„Smorgasbord" - Jerry
Lewis als pechvogel
Kreatieve kader-
kursussen voor vrijwilligers
Een andere kijk
op Nederland
1
Boekennieuws
De toekomst van
de aarde, modern
profeten spreken
„The Sting 2"
INFORMATIEDAG 24 AUGUSTUS
[erekijkop
'therlookat
AusandererSicht
Un autre regard sur
Unavisióndistintade
ra
algemeen
„Smorgasbord". Produktie: Peter
Nelson en Arnold Orgollni. Scenario
en regie: Jerry Lewis. Met: Jerry
Lewis, Herb Edelman, Francine York,
Foster Brooks, Milton Berle, Sammy
Davis jr. (Grand I, Amersfoort)
(Van de filmredaktie)
In zijn nieuwste film speelt de komiek
Jerry Lewis een pechvogel, die voor
zichzelf en zijn omgeving een regel
recht gevaar is. „Smorgasbordkreeg
in Nederland de titel ,.Wie met pech
omgaat mee en is een tyische
Jerry Lewisfilm geworden. Met andere
v/oorden. Lewis voegt niet zo heel veel
toe aan hetgeen we van hem gewend
zijn. Hoewel zijn mimiek uniek blijft, zijn
grimassen wederom onnavolgbaar zijn,
is „Smorgasbordweinig verrassend te
noemen Het scenario, dat Jerry Lewis
samen met Bill Richmond schreef, is
zeer matig .Smorgasbord valt eigen
lijk in talloze scènes uiteen, waardoor
de rode draad nauwelijks is te volgen
Met wat meer lijn in het scenario was
..Smorgasbord" waarschijnlijk nog wel
te redden geweest, want aardige mo
menten telt deze door Jerry Lewis zelf
geregisseerde film zeer beslist Maar
met grimassen alleen vul je geen ander
half uur witte doek Aan de andere kant
weet Jerry Lewis zich verzekerd van
een groot aantal liefhebbers en voor
hen valt er met de „pechvogel" Jerry
lewis best het een en ander te beleven.
De pechvogel heet in het filmverhaal
Warren Nefron. zoals al aangestipt een
konstant gevaar voor zichzelf en zijn
omgeving. Daarom wil hij er maar het
liefst een einde aan maken, zoals de
eerste scènes ons willen doen geloven
Als dat mislukt, komt Nefron bij de
psychiater (gespeeld door Herb Edel
man) terecht. Daar vertelt Nefron zijn
levensverhaal.
Over zijn voorouders, ook al mei
pech behekst en de talloze mislukkin
gen vanaf zijn kinderjaren. De titel
„Smorgasbord" moet uiteindelijk het
sleutelwoord vormen om Warren Nef
ron weer in het gelid te krijgen. Maar of
de behandelende psychiater daarin
slaagt
Ondanks een tegenvallend scenario
telt „Smorgasbord" toch een aantal
dolkomische situaties, die de echte
Jerry Lewis-fans ongetwijfeld niet zul
len willen missen'
„The Sting 2". Regie: Jeremy Paul
Kagan. Scenario: David Ward. Met:
Jackie Gleason, Terl Garr en Karl
Malden. (Grand 5, Amersfoort)
(Van de filmredaktie)
„The Sting" was zo'n tien jaar gele
den een groot sukses. Uiteraard heb
ben Paul Newman en Robert Redlord
(toentertijd ook al als duo te zien in
„Butch Cassidy and the Sundance
Kid") veel aan dat sukses bijgedragen.
„The Sting", waarvan nu dus een
tweede deel is te zien is de bioscoop,
laat zich het beste uitleggen als een
parodie op de gangsterfilms. Ook in het
tweede deel, geregistreerd door Jere
my Paul Kagan, maken dieven en
oplichters elkaar het leven zuur, waarbij
het filmpubliek op allerlei vermakelijk
heden wordt getrakteerd.
