De eerste paar jaar hebben
ullie je kapot gewerkt'
reel nieuwe aanwinsten in agenda van Flehite
■eusda* fcrnnt"
/Vim Vroom neemt afscheid van de SBBO
„Wat hebt u toch een last van
mij gehad. Ik had soms een
flink pak rammel verdiend
Geen krant
ontvangen?
DONDERDAG 17 NOVEMBER 1983
regio
Wanneer u voor dinsdag-
resp. donderdagavond
18.00 uur de Leusder
Krant niet hebt
ontvangen, bel dan onze
hoofdagent (dinsdag en
donderdag tussen 18.30
en 19.30 uur). Tel. 033-
940691. Wanneer hij - om
wat voor reden dan ook -
niet te bereiken is, kunt u
kontakt opnemen met
onze,inspekteur
bezorging, overdag te
bereiken onder tel.nr.
03420-16141.
MERSFOORT - „We zien het sa-
helemaal zitten," zegt de heer A.
Vroom, die komende vrijdag 18
fember officieel afscheid neemt
plaatsvervangend/Ie adjunkt dl-
leur van de SBBO - de Streek-
001 voor Beroepsbegeleidend
ierwijs - als de vraag aan de orde
it wat hij na zijn afscheid van de
ooi gaat doen. En met „we" be
lt hij dan zijn vrouw en zichzelf,
ik heb altijd met plezier ge
kt, mijn gezin tekort gedaan,
u krijgen we de gelegenheid te doen
we de laatste 10 jaar al meer
aan hebben Mijn vrouw wil b.v.
Wenen, ik naar Londen, waar we
chtkomen"7 Verder zijn we van plan
aan onze kennissen te gaan
Nederland te gaan zien, te gaan
en en wandelen in de natuur, die
nog volop aanwezig is." Dat heb-
de heer en mevrouw Vroom niet
En door het werk, maar ook door
ernstige invaliditeit van mevrouw
m. waarvan zij gelukkig goeddeels
'nezen, in het verleden vaak voorbij
len laten gaan.
dan zijn er nog andere hobby's als
«ren en metaalbewerken. kreatief
schnisch tekenen, de kinderen en
kinderen in Leusden en Lochem.
N DE PRAKTIJK NAAR
T ONDERWIJS
jchem, dat ligt in de streek, waar ze
bei vandaan komen, de Achterhoek
voor de oorlog - in 1939 - gaat de
e Wim Vroom werken bij de N V
hinefabriek Deventer als metaalbe-
ter ,,lk heb er 10 jaar gewerkt, het
een goed leerbedrijf, waar ik het
ol in de perfektie geleerd heb Dat
vooral ook in de periode van
eropbouw, die na de oorlog volgde,
gerepareerd en weer bruikbaar
aakt moest worden
wordt er tijd gevonden om de 4
lurende opleiding van het VMTO -
bereidend Middelbaar Technisch
srwijs - voor leraar aan een am-
Isschool te volgen. ,,Het examen
and uit een week theorie en een
praktijk." Dat is wel een verschil
!e deelexamen en certifikaten van
pen wonder dat die oude aktes op
genblik tweemaal zo hoog worden
ooreerd als de nieuwe diploma's
I doel van de lerarenstudie was
direkt met het vooropgezette doel
elijk in het onderwijs te gaan - „je
met of je er geschikt voor was" -
vooral om zich theoretisch te
•amen, het vakmanschap op te
ERGEN EN GORREDIJK
akmanschap is meesterschap"
Een deel van de Vocal Group tijdens het jubileumconcert
zegt de reclame van een bekende
bierbrouwerij in Groenlo, vakmanschap
wordt voor de heer Vroom meester
schap - als leraar aan de ambachts
school in het vlakbij Groenlo gelegen
Eibergen, waar hij als tijdelijke kracht 8
maanden werkt. Dan gaat hij naar de
LTS in het Friese Gorredijk - „een heel
kleine school, sommige leerlingen
moesten wel een uur lopen om op
school te komen" - als leraar machine
bankwerker
De salarissen in het onderwijs waren
toen bepaald niet om over „naar huis te
schrijven". We krijgen het eerste sala
risstrookje te zien, dat een eindbedrag
van 191,94 netto vermeldt. „Dat was
aanzienlijk minder dan de 249,-, die
ik in het bedrijfsleven verdiende Later
- voor het eerst zo omstreeks 1953/54 -
zijn die onderwijssalarissen behoorlijk
verbeterd, de laatste jaren heeft men
echter weer aanzienlijk moeten inleve
ren
WANDELLERAAR
In september wordt de heer Vroom
vrijwel van de éne dag op de andere -
„er waren door het terugbrengen van
het maximale aantal lesuren van 40
naar 36 ineens veel nieuwe leraren
nodig" - leraar aan de LTS aan de
Leusderweg in Amersfoort, toecu pp de
technische school in Amersfoort en
wijde omgeving. „Ik was er een warjdel-
leraar, heb er in alle lokalen lesgege
ven, want doordat alles al geformeerd
was, was er voor mij geen eigen lokaal
meer beschikbaar Voordeel was wel
dat ik heel snel alle collega's leerde
kennen, want ik woonde bij hen in."
