I
„Fysieke kracht en positieve
agressiviteit worden in onze sport
wel op prijs gesteld"
e geschiedenis van Jan Cock Blomhoffs leven en werk
ugbyclub Eemland zoekt jonge leden
eiende en beeldende tentoonstelling in Flehite
j Leusder Krant
DE LEUSDER KRANT
FOTO-KOPIE
NODIG?
DINSDAG 26 APRIL 1983
ERSFOORT-De
ite sportverenigingen,
ch niet met voetbal
houden, klagen er over
jn sport inpersen op
en TV maar weinig
acht krijgt. Rugby kun je
oe toch niet rekenen
dat is een tak van sport
gezette tijden op het
Ischerm zeer levendig
erverend ten tonele
icht wordt. Het zijn die
trijden tussen de
jenwoordigers van het
Koninkrijk en zo af en
egt zich daar Frankrijk
linde rugby sport ook
an wanten weet. Voor
niddelde buiskijker, die
jort houdt, iszo'n
rugbywedstrijd een
afwisseling. Alleen al
inier waarop zo'n enorm
d stadion meeleeft is
li|kom te bekijken en
ser er zo'n kerel, vooral
half-kaalen wat
ngen is en vanwege
lermaat aan strijdlust
ien Is van een grote lap
nd om zijn voorhoofd,
ten wilde galop in
lom die merkwaardig
mdebalmet een
sprong achter de lijn te
en. De leek kan zich
ijniet aan de indruk
kken dat die kerels zich
idenmeteen spel
i| heel veel geoorloofd
taarvoorje moet
ikken over de kracht en
ntaliteit van uitsmijters
en body-guards. Het wordt
wellicht nog wat in de hand
gewerkt door die
spelmomenten waarop beide
partijen zich als reeën in de
bronstijd tegenover elkaar
opstellen, waarbij op een
gegeven moment die bal
weer zichtbaar wordt en
daarna wederom zo'n
sensationele klopjacht een
aanvang neemt.
Dit verhaal is voor de echte rugby-
liefhebber niel zo aardig. Want - en dat
in de eerste plaats - deze sport rugby is
aan zeer strenge spelregels onderwor
pen die alle vormen van welke ge-
menigheid dan ook onmogelijk maakt
Rugby is evenmin een sport waarbij
bloed vloeit en de brancards al en aan
moeten worden gevoerd. Sterker, het
aantal blessures is veel en veel minder
dan bij het zo geliefde voetbal waarvan
de beoefenaars elke maandagmorgen
op het spreekuur van de huisartsen in
groten getale aanwezig zijn. Natuurlijk is
het wel zo. dat de vorm van rugby zoals
die op de TV wordt vertoond geen maat
staf is voor het rugby zoals dat door
gewone amateurs wordt beoefend La
ten we ons eigen land als voorbeeld
nemen Wat weet u van het beoetenen
van rugby door landgenoten? Waar
schijnlijk niet veel, hoogstens dat het
hier en daar door wat groepjes liefheb
bers in de schaduw van het publiektrek-
kende sportgebeuren welwillend wordt
beoefend.
Ook dat is niet waar. Rugby bevindt zich
in Nederland heel duidelijk in de lift en
het is alleen maar het al in de aanvang
gesignaleerde ontbreken van aandacht
van de publiciteitsorganen waardoor de
opmars van het Nederlandse rugby aan
het gezicht van de in de sport geïnteres
seerde landgenoten onttrokken wordt.
TALENTEN
Een man die deze zaak aan het hart
gebakken is Hans-
Peter van Heusden, voorzitter van de
jeugdcommissie van de Amersfoortse
Rugby-vereniging Eemland en tevens
trainer-coach van het succesvolle twee
de team van deze vereniging die zijn
domicilie heeft op het sportcomplex De
Isselt in het Industriekwartier bij de Pe
ter v d Breemerweg We schrijven hier
met opzet het „succesvolle" tweede
team omdat dezelfde omschnjving he
laas niet kan worden gebruikt voor het
eerste team dat in de degradatiezone
vertoeft Op het moment dat wij dit
schrijven is de beslissing nog niet ge
vallen. Wat wel zeker is is de promotie
van het genoemde tweede team van
Hans-Peter van Heusden, dat met
slechts één nederlaag trots en fier bo
venaan de ranglijst eindigde. Waaraan
is dat succes toe te schrijven?
