Dé journalistiek be£
het uitstekend doen e
staat ni
n mem
.et. Je hebt i
sen die het
mensen
slecht d
die
oen"
eusder
kronfc
'arlementair journalist Henk van Hoorn:
Groeneveld heeft ook een bril voor u.
Om nou te zeggen dat wij door
hebben wat er zich allemaal achter
de schermen afspeelt, nee
iet is een beetje onzin om politici die hun beloften
komen, te verwijten dat ze hun beloften nakomen'
Als mensen zeggen dat de hele politiek
smerig is, maken ze de weg vrij voor
een staatsgreep"
(«ft
1M Houdt Groeneveld voor ogen
5
DONDERDAG 24 NOVEMBER 1983
interview j? 1
Al twintig jaar is
Hisdenaar Henk van Hoorn
9) bezig met parlementaire
urnalistiek. Eerst bij
RO's radio-journaal, toen
|Den Haag Vandaag en de
atste vier jaar voor de
IRA. Bij de Vara werkte hij
ee aan In de Rooie Haan,
hter het Nieuws en
agsche Bluf. Nu gaat hij de
'3. IRA per 1 januari verlaten
nwege een conflict met de
"Jectie
te:
MjHenk van Hoorn begon op
n twaalfde jaar met het
iken van programma's
or zijn buurjongetjes,
ogramma's waar nooit
nand naar luisterde. Op
(tienjarige leeftijd kwam hij
MIN JON. De Miniatuur
tejtigd Omroep Nederland
de Avro bleek een
rfecte leerschool voor de
lio journalistiek; een weg
lin het vak te komen die nu
I meer bestaat.
,Mijn hobby is mijn beroep
«orden. Voor MIN JON
di akten we een
61 aal-programma nog
ordat dat woord was
gevonden. Er zat muziek,
orspel, reportage, van
>sen nog wat in. Bij radio
tv werken zo'n zestig
mensen die vroeger MINJON
hebben gedaan."
Via MINJON belandde hij vrij
gemakkelijk bij AVRO's
radio-journaal. Daar is hij
weggegaan toen de AVRO
kleur bekende door voor haar
commentaar Dr. F. A.
Hoogendijk. hoofdredacteur
van Elseviers Magazine aan
te trekken. Van Hoorn
weigerde Hoogendijk met
zijn persoonlijke titels aan te
kondigen. Dat kon niet. Van
Hoorn zou op die manier het
gezag aantasten en er
ontstonden moeilijkheden.
„Als je nu AVRO's
radio-journaal hoort weet je
hoe we het twintig jaar
geleden maakten. Het is nog
steeds hetzelfde."
Na AVRO's Radio journaal
kwam hij bij Den Haag
Vandaag terecht, waar hij
negen jaar bleef.
In een interview dat ongeveer
anderhalf uur duurde legt hij
uit waarom hij bij de VARA
weggaat en wat hij van de
journalistiek en de
parlementaire journalistiek in
het bijzonder vindt.
Een ruzie-maker is hij zeker
niet, integendeel zelfs. Wel
weet Henk van Hoorn precies
wat hij wil en wat zijn
principes zijn.
..Voorlopig ga ik een hall jaar bij
Radio Rijnmond werken Dal lijkt
me leuk. Een geheel onbesmet
groepje wat daar aan de slag gaat
Met onbesmet bedoel ik dat er nog
geen memo's over de tafel vliegen
en er geen vetes zijn We gaan
daar werken met de vraag op talel
hoe we een aardig radio
programma kunnen maken, drie
uur per dag Als ik het leuk vind blijf
ik het misschien wel langer doen
Je bent nu ongeveer twintig yaar
bezig met parlementaire journalis
tiek. Hoe is jou visie op de journalis
tiek?
..Die is voortdurend veranderd
Ik werd kritischer, linkser, hoewel
links is een besmet woord, nie
mand weet precies wat 'ie eronder
moet verstaan. Kritischer betekent
voor mij minder accepteren, vinden
dat de wereld niet goed in elkaar zit
en het beter willen
er die dag in het parlement gebeurd
was. Later werd dat tien minuten en
kwamen er intervieuws en filmre
portages in. Na verloop van tijd
waren we met z'n vieren. Toch was
het onbevredigend. We moesten
het met te weinig mensen doen
Een zaak tot op de bodem uitzoe
ken was er niet bij. het bleef bij
incidentele journalistiek. Maar hoe
je het ook wendt of keert, het
parlement neemt de essentiele be
slissingen In dat licht is een rubriek
van vijftien minuten onvoldoende
maar mooi meegenomen,"
Verderfelijk
Hoe sta je nu tegenover de politiek
en wat gebeurt er op dit moment in
het land?
,,Je kunt het koel en zakelijk
analyseren en zeggen dat het eni
ge wat er gebeurt is dat de regering
meerderheid stond op het moment
van de verkiezingen achter die
partijen In feite doen die partijen
wat ze beloofd hebben het korten
op de ambtenarensalarissen en
uitkeringen, het misschien plaat
sen van kruisraketten het is
allemaal niks nieuws Het stond in
de verkiezingsprogramma's en
wordt nu uitgevoerd Opeens is het
land nu te klein, dat is raar.