Niettemin kunnen we er niet omheen,
dat het tweede deel van aanmerkelijk
minder gehalte is dan de eerste. De
verrassing is er al snel af, ook al omdat
het scenario ronduit zwak is
Het verhaaltje is gauw verteld. Hoofd
personen zijn opnieuw de oplichter
Gondorff (Jackie Gleason) en zijn hulp
Hooker (Mac Davis). Ze hebben een
ingewikkeld plan bedacht om een
ncchtclubeigenaar (Karl Malden) geld
af te troggelen. Enfin, wie wil weten hoe
het afloopt en Robert Redford en Paul
Newman niet denkt te missen, moet niet
nalaten het tweede deel van „The
Sting' te gaan zien
AMERSFOORT - Sinds een jaar of
tien geeft Kreatief Centrum De Hof
kaderkursussen voor vrijwilligers in het
jeugd-, klub- en buurthuiswerk De laat
ste jaren is daar een nieuwe categorie
vrijwilligers bijgekomen de vrijwilligers
op de scholen in het kader van de
ouderparticipatie. Voor het komend sei
zoen gaal De Hof met deze kreatieve
kaderkursussen voor vrijwilligers in een
andere vorm draaien.
In de eerste plaats komt er een
nieuwe aktiviteit bij Werken met beeld
en geluid middels eenvoudige niet kost
bare apparatuur, zonder dat daar een
kostbare accommodatie voor nodig is.
In de tweede plaats is de kursusduur
van twee seizoenen teruggebracht tot
één seizoen van 36 weken Er kan in het
komend seizoen gekozen worden uit
dans: folkloristische dansen, kinder-
dansen en zelf ontwerpen van een
dans;
beeldende vorming: handenarbeid,
tekenen, schilderen, druktechnieken;
kreatief spel: poppenspel, spelen
1 met geïmproviseerde tekst, marker-
spel. mime,
werken met beeld en geluld: foto
grafische technieken zonder kostbare
apparatuur of accommodatie, werken
met bandrecorders, combinatie van
beide
De kursus van het komend seizoen is
niet alleen bestemd voor de bekende
categorie mensen (de vrijwilligers in het
jeugd-, klub- en buurthuiswerk, de wijk-
verenigingen, het kerkelijk jeugdwerk,
de speeltuinverenigingen, de padvinde
rij. de ouders op de scholen), maar ook
voor hen. die graag vrijwilligerswerk
met bijvoorbeeld groepen kinderen
zouden willen gaan doen, maar het
(nog) niet aandurven, omdat ze niets
te bieden hebben. Zo vaak hoor je .Ik
wil best vrijwilligerswerk gaan doen.
maar wat moet ik dan doen met de
kinderen? Ik kan niks". Ook voor deze
mensen wil de komende kursus een
ruggesteuntje zijn om de drempel over
te komen
In de vorige kursussen. die tweejarig
waren, was er een kennismakingsjaar,
waarin de toen gegeven drie aktiviteiten
werden beoefend Op basis van die
ervaringen kozen de vrijwilligers éen
van die drie aktiviteiten, en daarop
gingen ze zich in het tweede jaar
specialiseren. (Ze konden er zélf een
drie- of vierjarige kursus van maken
door steeds een andere specialisatie te
doen). Dit keer voor het eerst is er van
de twee jaar kursus één jaar gemaakt,
omdat de tijdsduur voor de meeste
vrijwilligers, die nog zoveel ènder werk
en andere besognes hebben, een be
zwaar bleek te zijn.
ONBEKENDE AKTIVITEITEN
Om alle vrijwilligers te helpen, dus
ook de mensen, die van niets weten, en
die niets kunnen, is ook in de nieuwe
kursus weer de kennismaking inge
bouwd met de onbekende aktiviteiten.
In dat ene kursusjaar vindt nu èn
kennismaking èn specialisatie plaats
De vrijwilliger kiest één van de vier
aktiviteiten, en in elke aktiviteit is inge
bouwd de kennismaking met de drie
andere aktiviteiten. De vrijwilliger krijgt
dan driemaal drie weken kennismaking
met de aktiviteiten en houdt zevenen
twintig weken over voor zijn specialisa
tie.
