Eerste stap op weg naar rampenbestriidinqs-organisatie
„Beeld op de Berg"
toonaangevende manifestatie
REGIONALISATIE BRANDWEER
leusder hnnwfc
id
DE LEUSDER KRAN
VRIJDAG 27 MEI 1983
plaatselijk nieuws
8
door
Anco Mali
WAAR IS DE
BRAND?
Dit jaar Is voor de Amersfoort-
se brandweer een jubileumjaar.
De beroepskern bestaat 40
jaar en de combinatie met vrij
willigers 35 jaar. Aanleiding tot
allerlei festiviteiten en onder
meer een tentoonstelling. Maar
de geschiedenis van de brand
bestrijding gaat uiteraard veel
verder terug.
In het eerste gedeelte van de
tentoonstelling wordt dan ook
een historisch overzicht gege
ven van brandpreventie en -be
strijding vanaf de middeleeu
wen tot de Tweede Wereldoor
log. De maatregelen van de
overheden, de ontwikkeling van
de blusmiddelen (Jan van der'
Heyden!), de organisatie van de
brandweer, grote branden en
dergelijke komen hier aan de or
de. Dit gebeurt onder meer met
behulp van documenten, foto's
en tal van voorwerpen, waaron
der een aantal oude brandspui
ten.
In het tweede gedeelte ligt het
accent meer op het functioneren
van de brandweer nu. Het brand-
weerbedrljf wordt getoond in ve
lerlei facetten, want men doet
veel meer dan alleen branden
blussen. En zelfs dat is tegen
woordig een vaak uiterst ge
compliceerde opgave (chemica
liën e.d.). Ook hier veel foto's en
materieel. Elke woensdag-, za
terdag- en zondagmiddag verto
ning van speciale brandweer
films. Eveneens op aanvraag op
andere tijdstippen.
Een spectaculaire tentoonstel
ling voor jong en oud. Te zien
van 28 mei t/m 17 juli in Museum
Flehlte, Westsingel 50 Amers
foort. Telefoon 033-19987.
Geopend: dinsdag t/m vrijdag
10-5 uur; zaterdag en zondag 2-5
uur.
het rampterrein kunnen adviseren over
de te volgen bestrijdingswijze, ,,hoe
men de problemen de baas kan wor
den".
De regionale brandweercomman
dant vertelt dat in de commando-kamer
al kant en klare berekeningen liggen,
opgesteld door het TNO, dat dus vrij snel
maatregelen kunnen worden genomen.
En te zijner tijd dat nog sneller kunnen
als - vermoedelijk over een jaar of wee
- de computer volledig is geïnstalleerd,
met enkele tikken op de toetsen de ge
wenste gegevens op het beeldscherm
verschijnen.
In die computer zullen ook het stra-
tenbestand, de bijzondere objecten, alle
plaatselijke kennis worden ingebracht.
Voor dat laatste - bijv. welke stoffen in
welke fabriek - zal een regionale inven
tarisatie worden uitgevoerd Niet alleen
kunnen daardoor rampen voorkomen
worden, maar ook kapitaalvernietiging
zegt de heer Borger, die er aan toe
voegt, dat iedere gemeente ponds
pondsgewijze in de kosten zal moeten
bijdragen, ook het rijk bijdragen ver
leent „Geen enkel plaatselijk corps be
schikt over de mankracht en de midde
len om zelfstandig de taken ter hand te
nemen en uit te voeren die gelet op
risiko's die we lopen, noodzakelijk z
Het rendement is ontzettend hoog,e<
ter met te berekenen. Alleen als hete
keer misgaat kunnen we zeggen t
het heeft opgeleverd'" De region
brandweerorganisatie heeft van
njksoverheid minimaal een 16 taken<
gelegd gekregen, krijgt aan het eindv
dit jaar een regionale piketdienst, wa
in drie brandweerofficieren gaan m
draaien. Die kan als het sein komt:,,
redden het niet meer alleen" deope
tionele leiding direkt ter zijde staan,
REGIONALE BRANDWEEF
HULPMIDDEL!
