„De natuur naar binnen halen
dat is eigenlijk het beleid"
T
Initiatiefgroep
TussenTijds houdt
behoeftenpeiling
Commissie
op bezoek bij
brandweer
Henk van der Kamp, chef afdeling Plantsoenen:
Discoshow in
De Klaveet
Jeugddienst
„Die Gouden Regen
heeft z'n naam mee"
„Meer zelfwerkzaamheid,
ik denk dat we daar
„Met natuurlijk
groen kun je de
woonomgeving veel
sterker beïnvloeden"
iTUURLIJK GROEN
door Marnix Kreyns
FUNKTIES NIET AAN
TASTEN
1,7 MILJOEN
DONDERDAG 9 JUNI 1983
interview
:vraagd naar zijn beleid (en
(van een onzer verslaggevers)
LEUSDEN - De initiatiefgroep
TussenTijds heeft dezer dagen
via de gemeente en het Geweste
lijk Arbeidsburo (GAB) een en
quêteformulier verzonden aan
een aantal Leusdenaren met (te)
veel vrije tijd. Doel van deze en
quête is om in kontakt te komen
met de mensen op wie de initia
tiefgroep zich richt en er achter
te komen, wat er voor hen geor
ganiseerd zou kunnen worden.
In de initiatiefgroep TussenTijds
hebben mensen zitting uit de ker
ken, het Humanistisch Verbond, de
gemeente, belangstellenden en
mensen die zelf over veel vrije tijd
beschikken. Zij hebben vastge
steld, dat er in Leusden geen ge
brek is aan mogelijkheden tot ont
spanning en vorming, maar dat de
meeste daar van plaatsvinden in
het weekend of 's avonds. Maar
een toenemend aantal mensen
(werkzoekenden, arbeidsonge
schikten, vrouwen waarvan de kin
deren minder aandacht vragen,
schoolverlaters) heeft juist overdag
veel vrije tijd Dat is voor de initia
tiefgroep reden om bij deze men
sen na te gaan wat zij met die vrije
tijd willen doen. Om daar inzicht in
te krijgen is een enquête formulier
samengesteld Daarop kunnen be
langhebbenden invullen, wat voor
aktiviteiten voor hen wat zouden
zijn. Gaat de voorkeur uit naar ont
moetingsbijeenkomsten, voorlich
tingsbijeenkomsten, een vrijwilli-
gersvacaturebank of adviezen bij
sollicitaite9 Ziet men er misschien
wat in om wat te gaan doen aan
bromfietsreparatie, speelgoedre-
paratie of het verrichten van klusjes
in huis? Of is er misschien behoefte
aan bijeenkomsten, waar men zich
bezig kan houden met hobby's,
creatieve aktiviteiten of talen? Al
deze mogelijkheden worden ge
noemd in het enquêteformulier en
er is ook ruimte om zelf suggesties
te doen.
Degenen, die dezer dagen het
formulier ontvangen, wordt ver
zocht om het voor 22 juni terug te
sturen Als er mensen zijn, die het
formulier niet rechtstreeks ontvan
gen hebben, dan kunnen zij er één
afhalen in de Marcuskerk in Leus
den-centrum of hij het Trefpunt bij
de Dorpskerk in Leusden-Zuid.
Op dinsdag 28 juni wordt er een
bijeenkomst georganiseerd om de
ideeën verder uit te werken. Deze
bijeenkomst vindt plaats in De Til.
Hamersveldseweg 30 en begint om
10.00 uur Bij het enquêteformulier
zit een antwoordstrook waarmee
men zich kan aanmelden voor de
bijeenkomst van 28 iuni.
Zoals bekend, is De Til al lan
gere tijd de ontmoetingsruimte
van de werkgroep TussenTijds.
Iedere dinsdagmorgen tussen
10.00 en 12.00 uur is deze lokali
teit geopend. Voor wie meer in
lichtingen wil zijn de volgende
telefoonnummers bereikbaar:
941716 en 944152.