Coördinator Joop van de Poll en
docent kreatief spel Antoine van Roem-
burg stellen zich voor. dat de specialisa
tie logisch gaat voortkomen uit de aktivi
teit, waarvoor de vrijwilliger gekozen
heeft. Bijvoorbeeld je kiest beeldende
vorming, en je bent bezig met poppen-
kastpoppen maken. Daarbij hoort met
de poppen spelen, en dan zit je bij
kreatief spel Dat is het moment, waar
op die overgang naar de kennismaking
met kreatief spel plaats vindt. Zo komen
er overgangen vanuit alle aktiviteiten
naar de drie andere, in blokjes ver
spreid over het gehele kursusjaar. Te
gelijkertijd wordt aangegeven, wat er
voor verdere mogelijkheden zijn, als je
die aktiviteit, waarmee je kennis maakt,
een volgend seizoen als specialisatie
zou kiezen.
DOORGEEFFUNKTIE
De hele specialisatie bestaat niet
alleen uit het aangereikt krijgen van
vaardigheden, technieken en materia
len. maar ook uit. hoe er mee te werken
in je klubhuis of op de school, waar je
werkt. Voortdurend ben je bezig met de
doorgeefsituatie. het les geven, de
didaktiek de methodiek. Hoe bied je een
aktiviteit aan bij kleine kinderen, wat
kan je daarbij verwachten? Hoe kan je
diezelfde aktiviteit met kinderen van
een andere leeftijd doen door het an-
ders aan te bieden, en wat kan je daarbij
niet verwachten? De groep reageert er
anders op, er komen andere dingen uit
In de kursus geven de vrijwilligers
elkaar les. èn aan gastgroepen De
specialisatie dans heeft bijvoorbeeld
vorig jaar les gegeven aan een groep
schoolkinderen. Voor de kinderen was
dat acht dinsdagavonden een feest, en
voor de vrijwilligers benaderde het veel
meer de werkelijke situatie, waarin ze
aan de gang zullen gaan Ook zijn de
vrijwilligers in de vorige kursus naar een
klubhuis toe gegaan. Dat was een
heerlijke douche.
Voor de inhoud van het programma
heeft deze werkwijze de konsekwentie,
dat die niet van A tot Z vast ligt. Aan het
begin van de kursus doet de docent een
programmavoorstel. Kursisten en do
centen stellen geleidelijk aan de hand
daarvan èn van hun wensen het defini
tieve programma vast, zich er steeds
van bewust zijnde dat datgene waar
mee men bezig is. moet kunnen worden
overgedragen op een groep kinderen of
een andere doelgroep Regelmatig
wordt daarom bekeken of de gemaakte
afspraken nog gelden, of dat er andere
gemaakt moeten worden. Daarbij is het
overigens ook zo, dat docent en kursu-
sinhoud zo flexibel zijn, dat ze op elk
gewenst moment op elke gewenste
techniek dieper in kunnen gaan voor de
eigen belevingswereld van de kursis
ten
Er worden drie gezamenlijke werkda
gen gehouden, waarbij de slotdag een
opdracht aan de kursisten is om een
bijeenkomst voor kinderen te organise-
ren, waarin de kinderen bezig zijn met
de aktiviteiten van de kursus. Daarvoor
kiezen de kursisten een vorm" ruimte
vaart, wereldreis. Zo n kinderfestiviteit
kan in De Hof of elders worden gehou
den. Deze zomer had de winkeliersver
eniging Krommestraat een aktiviteit, en
haakten de kursisten daar op in Groe
pen hielden zich bezig met de totale
organisatie, met folders, affiches, met
het maken van dekors, kostuums, het
realiseren van opdrachtjes. wedstrijd
jes.
