„Heilige boontjes komen hier niet. En voor
het leren van gezag zijn geen maniertjes"
ï-
Ik zou me heel goed kunnen
voorstellen dat een korpschef
geen politieman maar burger is"
„Aan starre gezagsdragers
hebben we niets. Die gaan
in de praktijk kapot"
„De lijnen binnen de
gemeentepolitie zijn korter,
wat efficiënter werkt"
I )rs. A. Goedendorp, direkteur politie-opleidingsschool De Boskamp
r FOTO-KOPIE
FOTO-KOPIE
NODIG?
i Leusder Krant J
door Caspar van Loo
DONDERDAG 28 APRIL 1983
interview
j_ I
litieopleidingsscholen in Neder
land De aanleiding voor dit
vraaggesprek was de start van
de honderdste opleiding op De
Boskamp deze maand De
school die in 1968 vanuit Was
senaar naar Leusden kwam be
gint bovendien in oktober van
dit jaar met de Herziene Primai
re Politie Opleiding (HPO) die
de aspirant-agenten nog beter
moet voorbereiden op hun toe
komstig werk. Die leerlingen
komen overigens uit de 39 bij
de school aangesloten ge
meenten uit de provincies
Utrecht, Zeeland en Zuid-Hol
land. In het najaar zal dit aantal
worden uitgebreid naar 41 wan
neer Hellevoetsluis en Papen-
drecht ook leerlingen naar
Leusden zullen sturen Den
Haag, dat evenals Rotterdam
een eigen politie-opleiding
heeft, zal naar alle waarschijn
lijkheid in oktober tevens aan
komende agenten een oplei
ding laten volgen op De Bos
kamp. Vóór de zomer zal hier
over een beslissing vallen. Een
positief besluit in de fusiebeper
kingen zal de opleidingsschool
in Leusden goed van pas ko
men, omdat momenteel van
een ondercapaciteit sprake is.
Met de Haagse leerlingen erbij
zal De Boskamp weer rendabe
ler worden; de capaciteit van
ruim 250 aspirant-agenten zal
dan benaderd kunnen worden
Kunt u iets vertellen over de hui
dige opleidingWelke vakken krip
gen de leerlingen voorgeschoteld
Goedendorp- ,,Ze krijgen natuur
lijk les in de juridische vakken
zoals strafrecht, burgerlijk recht,
verkeerswet, bijzondere wetten
enzovoorts. Ze volgen een
schietoplelding waarin niet al
leen de vaardigheid wordt aan
geleerd maar ook de waardig
heid.
Dat wil zeggen dat hen geleerd
wordt op welke momenten het
pistool te gebruiken. De leerlin
gen krijgen ook les in de ethiek
van het geweld, dus hoe moet je
als politieman geweld bestrijden
en hoe hanteer je zelf geweld.
Een verkeerd voorbeeld voor dat
laatste is als een agent zijn pis
tool trekt bij de aanhouding van
een verdachte van een klein mis
drijf.
Een ander belangrijk onderdeel
van de opleiding is sport Verder
zijn er lessen praktisch politieoptre
den. waarin aandacht wordt be
steed aan hel vertalen van de ver
gaarde kennis naar de praktijk Een
agent moet namelijk zijn bevoegd
heden weten in het optreden naar
buiten Hij of zij moet ook leren dal
mensen verschillend zijn en dus
een verschillende aanpak nodig
hebben Dergelijke situaties wor
den nageboolsl met behulp van rol
lenspelen en opgenomen op video
Wij huren professionele acteurs in
om de tegenpartij van de politie in
de rollenspelen uit te beelden Op
die manier kan de werkelijkheid het
meest worden benaderd. Omdat
de politie ook te maken krijgt met
etnische minderheden nodigen wij
ook Surinaamse en Turkse acteurs
uit om mee te doen in de rollenspe
len.
De politie-opleiding voorziet ver
der in lessen schriftelijk werk zoals
het maken van proces-verbalen, en
worden de leerlingen de EHBO-be-
ginselen. het reddend zwemmen
en het typen bijgebracht",
In oktober gaat de Herziene Pri
maire Politie Opleiding van stad.