(van een onzer verslaggevers)
LEUSOEN - De Raadscommis
sie Algemene Bestuurszaken
(ABZ) gaat volgende week don
derdag op bezoek bij de Leus-
dense brandweer. Voorafgaand
aan de maandelijkse vergade
ring komen de leden van de com
missie ABZ bijeen in de brand
weerkazerne. Daar zal de com
mandant van de brandweer, de
heer J. Upperman, een korte In
leiding houden, waarna de com
missieleden in de gelegenheid
zijn hem vragen te stellen.
De bijeenkomst in de brandweer
kazerne begint om 19.30 uur. Om
uiterlijk 21.00 uur verplaatst het ge
zelschap zich naar de commissie
kamer van het gemeentehuis aan 't
Erf Daar wordt de maandelijkse
vergadering gehouden, waarvan
de agenda als volgt luidt
1 Opening en inventarisatie van
vragen.
2 Vaststelling verslag van de
vergadering van 1 mei 1983
3 Mededelingen en ingekomen
stukken
4 Wijziging verordening metho
dische functiewaardering.
5. Vaststelling verordening inza
ke de behandeling van be
roep- en bezwaarschriften.
6 Geschil gemeente Leusden en
A. J Steenkamp
7 Jaarmarkt Hamershof
8 3e wijziging APV.
9 Vervanging tankautospuit
brandweer, groep Achterveld
10 Rondvraag
11 Sluiting.
ACHTERVELD - Zaterdag 11
juni komt AVRO's Toppop Dis
coshow naar De Klaveet In Ach
terveld. De aanvang is om 20.30
uur. Jos v.d. Ven en Jan Willem
Krooshof zijn de disc-jockeys
die non-stop voor muziek zullen
zorgen.
LEUSDEN-Zondag 12juniom
18.30 uur is er weer een jeugd
dienst in de Dorpskerk in Leus
den-zuid. Ds. Gilhuis preekt over
het thema „Ik heb niks te doen".
Het koor Reformation verleent
muzikale medewerking.
weg Wist je dat het groen daar is
ontworpen door de oud-chef van de
plantsoenendienst van Amstel
veen? Tamelijk beroemd openbaar
groen daar. Stukje Amstelveen in
Leusden".
,,De Tweede Fase, dat heb ik al
gezegd, is anders Veel kleinschali
ger, maar toch veel groen hoor. Ja
het moet even de tijd hebben. In
Akkerhoeve/Noordwijck daar begin
je het een beetje te zien. Dat staat
er nu allemaal vier, vijf jaar en dat
begint toch al behoorlijk groen te
worden. Maar er gaat wel een jaar
of tien over heen voordat een boom
wat volume begint te knjgen. Je
kunt het zien aan de beuken langs
de Noorderinslag, die zijn nu tien
jaar oud. En de lindes langs de Mid
denweg ook Ja dat duurt lang.
daarom moet je ook zo zuinig zijn
op oude bomen We hebben ook
nogal wat moeite gedaan om die
drie bomen bij Ansfridus te behou
den Niet dat dat nu zulke fraaie
bomen zouden zijn, maar het duurt
tientallen jaren voordat er weer
zoiets staat"
Het mag dan sinds dit weekend
technisch weer zijn, de natte moe-
son die daar aan vooraf ging zou
wel eens nadelig kunnen zijn voor
het openbaar groen Henk van der
Kamp bevestigt, dat er inderdaad
wat problemen zijn, die vermoede
lijk hun oorzaak vinden in de over
vloedige regenval van de afgelo
pen weken. „Bij de platanen, die
we op 't Erf geplant hebben, heb
ben we te kampen met afstervende
takken. We vermoeden, dat dat
komt door al die regen, waardoor er
minder zuurstof in de grond zit Er
zijn nu een paar takken opgestuurd
naar de Plantenziektekundige
Dienst.
Maar alles doet het natuurlijk ma
tig met zo n lente. Iepen slecht in
het blad, vuurdoorns, die het nau
welijks doen. We krijgen momen
teel heel veel vragen van mensen.