Het resultaat kunt u op de video-
opnamen van Stadsjournaal zien. En
wel op de Informatiedag op woens
dag 24 augustus In Kreatief Centrum
De Hof, Coninckstraat 58. ledereen,
die vrijwilligerswerk wil gaan doen,
kan daar terecht tussen 14.00 en
16.30 uur, en tussen 19.30 en 21.00
uur. ledereen vindt daar gelegenheid
om nader kennis te maken met de
kursus door te werken In één of fneer
van de vier aktiviteiten, te praten met
de docenten van de kursus, de
video-opnamen van de aktiviteiten
van het vorig seizoen te bekijken.
Spelmomenten uit de opdracht „Standbeelden".
- Opservatle opdracht: namaken van eikaars compositie
Fatale wereldrampen, door Isaac Asi-
mov; „Morgen", eveneens door Isaac
Asimov en „Het lot van de aarde",
door Jonathan Schell resp. uitgegeven
door: Servire, te Katwijk, Elsevier te
Amsterdam en Van Holkema Waren-
dorf te Bussum,
Profeten hebben altijd bestaan.
En laten we wel wezen: meestal
kunnen we spreken over onheilspro
feten, want zelden had de voorspel
de toekomst ons iets aardigs te
bieden. Altijd was er wel gedonder in
de aardse glazen te verwachten. Als
het niet de natuur of God was, die
ons zou laten sidderen, dan zouden
het wel de mensen zelf zijn, die door
oorlog en vernietiging ons aardse
paradijs zou veranderen in een on
leefbare hel. Dat was eeuwen gele
den zo en dat Is sindsdien nog niet
veel veranderd.
Het enig verschil met toen is mis
schien, dat de profeten en toekomst
voorspellers van nu meestal erkende
wetenschappers zijn en dat hun bevin
dingen keurig worden beschreven in
soms pillen van boeken. Soms worden
we zelfs verrast met fascinerende TV-
serie's, die ons via animatie en trucages
laten zien, wat de toekomst voor ons in
petto zou kunnen hebben „Zou kunnen
hebben inderdaad, veel meer dan
dat zouden onze hedendaagse profe
ten ook niet te bieden kunnen hebben,
want alles wat zij verkaren, doen zij op
J grond van hypotheses, waarbij zij in
veel gevallen de hedendaagse toe
stand van de wereld voorzichtig in de
toekomst doortrekken, daarbij zo nodig
relaterend aan het roemruchte verle
den. Sommigen noemen dit futurologie,
anderen vinden het moderne kwakzal
verij, waardoor de mensen onnodig
angst wordt aangejaagd.
Een bekende futuroloog is de Ameri
kaanse wetenschapper en schrijver van
science fictionrorrians Isaac Asimov,
die in één van zijn vele, vaak inrriiddels
klassiek geworcfen boeken', '6e grond
slag vastlegde voor de „wet op de
robots" en ook anderszins op bijzonde
re wijze zijn theorieen over heden en
toekomst vastlegde. Bij de uitgeverij
Servire in Katwijk verscheen nog niet zo
lang geleden zijn „A choice of cata
strophes" in Nederlandse vertaling als
„Fatale wereldrampen". Het is een
uitermate boeiend boek, waarin Asi
mov, keurig verdeeld in categorieën,
uitlegt hoeveel rampen ons wel zouden
kunnen treffen, al dan niet door eigen
stommiteit en kortzichtigheid.