INZET VOOR DE ITO-
LEERLING
De beste herinnering uit die LTS-
periode heeft de heer Vroom aan de
Opkomst van het individueel technisch
onderwijs, waarbij leerlingen, die bijv.
bij hun geboorte een bepaalde hersen
beschadiging hadden opgelopgen,
moeilijk Nederlands of rekenen konden
en die daardoor tussen wal en schip
dreigden te raken, maar wel handvaar
digheid bezaten, extra werden gehol
pen Het was individualiserend leren, in
aparte klassen met een klein aantal
leerlingen, wat uiteindelijk geleid heeft
het ITO - Individueel Technische On
derwijs - dat in 1965 van de grond
kwam, nadat het ministerie er de facili
teiten voor verleend had. In een leraren
vergadering werd kenbaar gemaakt dat
voor die ITO-afdeling een adjunkt-
direkteurzou worden aangesteld. „Een
collega vroeg of de leraren op die
benoeming invloed hadden. Het ant
woord was: neen, geen invloed, jullie
kunt wel een voorstel doen Een collega
vroeg of ik het niet wilde doen. Ik heb
gezegd, dat ik het niet zo zag zitten, zijn
de jongens daarmee wel het meest
geholpen"7
Toen ik de volgende morgen op
school kwam vroegen ze of ik wilde
tekenen voor het voorstel. Er stonden al
30 handtekeningen op. En mijn
naam Het bestuur ging met het
voorstel akkoord en zo werd ik 2e
adjunkt-direkteur van de LTS."
WAT FIJN OM ZO EEN KNUL
TE BEGELEIDEN
Als pedagogisch leider van het ITO
krijgt de heer Vroom veel kontakt met
het Medisch Opvoedkundig Bureau,
met de schoolbegeleidingsdiensten,
met tehuizen als Zandbergen, het jon
genshuis van het Leger des Heils, de
Rudolphstichting in Achterveld, het
Treekerbergje, de GGD, met scholen
voor BLO, enz. En met de ouders Daar
zijn heel wat uren aan besteed, om de
jongens - „die geen andere jongens
zijn" - in moeilijkheden via bezoeken
thuis en hun ouders gerust te stellen, te
zorgen dat ze beter gingen funktione-
ren, om ze op te vangen. Soms heb ik
me weieens maatschappelijk werker
gevoeld, bijv. als een gezin helemaal in
de vernieling zat, uit elkaar dreigde te
vallen en je gevraagd werd meester,
wat moet ik daar aan doen"7"
Er komen meer verhalen los en zo
zitten we in zijn woning aan de Brink
horst in Leusden met de nu scheidende
adjunkt-direkteur van de SBBO te pra
ten over een zwaar gehandicapte jon
gen - „ik moest zijn armen vasthouden,
hem helemaal omarmen omdat te
doen" - die na het ITO-onderwijs naar
de Johannastichting in Arnhem is ge
gaan, nu als een vakman op de sociale
werkplaats werkt, getrouwd is, een
dochtertje heeft. „Laatst kwamen we ze
in de Langestraat tegen, hebben daar
na allebei lopen janken Wat is het fijn
dat je de mogelijkheid hebt gehad zo
een knul een jaar te begeleiden
En over die andere knaap, die soms
alles kort en klein dreigde te slaan, na
zijn ITO-opleiding bij circus Boltini te
recht kwam, nu burgerchauffeur is,
onlangs zijn vrouw voorstelde en zei
„wat hebt u toch een last van mij gehad.
