerlei verande
ringen op til, wanneer zij als boerin
in het bedrijf zullen gaan funktione-
ren. Zij moeten daar nog ingroeien.
En dat ingroeien heeft veel te ma
ken met allerlei dingen tussendóór
doen: telefoontjes aannemen, ver
tegenwoordigers opvangen, een
koe die kalven moet in de gaten
houden, de dierenarts waarschu
wen, de k(unstmatige) insemina
tie) opbellen enzovoorts.
Marga Blom heeft een opleiding
gehad en is werkzaam als oefen
therapeute Ze heeft variabele
werkuren en perioden. Soms werkt
ze 12 tot 14 uur in de week, soms
minder: dat hangt van het aantal
mensen en hun klachten af. In de
zomer is het over het algemeen
minder druk De vrijkomende tijd
kan Marga dan besteden aan het
werken in de tuin.
„Dat ik mijn baan heb aangehou
den heeft, voor mezelf grote voor
delen". zegt ze „Ik blijf zo kontak
ten buiten het bedrijf behouden
Spreek niet alleen met handelaren
en vertegenwoordigers. In feite heb
je op deze manier een eigen hoofd
beroep, en werk je toch ook wat
mee in zijn bedrijf"
Marga Blom wist wat haar te
wachten stond, toen ze met haar
boer trouwde Ze is van huis uit
boerendochter, kende de werk
zaamheden op de boerderij. Ze wil
de in de oefentherapie blijven door
werken, en verkeerde in de gelukki
ge omstandigheid, dat ze daarover
kon overleggen met haar echtge
noot. Het beste bewijs van een ver
anderd tijdsbeeld. Overigens hangt
het van het bedrijf af of de vrouw
haar eigen werk kan behouden. In
de tijdrovende en arbeidsintensie
ve tuinbouw moet de vrouw wel full
time meewerken Een knecht is niet
te betalen!
De boerinnengroep A J K
Noord Oost Utrecht heeft inmiddels
twee bijeenkomsten georgani
seerd. De eerste avond vormde to
neel de aanleiding tot praten over
de realiteit van het bedrijf De twee
de avond bracht een andere boe
rinnengroep verslag uit van het rei
len en zeilen van hun groep.
Marga vertelt, dat een boerin
nengroep uit Wageningen een to
neelstuk opvoerde over een jonge,
getrouwde boerin. Ze werkte als
onderwijzeres tot er een baby
kwam. Ze kwam thuis, maar dèt viel
tegen' Ze moest van alles „tussen
door doen"! Had geen tijd meer om
es even uit te gaan. In groepjes
werd er over nagepraat of en welke
dingen de vrouwen er in herken
den Of er situaties bestaan, waarin
de schoonmoeder haar zoon extra
verwent en de jonge boerin het idee
geeft, dat zij het niet goed doet. Of
er vrouwen zijn, die bang zijn om
geld van het bedrijf „af te nemen",
omdat ze zelf „geen geld verdie
nen". Of vrouwen vaste taken wil
len, als ze helemaal in het bedrijf
zouden meewerken
„In het emancipatiegebeuren
werden boerinnen vaak als voor
beeld gesteld in het boerenbedrijf
bestond van oudsher een taakver
deling tussen man en vrouw
„Nou, het is heel vaak noodzaak
geweest, hoor", zegt Marga Blom.
„Er was geen keuze in".
„In tegenstelling tot het werk van
de huisvrouw zou de inbreng van
de boerin financieel erkend zijn".
Marga „Er bestaat een bepaal
de regeling dat de boerin een zeker
percentage van het inkomen van
haar man verdiend, afhankelijk van
het aantal uren dat ze meedraait
Dat heeft belastingtechnische
voordelen Maar in de praktijk blij
ken verschillende vrouwen met
huishoudgeld te moeten werken
Ze krijgen een bepaald bedrag om
in de maand te besteden Over het
algemeen zijn boerinnen niet
royaal in de uitgaven Het is nog
altijd: zuinig doen met alles".
„Tegenwoordig wordt gespro
ken over even grote zeggenschap
in het bedrijf van man en vrouw.
Leeft die gedachte bij jullie?"
„In dat geval zou je richting
maatschap man-vrouw moeten
gaan. Beiden evenveel uren ach-
Vier leden van de boerinnengroep Noord Oost Utrecht
ter, en eventueel uren vóór. En als
de man iets wil investeren er sa
men over praten, en andersom. Ik
denk dat als de boerin helemaal
meedraait man en vrouw het zo
zouden kunnen regelen. In de prak
tijk zullen weinigen daar nog aan
toe zijn
Op de tweede bijeenkomst van
de boerinnengroep A. J. K. Noord
Oost Utrecht vertelde de groep
Kromme Rijn hoe de aanpak was
van hun groep, en welke ervarin
gen zij hadden opgedaan Het was
een gezellige en leerzame avond,
zegt Marga.
Inmiddels werd er een enquête
onder de boerinnen gehouden wel
ke onderwerpen zij het liefst behan
deld wilden zien Ideeen uit de en
quête werden door het voorlopig
bestuur opgepakt
Op dinsdag 29 maart is de vol
gende bijeenkomst in jongerencen
trum De Neng aan de Engweg 4 in
Hoogland Aanvang 20 00 uur. Er
zal een groot ganzenbord zijn.
Daarin komen vragen voor over si
tuaties, waarin een boerin terecht
kan komen Marga geeft een voor
beeld: „Je ligt eindelijk lekker in de
tuin te zonnen, en je man roept, dat
vervolg op pagina 11
Groter, maar ook
smaakvoller dan u
vermoedt.