En dat is bepaald niet niks, wat hij
beschrijft. Het vervelende daarbij is. dat
hij heel goed weet, waar hij het over
heeft.Tal van natuurrampen van
verschillende orde kunnen een einde
maken aan ons toch al wankelbare
bestaan En die natuurrampen worden
dan in de eerste plaats niet op aarde
zelf veroorzaakt, maar zijn vooral een
gevolg van gebeurtenissen, die in ons
heelal plaatsvinden. Daarnaast be
spreekt Asimov de mogelijkheden, die
onze eigen aarde ten aanzien van totale
vernietiging te bieden hebben en ook
dat is niet gering. Om bang van te
worden? Als men er gevoelig voor is,
misschien. Maar toch denk ik, dat dit
boek in de eerste plaats de mensen tot
nadenken zal stemmen. Want als er iets
duidelijk is, dan is het wel de vaststelling
van het feit, dat de mens in feite een
nietig stofje is in het gigantische heelal,
Een andere kijk op Holland, door
Ruud H M. Kok en Kees Scherer; Tien
jaren te kijk, door Evert Werkman en
Jac G Constant; Kijk op het groene
Groningen en Kijk op het Groene
Limburg, door Sietzo Dijkhuizen en
Cees Scherer. Uitgave: Elsevier Neder
land bv te Amsterdam. 1983.
Elsevier heeft zich gespeciali
seerd In de uitgave van plaat- en kijk
boeken, waarin een bepaald deel van
Nederland wordt belicht. Waar
schijnlijk om ook tegemoet te komen
aan de buitenlandse toeristische
vraag, verscheen kortgeleden het
boek „Een andere kijk op Holland",
in zes talen. In hoeverre de kijk op dit
Holland nu zoveel anders is dan andere
kijk-boeken is nog de vraag, maar de
foto's zijn wel beeldschoon, gemaakt
door fotograaf Kees Scherer, die ook de
foto's voor de andere Elsevier „Kijk op-
boeken" verzorgt. Het boek is verdeeld
in hoofdstukken, waarin foto's die een
beeld geven van een bepaald tijdperk
gouden eeuw, het statige Nederland,
het bedrijvige Nederland, het gemoede
lijke Nederland en het landelijke Neder
land. In zoverre is de kijk beslist anders
te noemen.
De tekst is informatief en vertelt over
verleden, heden en toekomst van Ne
derland. Zeker voor toeristisch gebruik
een goed boek, juist omdat die andere
kijk op Nederland nu eens niet resulteert
in weer andere molens en andere kle
derdrachten, maar in een beeld (zij het
fotografisch geflatteerd) van een rela
tieve werkelijkheid. Naast de tientallen
kleurenfoto's heeft het boek in de zoge
naamde „groene pagina's" een groot
aantal historische prenten verwerkt
In de „Kijk op het groene"-serie
belichten Sietzo Dijkhuizen (tekst) en
Kees Scherer (foto's) een bepaalde
provincie. Dat is niet alleen leuk voor
hen, die in een bepaalde provincie wo
nen, maar zeker ook voor al die andere
Nederlanders, die nieuwsgierig zijn
naar de schoonheid van de rest van het
land. Dat Nederland vaak erg fraaie
plaatsen bezit, bewijst elk nieuw boek
uit deze serie. Neem nou „Kijk op het
groene Groningen." Veel mensen uit
de randstad zullen hun schouders op
halen en mompelen, dat Groningen
misschien dan wel groen zal zijn, maar
voor de rest kaal, plat en uitermate saai
Deze nieuwe aflevering uit de reeks be
wijst overduidelijk het tegendeel Want
hoewel ik Groningen vrij goed ken, was
ik toch verrast door de schoonheid, die
de foto's van Scherer lieten zien. Een
apart soort schoonheid, die hoe dan
ook indruk wekt en de konklusie
rechtvaardigt, udi we uei men ons eigen
land te kennen, maar dat beslist niet
doen.
Datzelfde geldt voor „Kijk op het
groene Limburg." Natuurlijk. Limburg
is niet plat, niet kaal en allesbehalve
saai in de ogen van veel vakantiegan
gers, maar dan spreekt men meestal
over Valkenburg en wijde omgeving
waar door het toeristenbos nauwelijks
de natuur nog te herkennen valt. Wie
Limburg echt wil ontdekken, zal dit aan
de hand van dit fraaie kijkboek heel
goed kunnen doen
Dat „ontdekken" van de beschreven
provincies wordt trouwens aangemoe
digd door speciale toeristische informa
tie achterin elke aflevering uit de reeks.