Van Heusden wil daarop niet direkt
ingaan omdat het dan net zou lijken of
alleen dat tweede team goed draait en
de rest niet Bij hem gaat het hoofdza
kelijk om een goede opbouw van de
vereniging bij de jongste jeugd, wat na
tuurlijk niet wegneemt dat hij over de
resultaten van zijn eigen team bijzonder
tevreden is. „Er is grandioos gespeeld
dit seizoen en het is gelukt om van vijf
tien individuele spelers vijftien rugby
ers te maken die een team vormen.
Naar mijn mening beschikken wij over
veel talenten, zoals de 17-jarige Gernt
Ribberink uit Soest. In ons team spelen
vier jongens van onder de achttien. Dat
is aan de ene kant heel plezierig want
die jongens leren gelijk rugby op een
behoorlijk niveau. Aan de andere kant
ontmoeten die jongens vaak tegen
stand van spelers die fysiek zwaarder
en volgroeider zijn. Wij hebben bij de
vereniging nu zo'n tien jongens onder
de achttien jaar en het zou beter zijn
wanneer die jongens met elkaar een
jeugdteam vormen. Om die reden zijn
we met een wervingsaktie begonnen op
de middelbare scholen We hebben alle
betrokken leraren van het middelbaar
onderwijs aangeschreven en we hopen
op die manier een aantal nieuwe leden
in de leeftijd van veertien tot achttien
jaar te knjgen".
Als Eemland voldoende van deze
jonge spelers ter beschikking heeft kan
dus in het nieuwe seizoen met een echt
jeugdteam worden gestart. Van Heus
den wil evenwel niet te hard van stapel
lopen. „We hebben als jeugdcommis
sie besloten dat team nog niet volledig
aan een competitie mee te laten doen
We zullen ze vriendschappelijke wed
strijden laten spelen om zonder te for
ceren er geleidelijk één geheel van te
maken Het seizoen daarop kunnen we
met dat team deelnemen aan de com
petitie en tegelijk willen wij dan starten
met een nieuwe wervingsaktie van jon
gens onder de veertien jaar die op hun
beurt ook weer zonder forceren tot een
team kunnen worden gesmeed".
Het lijkt misschien niet zo aanlokkelijk
voor jonge jongens om alleen maar
vriendschappelijke wedstrijden te spe
len maar zo ligt dat niet. Zeker niet bij
rugby. Voetbalmensen hebben de nei
ging deze sport met de mentaliteit bij
hun eigen balsport te vergelijken Rug
by is veel meer een sport van gelijkge
stemden Wie meent zijn agressie in
deze grimmig lijkende sport kwijt te ra
ken, louter en alleen om eens lekker in
zijn eentje van leer te trekken, heeft het
bij het verkeerde eind en valt bij rugby
direkt door de mand. Rugby-ers hebben
zo hun eigen code Er wordt tijdens de
wedstrijd geapplaudiseerd voor een
prestatie van een tegenstander en na
afloop wordt er gezamenlijk gezongen
en vindt er elke keer een verbroede
ringsfeest plaats waar boze gezichten
volkomen taboe zijn. Hier niet, zoals bij
het voetbal, de teleurgestelde spelers
die na een nederlaag met de staart tus-
Hans-Peter van Heusden.
sen de benen naar huis gaan Het resul
taat wordt vergeten en er blijft alleen de
vreugde om de sport over. Als er een fij
ne wedstrijd wordt gespeeld is de echte
rugby-er vrolijker gestemd dan wan
neer er in een nietszeggende match
een overwinninkje wordt geboekt. Zo
ligt dat bij rugby en wie daar niet bij past
vertrekt weer, vroeg of laat. Rugby is
trouwens ook een echte teamsport. De
ego-tripper, de balsolist en de indivi
duele uitblinker komt er niet uit de verf.
Een goed resultaat kan namelijk alleen
met het gehele team worden geboekt
Hans-Peter van Heusden: „Bij rugby is
er natuurlijk agressiviteit maar het gaat
erom dat die agressiviteit in acceptabe
le banen wordt geleid. Het kleine man
neke dat erin slaagt om tussen grote
kerels door te kruipen om enkele me
ters terreinwinst te boeken is even be
langrijk als de grote kerel die hoog naar
de bal kan springen Hij is ook even
belangrijk als de jongen die de honderd
meter in elf seconden, met de bal, kan
lopen. Natuurlijk is er in het veld agres
sie maar het mag geen aangelegenheid
van geweld worden. Fysieke kracht en
positieve agressiviteit worden in onze
sport wel op prijs gesteld maar het gaat
om kracht die fair bedwongen moet
worden. We zijn als rugbyclub ook wel
zo arrogant om tegen bepaalde jongens
te zeggen: voor jullie is rugby een te
gevaarlijke sport, omdat je een gevaar
voor jezelf bent. Je kunt beter gaan ten
nissen want dan zit er een netje tussen.