Als op 11 november de gemeente
sturen van de regio-gemeenten-t
gemeesters, wethouders, raadsled,
hopelijk ook de Commissaris der Ka
gin en vertegenwoordigers van hel
nisterie van Binnenlandse Zaken, ir
Amersfoortse brandweerkazerne
reeds ter beschikking staande md
len om adequaat de noodzakelijket
te verlenen zullen zien. zal niet ver
ten mogen worden, dat de hulpve
ners ten dele nog „moeten leren i
De Amersfoortse brandweercorrm
dant F. G. J. Borger.
hel nieuwe gereedschap om te ga
Voordat de organisatie zo Is als diei
den moet zullen nog jaren voorbijg,
„We gaan improviseren met heli
op zo moei het. Maar we hebben
redelijke spelregels" zegt de heer
gers. die ook denkt aan de overwin
van de taken van de Bescherming
volking. Hij hoopt dat daarvoor volde
de gediplomeerde vrijwillige beveN
ders Ier beschikking zullen kon
want sinds kort is het mogelijk dal
vnjwilligers de officiersopleiding vok
„Het volgen van die opleiding is ec
wel een zware belasting voor men
die daarnaast een werkkring bulter
brandweer hebben
Het Is overigens een vastati
feit, dat het peil van de vrijwil
brandweerlieden steeds beter wo
zeker niet gezegd kan worden
een 100% beroepscorps verl
dlngsgewljs een beter corps la
een uit een combinatie of alleer
vrijwilligers beslaand brand»
corps. En beroeps- en vrijwil
brandweerlieden staan klaar or
hun corps, de hulp te verlenen,
van hen gevraagd wordt: bij bn
bij rampen en calamiteiten. De re jp
nale brandweer kan voor hen een jn
langrijk hulpmiddel zijn, er toe
dragen dat hun werk een hoog. 'f
dement oplevert! k
»i
AMERSFOORT - Sinds de
mens het vuur kent Is dat
voor hen niet alleen vriend,
maar ook vijand geweest. Be
denken we alleen maar hoe
vrijwel alle steden hun
stadsbrand of branden ken
nen, die vaak hele kwartieren
in de as legden. Begrijpelijk
dat - zeker in de steden - al
snel pogingen werden onder
nomen om die branden te
voorkomen of bij brand de
uitbreiding zoveel mogelijk te
beperken. Er kwam een soort
brandbestrijding van de
grond, die aanvankelijk uit
aangewezen burgers of vrij
willigers bestond, in de
meeste gevallen pas sinds
enkele tientallen jaren door
beroepskrachten is vervan
gen of ermee is aangevuld,
althans in de steden en grote
re gemeenten. Al eeuwen
lang Is de brandbestrijding
een taak van het stadsbe
stuur of de gemeente en dat
zal ook in de toekomst zo blij
ken.
Omdat de maatschappij - de
gemeenschap - langzamer
hand door veel meer gevaren
dan brand alleen wordt be
dreigd, is de brandweer - vooral
na de komst van de beroeps
krachten - meer en meer tot
een apparaat van technische
hulpverlening uitgegroeid,
waarop niet alleen bij brand,
maar ook bij ongevallen, ram
pen en calamiteiten een beroep
wordt gedaan Rampen en ca
lamiteiten, die zich niets van ge
meentegrenzen zullen aantrek
ken.
Toen dat inzicht veld won,
werd van de kant van de lande
lijke overheid, mede in het ka
der van een bestuurlijke reorga
nisatie, gedacht aan een pro
vinciale brandweerorganisatie,
een opzet, die grote weerstand
opriep, omdat men er een ver
lies van zelfstandigheid in zag.
REGIONALE BRANDWEER:
EERSTE STAP
Als wij met Amersfoorts' brandweer
commandant, de heer J. G. J Borger,
over de regionale brandweerorganisa
tie praten, vertelt hij hoe al een jaar of elf
geleden binnen het toenmalig samen-
werkingsverbamd Eemland is begon
nen met de opzet van een rampenbe
strijdingsorganisatie via een vrijwillig
overleg tussen de Eemlandgemeente:
Amersfoort. Baarn, Bunschoten. Eem-
nes, Hoevelaken, Leusden, Nijkerk en
Soest.