Onder het motto: „Op stap in het groen"
worden routebeschrijvingen gegeven
en wordt aandacht geschonken aan
toeristische bezienswaardigheden.
Kortom: de „Kijk op het groe
ne. ."-reeks Is de moeite van het
bezitten èn lezen waard. Lezen en ge
nieten van de schitterende foto's van
eigen provincie, van eigen land. Ze
ker In een tijd, dat steeds meer Ne
derlanders hun vakantie in eigen
land doorbrengen, kan de aanschaf
van zo'n boek voor nieuwe Ideeën en
reisdoelen zorgen. Want Nederland
heeft véél meer te bieden dan strand,
waddeneilanden, Veluwe of Lim
burg.
V.
wetenschappelijk gesproken van
nig of geen belang voor het
geheel, dat Kosmos heet. Wie
eigen doemdenken wat wetenscha
lijker wil onderbouwen lijkt mij de
schaf en het lezen van dit fascineri
boek beslist de aangewezen we
(paperback, 435 blz 35,-)
Dat het voorspellen van de toek
niet alleen beperkt hoeft te blijvi
allerlei angstaanjagende doerm
len, bewijst Asimov overigens in 2
Elsevier vertaalde boek „Mor
(Change!). Het is een verzameling
artikelen, die eerder verschenen
„American Way Magazine" va
luchtvaartmaatschappij „America
lines". In deze maandelijkse n
behandelt Asimov de verschillend
tenschappelijke toekomstaspi
Met de van hem bekende humon
Asimov wat ons allemaal te wa
staat als de technologie en o<
medische, biochemische en a
wetenschappelijke disciplines
gaan op de reeds lang ingeslager
Eigenlijk - maar dat wisten we
langer - is niets onmogelijk, al du
realisering van het éen soms iets t
dan het ander. De communikaties
gaat steeds sneller, eenvoudig
ingewikkelder, de medische v
schap knutselt driftig met DNA 0
mysterie van leven en erfelijkh
doorgronden, er wordt dapper g<
aan alternatieve energiebrons
voor we het weten beheersen we
en winter, storm, regen, sneei
zonneschijn met een paar drukk
een knop.
ftr<
Althans, dat denken we. In ho|
de wetenschap vordert, schetst A
ons op boeiende wijze in zijn bunl
geeft hij een kijkje in de keuken I
toekomst, (paperback, 14,90)
Tenslotte aandacht voor
angstaanjagender boek. hoevvl
„angstaanjagende" in eerste irf
positief is bedeldr Het is het boe
lot van de aarde" (The faith
earth) van Jonathan Schell,
noemd wordt „het wereldschoi
verslag van de nucleaire holocai
daar wordt je ook eventjes
Eigenlijk is het natuurlijk niet zo \j
dig om dit soort boeken te leze
denkt, dat er niks aan de hand 1
juist dan wordt het beeld, dat je
wereld en haar wapensysteme:
tamelijk ruw verstoort. Jonathan
schetst in zijn boek de gevolg
een atoomoorlog, maar legt er vc
nadruk op, dat het noodzakelijk
de mens zijn denken en politie
tisch dient te veranderen, wil e
cleaire holocaust worden voor
en daarmee de vernietiging vtjjju
grootste deel van de mensheicur
hen die denken, dat niets de j
hemel kan verduisteren, voor f|^n
denken dat de westelijke gealli; a
de sterksten zijn en derhalve^
„winnen" als er een atoomoodj
breekt, voor hen, die demoi
voor ontwapening, maar het fiji
nog niet helemaal onder de ki
benv, voor hen allemaal,
allemaal, is dit boek bestemd. Ei
dat eigenlijk door iedereen, ri
links, oorlogszuchtig of pacifist,
zou moeten worden. Want het
de aarde hangt af van onze gezi
ke beslissing. Aanbevolen, (papiyi
00 cn\
t(
29,50)
DONDERDAG 21 JULI 1983
I
leu
sd
e
p
k
n
15