Ik had soms een flink pak rammel
verdiend. Bij Boltini ben ik uitgespar-
teld, daarna heb ik gezegd: nu moet ik
aan mijn toekomst denken."
HET THUISFRONT
„Ik heb mij het lot van die jongeren die
tussen wal en schip dreigden te raken
wat aangetrokken," zegt de heer
Vroom, vertelt hoe hij er 's avonds op
het brommertje op uittrok om gezinnen
te bezoeken waarvan bijv. de jongen
IERSFOORT - De agenda van Museum Flehite is dit jaar ruim op tijd voor
mende feestdagen gereed gekomen, en is verkrijgbaar bij de balie van
um Flehite. De agenda is geïllustreerd met afbeeldingen over de
rafie en historie van Amersfoort. Het is dus een typische Amersfoortse
waarin Museum Flehite vele van zijn nieuwste aanwinsten kon
en. Want er zijn de laatste zeven jaar tot niet geringe tevredenheid van
mdirekteur Elias nogal wat schenkingen aan Flehite gedaan.
ntelijk besloten de weduwe en
eren van Willem van Dam het
bezit aan prenten en schilderijen
elijk te schenken, en gedeelte-
uikleen te geven. Van tijd tot tijd
dit omvangrijke oeuvre werk
geëxposeerd De heer Elias is
ens om waarschijnlijk in 1985
erzichtstentoonstelling van het
Van Dam te houden. Het is
luitend Amersfoorts werk, het
afbeeldingen van elders, por-
en stillevens, zodat er een goed
kan ontstaan van de kunstenaar,
heel interessant en belangwek-
onderdeel van dit werk is een
enorme tekeningen, die Van
de tweede wereldoorlog maakte
aties met name betreffende de
nen in het kamp Amersfoort en
oorlogssituaties in Amersfoort,
unieke, aangrijpende tekenin-
rvan het verbazingwekkend is,
Dam ze überhaupt heeft kun-
ken. Deze tekeningen zullen
een keer apart ten tijde van een
enking worden geëxposeerd
enda zijn gevoelige krijgt teke-
van Willem J. van Dam (1895-
n de Appelmarkt en de brand-
erne, die gevestigd was in het
tenklooster opgenomen,
een particulier kreeg Flehite
een zwart wit krijttekening van
•eland kado. De tekening dateert
de Tielandstijl zit er al een
maar toch heeft de tekening
r karakter Het is natuurlijk erg
zo'n vroeg werk van Toon
in bezit te hebben. De tekening
teel te zien op de afdeling 20e
waar al wat meer werk van
hedendaagse kunstenaars hangt. In de
agenda zijn van het oudere werk uit de
collectie Flehite een zestal pen- en
penseeltekeningen opgenomen van
Abr de Haen. Er is aardige tekening
bij van het Stadskinderhuis, dat ooit
tussen de Breestraat en de Lieve Vrou
westraat stond Een imponerend rijzig
accent werd in de Langestraat gegeven
door de door Abr. de Haen getekende
Heilige Geestkapel, die stond waar nu
de Lutherse kerk staat Heel romantisch
is het gezicht op de Slijkpoort, die bij de
huidige Arnhemsestraat heeft gestaan
Een stippelgravure geeft het portret
weer van de Amersfoortse patriot Isaac
van Goudoever, die te midden van
kannonnen en ander wapentuig de
vaderlandse degen ophoudt De prent
werd door F J. Pfeiffer vervaardigd bij
het overlijden van Goudoever in 1791
Van een veel rustieker sfeer is de
olieverf op paneel van Jan Weissen
bach, die 1860 de Koppelpoort
vereeuwigde Dit schilderij geeft een
volkomen ander beeld van de Koppel
poort dan wij heden ten dage kennen. In
kleuren siert het schilderij de omslag
van de agenda.
