Vooral techniek maakt
„De Lift" spannend
Brandende Liefde"
komt 15 september uit
.hitterende rol van Paul Newman
Sidney Lumet's: „The Verdict"
John Hurt schittert in boeiende
en ontroerende The Elephant Man
Eerste Nederlandse suspense-thriller"
Movie-cyclus op dinsdag
PIJ DAG 13 MEI 1983
kijk op de film
n Dalsum (rechts) valt tegen als de jaloerse echtgenote van Felix Adelaar
,,De Lift", Nederland 1983 Regie Dick
Maas Produktie Malthijs van Heijnmgen.
Scenario Dick Maas Camera. Mare Felper-
laan Met Huub Stapel, Wiileke van Ammel-
rooy, Josine van Dalsum, Piet Romer, Gerard
Thoolen, Hans Veerman, Manfred de Graat,
Onno Molenkamp, Siem Vroom, Carola Gijs-
bets van Wijk en anderen
Theaters Grand 3 Amersfoort; Euro 2 Arn
hem, en De Reehorst Ede
door Marnix Kreyns
Nog niet zo lang geleden stond er
een berichtje in de krant over een
computer, die er toe was overgegaan
Verdict" (De uitspraak), USA
Regie Sidney Lumet Produktie:
j D Zanuck. Scenario: David
.gebaseerd op de gelijknamige
van Barry Reed. Muziek Johnny
I Met Paul Newman, Charlotte
ng, Jack Warden, James Mason
deren Genre, psychologische
•nkfilm Keuring. 16 jaar Thea-
ind, Amersfoort.
urlijk had Paul Newman een
verdiend als beste acteur voor
lortreffelljke hoofdrol In Sld-
umet's film „The Verdict",
Newman puntgaaf een aan la-
I geraakte advokaat neerzet,
n dagen doorbrengt met het
;en van begrafenissen In de
og Iets te kunnen verdienen,
jseld met de kroeg. Tenslotte
advokaat Frank Calvin er In -
geholpen door zijn vriend en
iMIckey Morrlssey (Jack War-
om een zaak te krijgen. Een
waarbij zelfs een dronken
Calvin niet In de fout zou kun-
Het gaat hierbij om een
touw, die door het toedienen
teerde narcose in coma is ge-
onder dat er nog enige hoop
zlekenhulsdlrektle wil - om
:htszaak te voorkomen - een
lie regeling treffen. Calvin
ileen maar de papleren te te-
Maar het ondenkbare ge-
de door zijn collega's veraf-
de Frank Calvin laat de zaak
Newman - die we kortgeleden
televisie konden zien in de be-
fiimExodus" van Otto Premin-
Eeft een reeks voortreffelijke ka-
•!en op zijn naam staan en voegt
he Verdict" die van Frank Calvin
aan die reeks toe Hoewel regisseur
Sidney Lumet op zich misschien niet de
beste film van zijn leven maakte (met
„The Twelve Angry Men" uit 1957 le
verde hij wat dat betreft een onovertrof
fen rechtbankfilm met Henry Fonda in
de hoofdrol) is het met name aan Paul
Newman en Jack Warden Ie danken,
dat „The Verdict" ver boven de middel
maat terecht is gekomen Ook al kreeg
Newman dan niet die Oscar
Voor het verhaal van „The Verdict"
koos Lumet en producent Zanuck voor
een roman van Barry Reed Ik ken dat
boek niet. maar jammer is. dat de rol
van Laura Fischer (Charlotte Rampling)
weinig relief heeft gekregen Haar spel
is voortreffelijk, maar de toeschouwer
wordt gekonfronteerd met een vrouw,
die aan de ene kant de minnares en
toegewijde helpster is van een man. die
alle hulp heel hard nodig heeft om deze
rechtzaak te kunnen winnen, terwijl die
zelfde vrouw aan de andere kant nogal
dubieuze betrekkingen onderhoudt met
Calvin's opposant de geslepen advo
kaat Ed Concannon (een verbazend
goede rol van de oude James Mason)
Dit laatste, zonder dat goed duidelijk
wordt waarom zij verraad pleegt ten op
zichte van de man van wie ze zegt .te
houden. Maar in feite is deze tekortko
ming niet essentieel voor de totale film
In „The Verdict" valt in de eerste
plaats veel te genieten van het acteurs-
spel. Ook al ontbreekt het niet direkt
aan aktie, toch is „The Verdict" een
echte acteurs-film, die het moet hebben
van goede dialogen en de geloofwaar
digheid van de hoofdrolspelers En die
is zonder meer erg groot, op alle fron
ten. Lumet's intentie was het psycholo
gisch portret te tekenen van een man,
die totaal niets meer te verliezen heeft,
alle moed en waardigheid heeft verlo
ren en er desondanks toch in slaagt om
zich uit de goot omhoog te werken, om
zich tegen de stroom in te gooien en te
overwinnen
Wat mij betreft Is Lumet In zijn op
zijn eigen programma te schrijven.