Hoe is dat zo gekomen en in welke
opzichten verschilt die met de hui
dige opleiding
Directeur Goedendorp legt uit
..In 1970 is een onderzoek begon
nen naar de vraag hoe sluit de poli-
tie-opleiding aan op de werkelijk
heid Conclusies van dit onderzoek
later waren, dat de opleiding te juri
disch was en er te weinig aandacht
werd besteed aan de vaardigheden
waarover een politieman moet be
schikken. Via een stuurgroep van
de ministeries van Buitenlandse
Zaken en Justitie kwam uiteindelijk
de aanbeveling een negentien
maanden durende opleiding te
starten onderverdeeld in elf maan
den opleiding, vijl maanden stage
en drie maanden waarin zaken bi|-
gespijkerd kunnen worden die in
opleiding en stage verwaarloosd
zijn Deze drie onderdelen werden
door afzonderlijke werkgroepen
nader onderzocht en in feite goed
bevonden"
ROLLENSPELEN
Dat wil zeggen dat de nieuwe po-
litie-opleiding er volgens boven
staand model gaat uitzien De hui
dige leerperiode op De Boskamp
en de andere opleidingsscholen in
Lochem, Heerlen en Amsterdam
duurt twaalf maanden en is versto
ken van een stageperiode behou
dens een korte snuffelstage bij het
korps waar de aspirant-agent wordt
ingedeeld. Uit een met minder ge
bruikelijke woorden opgebouwd
verhaal van drs. Goedendorp blijkt
dat de HPO niet alleen door inhoud
verschilt met de huidige politie-op
leiding maar ook door vorm. Een
andere, betere manier van training
zal worden ingevoerd.
U had het net over de rollenspe
len om bepaalde situaties waar
mee een agent te maken kan krij
gen na te bootsen Die zullen onge
twijfeld gehandhaafd blijvpn in de
nieuwe opleiding?
Goedendorp ,,De rollenspelen
krijgen in de HPO een centraler
plaats. We zullen nog meer des
kundigheid hiervoor in huis halen
Dat kost geld inderdaad, maar de
financiën zijn er
Door de rollenspelen kunnen we
de leerlingen trainen hoe op te tre
den in bepaalde gedragsituaties.
Op de video kunnen ze later alles
terugzien. Van een politieman
wordt verwacht de situatie te be
heersen. Als een agent een man
vraagt uit zijn auto te komen om
welke reden dan ook en de man
weigert dat, dan moet een agent
zo'n vent natuurlijk niet uit de auto
sleuren. Laat hem dan maar zitten
als de situatie dat toelaat. We pro
beren de leerlingen dus ook voor te
bereiden op het afnemend respect
voor het gezag.
De training van hoe een politie
man moet optreden bij buren- en
echtelijke ruzies zal geïntensiveerd
worden ofschoon ik van mening
ben dat in dergelijke gevallen meer
professionele hulpverleners inge
schakeld moeten worden."
KRAKERS
Vervolgens springt drs. Goeden
dorp over naar de multi-raciale sa
menleving. dus een samenleving
met Turken. Marokkanen. Surina-
mers, Vietnamezen. die niet aan de
politie voorbijgaat. Vandaar dat in
de nieuwe opleiding, waarvan Goe
dendorp een fervent voorstander
is. een plaats is ingeruimd voor het
leren omgaan met de buitenlan
ders in onze samenleving.
Goedendorp meent: „Door
meer informatie te geven over
minderheden kweek je meer be
grip. Ik merk deze ontwikkeling
in de huidige opleiding waarin
we nu ook al met dit bijltje hak
ken. Ik realiseer met trouwens
heel goed dat een politieman
naast de vergaarde informatie
zijn eigen waarden en normen
heeft". Om dit enigszins te ver
klaren pakt de directeur van De
Boskamp de relatie tussen de
politie en een andere minder
heid, de krakersbeweging, bij de
kop. Goedendorp: ,,Het begrip
bij de politie voor de krakers is
toegenomen, omdat men meer
beseft dat er tegenwoordig een
verschuiving is van eigendoms
recht naar woonrecht. Echter het
zijn de randverschijnselen in de
krakersbeweging die het de poli
tie moeilijker maken. Als je als
politieman ziet dat ze vanuit de
goot een wasmachine op je wil
len laten neerdalen, kan Ik me
voorstellen dat hij niet met de
krakers wil praten. Dan komt er
een stuk emotie om de hoek kij
ken en gaat hij zo n groep defi
niëren als een tegenstander".
GEZAG
U had het net over het afnemend
respect voor het gezag Ook de
jeugd bezondigt zich hieraan. Toch
stapt een gedeelte van die jeugd
hier naar binnen om politieman te
worden
Goedendorp gaat eens verzitten.