Per jaar krijgen we hier een paar
honderd vragen van mensen. Ook
veel vragen over hun privé-tuin Als
het kan, geven we antwoord na
tuurlijk. Dat stellen mensen erg op
prijs, dat kweekt veel goodwill"
Hetzelfde geldt voor de Leus-
dense traditie om inwoners van een
nieuwe wijk een boompje of struikje
kado te doen. ,.Nee. dat heb ik niet
zelf bedacht Meneer De Maar, een
Nu de zon weer eens een
paar dagen schijnt is duide
lijk te zien, hoezeer Leusden
een groene gemeente is. Niet
elleen in het buitengebied,
maar vooral ook in de woon
wijken.
De man die sedert tien jaar
verantwoordelijk is voor het
groen in Leusden, is Henk
van der Kamp. Samen met
lo'n 26 medewerkers heeft
lij de zorg voor de meer dan
tonderd hectare groen, die
Ie gemeente Leusden rijk is.
Vandaag een gesprek met
I an der Kamp. Over zijn be-
eid ten aanzien van de plant
soenen, de invloed van be
zuinigingen, de mogelijkhe
den van zelfwerkzaamheid,
het weer van de afgelopen
weken en het succes van de
Gouden Regen.
„Het leuke is, dat je er zelf
zo veel aan hebt kunnen bij
dragen. In een oudere ge
meente is dat toch anders.
Maar in een gemeente met zo
veel nieuwbouw als in Leus
den kun je veel eigen inbreng
hebben. Dan wordt het toch
veel persoonlijker, al werk je
er dan aan met een heel appa
raat, waarin iedereen zijn ei
gen pakkie-an heeft".
dichter verkaveld dan in de oudere
wijken en dat heeft tot gevolg dat je
er niet met van dat ruige materiaal
kunt werken. In de Tweede Fase
proberen we het groene karakter
meer met straatbomen te verkrij
gen".
De vraag is. welke plaats het
groen inneemt binnen het ontwerp
van een wijk Resteren voor het
groen de plekjes, waar toch geen
huizen gebouwd kunnen worden
Of heeft het groen veel sterker een
eigen plaats binnen het plan, wat
zou kunnen blijken uit een vroegtij-
LEUSDEN - De afdeling Plant-
jenen van de gemeente Leus-
is maandagmiddag vrijwel
itgestorven. „Technisch weer"
•rklaart Henk van der Kamp, de
lige aanwezige op de afdeling;
ifet zulk weer Is iedereen bul-
Met slechter weer overigens
Dk wel, hoor. Alleen Ik niet. Ik zit
toch wel zo'n negentig pro
mt van mijn tijd achter mijn bu-
Helaas
Hij begon indertijd, na de Rijks
ddelbare Tuinbouwschool in
iskoop en militaire dienst, bij de
lUkenhof in Lisse. Anderhalf jaar
maakte hij de overstap naar
il zijn „richting" zou worden: het
enbaar groen. Vier |aar was hij
irkzaam bij de plantsoenen-
msl van de gemeente Schiedam
een zelfde periode bracht hij
bij de Gemeentelijke Dienst
plantingen in Breda. Ruim tien
geleden kwam Henk van der
mp naar Leusden. Een plant-
enendienst of iets dergelijks was
:oen nog niet „Tien jaar geleden
rd het allemaal grotendeels uit
deed. Ontwerp, aanleg, dal
rd allemaal door mensen van
iten gedaan De begeleiding
rd gedaan vanuit de afdeling
leg- en Waterbouw" en daar had
toch behoefte aan wat meer
op dit werk. Van daar dat er
.groene man" werd aange
ven en dat werd ik",
oen enkele jaren geleden het
'btelijk apparaat werd gesplitst in
afdeling sekretarie en een
nst gemeentewerken, werd
de afdeling „Plantsoenen" in
leven geroepen en werd Henk
der Kamp chef. Nu werken er
ter zijn leiding veertien buiten-
istmedewerkers en twee op-
iters in het Leusdense groen.