De micro-elektronica in het apparaat
bleken in staat een funktie over te
nemen, die de mens tot nog toe zich
zelf had toegedacht. Restte de mens
weinig meer dan het uit het stopkon-
takt trekken van de stekker.
Dat even beangstigende als fasci
nerende berichtje zou het uitgangs
punt kunnen zijn geweest voor Dlck
Maas, toen hij het verhaal bedacht
voor zijn film „De Lift". In deze als
„suspense thriller" aangekondigde
nieuwe Nederlandse speelfilm
speelt, naast Huub Stapel en Willeke
van Ammelrooy. een lift de hoofdrol.
Een lift, die evenals bovenvermelde
computer, zelf het heft in handen
neemt en zich weinig meer aantrekt
van de mensen, die hem hebben ont
worpen. Een lift, die zelfs een ernsti
ge bedreiging wordt voor de mens.
Vanaf donderdag is „De Lift" tegelijk
te zien in veertig Nederlandse theaters.
Dat mag een forse start heten voor de
debuutfilm van een nog volslagen on
bekend regisseur, die bovendien zelf
het scenario voor zijn film schreef Pro
ducent Matthijs van Heijningen durft het
aan en lijkt niet slecht te gokken „De
Lift" heeft veel in zich, dat het tot een
redelijk kassucces zou kunnen maken.
KUREN
In de eerste plaats heeft „De Lift" een
redelijk, maar niet geweldig sterk ver
haal Hoofdpersoon Felix Adelaar is
een liftmonteur, die te hulp wordt geroe
pen. wanneer een lift in een tamelijk
Paul Newman als Frank Calvin en Jack Warden als diens vriend in ,,The Verdict"
van Sidney Lumet.
zet geslaagd. Op sommige momen
ten staat het zweet in je handen als je
als toeschouwer machteloos moet
toezien hoe Frank Calvin zichzelf
naar de donder helpt. Het Is deze
Identifikatle met de hoofdpersoon,
die van „The Verdict" een belevenis
van de eerste orde maakt. Aanbevo
len!
Bert Vos
FINSE MUZIEK EN DANS
Vrijdag (13 mei) vindt in het crea
tief centrum naast het theater De
Flint een Fins-Nederlandse ontmoe
tingsavond plaats. De avond staat In
het teken van de dans en muziek uit
belde landen. Aan de avond wordt
medewerking verleend door de ver
eniging Nederland-Finland en door
de volksdansvereniging Terpsicho-
De avond wordt georganiseerd ter
gelegenheid van het 60-jarig bestaan
van de vereniging Nederland-Fin
land. Er is deze avond een volks
dansgroep uit Finland aanwezig, die
een aantal dansen uit dat land zal
vertonen.
Het is de bedoeling dat het op 13
mei een open avond wordt, waarin
alle aanwezigen zelf met de Finse
dans en muziek kennis kunnen ma
ken. Dit betekent dat er niet alleen
door de Finse dansgroep en de de-
monstratlegroep van Terpsichore
wordt gedanst, maar dat er ook dan-
n (rechts) in een scène uit The Verdict
The Verdict.
sen worden uitgelegd en alle aanwe
zige volksdansliefhebbers zelf mee
dansen.
De avond in het creatief centrum
begint om acht uur. De toegang Is
gratis.
VOLKSDANSAVOND IN DE
FLINT
Zaterdagavond (14 mei) vindt in
theater De Flint een grote volksdans
avond plaats. De avond wordt ver
zorgd door de volksdansvereniging
Terpsichore. Behalve de demonstra-
tiegroep van Terpsichore, treden de
ze avond ook de volksdansgroep
Cioful, een zanggroep en een orkest
op.
Terpsichore en Cloful presenteren
dansen uit Hongarije, Roemenië, Po
len, Rusland, Israël, Yemen en - ui
teraard - uit Nederland.
Na het optreden in de theaterzaal
van De Flint vindt een volksdansbal
plaats in de foyer van het theater. Dit
bal zal onder leiding staan van Lies
Eikelboom.