Als dit najaar - gepland is 11 novem
ber - de regionale brandweer officieel
realiteit gaat worden, zal daarmee te
vens de eerste stap worden gezet op de
weg naar een goed gecoördineerde
hulpverlening door brandweer, politie,
g.g.d.. etc. Dat wil uiteraard niet zeg
gen, dat er in het verleden en op dit
moment geen samenwerking is, maar
het kan beter Omdat de brandweer in
de afgelopen decennia duidelijk is uit
gegroeid tot het technische hulpverle
ningsapparaat, zal die brandweer in de
toekomst ongetwijfeld de leiding krijgen
over het gecoördineerd optreden van
de z.g parate diensten bij branden en
rampen. Daarbij zal iedereen zijn eigen
specifieke taak blijven uitoefenen, maar
het doel zal moeten zijn een zo efficient
mogelijke hulpverlening. Met secondai
re diensten - bijv het rode kruis - zal
collegiaal samengewerkt moeten wor
den
De hulpverlening zo efficient en snel
mogelijk. Dat speelt zowel bij rampen
als ook bij brand: „met een vingerhoed
kan je een begin van brand blussen!"
WIE WAAR HET BEVEL?
Hoewel de regionale brandweerorga
nisatie mede is ingegeven door de toe
genomen mogelijkheid van rampen en
calamiteiten moet die regionale organi
satie toch duidelijk worden gezien in het
kader van een verbetering van de hulp
verlening. Het is nu eenmaal mogelijk
dat elk plaatselijk corps over het mate
riaal. de kennis en de mankracht be
schikt, die voor zeer specifieke gevallen
noodzakelijk is. De plaatselijke com
mandant, die het bevel blijft voeren, kan
nu bijstand krijgen van de regionaal
commandant en van specialisten, be
schikken over de commando-verbin-
dingswagen, dus een rechtstreeks kon-
takt met de regionale alarmcentrale,
over andere gezamenlijke hulpmidde
len als de schuimblusauto, de hulpver
leningswagen en de computer
Sinds 1978 is door de regionale
brandweercommandanten op een or
ganisatiestructuur gedokterd. Uiteinde
lijk is gekozen voor een heel strakke
lijn/staforganisatie naar militair model,
die echter ook bij heel wat grote burger
organisaties in gebruik is „We hebben
het zo eenvoudig mogelijk, bovenal dui
delijk gehouden, ondubbelzinnig vast
gesteld wie waar het bevel voert." Eem
land is nog net op tijd geweest met haar
regionale brandweerorganisatie, waar
voor de rijksverlening nog in 1982 is
afgekomen, „want ik heb de indruk dat
als we later geweest waren, de bronnen
waren opgedroogd."
9 GEDIPLOMEERDE
OFFICIEREN
De heer Borger vertelt, dat in de loop
van de jaren er binnen Eemland - 8
gemeenten met 9 brandweercorpsen -
een prettige verstandhouding tussen el
kaar is ontstaan, men elkaar heeft leren
kennen, niet vreemd meer tegenover
elkaar staat als men gezamenlijk moet
optreden. „Terwijl ieder zijn eigen ver
antwoordelijkheid houdt zijn de krach
ten gebundeld „We kunnen nu op de
meest economische wijze antwoord ge
ven als het een keer misgaat
Dat is niet vanzelf gegaan, maar de
weg van het vrijwillig overleg is de juiste
gebleken. „De grondgedachte daarbij
was: als je afstapt van de gemeentelijke
schaal moet je het met te groot maken.
Denk aan de motivatie van de mensen
die ermee te maken hebben'"
Met enige trots konstateert de heer
Borger, dat onze regio voorop loopt wat
de organisatie van de hulpverlening be
treft, dat terwijl de landelijke vorm 2 aan
de Rijksbrandweeracademie opgeleide
officieren is, de regio Eemland over 9
brandweer-officieren beschikt die de
applicatiecursus hebben gevolgd,
evenals 1 man van het rode kruis. „Als
we nu ook de coördinatie met de politie
en de g g.d. gaan inplannen heb ik de
indruk dat we in Eemland heel goed
gaan zitten
ALS ER WAT GEBEURT
„Eenheid in verscheidenheid" zou
men de regionale brandweerorganisa
tie als etiket kunnen opdrukken. Een
ander etiket zou kunnen zijn. „samen
doen als het moet".