Iteam van ambtelijke medewer-
wordt aangevuld door nog
tien buitendienst-medewer-
van buiten, vanuit de sociale
^voorziening en personeelsle-
van aannemers, aan wie werk
dl uitbesteed. „Het gaat er om"
Van der Kamp, „om daar de
de verhouding tussen te vin-
Tussen wat ie zeil doet en wat
(besteedt. Er is, denk ik. geen
leente in Nederland meer, die
zelf doel Dat hoeft ook niet,
il er zijn werkzaamheden, die
dkoper door een goede aanne-
gedaan kunnen worden"
e afdeling van Van der Kamp
dl zich bezig met aanleg, be
en onderhoud van hel open-
groen. Het gaat daarbij om
minder dan 106 hectare, te ver-
n in wijkgroen. speelplaatsen
ipenlucht sport- en rekreatie-
zieningen. Daarnaast is er nog
de verantwoordelijkheid voor
«planting langs wegen buiten
«bouwde kom. voor zover al-
's eigendom van de gemeente.
i eigen taak? Leiding geven
de afdeling. Het ontwerpen van
ibaar groen. Adviseren van de
lie Gemeentewerken en het
ige van Burgemeester en Wet-
lers. Vandaar al die tijd achter
buto. En dan ben ik verder ook
sdviserend ambtenaar voor de
groep „Milieu-edukatie" van
et CML". aldus Van der Kamp.
aanzien van het openbaar groen
zegt Van der Kamp „De opzet is -
en die ontwikkeling was er ook al
enigzins, toen ik hier kwam - om er
zoveel mogelijk natuurlek groen
van te maken. Groen dat er uitziet
alsof het er spontaan ontstaan zou
kunnen zijn. Dat betekent bijvoor
beeld dat wij werken met inheemse
bomen en struiken, in oudere ge
meenten zie je nog wel die meer
kunstmatig aangelegde plantsoe
nen. Dat is een voorbije periode, al
voorbij toen Leusden begon uit te
groeien, 't Zou nu ook financieel
niet meer mogelijk zijn om 't zo te
doen. Maar bovendien, met natuur
lijk groen kun je de woonomgeving
veel sterker beïnvloeden. Als je nu
eens kijkt naar bijvoorbeeld
Alandsbeek-West of Groenhouten.
Daar heb je toch bijna het idee dat
je in een landelijk gebied rondloopt.
Door het groen, maar ook doordat
dat groen vervolgens weer allerlei
vogels aantrekt
De natuur naar binnen halen, dat
is eigenlijk het beleid. Daardoor is
Leusden zo'n aantrekkelijke ge
meente geworden. En het was pro
fessor Boer, die het groen in de wijk
„De Rozendaal" en het park Prin-
cenhof heefl ontworpen, die dat an
dersoortig groen in Leusden heeft
geïntroduceerd. Ja. ik ben wel een
dige inbreng van de afdeling Plant
soenen in ontwerpen van de wij
ken „Dat laatste", zegt Henk van
der Kamp; „in de loop der jaren is
het moment waarop de afdeling
plantsoenen er bij betrokken raakte
steeds verder vervroegd. Nu met
Claeverenblad/Wildenburg zijn we
er echt vanaf het allereerste mo
ment bij betrokken geweest. Al
voordat er sprake was van een ver
kaveling Dat neemt niet weg, datje
natuurlijk toch aan bepaalde nor
men gebonden bent. Bij Claeve-
renblad/Wildenburg" - Van der
Kamp wijst op een kaart aan de
muur - „gaat het om een nogal
dicht verkaveld gebied. Dat bete
kent dat je het groen niet te veel
moet versnipperen, want dan wor
den het zulke kleine stukjes, dat je
er niks meer mee doen kunt. Groen
moet ook te gebruiken zijn, bijvoor
beeld door kinderen. Daarom heb
ben we in Claeverenblad'Wilden-
burg gekozen voor twee grotere
groene gebieden dwars door de
wijk heen In Noord-Zuid-richting
een parkachtig gebied en in Oost-
West-richting beplanting langs de
Kupersgracht. Dan heb je ook daar
groen, dat te gebruiken is Overi
gens kan die gebruiksfunktie heel
goed samengaan met de kijktunc-
tie".
