Scoutinggroep „Manitoba" kwam zonder
averij door branding van veranderingen
In Achterveld verrijst
Canadese pionierswoning
leusder hrant
II
AHI VAN MIDDEIAARI
BOUWBEDRIJF
133B
plaatselijk nieuws
DINSDAG 11 OKTOBER 1983
AMERSFOORT - Vorige
yteek zaterdagmiddag heeft
)urgemeester Rademaker
Van Leusden op verzoek een
deur ingeslagen. Dat riekt
iaar krakers maar in
werkelijkheid was het een
zeer vreedzame handeling.
Leusdens burgervader gaf
die slag (met een bijl) symbo
lisch om het nieuwe troep-
iuis van de Scouting Groep
Manitoba aan de Dodeweg te
openen. De Amersfoortse
wethouder De Bruyn wilde
liet achterblijven en stookte
eigenhandig een vuurtje, het
>erste officiële vuur in de
open haard van de nieuwe
woonstee.
Manitoba vierde feest en daar
vas alle aanleiding toe De padvin-
Iers, die in 1956 hun eerste troep-
luis aan de Dodeweg kregen, heb
ben ondanks de gedwongen ver-
huizing hun door Moeder Natuur
jekoesterde plekje in het bos be-
iouden. Alle reden dus voor de
Scouting Groep (die al kort na de
lorlog werd opgericht) om met
«rheugde gezichten rond te stap
ten en de toekomst glimlachend
egemoet te zien Wist u dat de
iaam Manitoba te maken heeft met
:e bevrijding van Amersfoort? We
ioorden het van een dnetal verte-
jenwoordigers van Manitoba",
net wie wij over hun hobby en de
advmderij in het algemeen wat
abbelden: voorzitter groepsraad
lob Daale, bestuurslid en tech-
»sch man Bert Kaal en welpenlei-
ler Theo Lindhout. Mannen, die
üledrie nog, in korte broek en met
Ie linkervingers beleefd tikkend
egen pet of hoed hun meerderen
jroetend, als kereltje in de padvin-
lerij zijn gestart en veel hebben
tien veranderen.
Manitoba is een staat in Canada
eh het waren soldaten uit die staat,
die mede-bevrijders van Amers-
oort zijn geweest. Een goede ge-
lachte dus van de oprichters om
leze welluidende naam te kiezen,
let was wat ongebruikelijk, omdat
de namen van padvindersgroepen
doorgaans klankverwachtschap
lebben met de Winnetou-achtige
lamen uit de boeken van Karei
lay en soort gelijke sferen.
VEEL BELANGSTELLING
Direkt na de oorlog was er veel
«langstelling voor de padvinderij.
Er bleek zoveel animo te bestaan,
dat naast de al bestaande groepen
lis Cay Noya en Flehite nieuwe
groepen konden worden gefor-
neerd Manitoba was daar één
ran. Oubaas van Plateringen be
oorde tot de oprichters. In de
lijftiger jaren was Hopman Valentin
Een stuwende kracht van beteke
us, terwijl bij de welpen Akela
:reeman een belangrijke rol speel
- Wethouder De Bruyn (links) en burgemeester Rademaker verrichtten
zaterdag gezamenlijk de opening
home door de heer Korthals Altes,
direkteur van de bierbrouwerij van
die naam: genoemde heer was
voorzitter van de Stichting in die
dagen en verrichtte de plechtige
handeling met behulp van een fles
je pils. We dienen eigenlijk over
oude gebouwen te spreken, in het
meervoud dus. In 1968 ging buur
man Kimbal O'Hara ter ziele en het
troephuis van die groep ging in
handen van Manitoba over
Is er bij de oudere jongens niet
een zekere nostalgie nu het zo
intiem gelegen oude honk van de
aardbodem is verdwenen? Dat is
uiteraard een persoonlijke zaak.
Hoe meer herinneringen, hoe meer
nostalgie en hoe meer moeite om
spontaan een nieuw leven te begin
nen in het veel koeler aandoende
nieuwe complex. De sfeer in en
rond het nieuwe troephuis moet
nog ontstaan. Nieuwelingen zullen
er minder moeite mee hebben dan
de mannen die als schuchter welp-
je begonnen en nu zelf kinderen in
diezelfde leeftijd hebben. Techni
sche man Bert Kaal heeft er waar
schijnlijk de minste moeite mee. De
man met de gouden handen heeft
naast zijn dagelijks werk nog een
extra werkweek om het nieuwe
tehuis te verfraaien Honderden
uren heeft deze stille werker al in
het onderhoud en opbouwen van
het gebouw gestoken en in de
komende jaren zullen er nog talloze
uren volgen. Het zou helemaal niet
zo mal zijn om zijn naam aan het
troephuis te verbinden, maar de
man zelf is wel zo eerlijk om toe te
geven, dat zijn achternaam juist
een soort anti-reklame voor al zijn
opbouwwerk zou zijn.