Hoewel in eerste instantie de nood
zaak van een gecoördineerd optreden
voor de buitenstaander waarschijnlijk
meer zal aanspreken bij rampenbestrij
ding kan toch ook bij brand de coördina
tie verder onheil voorkomen „Bij brand,
waar ook in de regio, kan binnen circa 3
minuten uitgerukt worden, dankzij de
regionale alarmcentrale, die in de
Amersfoortse brandweerkazerne is on
dergebracht" Daarvoor zijn niet minder
dan 10 brandwachten-centralist mini
maal nodig.
De „eenheid in verscheidenheid" zal
vooral tot uiting komen bij rampen en
calamiteiten, die ook in Eemland niet
denkbeeldig zijn, hoewel we in de gun
stige postie verkeren, dat hier eigenlijk
geen heel zware industrie is. zoals in
bijv het Rijnmondgebied. Maar Eem
land is wel een kruispunt van verkeers-,
spoor- en luchtwegen „Over het ver
voer van gevaarlijke stoffen over de rail
welen we vrij behoorlijk wat er gebeurt,
Bovendien legt de NS strenge ver-
voersnormen aan, zal een calamiteit ei-
gelijk alleen kunnen plaatsvinden bij
een concidentie, een toevallige samen
loop van omstandigheden."
Bij het vervoer over de weg kan men
van een veel groter risiko spreken, om
dat men daar soms minder korrekt, slor
diger is „Het is al heel wat jaren goed
gegaan als je het afmeet tegen het bij
zonder grote aantal vrachtwagens dat
dagelijks Eemland passeert." Maar als
er nu eens een enorme kettingbotsing
plaatsvindt, waarbij ketelwagens met
gevaarlijke stoffen betrokken zijn of een
Boeing 747 neerstort dan zal zeer effek-
tiet opgetreden kunnen worden De re
gionale brandweer zal namelijk over 2
officieren - waarvan er één hts oplei
ding chemie heeft - en een onderoffi
cier beschikken, die de commandant op
rusthuis hebben meegewerkt, aan De
Lichtenberg aangeboden
De Hagenaar Theo van den Nahmer
is aanwezig met zijn typisch mondain
Haagse ietwat frivool elegante sfeer in
een beeld als bijvoorbeeld „Promena
de" Arie Teeuwisse en Theresia van
der Pant laten diverse dieren zien, ter
wijl Maja van Hall een aangrijpend lig
gend gebonden figuur heeft ingezon
den.
De huidige beeldenplantage kunt u
deze zomer elke dag bezoeken tussen
9.00 en 21 00 uur.
Dit paard blijft in het bezit van het verpleegtehuis. Het is aangeboden door alle mensen die aan de renovatie hebben
meegewerkt.
Van Frank Letterie ziet u zijn verha
lende beeld „De Mallejan" Het in de
wintertuin opgestelde beeld van de spe
lende paarden van hem is door alle be
drijven die aan de renovatie van het
en
Rozendaallaan 9 te Leusden-Centrum. Op werkdagen van 9 00 tot
12.00 uur en van 13.30 tot 17.00 uur Telefoon: 033-941495 anl
JUr
in,
Regionalisatie van de brandweer eerste stap op weg naar totale rampenbestrijdingsorganisatie in de regio Amersfoort
Een kattebelle^e of een fijn gedrukt kaartje?
Sommigen schrijven vlug even een briefje
om te melden, dat er gezinsuitbreiding
heeft plaatsgevonden Dat is natuurlijk óók
een manier
Toch gaat er niets boven een fijn gedrukt
kaartje, uitgezocht naar uw smaak.
Uit de grote collectie 1983 hebt u enorm
veel keuze. En wat de tekst betreft: wij
zorgen snel en accuraat, dat er op komt te
staan wat u wenst. In hand- of
machineletter.