,,De mensen die hier een opleiding
gaan volgen kijken anders tegen
het gezag aan Het zijn natuurlijk
geen heilige boontjes die hier ko
men. maar ze hebben ook geen
weet hoe ingewikkeld de gezags-
politiek is".
Maar toch zijn er jongeren die de
politie lekker kunnen treiteren,
maar later zelf agent worden. Geen
ontzag voor het gezag, maar uitein
delijk toch drager ervan. Kan dat?
Goedendorp .Ik denk toch niet
dat dergelijke mensen de opleiding
zullen volgen Maar aan de andere
kant er zijn natuurlijk geen manier
tjes te leren voor het uitoefenen van
gezag. Je moet als politieman wel
je gezag waarmaken, maar aan
starre gezagsdragers hebben we
ook niets Die gaan in de prakijk
kapot"
Kunt u zeggen welke selektie-
normen worden gehanteerd bij het
aannemen van nieuwe leerlingen
De directeur van De Boskamp
legt uit: ..Wij krijgen de leerlingen
aangeleverd door het selektiecen-
trum in Hilversum Daar hebben ze
een medisch onderzoek gehad en
een psycho-technische test. Ik krijg
niet de indruk dat de selektie ver
keerd is Het afvalpercentage van
leerlingen is zeer gering. Of de ver
wachtingen over een agent in de
praktijk ook uitkomen is moeilijk na
te gaan. Momenteel wordt dit as-
pekt onderzocht".
Uw school kampt met een onder
capaciteit aan leerlingen
Neemt de animo voor de opleiding
af of zijn er andere aanwijsbare
oorzaken?
Goedendorp: ,,De animo voor de
opleiding is zeer groot getuige de
15 000 aanmeldingen per jaar die
het selektiecentrum in Hilversum te
verwerken krijgt. Maar omdat de
korpsen vol raken of door bezuini
gingen in sterkte afnemen zijn er
minder politiemensen nodig. Wat
de capaciteit van de school betreft,
die proberen we op te vijzelen door
een fusie met de opleidingsschool
in Den Haag".
KLEINSCHALIG
Hoe kijkt u aan tegen de plannen
om te komen tot provinciale politie,
dus afschaffing van gemeente- en
die nog op een afdoend antwoord
wachten.
Ondanks de plannen over pro
vinciale korpsen wordt er zo nu en
dan nog verhit gediscussieerd over
de voor- en nadelen van rijkspolitie
en gemeentepolitie. Ook in Leus
den dat nu beschikt over een rijks
politiekorps maar bij een voortdu
rende groei van het aantal inwo
ners over pakweg twee jaar aan
spraak mag maken (als het zover
komt) op gemeentepolitie Welke
voordelen heeft een gemeentelijk
korps volgens drs. Goedendorp bo
ven dat van de rijkspolitie?
RIJKSPOLITIE
Goedendorp: ..De lijnen binnen
het systeem van gemeentepolitie
zijn korter en bevorderen dus een
efficiëntere werkwijze Daarnaast
is de beschikbaarheid van midde
len, dus personeel en materieel,
groter. Bij de rijkspolitie zijn de lij
nen veel langer met postcomman-
danten, groepscommandanten en
districtshoofden. De rijkspolitie kan
daardoor een groot bureaucratisch
apparaat worden
Een ander punt van belang is bij
gemeentepolitie is de invloed die
de gemeenteraad op het beleid van
de politie kan uitoefenen. Dat vind
ik een gezonde situatie hoewel ik
me niet kan indenken dat de burge
meester van Leusden bijvoorbeeld
niet een beleidscontact met de
groepscommandant heeft".
De directeur van De Boskamp
komt tot het oordeel dat de burger
geen verschil maakt tussen rijks- of
rijkspolitie ten gunste van een pro
vinciaal korps?
Goedendorp. die vast wel eens
vaker over dit onderwerp zijn
mening ten beste heelt gegeven,
begint diplomatisch: „Op de eer
ste plaats is het van belang dat er
goede politie is die geaccep
teerd wordt door haar omgeving.
De politie moet werkbaar zijn en
de dienstverlening geven die
verwacht wordt. Het zal de bur
ger weinig interesseren welke
vorm de politie heeft zolang ze
op de politie kan rekenen.
Een probleem van provinciale
politie kan zijn dat de eenheden
per provincie te groot worden. Ik
denk dat er dan gezocht moet
worden naar de Invoering van
posten binnen de provinciale po
litie".