Manitoba'^ nieuwe troep
huis lijkt mi inderdaad nóg
wel wat kaal, maar dat is
slechts tijdelijk. De Scouting
Groep, vaak al door deze ver
huizing bedreigd, heeft weer
een prachtig speelterrein,
waar de stem van het moder
ne verkeer wel weet door te
dringen, maar waar deson
danks een oase van natuurlij
ke rust aanwezig is. Om ja
loers op te zijn!
AAT DAALE
de hand. Net als overal elders in
onze samenleving was er ook in de
kringen van de jongere padvinders
de neiging om de boel radikaal te
vernieuwen. De vier bestaande
overkoepelende bonden gingen op
in één bond, Scouting Nederland
Beroepskrachten, opgeleid op de
Sociale Academie, kwamen met
rigoureuze veranderingen en wil
den de oude getrouwe leiders ver
tellen hoe het voortaan moest Dat
wekte de nodige weerstand en veel
mensen wendden zich af van de
nieuwigheden uit de alternatief ge
kleurde sfeer. Toch bleef de pad
vinderij bestaan en sinds de jaren
'74 en '75 is er weer een bepaalde
groei. Internationaal is het ideaal
van Baden Powell altijd springle
vend gebleven.
Manitoba is zonder averij door de
branding van alle spectaculair lij
kende veranderingen gekomen
De Scouting groep van de Dode
weg heeft altijd het geluk gehad te
kunnen beschikken over voldoen
de ervaren leiders. Daardoor is het
aantal leden steeds constant ge
bleven Zo'n 60 ongeveer in totaal.
Hoewel het eigenlijk om een
Amersfoortse groep gaat komt 40
50 procent van de aanwas uit
Leusden. Natuurlijk heeft dat te
maken met de ligging van het
troephuis maar ook de maatschap
pelijke situatie speelt daarbij een
rol. De padvinderij in deze streek
trekt, zonder bewust elitair te willen
zijn, veel leden door mond-tot-
mond-reclame" in de wat comfota-
beler wonende bevolkingsgroe
pen. Voor zover er toch een elitair
element in het ledenbestand aan
wezig mocht zijn, moet erop wor
den gewezen, dat veel maatschap
pelijk bevoorrechte jongens meest
al na de welpentijd weer verdwij
nen Ze gaan doorgaans een sport
beoefenen en treden dus niet toe
tot de gelederen der verkenners
(11-14 jaar), Rowans (14-17 jaar),
laat staan tot de allergetrouwste
knapen, die de stam vormen (17-
21, resp. 23 jaar)
Er bestaat bij veel ouders, vooral
bij hen, die zelf bij de padvinderij
zijn geweest, een voorkeur voor
een jeugdige start bij deze ouder
wets lijkende manier van opvoe
den. Die ouders weten dat hun
kinderen bij Scouting een stuk zelf
standigheid meekrijgen en er leren
samenwerken met anderen jon
gens Scouting heeft naast de
school een soort opvoedende taak.
VERGOEDING
We zijn ver afgedwaald van ons
uitgangspunt, de opening van het
nieuwe troephuis van Manitoba,
iets meer verderop aan de Dode
weg dan voorheen. Het oude troep
huis, dat in de dagen dat de Kaal
slag door de aanleg van de nieuwe
Rijksweg een vreselijke wond aan
de natuur toebracht, als een wat
schamele en nederige behuizing
was achtergebleven, is verdwe
nen, Manitoba, dat het oude home
in opvallend goede staat heeft ach
tergelaten, kreeg van Rijkswater
staat een redelijke vergoeding. De
Scouting Groep, die door de ver
huizing noodgedwongen in de kos
ten kwam, kan dit geld goed gebrui
ken Over de subsidies door de
gemeenten Leusden en Amers
foort is in de pers al het nodige
geschreven Gelukkig heeft Mani
toba in de jaren van het oude
troephuis door een goed beheer
altijd zuinig geleefd, waardoor de
balans niet al te scheef naar de
schuldenkant over helt. Met het
oude gebouw is ook het bordje-
Phoenix" verdwenen, een herin
nering aan de opening van het
- De Manitobagroep omvat onder meer een welpenhorde en een verkennersgroep
de In de jaren zestig traden Hop
man Ruitenbeek en Akela Kamer
beek op de voorgrond. Het waren
leiders van de oude stempel, die
een bepaalde autoriteit uitstraal
den. De jongeren van nu hebben
daarvan geen enkel begrip. Het
tutoyeren van hogere funktionaris-
sen was onbestaanbaar.