De afgelopen |aren is er op de
afdeling van Van der Kamp fors be
zuinigd. Deontwerp-begroting voor
1982 werd bijvoorbeeld met 14%
gekorl. De begroting voor dit jaar
kwam er vrijwel zonder kleerscheu
ren heen Met name ook omdat ver
antwoordelijk wethouder Jan Wa
genaar bij voortduring er op wees.
dat hem dat vanuit de afdeling
Plantsoenen werd ingefluisterd
dan wel toegeschreeuwd. Van der
Kamp. „Toen we met de bezuini
gingen werden geconfronteerd
hebben we voortdurend gepro
beerd om de funkties van het groen
niet aan te tasten Hooguit is de
aanblik veranderd. Als je bermen
niet meer twee keer maar slechts
eén keer per |aar maait, zoals nu
gebeurt, dan verander je daarmee
de aanblik maar niet de functie
Hetzelfde geldt voor het kanten ste
ken bij de grasvelden. Dat doen we
veel minder, maar daarvoor wordt
de lunktie van het grasveld niet
aangetast Er komt echter een mo
ment - en dat hebben we bij de
begroting voor dit jaar gesignaleerd
- dat je niet verder kunt bezuinigen
zonder wel funkties te gaan aantas
ten Simpel is het voorbeeld van het
trapveldjes, dat je niet meer zou
maaien Dan kun je er dus niet
meer op voetballen En als je min
der gaat snoeien, dan wordt het op
een gegeven moment kaal van on
der, waardoor het zijn funktie van
afscherming gaat verliezen. Dat
willen we voorkomen".
In tenminste één geval kon het
niet voorkomen worden Toen de
gemeenteraad besloot geen on
derhoud meer te plegen aan de
zandbakken werden deze door ver
vuiling onbruikbaar. „Maar", zegt
Henk van der Kamp, „hier en daar
hebben mensen op eigen kosten
de zandbakken verschoond. Met
hulp van de dienst. Ze kruiden het
oude zand bijvoorbeeld naar een
parkeerplaatsje, waar wij het met
een auto met grijper ophaalden.
Zelf kochten ze dan nieuw zand en
brachten dat er in. Ik denk, dat we
meer die kant op moeten. Een stuk
je zelfwerkzaamheid van de men
sen. En het leuke is, dat sommige
dingen dan juist beter gaan dan
wanneer wij het doen. Herstellen
van gazon. In gazons ontstaan op
een gegeven moment kale plek
ken. Het gras wordt daar gewoon
weggespeeld. Wij al vaak gepro
beerd om zo'n plekje te herstellen.
voortgezet. Zij ^dad^de toch naar toe moeten"
Tweede Fase nu toch weer iets an
ders gaat. Daar is het allemaal wat
lukte niet. Vroegen een paar men
sen, die om dat gazonnetje heen
woonden, ol zij het niet eens moch-
te proberen Wij hebben het zaad
ter beschikking gesteld en die men
sen hebben het ingezaaid en er op
gepast. Toen lukte het wel Die
mensen zaten er gewoon veel
meer op. voelden zich er veel meer
bij betrokken".