Zeer fraai zijn de etsen van Dirk
Harting, ook een recente aanwinst van
het museum. Interessant om te zien is
de plek waar later de Markthallen verre
zen. Sereen van sfeer zijn de Muurhui
zen met de Dieventoren, schilderachtig
is het kijkje op de achtertuintjes aan de
Langegracht van Henri von Rupprecht
(1891-1970) van wie vooral de prent
van Monnikendam een ongewone, zeer
forse indruk geeft van dit bouwwerk. En
dan komen we terecht bij de schilders
uit de 20e eeuw Jan Wilmink (1904-
Succesvol
jubileum
concert
Vocal Group
Een staande ovatie door een groot
publiek was de beloning voor het optre
den van de jubilerende Vocal Group
Amersfoort o.l. v Bert Eerden, zaterdag
1 november in De Brug.
Het uit bijna 40 leden bestaande koor
stond in groepjes van twee a drie, soms
vier. mensen per lessenaar, enigszins
ruimtelijk op het podium opgesteld, met
in het midden het vaste combo van de
Vocal Group: Koos Huurdeman (piano),
Ben Stoelmga (basgitaar) en Gijs van
Hamersveld (drums) Op het program
ma arrangementen van allerlei populai
re songs, uiteenlopend van filmmelo
dieën tot negro spirituals, van Bacha-
'ach- en Kerr-arrangementen tot arran
gementen van Bert Eerden zelf en diens
collega Jos Vranken. Maar in alle num
mers was één hetzelfde de,, sound "van
het koor
Bert Eerden heeft zijn koor getraind in
het zingen met een strakke toon, en met
een klank waarover ik nu geen andere
omschrijving kan vinden dan vriende
lijk' Het koor klinkt nergens schel, ook
niet helder, maar brengt een lichtelijk
ruisend geluid voort. Dit effect wordt
nog versterkt door de al even vriendelij
ke anai lyementen die het koor zong. Ze
verlopen altijd keurig en dissonanten
lossen zich altijd weer netjes op
De gebruikte arrangementen, vaak
close-harmony-arrangementen (arran
gementen waarbij de verschillende
stemmen, vaak meer dan vier, zo dicht
mogelijk bij elkaar liggen) konden de
geringste onzuiverheid niet verdragen;
het effect van de wat lieve harmonieën
zou daarmee volkomen verloren gaan.
De Vocal Group Amersfoort heeft gedu
rende bijna het hele concert een grote
zuiverheid kunnen handhaven, waarbij
geen geringe prestatie wanneer we ons
ook bedenken dat de meeste van de
gebruikte arrangementen geschreven
zijn voor vocale ensembles die zich
professioneel met deze muziek bezig
houden.
Het combo zorgde op een professio
nele manier voor een betrouwbare ba-
Bert Eerden dirigeert de Vocal Group.
sis voor de meeste nummers en werd
aan het slot van het concert terecht in
de bloemenhulde betrokken.
gespijbeld had, komt daarmee op - in
zijn geval - de vrouw achter de leer
kracht. Hij beklemtoont de belangrijk
heid van het thuisfront. Net als later bij
de SBBO zou hij het werk, wat hij tijdens
de ITO-periode gedaan heeft nooit of
niet in die mate hebben kunnen doen
als zijn vrouw en zijn gezin hem er de
ruimte niet toe hadden gegeven.
Dat het daarbij weieens „de spuiga
ten uitliep" is ook begrijpelijk. Mevrouw
Vroom vertelt, dat ze - toen één van de
kinderen naar het voortgezet onderwijs
moest - haar man tijdens diens spreek
uur op school heeft opgebeld om een
afspraak met hem te maken om over de
toekomst van zijn eigen kind te praten!