De voorstelling begint om 20.15
uur. De toegangsprijs bedraagt ne
gen gulden. De kaarten zijn verkrijg
baar aan de kassa van De Flint.
nieuw kantoorgebouw kuren begint te
vertonen Eerst raken vier mensen in
een liftkooi buiten westen, wanneer de
lift blijft hangen en bovendien de aircon
ditioning uitvalt. Adelaar kan bij een eer
ste inspektie echter niets vinden. Ver
volgens tuimelt een blinde man in* de
liftschacht, wanneer de deuren van de
lift zich weliswaar geopend hebben,
maar er geen liftkooi verschenen is
De nachtwaker, die het lijk van de blinde
man aantreft in de liftschacht wordt op
zijn beurt door de neerkomende liftkooi
onthoofd.
Al die verschrikkelijke gebeurtenis
sen kunnen de gealarmeerde politie
niet tot grote aktiviteiten bewegen Een
ongelooflijk slome en cynische politie-
inspekteur (fraaie rol van Siem Vroom)
heeft al spoedig geconstateerd dat het
hier om ongelukken gaat Maar dat ge
looft Felix Adelaar niet meer. Samen
met de eveneens geïnteresseerd ge
raakte journaliste Mieke de Beer speurt
de liftmonteur naar de ware achtergron
den van de vreemde gebeurtenissen
met de lift. Een bijna-ongeluk met een
kind, een echt ongeluk met een schoon
maker en een ernstige crisis binnen het
huwelijk van Adelaar zijn nog nodig
voordat het spoor leidt naar een grote
multinational, die het elektronisch ge
deelte van de lift heeft geleverd. Van
daar is het nog maar een korte stap
naar de echte ontknoping van het ver
haal, dat de heer Adelaar overigens niet
zonder kleerscheuren haalt
Een tweede te vermelden punt vormt
de kwaliteit van het spel in „De Lift"
Huub Stapel - een voor mij nog onbe
kende akteur, die overigens iets Ita
liaans filmsterachtigs over zich heeft -
vind ik voortreffelijk spelen Ook Willeke
van Ammelrooy in de tweede hoofdrol
doet het deze keer bepaald niet slecht.
En dan zitten er ook in de bijrollen nog
een aantal prima vertolkte karakters: de
al eerder genoemde Siem Vroom en
Gerard Thoolen als nachtwaker Alleen
Josine van Dalsum als de jaloers gera
kende echtgenote van Adelaar komt
niet bijster uit de verf. Hier en daar te
onbenullig en op andere momenten
juist weer te veel van het goede
SUGGESTIE
De belangrijkste kwaliteit van de film
lijkt mij echter het technische nivo Een
film in dit genre moet het hebben van
veel suggestie, waarvoor vaak techni
sche hoogstandjes verricht moeten
worden Daarin is Dick Maas met zijn
crew volledig geslaagd. Wie naar „De
Lift" kijkt kan niet ontkomen aan de ge
weldige spanning, die beeld en geluid
oproepen Prima camerawerk van de
uit de VPRO-school afkomstige Mare
Felperlaan en ondersteunende muziek,
waarvan ik de maker niet heb kunnen
achterhalen
Al met al is „De Lift" een spannende
film geworden, die binnen ziin genre be
paald niet slecht is Dat is niet alleen
verbazingwekkend, omdat het een de
buutfilm is voor de regisseur scenario
schrijver. maar vooral ook omdat het in
dit genre een Nederlands debuut is. Ik
kan mij niet herinneren, dat er in Neder
land eerder een „suspence thriller" met
horrorachtige trekken is vervaardigd.
Jammer blijft dat ook deze van Heijnin-
gen-rolprent v/eer zo boordevol recla
me zit. Wanneer Adelaar een shaggie
draait lijkt het alsof er een STER-spot
wordt uitgezonden, terwijl ook wat al te
duidelijk limonade- en automobielmer-
ken in beeld gebracht worden Het is
een van de weinige smetten op deze
film. die ongetwijfeld het gezonde trap-
pen-lopen zal stimuleren.
Van die dingen gebeuren er in „De Lift"
John Hurt als de Olifant ManJohn Merrick in „The Elephant Man van David Lynch
(Van de filmredaktie)
In de movle-cyclus op dinsdag
draait komende week „The Elephant
Man". Een film van regisseur David
Lynch, met In de hoofdrollen John
Hurt, John Gielgud. Anne Bancroft
en Anthony Hopkins.