Vandaag besteld, morgen klaar.
to
Z\
uu
ÏW
als het om snelheid én kwaliteit gaa'.
tot
AMERSFOORT - Als je de winter
tuin betreedt, en je wandelt buiten
rond langs de weelderig boomrijk
omzoomde gazons vande tuin achter
Rusthuis De Lichtenberg, dan waan
je Je in landen met een beeldrijke tra
ditie als Frankrijk en Italië. Zo maar
spontaan verrezen zie je daar de
bronzen beelden en klelnplastleken
van twaalf Nederlandse beeldhou
wers.
Het is een toonaangevende manifes
tatie op het gebied van de beeldende
kunst, die gerust bijzonder en uniek
voor Amersfoort en voor het centrum
van ons land genoemd mag worden.
Zeker voor de figuratieven onder de
beeldhouwers.
De manifestatie „Beeld op de Berg"
is tot stand gekomen dankzij het itnitia-
tief van de Stichting Ars Hospitalis, die
ter gelegenheid van de afgeronde reno
vatie van het rusthuis Utrechtseweg
299, de kans schoon zag om dit beel
denfestijn te organiseren De parkachti
ge tuinaanleg met de vele oude bomen
en de door architekt T Hazewinkel ge
creëerde wintertuin in het vernieuwde
rusthuis boden een optimale entoura
ge
Door een klein bestuur van enthou
siaste vrijwilligers waren de lijnen snel
en efficiënt uitgestippeld, en de bij de
bouw betrokken Peter van der Geest
transporteerde, sleepte bielzen aan, en
bracht met steekwagentjes de vaak
massieve, onhandig hefbare beelden
op hun plaatsen.
BOEKJE
Er werd een zeer professioneel uit
ziend boekje uitgegeven, dat te elfer ure
precies gereed kwam: „Beeld op de
Berg Ars Hospitalis haalt het werk van
twaalf hedendaagse beeldhouwers
naar de parktuin van Rusthuis „De
Lichtenberg" van 18 mei tot 15 augus
tus."
Dr. Drukker zorgde voor een fraaie
fotoreportage en schreef een verant
woording over de opzet van het kunst-
gebeuren rond zieken-, verpleeg- en
rusthuis. De opzet is altijd geweest, dat
de aangebrachte kunst in de allereerste
plaats de bewoners moest aanspreken
Figuratieve kunst leek bij de beelden
manifestatie dus voor de hand liggend
Deze eerste beeldenexpositie is be
doeld als „begrijpelijke" tentoonstel
ling. Ook in dat realistisch verbeelden
van mens, dier en uitingen is een grote
verscheidenheid van invalshoeken mo
gelijk De zwaan in vlucht van Amers
foorts Pieter Starreveld is een heel an
der dier dan de zwaan, die als de Griek
se hoofdgod Zeus zijn geliefde Leda
bezoekt, een gegeven dat door Gooit-
zen de Jong en Jos Oehlen ter had werd
genomen.
En hoe verschillend zijn de diverse
mensen uitgebeeld! Guus Hellegers is
de man van de summiere suggestie.
Zijn beelden zijn eigenlijk zo plat als een
dubbeltje.
In de tuin, heel mooi van totaalvolume,
gestileerd en toch zeer krachtig van ex
pressie In een van de vitrines in de
wintertuin zijn van hem een echtpaar en
een zwangere vrouw te zien, die dat
opmerkelijk „platte-volumineuze" ver
tonen.
Heel typerend werk ook van Tineke
Bot Van haar staat in de tuin de gesti
leerde verbeelding van een vissersdorp
dat gedraaid kan worden, en aan de
achterzijde een gesloten physionomie
vertoont. In dezelfde gevoelige, be
weeglijke stijl is van haar in de tuin een
bukkend meisje met haan te zien.
Van Pieter d'Hont staat fier op het
gras de verrukkelijke jonge Sebastiaan.
Van de bekende beeldentuin-creator
Nic. Jonk uit Groot Schermer zijn er en
kele van zijn door gladde ronde vormen
gekenmerkte beelden te zien als „de
vrouw op één been", „lo en de wolk' (lo
is weer één van de geliefden van Zeus)
en „Eva en de slang"