De jongens dienden te groeten en
in de houding te gaan staan als zij
hogeren ontmoetten. In wezen was
het net als bij de militairen De
knapen, die de overgang naar de
vrijere omgang met elkaarj mee
maakten, hadden daar veel moeite
mee. Bert Kaal, oorspronkelijk af
komstig van het later bij Manitoba
ingelijfde Kimbal O'Hara, was vroe
ger Hopman. Hij weet zich ter
herinneren, dat sommige verken
ners maar niet konden wennen aan
het gebruik van voornamen. Enke
le jongens noemden hem stotte
rend Hop-Bert
Theo Lindhout, nu zelf leider van
de welpen, herinnert zich nog, dat
in zijn eigen welpentijd de Akela
tijdens een installatie een grapje
maakte, waarom de jongens moes
ten lachen. Na afloop kregen de
kereltjes danig op hun kop. Zij
hadden tijdens zo'n plechtige aan
gelegenheid als een installatie niet
mogen lachen. Bert Kaal, een aan
tal jaren ouder, kan daaraan toe
voegen dat hij als welp amper ja en
nee durfde te zeggen.
Gelukkig is er in de loop van de
jaren het nodige veranderd. De
padvinderij, door jongeren veel
consequenter als door ouderen te
genwoordig .Scouting" genoemd,
timmert niet meer zo aan de weg
Ze is niet meer zo herkenbaar,
omdat het uniform, met uitzonde
ring van de welpen (7-11 jaar), niet
meer in het openbaar wordt gedra
gen De korte broek wordt niet
meer gebruikt, alleen de bekende
hoed heeft de hervormingen nog
overleefd Het van vroeger zo be
kende heitje voor een karweitje is
iets uit een vervagend verleden en
de Sint Joris-dag, die hier in vroe
gere jaren s ochtends op De Hof
werd ingeluid, behoort tot de cere
moniën van vroegere generaties.
De voorzitter zelf van de groeps
raad, in tegenstelling met vroeger
ook voorzitter van de Stichting Ma
nitoba (die de eigendommen be
heert) kan de gewoonten uit zijn
jeugdjaren evenmin opzijzetten Hij
zal het niet in zijn hoofd halen je en
jou te zeggen tegen zijn vroegere
leiders. Het kost hem zelfs al moei
te om tegen hen geen Oubaas of
Hopman te zeggen
DEMONSTRATIES
De padvinders van nu hebben
niet meer van die vaste jaarlijkse
programmapunten Wel worden er
zo af en toe open dagen en dis-
triktsdemonstraties georganiseerd.
Het oude systeem van de sterren
op de pet, die de welpen door
vaardigheidsproeven moesten ver
dienen, is uit de tijd Dus geen
ijverige jongetjes meer, die apart
naar de Akela gingen om met een
aantal boeken op het hoofd te leren
lopen of twintig keer achtereen een
bal op te werpen. De jongens van
nu, zeker niet van het type ge
dweeë knaapjes uit de oude doos,
leren de dingen spelenderwijs
Toch is bij de welpen, althans bij
de jongens, nog altijd het aloude
verhaal van Rudyard Kipling de
basis. Het is het fantasiespel van
de baby die door de wolven in de
jungle wordt opgevoed. Vandaar
dat namen als Akela en Baghera
nog altijd worden gebruikt.
Scouting - het is toch wel moei
lijk het woord padvinderij te vermij
den - heeft na een inzinking in het
begin van de zeventigerjaren weer
een stabiel aantal leden in Neder
land zo'n 125 000 in totaal, inclu
sief het kader. De terugval lag voor
(van een onzer verslaggevers)
ACHTERVELD-ln Ach
terveld verrijst momen
teel een bijzonder huis.
Het is een Canadese pio
nierswoning, die - met
uitzondering van het fun
dament - geheel uit hout
wordt opgetrokken. Zelfs
de bedekking van het dak
zal straks uit hout be
staan.
De pionierswoning wordt ge
bouwd aan de Van Geijnstraat
in het Achterveldse nieuw-
bouwwijkje. Opdrachtgever is
de heer G. Valkhof. Aannemer
is ook al weer een Achtervel
den Bart van Middelaar Zijn
timmerlieden zijn twee weken
geleden begonnen met het uit
pakken van het Canadese
pakket hout. Nu is al duidelijk
te zien, hoe het huis er uit zal
gaan zien. Over nog eens twee
weken zal het glas- en water
dicht zijn. De totale bouwtijd
bedraagt twee tot drie maan
den.
Een artikeltje in de Amers
foortse Courant begin maart
van dit jaar was voor de familie
Valkhof, die zich op dat mo
ment aan het oriënteren was
op de markt van houten wonin
gen, het begin van het verhaal.
Het dagblad meldde, dat in
Soest Piers de Jong, die aldaar
de beheerder is van het vakan
tiebungalowpark ,,Het Eek
hoornnest", op het terrein een
uit Canada geïmporteerde
houten woning had neergezet.