Toch zal de afstand tussen poli
tie en burger door een provinciaal
korps toenemen
Goedendorp „Ofschoon ik geen
voorkeur heb voor grootschalig
heid is kleinschaligheid minder
gunstig voor de burger. Kleine
korpsen in het huidige systeem
moeten schipperen met de man
kracht en dat is echt niet bevorder
lijk voor de contacten met de bur
ger Ik ken zelfs kleine korpsen die
samenwerken, omdat ze dan veel
werkbaarder zijn. Maar wat is con
tact met de politie? Denk je dat in
een plaats als Leusden de burgerij
veel contact met de politie heeft7
De waarheid over klein- en groot
schaligheid zal ongetwijfeld in het
midden liggen'
Drs Goedendorp bespeurt in po
litionele kringen een voorkeur voor
provinciale politie ofschoon de me
ningen hier en daar nog verdeeld
zijn Een groot punt vormen de toe
komstige beheers- en gezagsver
houdingen binnen de gewenste op
zet Welke invloed gaat het provin
ciaal bestuur uitoefenen, wie komt
aan de top van de organisatie te
staan? Twee vragen uit een reeks
gemeentepolitie. Volgens hem is
de burger alleen maar gebaat bij
goede politie.
Op de valreep van het ge
sprek hebben we het nog
even over de starheid in de
hiërarchie van de politie. Als
afgestudeerd agent van de
opleidingschool kan je het
hooguit tot adjudant schop
pen. Een kaderfunktie is on
bereikbaar en alleen wegge
legd voor de jongens en
meisjes van de politieacade
mie. Leerlingen van De Bos
kamp zullen dus nooit de titel
van korpschef kunnen dra
gen. „Trouwens", zegt Goe
dendorp ineens, „ik zou me
heel goed kunnen voorstel
len dat een korpschef geen
politieman maar een gewoon
burger is met bepaalde lei
dinggevende kwaliteiten.
Want een korpschef hóeft
toch geen tactische leiding te
geven aan het recherche
werk? Daar zijn politiemen
sen voor. Voor mij is het geen
wet van Meden en Perzen dat
een korpschef politieman is".
Rozendaallaan 9
Leusden-C. j
•EUSDEN - Reeds bij de te-
inische afspraak voor dit in-
new viel de jonge, vriendelij-
slem op. Niet de wat oudere,
se stem die je onherroepe-
verwacht van een directeur
leen politieschool, toch een
irnaam en streng (denk je)
tituut
Drs Goedendorp is echter niet
de verwachte commissaris Bul-
lebas Hij is 40, redelijk sportief
gekleed, heeft een hoekig jon
gensachtig gezicht met blond
grijs haar en je zou hem eerder
voor een vertegenwoordiger
slijten dan voor de directeur van
een van de vier regionale po-
De directeur van de
ilitieopleidingsschool
iBoskamp in Leusden is
s.A. Goedendorp,
ilitieman én socioloog,
jde sollicitatie naar de
icante directeursfunktie
eft zijn studie sociologie
rmoedelijk voorde
uzeheren de doorslag
geven. Immers, bij de
diensttreding van
ledendorp op 1 januari
81 stond de
ilitieopleiding al aan de
oravond van een
grijpende vernieuwing:
leerling-agenten voor
meentepolitie beter
orbereidenopde
aktijk, die ingewikkelder
worden is door vele
ciale invloeden. „De
irlingen moeten weten
top grond van
latschappelijke
twikkelingende
insen zich niet meer
nnen houden aan
paalde regels en wetten,
als de
iximumsnelheid van 100
ometer per uur op
elwegen die van alle
nten wordt bekritiseerd.
Blijft een agent dan op z'n
strepen staan, dan is hij
verkeerd bezig", meent
Goedendorp (40).
Na zijn HBS volgde hij de
voormalige
politie-officiersopleiding
in Hilversum
(tegenwoordig is er de
politieacademie in
Apeldoorn) en kwam in
1965 bij de
gemeentepolitie
Vlaardingen terecht. Na
negen jaar verruilde hij het
aktieve politieleven.
(Goedendorp was
inmiddels socioloog
geworden) voor de baan
van docent sociologie aan
de Nederlandse
Politieacademie. Hij werd
daar tevens coördinator
van het laatste semester,
wat zoveel wil zeggen dat
hij de leerlingen na hun
stageperiode opving en
verder begeleidde. Op 1
januari 1981 werd drs.
Goedendorp directeur van
De Boskamp. Het feit dat
hij betaald wordt naar de
funktie van commissaris
van politie bewijst zijn
status als politieman.