„The Elepant Man" vertelt het waar
gebeurde verhaal van John Merrick, bij
genaamd de „Olifant Man", die aan het
einde van de vorige eeuw in Engeland
leefde Deze John Merrick leed aan een
ongeneeslijke ziekte, waardoor hij er
vreselijk misvormd uitzag „The Ele
phant Man" van David Lvnch qeeft een
uitstekend beeld hoe toentertijd met
misvormde mensen werd omgespron
gen
De film is tegelijkertijd ontroerend en
wreed. Ontroerend vooral op die mo
menten als de „Olifant Man" in een kli
niek wordt opgenomen en met enige
menselijke waardigheid wordt omringd
Begin deze maand zijn de opnamen begonnen voor de film „Brandende liefde" naar het gelijknamige boek van Jan
Wolkers. In deze nieuwe Rob Houwer-produktie. die op 15 september aanstaande in vijftig Nederlandse bioscopen
moet gaan draaien, worden de hoofdrollen gespeeld door Moniek van de Ven en Peter Jan Rens.
Dat betekent nieuw naast wat ouder talent In deze film van regisseur Ate de Jong (onder andere „Een vlucht
regenwulpen"). Voor Peter Jan Rens is het zijn eerste film, terwijl het voor Moniek van de Ven precies tien jaar geleden
Is, dat zij eveneens in een Wolkers-verfilming debuteerde, de inmiddels wereldberoemd geworden rolprent „Turks
Fruit".
Naast beide hoofdrolspelers zullen verder in deze film te zien zijn; Ellen Vogel, Siem Vroom, Huub van der Lubbe,
Berend Boudewijn, Johan Mitertreiner en Hetty Blok.
Voor Rob Houwer is het zijn derde produktie van dit jaar. Eerder kwamen de Bommel-film „Als je begrijpt wat ik
bedoel" en de Reve-verfllming „De Vierde Man" uit.
En wreed in de scenes waarin de „Oli
fant Man" wordt tentoongesteld op ker
missen, achterna wordt gezeten door
een onwetende menigte, of zijn dagen
moet slijten, weggestopt door zijn
„baas", in een Londense achterbuurt
„The Elephant Man" dwingt respekt
af Niet alleen voor de geweldige ak
teerprestatie van John Hurt als John
Merrick, maar ook door de voortreffelij
ke regie van David Lynch. Zijn in zwart
wit opgenomen film boeit van begin tot
eind.
„The Elephant Man" begint trouwens
erg sterk Stukje bij beetje wordt iets
opgelicht van de sluier rond de „Olifant
Man". Zonder hem echt te zien, kan het
filmpubliek zich een voorstelilng maken
van de misvormde John Merrick We
kunnen zogezegd aan hem wennen en
misschien is dat voor sommigen ook
wel nodig, want John Merrick is niet
meer dan een gedrocht.
Maar als het leedvermaak en de
nieuwsgierigheid van het verhaal zijn
verstomd in de film, konfronteert David
Lynch zijn publiek met een ontroerend
stukje mens-zijn. John Merrick is niet
zozeer eng. als de jutezak over zijn
hoofd wordt weggehaald, maar gewoon
zielig
„The Elephant Man" is gebaseerd op
een waargebeurd verhaal John Mer
rick leefde in het Victoriaanse Engeland
van 1862 tot 1890 Hij stierf 27 jaar in
de kliniek, waar hij zijn laatste levens
jaren doorbracht. De kwaal, een soort
huidziekte, waaraan hij leed wordt neu
rofibromatosis genoemd. Deze ziekte
bestaat ook nu nog. Vrij vertaald gaat 't
om vergroeiingen van zenuw- en bind
weefselcellen, die verspreide tumoren
tot gevolg hebben. In het filmverhaal
vooral merkbaar aan het vreselijk grote
achterhoofd van John Merrick.
Zoals gezegd speelt John Hurt de rol
van John Merrick, waarmee hij een bij
zonder boeiende akteerprestatie heeft
neergezet Voor zijn rol moest hij dage
lijks zo n acht uur geschminkt worden
door grimespecialist Christopher Tuc
ker. John Hurt moest zijn rol vooral door
mimiek gestalte geven Hij verduidelijk
te zichzelf door onverstaanbare gelui
den Niettemin beschikte John Mernck
over een normale intelligentie Dat
wordt duidelijk als hij met behulp van
dokter Treves (gespeeld door Anthony
Hopkins), die hem uit de Londense ach
terbuurten weghaalde leert oraten
John Merrick krijgt dan echt iets men
selijks, door David Lynch in beeld ge
bracht middels de Londense sociëty,
die de „Olifant Man" de hand komt
schudden. De film neigt iets teveel naar
sentiment, maar David Lynch weet dit
enkele zwakke moment snel weer te
doen vergeten. Daarvoor is „The Ele
phant Man" ook te ontroerend en bo
venal te boeiend. Voor de filmliefheb
bers die „The Elephant Man" toentertijd
hebben gemist, is er dinsdag in de mo-
viecyclus een nieuwe kans. die we
warm aanbevelen.
dvr