Jongens die bang zijn kunnen we pro
beren dat af te leren maar een jongen,
die een schop geeft in de richting van
elk been dat hij ziet en die niet tegen zijn
verlies kan, kan beter weggaan"
JEUGDLEDEN
Hoe het ook zij, Eemland zou graag
jonge spelers erbij willen hebben Van
Heusden wil het alle plezier verdere in
formatie verstrekken. Telefoon 14145
Ook de ASLOS kan inlichtingen geven.
De 38-jarige Van Heusden, van oor
sprong Amsterdammer maar meer op
gegroeid in Apeldoorn, is enthousiast
bezig met zijn sport. De commissie, die
hij voorzit, bestaat uit zes man, waarbij
twee trainers-Bottenberg en v d.Berg
- die hun sporen al duidelijk op het ge
bied van rugby hebbenverdiend De
jeugdtrainingen vinden plaats op
woensdagavond (de hele avond) en za
terdag van 12 tot 2.
De vraag zou kunnen worden ge
steld Is rugby duur? Het antwoord luidt
in grote trekken, neen. Zeker niet voor
zo'n jeugdlid We komen dan gelijk bij
iets wat ook specifiek bij deze sport be
hoort, namelijk de gedachte om jonge
leden een mentor te geven. De oudere
geroutineerde spelers wordt gevraagd
om als het ware een pas beginnend
jeugdlid te „adopteren" Zij geven hun
shirt aan zo'n lid. Dat lijkt misschien wel
wat vreemd maar men moet daarbij be
denken dat een rugby-shirt erg duur is.
Het is namelijk niet zo'n voetbalhemd
ook beschikbaar stellen om de jongens
vanaf een afgesproken punt uit de stad
naar het wat afgelegen veld op De Isselt
te brengen. Met andere woorden, de
ouders behoeven niet ongerust te wor
den Wij vertellen u dit even om duidelijk
te maken dat er bij deze sport inderdaad
een andere sfeer heerst, laten we zeg
gen - en dat bedoelen we heel positief -
een soort padvinders-sfeer
Bij Eemland is men ook van mening dat
het drinken van bier door jongens onder
de zestien jaar niet kan worden toege
staan.
Hans-Peter van Heusden „Bij rugby is
de zogenaamde derde helft, het gezel
lig samenzijn na de wedstrijd, ook bij de
jeugd belangrijk Ook die jeugd moet
kunnen zingen en wij vinden dat dit niet
met bier gepaard moet gaan"
Als de nodige jeugdspelers komen -
en er zijn al aanmeldingen - kan de
jeugdcommissie met gerust hart ver
dergaan met het volgende plan. Dat is
het nationale jeugdtoernooi in Castri-
cum op Hemelvaartsdag waar het zo-
Veel gymnastiekleraren weten maar
amper hoe het spel moet worden ge
speeld en de al in de aanvang" beschre
ven misverstanden over de rugbysport
kunnen dan weer eens uit de weg wor
den geruimd. Of dat meteen zal lukken
is natuurlijk de vraag maar misschien
komt rugby op den duur zo in de algehe
le belangstelling dat de sportliefheb
bers. net als in Groot-Brittannië. de
spelregels leren kennen. Dan zullen ze
pas goed beseffen dat rugby geen sport
is voor wildemannen en pootjelichters,
maar een sport voor flinke, niet bang
uitgevallen kerels die in een gezonde
sfeer van sportiviteit elkaar bestrijden
Het is Immers een Engelse sport
en ledereen weet wel dat men in het
Britse Rijk anders denkt over het
sportlef een spel bedrijven dan op
het vasteland of b.v. In de zuidelijke
landen. Engelsen accepteren meer
en hebben vrede met de beslissing
van de arbiter. Niet dat het zulke lieve
jongens zijn maar het oogt toch iets
plezieriger wanneer men niet langer
Spelmoment van een rugbywedstrijd.
dat door de tegenstander kan worden
gescheurd. Rugby-shirts kunnen niet
worden stukgetrokken maar ze kosten
dan ook wel iets meer dan een eenvou
dig T-shirt
Die jeugdleden krijgen dus geen afdan
kertjes maar goede stevige shirts die zij
eerst zelf niet behoeven te bekostigen.