Eigenlijk een rekreatiewoning,
maar geschikt gemaakt voor
permanente bewoning. Het ar
tikel maakte duidelijk, dat dit
voor Nederland unieke type
huis ook als grotere woning
geïmporteerd zou kunnen wor
den, en dat wekte de belang
stelling
Timmerlieden aan het werk.
Op zijn beurt vertelt Piers de
Jong, hoe hij aan de pioniers
woning is gekomen .Ont
dekt". zegt hij. ..tijdens een
tocht door Canada. Ik ben ge
trouwd met een Canadese en
tijdens een reis daar, kwamen
we dit type huis tegen. Ik vond
meteen al dat het een heel
West-Europees karakter heeft,
meer nog dan de Zweedse en
Finse houten huizen eigenlijk.
Later bleken er nog meer voor
delen aan te zitten in vergelij
king met de Scandinavische
huizen Heel belangrijk is bij
voorbeeld, dat je binnen de
vier buitenmuren geheel vrij
bent om de indeling te maken
Er zijn nergens kolommen en
dwarswanden nodig, zoals dat
bij de meeste andere huizen
wel het geval is."
De Jong besloot een kleiner
type van deze woning te impor
teren en op het bungalowpark
neer te zetten. Als een demon
stratiemodel, want Piers de
Jong zou graag meer van deze
woningen in Nederland impor
teren. Dat lijkt hem te gaan
lukken, want behalve het huis
in aanbouw in Achterveld,
staat er ook een projekt van
zes pionierswoningen in Soest
op stapel
De pionierswoning in Achter
veld is de eerste, die door een
Europese aannemer wordt ge
bouwd Dat is dus Bart van
Middelaar, die zegt: ..Ik ben er
aan begonnen, omdat ik het
gewoon heel mooi werk vind.
De jongens, die er aan werken,
vinden het ook prachtig werk."
Het huis aan de Van Geijn
straat gaat op de benedenver
dieping een hal, keuken,
woonkamer en slaapkamer
omvatten Boven zijn er drie
slaapkamers en een badka
mer. Daarboven zit nog een
zolderruimte. Met deze inde
ling wijkt het huis in Achterveld
enigszins af van de in Canada
gebruikelijke indeling. Daar
worden deze woningen in het
algemeen voorzien van een
betonnen kelder Bovendien is
de zolderruimte van die wonin-
Doorkijkje binnen de in aanbouw zijnde woning
gen niet bevloerd en daardoor
niet bruikbaar. De Achterveld-
se versie van de pionierswo
ning is op die punten aange
past. Dat betekende dat de
bovenbouw van de woning ge
heel in de werkplaats van aan
nemer Van middelaar werd
vervaardigd Overigens kan de
pionierswoning ook als een
geheel compleet bouwpakket
uit Canada worden betrokken
De woning van geïmpreg
neerd grenen wordt afgewerkt
met witte plastic strips aan de
buitenzijde. Een moderne ma
nier van afwerking tussen de
planken, waarvoor vroeger
mest werd gebruikt. Piers de
Jong ,,Die afwerking werd
vroeger gedaan met koeie-
poep, die vervolgens wit werd
gekalkt. Dat is een heel karak
teristiek element van deze hui
zen, dat er nu dus wordt inge
houden door de strips."
Minstens zo karakteristiek is
de dakbedekking. Daarvoor
worden cederhouten plankjes
gebruikt, die worden aange
bracht op een wijze, zoals ook
voor leisteen wordt gebruikt.
Het is ook mogelijk om het dak
te bedekken met bitumen
shingles, maar in Achterveld is
dus voor een originele metho
de gekozen
Opvallend aan de pioniers
woning is de hoge mate van
isolatie. De buitenwanden zijn
van negen centimeter dik hout.
terwijl de houten binnenwan
den twee centimeter dik zijn. In
de ruimte tussen binnen- en
buitenmuur wordt een laag van
tien centimeter dik steenwol
aangebracht. Het gevolg is,
dat voor de verwarming van
het huis met een zeer lichte
c.v.-ketel kan worden vol
staan.
De kosten van de woning
zijn uiteraard afhankelijk van
de omvang en van de vraag, of
men het huis zelf bouwt dan
wel door een aannemer in el
kaar laat zetten De Jong: ,,Het
kleinste pakket, voor een wo
ning van 4.60 bij 4.60 meter,
kost 35.000 40.000.-
compleet. Het huis in Achter
veld, gebouwd door een aan
nemer, kost tussen
150 000,- en 160.000.-
Dat is dus exclusief de grond."
ACHTERVEl 0
Bart van Middelaar (links) en Piers de Jong voor de plaats, waar de woning wordt gebouwd. Op het bord is
te zien. hoe de woning er uit gaat zien.