Toch ziet Henk van der Kamp de
zelfwerkzaamheid der burgers niet
als het panacee voor het onder
houd van openbaar groen in finan
cieel krappere tijden „Ik denk dat
we meer die kant op moeten. Maar
het zal toch onder begeleiding
moeten gebeuren Niet iedereen
moet zo maar de zaag in de boom
gaan zetten, want dan gebeuren er
allerlei dingen ondeskundig en
daar ben ik natuurlijk niet gelukkig
mee En zou je dan toch ook enige
organisatievorm moeten vinden
Kijk, de voorbeelden die ik noem
de. dat zijn incidentele zaken. Eens
per jaar met z'n allen de zandbak
verschonen. Ja. Maar echt op de
vrijwillige medewerking van men
sen bouwen, ik weet niet of dat wel
haalbaar is. Gaat zoiets over een
langere periode, dan is er toch ook
weer sprake van vermoeidheid en
zo Maar daar waar het mogelijk is,
moet het geprobeerd worden en
waar zich kansen voordoen zullen
we er op inspelen
Leusden gaf vorig jaar per vier
kante meter groen aan aanleg en
onderhoud 1,79 uit. „Dat is", zegt
Van der Kamp, „op zich niet zo'n
hoog bedrag. Er zijn gemeenten,
die veel meer uitgeven. Maar we
hebben zo n hoop vierkante me
ters Voor het onderhoud van het
wijkgroen staat bijvoorbeeld 1,7
miljoen gulden op de begroting"
De vraag, in welke mate vernie
lingen dat bedrag beïnvloeden kan
Van der Kamp niet exact beant
woorden. „Ik weet dat niet, ik heb
dat nooit zo precies berekend.
Maar we hebben inderdaad met
vernielingen te maken. En er zit
een stijgende lijn in, dat hebben we
ook moeten vaststellen. Ik heb het
over echte vernielingen, bomen af
breken. Fietsen door een beplan
tingsvak, is dat vernielen? Mis
schien is dan je ontwerp niet qoed
geweest, was de indeling van de
looprichtingen niet juist".
Dat brengt ons op de vraag, of
Van der Kamp in zijn algemeenheid
tevreden is over het Leusdense
openbaar groen. „Ja", zegt hij, „en
het leuke is dat je er zelf zo veel aan
hebt kunnen bijdragen. In een ou
dere gemeente is dat toch anders
Maar in een gemeente met zoveel
nieuwbouw als in Leusden kun je
veel eigen inbreng hebben. Dan
wordt het toch veel persoonlijker, al
werk je er dan aan met een heel
apparaat, waarin iedereen zijn ei
gen pakkie-an heeft"
„De wijken, waar dat idee van
het natuurlijke groen het meest ver
wezenlijkt is, vind ik persoonlijk het
mooist. Rozendaal, Alandsbeek,
Groenhouten. Leusden-Zuid
spreekt mij veel minder aan. Maar
dat is ook ouder, dateert nog uit de
tijd, dat plantsoenen een veel
kunstmatiger karakter werd gege
ven. Wel weer leuk vind ik Rozen-
boom, dat stukje tussen de Ha
mersveldseweg en de Torenakker-
medewerker van DHV, die indertijd
het groenplan voor De Wetering
heeft ontworpen, kwam met dat
plan. Het ging toen om het schets-
plan van Alandsbeek, waar de tui
nen zo direkt aan de straat gren
zen, dat er voor straatbomen geen
plaats is. Je zou ze dus in de privé-
tuinen van mensen moeten zetten
en toen kwam De Maar met dat
idee om ze kado Ie geven. Nu, je
ziet dat dat gewerkt heeft Ga maar
eens kijken in Alandsbeek. En de
mensen stellen het echt zeer op
prijs"
Ik heb wel eens gehoord, dal
men name de Gouden Regen gre
tig aftrek vindt
Van der Kamp: „Het is net
als in de reclame; een goede
tekst of kreet schijnt de men
sen meer aan te spreken als
het produkt zelf. Die Gouden
Regen heeft gewoon zijn
naam mee, maar het is echt
niet zo'n bijzondere boom.
Ja, in deze tijd van het jaar
bloeit hij prachtig, maar voor
de rest van het jaar is het toch
maar een beetje een slordige
boom. Hier een tak, daar een
tak. Maar als hij in het pakket
zit, gegarandeerd, dat dertig
procent kiest voor een Gou
den Regen. We zullen hem
volgend jaar maar weer eens
niet in het pakket opnemen.
Anders wordt het zo'n eenzij
dig beeld".