Een seniorlid kan bereid worden gevon
den om jongens te vervoeren voor een
symbolische vergoeding. Hij kan zich
genaamde seven-o-side wordt toege
past
In tegenstelling met het normale spel
met vijftien spelers wordt seven-o-side
gespeeld met zeven spelers en omdat
het met zo'n aantal een stuk sneller
gaat wordt er maar tweemaal tien minu
ten gespeeld. Het is in pnncipe een
speltype voor snelle jongens De hard
lopers van de club komen dan fijn aan
hun trekken Bij Eemland zijn dat jon
gens als Lex van Hamersveld, Patrick v.
d. Meyden, Rinus Bosma. Roel Cle
ment en Willem van Andel.
moppert dan wanneer men de
scheidsrechter ondersteboven loopt
om totaal vergeefs tegen zijn beslis
singen te protesteren. Om van erge
re dingen maar niet te spreken. Wie
door de scheidsrechter bij een rug
bywedstrijd op het ruilformulier als
verveiend ventje wordt genoteerd,
loopt de kans dat dit in wezen neer
komt op een mededeling voor de be
trokkene om er maar mee te stoppen.
Dat Is andere koek dan de gele en de
rode kaart. Dat Is met recht „van de
kaart".
Een scrum
Een kattebelletje of een fijn gedrukt kaartje?
Sommigen schrijven vlug even een briefje
om fe melden, dat er gezinsuitbreiding
heeft plaatsgevonden. Dat is natuurlijk óók
een manier
Toch gaat er niets boven een fijn gedrukt
kaartje, uitgezocht naar uw smaak
Uit de grote collectie 1983 hebt u enorm
veel keuze. En wat de tekst betreft, wij
zorgen snel en accuraat, dat er op komt te
staan wat u wenst. In hand- of
machineletter.
Vandaag besteld, morgen klaar
als het om snelheid én kwaliteit gaat.
Rozendaallaan 9 te Leusden-Centrum. Op werkdagen van 9 00 tot
12.00 uur en van 13.30 tot 17 00 uur. Telefoon 033-941495
RSFOORT - Een boeiende en
de tentoonstelling is tot en
dag 15 mei te zien In Museum
Westsingel 50. „Jan Cock
Blomhoff (1779-1853), van Deshlma
naar Amersfoort".
Jan Cock Blomhoff kocht in 1824,
toen hij na een fortuinlijke handelscar
rière in het buitenland naar Nederland
terugkeerde, het mooie landgoed Birk-
hoven, bestaande uit bossen en een
aantal aan boeren verpachte landerij
en Aanvankelijk ging Blomhoff zelf op
één der boerderijen wonen In 1844 be
trok hij het gereedgekomen herenhuis,
dat ook de naam Birkhoven kreeg In
1853 stierf hij daar Samen met zijn
tweede vrouw werd hij begraven op het
Achter Davidshof. Zijn grafsteen, die er
nog is, vermeldt „Hier rust Jan Cock
Blomhoff, oud-opperhoofd te Decima"
De geschiedenis van Blomhoffs le
ven en werken, wordt in Flehite op
een zeer aanschouwelijke wijze uit
de doeken gedaan door middel van
schilderijen, prenten, dokumenten
en een Japanse kunstverzameling.
Blomhoff werd in 1779 geboren in
Amsterdam Hij startte zijn carrière in
het leger, maar vertrok in 1805 naar
Java om er zijn geluk in de handel te
beproeven In 1809 werd hij pakhuis
meester op Deshima. een kunstmatig
aangelegd eilandje in de baai van Na
gasaki De enige buitenlanders, die in
Japan in die tijd wsrden toegelaten, wa
ren Chinese en Hollandse handelaren
Sinds 1540 waren er Portugezen in Ja
pan geweest. Zij dreven echter niet al
leen handel, maar trachtten de Japan
ners te bekeren tot het rooms-katholi-
cisme. De angst voor het oprukkende
Christendom deed de Japanse regering
in 1614 besluiten alle rooms- katholieke
geestelijken uit Japan te verdrijven en
het Christelijk geloof te verbieden. De
Portugezen werden verplicht zich vanaf
1636 te vestigen op het voor hen spe
ciaal aangelegde eilandje Deshima,
maar al in 1639 kregen zij het bevel
Japan te verlaten. De Nederlanders
mochten in Japan blijven. Zij waren de
vijanden van de Portugezen, en hielden
zich bovendien alleen met de handel
bezig. Wel kregen zij het bevel hun fac
torij in Hirado te verlaten, en zich te
vestigen op het door de Portugezen
verlaten eilandje Deshima
FACTORIJ
Deshima had de oppervlakte van
twee voetbalvelden, was door middel
van een brug met de stad Nagasaki ver
bonden en was bebouwd met pakhui
zen, kantoren en de woningen van het
personeel van de factorij. Aan het hoofd
stond de opperkoopman, die de Neder
landers opperhoofd noemden. Tot het
hoger personeel behoorden onder an
dere de koopman, de pakhuismeesters
en de arts
Pakhuismeester Blomhoff had van
1809 tot 1813 de verantwoording voor
de in- en uitgaande goederen, die in het
pakhuis van Deshima werden opgesla
gen. Het was een heel moeilijke tijd. De
Nederlandse schepen werden veelvul
dig door de Engelsen gekaapt, en in
1810 werd Nederland door Frankrijk in
gelijfd De Engelsen namen Java in be
slag, en wilden Deshima bezetten Zij
verzonnen een list. en rustten twee
schepen uit onder Nederlandse vlag
teneinde de Japanners te misleiden.