„Mijn vrouw heeft de kinderen vaak
alleen moeten opvoeden," zegt de heer
Vroom. „Toch is ze voor mij altijd een
steun geweest, was ze belangstellend
als ik met een probleem zat, droeg zij
soms de oplossing aan Hij vertelt dat
de direkteur van de ambachtsschool,
de heer Evers, later inspekteur van het
onderwijs, het hele gezin van de leraren
bij het schoolgebeuren betrok, dat dit
ook bij de huidige streekschool nog het
geval is. In de ITO-tijd bijvoorbeeld
zochten de leraarsvrouwen „troost" bij
elkaar. Maar ook de leraren vormden
een homogene groep, die nog steeds
erg veel met elkaar omgaan, erbij blij
ven horen ook als ze met pensioen zijn.
Die het gezin Vroom konstant bijspron
gen „als er in verband met de invaliditeit
,van mevrouw hulp nodig was. „Men
zegt weieens, dat als je lang ziek bent je
je kennissen verliest. Wij hebben er niet
één verloren."
GEVEN EN NEMEN
Daarmee komt het gesprek op de
instelling ten opzichte van de gemeen
schap, de samenleving. Een instelling,
graag zouden zien. dat die instelling en
visie bij veel meer mensen dan nu het
geval is, leefde. Het leven zou er
leefbaarder door worden! In het onder
wijs moet dat geven en nemen er ook
zijn, in de verhouding tot de leerlingen,
tot de collega's, tot het bestuur, tot de
ouders en tot het eigen gezin.
De heer en mevrouw Vroom verkla
ren hun instelling mede uit de „platte-
landsmentaliteit" die ze van huis uit
meegekregen hebben, geloven dat de
grotere gemeenschappen er debet aan
zijn, dat die mentaliteit geen gemeen
goed meer is. En voor zijn doen onge
woon fel keert de heer Vroom zich
tegen de geest die op bepaalde cursus
sen, zoals die bijv door het COBO voor
onderwijsmensen gegeven worden,
heerst en wordt aangekweekt
HET BEGIN VAN DE
STREEKSCHOOL
Terug naar de school aan de Leus
derweg, waar de saamhorigheid erg
groot was. „Ik weet nog dat alle leraren
in de kerstvakantie een dag terugkwa
men om te vergaderen. We waren
zozeer door het ITO gegrepen, dat toen
ik gevraagd werd voor het organiseren
van het lesrooster en de begeleiding
van de cursisten in het kader van het
leerlingwezen, in in eerste instantie
liever bij het ITO was gebleven
Dat leerlingwezen „zat er toen aan te
komen" (omstreeks 1970) - zoals de
heer Vroom het formuleert - was in feite
een antwoord op de protestdemonstra
tie van de werkende jongeren, vooral uit
het zuiden van het land, in Den Haag in
1968, die eisten net als studenten te
worden behandeld. De avondcursus
sen werden omgevormd tot een één
dag per week opleiding aan de techni
sche school naast 4 dagen werken in de
Wim Vroom zet een punt achter zijn carrière in het technisch onderwijs.
begeleidend onderwijs, waartoe het
land in distrikten werd verdeeld. In elk
distrikt - streek - mocht één school
komen, vandaar de naam streekschool.
Voor het uitgebreide gebied rond
Amersfoort en een belangrijk deel van
de Veluwe werd het net door de LTS
die wat de Vroom's betreft het best kan
worden gekarakteriseerd mét „geven
en nemen,Een relatie kan nooit eenzij
dig zijn, zal altijd - wil het goed zijn - op
een wisselwerking moeten berusten.
Dat „geven en nemen" op elk vlak in het
maatschappelijk gebeuren is de instel
ling en de visie van de Vroom's, die
praktijk. Dat bracht op die technische
scholen flinke onrust, er kwamen jonge
lui binnen die niet alleen ouder waren
dan de normale leerling, maar die in het
bedrijfsleven gewend waren aan be
paalde faciliteiten als koffie drinken,
roken, enz Reden om in 1973 te komen
tot afzonderlijke scholen voor beroeps
verlaten gebouw aan de Leusderweg
als onderkomen voor die nieuwe school
aangewezen. Van die streekschool
wordt de heer Vroom, die zich in de
jaren daarvoor al met de begeleiding
van de cursisten in het kader van het
leerlingwezen had bezig gehouden,
plaatsvervangend direkteur. Samen
met direkteur C. J van Veen worden de
voorbereidingen getroffen „Op 13 au
gustus 1973 werd met de school ge
start. We begonnen met oud matenaal,
dat de LTS had laten staan. Dne weken
lang hebben we met de 43 man perso
neel die we niet kenden 's morgens
vergaderd, 's Middags stonden de lera
ren met overal of stofjas aan de school
en de lokalen schoon te maken, te
verven en op te knappen. In de laatste
dagen van augustus kwam het meubi
lair - van tafels en stoelen tot borden en
krijtjes - en in de eerste week van
september stonden ruim 1000 cursisten
voor de deur. Het was een enerverende
tijd, maar het heeft tot nu toe vruchten
afgeworpen."
De buitenstaander, ook de cursisten,
staat daar niet bij stil, onderkent veelal
niet, dat „achter de schermen" veel
werkt wordt verricht, ook in het organi
satorisch vlak, dat het maken van een
rooster een enorme klus is Wie be
denkt, dat aan de Streekschool nu een
120 a 130 docenten lesgeven aan
enkele duizenden cursisten, zal moeten
beamen, dat er veel tijd in moet gaan
zitten om dat op een rij te krijgen.
Mevrouw Vroom valt in: „Zeker in die
eerste paar jaar hebben jullie je alle
maal kapot gewerktwat haar man
weer brengt op het thuisfront en op het
intensieve kontakt met de docenten
„Als je in het onderwijs komt en een
goede leerkracht bent word je er als het
ware helemaal door opgevreten Dan is
de belangstelling voor het hoe en waar
om „van de partner zo belangrijk, ever)
goed als het vertrouwen van en in de
direktie Als dat vertrouwen er niet is,
men de ruimte niet krijgt komt men
zichzelf echt wel tegen."
AFSCHEID OP 18 NOVEM
BER
Op 18 november wordt een streep
gezet onder de onderwijsloopbaan
van Wim Vroom. In het gebouw van
de SBBO aan de Leusderweg 34-36
wordt hem - na een officieel gedeelte
- van 16 tot 18 uur een afscheidsre
ceptie aangeboden. Een afscheids
receptie, die ten dele wel, ten dele
geen afscheid zal zijn, want hij blijft
als lid van de homogene groep wel
betrokken bij de school, misschien
beter bij het technische onderwijs in
Amersfoort, waaraan hij ruim 25 jaar
heeft bijgedragen.
Illustratie uit nieuwe agenda Museum Flehite Langegracht met achtergevels van voormalige bierbrouwerijen de Eenhoorn en
de Kroon.
1981maakte een tekening van de brug
bij de Utrechtsestraat, toen de stadsring
nog niet had toegeslagen. Van Adri
Pieck, die in 1982 overleed, is een
tekening opgenomen van de hoek van
de Sint Annastraat bij de Kamp. Johan
van Bijsterveld vereeuwdigde in viltstift
de afbraak van het Boldershof
Een fraaie pentekening van een
boerderij in Hoogland en een ets van
het Koetshuis van De Hohorst zijn
opgenomen van Jos van de Pol. Rein
Kamphorst legde op een monoprint het
bekende ingangspoortje van de brug
naar Flehite vast Ook de oorlogsteke
ningen ontbreken niet. Uit de eerste
wereldoorlog zijn Belgische soldaten te
zien op het terrein van de Juliana van
Stolbergkazerne. Van Jan Derksen
Staats zijn er beelden uit het kamp
Amersfoort, en van Dirk Boode is een
indrukwekkende ets opgenomen van
het met handkarretjes er op uit gaan om
voedsel te halen in de hongerwinter
1944-1945
De opbrengsten uit de verkoop
van de agenda zijn bestemd voor het
Restauratiefonds. Door een agenda
te kopen steunt u dit fonds, waaruit
ook de laatste restauratiefase, die
begin 1984 gereed zal komen, mede
zal kunnen worden gefinancierd.