Maar opperhoofd Doeff en pakhuis
meester Blomhoff lieten zich niet intimi
deren Zij namen de Engelse goederen
in beslag, en lieten de Engelsen beta
len, met welk geld de Hollanders hun
schulden bij de Japanners konden be
talen
De Japanners wilden op de hoogte
blijven van de toestand in de wereld, en
verplichtten elke kapitein, die met zijn
schip aankwam, met een nieuwsbulle
tin voor de dag te komen, over de oorlo
gen. de huwelijken tussen vorsten en
zovoorts De Nederlanders deden dat
zeer gedetailleerd, maar zoals op de
tentoonstelling in Flehite is te zien niet
ongekleurd Ze hadden er belang bij,
dat de Japanners bleven denken dat
Nederland een Europese grootmacht
was. en ze zwegen over de Franse be
zetting In 1817 berichtten ze, dat Lode-
wijk Napoleon, die in de koninklijke fa
milie was opgenomen geweest, was
gestorven, en dat opnieuw een prins
van Oranje het land bestuurde
Een scala van portretten in Flehite
laat zien hoezeer de Japanse kunste
naars onder de indruk waren van die
curieuze Hollandse man Blomhoff met
zijn lichtblauwe ogen. zijn blonde haar
en zijn rode kuitbroek. En hoe zeer zij
geïnspireerd werden door de komst van
zijn gezin Want in 1816 vertrok Jan
Cock Blomhoff na zijn Hollandse verlof
met zijn vrouw Titia Bergsma. hun zoon
Johannes en de min naar Deshima. Met
veel moeite kreeg Titia een voorlopige
verblijfsvergunning, maar Titia mocht
niet blijven, en keerde met haar zoontje
door
Anco Mali
en de min naar Nederland terug. In 1821
stierf zij van verdriet en eenzaamheid
INSPIRATIEBRON
Vele portretten, afbeeldingen en
beeldjes werden er van haar gemaakt
Een westerse vrouw had zich nog nooit
daar vertoond Een makemono van Ka-
wahara Keiga toont de hele familie
Blomhoff compleet met de min Mar-
retje. de baboe en de djongos. Titia
werd het symbool van de westerse
vrouw. Japanners, die in die tijd Naga
saki bezochten, namen vaak een af
beelding van haar als souvenir mee
naar huis 't Zal heel wat geweest zijn
om op dat geïsoleerde Deshima als
vrouw verbleven te hebben te midden
van 'n oosters volk, van wie de bedoe
lingen niet konden worden geraden, en
die er zo'n totaal andere leefwijze op na
hield Titia overleed aan de scheiding.
Jan Cock Blomhoff liet zich troosten,
getuige de vele op rijstpapier geschre
ven brieven door meisjes uit Maruya-
ma. Later hertrouwde hij met een Ne
derlandse vrouw.
In de bovenzaal van Flehite is een
kostelijke kollektie Japanse voorwer
pen, door Blomhoff verzameld, te zien.
Beeldig speelgoed stokpaardjes, dui
kelaartjes, een rammelaar. Langwerpi
ge boeken met de geïllustreerde le
vensgeschiedenis van een mens van
zijn geboorte tot zijn dood Een enorme
kijkdoos voor het vertellen van een reis
verhaal De verteller toonde verschil
lende achtergronden, die hij door mid
del van koorden kon verwisselen. Een
kastje voor een picknick. Een fraaie ver
zameling waaiers en prachtige oude
speelgoedpoppen, gemaakt voor het
Japanse meisjesfeest De Japanse
meisjes stelden elk jaar hun poppen en
hun lakwerkminiatuurvoorwerpen uit.
Ze kregen er dan ook nieuwe bij. waar
mee de familie hun goede hoop op
voorspoed en een gelukkig leven wen
ste.
Deze werkelijk aantrekkelijke ten
toonstelling is te zien van dinsdag tot
en met vrijdag van 10.00 tot 17.00
uur, op zaterdag en zondag van 14.00
tot 17.00 uur.
Rozendaallaan 9
LeusdenC.