Als mensen zeggen dat de hele
politiek smerig is. maken ze de weg
vrij voor een staatsgreep. Voor
welk systeem zou je dan moeten
kiezen'? Wat je beter kunt doen is
bij de volgende verkiezingen op
partijen stemmen die iets anders
beloven
Het is een beetje onzin om politici
die hun beloften nakomen te verwij
ten dat ze hun beloften nakomen.
Het gaat er wel somber uitzien als
de economische crisis doorzet
Henk van Hoorn: ,,lk was aangenomen om programma s te maken, niet om memo s te schrijven'
trdel
oud-
USDEN - Na vier jaar
tr de VARA te hebben ge
it stapt Henk van Hoorn
Aanleiding daartoe is een
illict bij Achter het
iws. Hij had zijn ontslag-
if al geschreven toen de
bij Haagsche Bluf er nog
overheen kwam. Hij
It het jammer en had
sche Bluf en In de Rooie
nog wel een paar jaar
n doen.
let probleem bij Achter
Nieuws was heel simpel,
-redacteur Joop van Zijl
liever wat ahders gaan
omdat het werk hem
beviel. Hij stapte op. Op
moment vond de VARA-
ictie het nodig om alle
n uit de zestiger en ze-
itiger jaren opzij te schui-
en te zeggen: „Wij be
ien een nieuwe eindre-
leur en wat de redactie
an vindt interesseert
geen zier."
redactie is daarna een
jaar bezig geweest om
lichte vorm van inspraak
imen. Dat gaf een ont-
ijke hoop gezeur. Vijfen-
intig procent van de tijd
je bezig met vergaderen
it schrijven van memo's,
vond ik de waanzin ten
Ik was aangenomen om
iramma's te maken, niet
|memo's te schrijven en te
laderen. Die inspraak
n we uiteindelijk niet
egen en daaruit heb ik
conclusie getrokken en
ig genomen per 1 ja-
1984.
n die rel bij Haagsche
eroverheen kwam had ik
len om ook de laatste
twee uitzendingen niet meer
voor ze te maken. Na een lang
gesprek met de directie van
de Vara is dat probleem op
gelost en doe ik ze nog wel. In
december dus nog één uit
zending."
Knippen
De aanleiding voor de rel bij
Haagsche Bluf was het volgende
grapje dat in het programma ge
maakt zou worden ,,Je zag Van
Dam. maar de PvdA hanteerde de
afstandsbediening Nu nog een
kop op zijn rug om hem af te
zetten (Dit met betrekking op de
wekelijkse column die Marcel van
Dam in het VARA-programma
..Achter het Nieuws" heeft.)
Henk van Hoorn ,.Dat was de
aanleiding, maar in feite ging het
om het knippen in de uitzending
door Jan Nagel (groepsleider TV)
Ik vind dat je pas mag knippen in
een programma als de wereld zo'n
beetje vergaat, als er rampen drei
gen te geschieden Een grapje kan
ik met de beste wil van de wereld
niet als zodanig beschouwen Dus
je knipt niet. zeker niet als je van te
voren de gelegenheid hebt gehad
om te zeggen of je dat grapje al dan
niet leuk vindt Als vooraf was
gebleken dat men dat grapje er niet
in wilde hebben denk ik niet dat ik
daar een punt van gemaakt zou
hebben Wat nu gebeurd is kan
natuurlijk niet.
Het is bij VARA-televisie op dit
moment, zo dat de PvdA en het
FNV voorop staan en vrij kritiekloos
worden benaderd. Ik vind dat wei
nig meer met journalistiek te maken
hebben. Dus moeten ze maar jour
nalisten in dienst nemen die dat wel
willen doen. Het is een hele duide
lijke koersverandering van de VA
RA Tot begin dit jaar was de VARA
een omroep waar alle mensen die
progressieve ideeën hadden aan
hun trekken konden komen Met
deze nieuwe koers hoopt de VARA
dat al die mensen die op de PvdA
stemmen, automatisch voorde VA
RA zullen kiezen. Dat automatisme
bestaat allang niet meer. Je kunt
niet proberen de rooie familie van
vroeger te herstellen Dat was
vroeger, niet nu
Heb jij een oplossing?
,,Ja, kwaliteit leveren, dat is de
enige redding. En niet proberen
een met een links sausje overgoten
Tros of Veronica te worden. Dan
denk ik veel meer aan de VPRO
Die kun je verwijten dat ze te elitair
bezig zijn, maar daar worden wel
zo nu en dan programma's ge
maakt die andere omroepen niet
maken. Dat moet de VARA ook
doen, vind ik Veel mensen die er
werken zouden het kunnen, maar
krijgen de kans niet omdat de
leiding toevallig tot een andere
koers heeft besloten
Niet voor niks zie je nu mensen
weggaan. Dat zijn mensen die zich
niet in de nieuwe koers kunnen
vinden Het zou mooi zijn als er
geluisterd werd naar de program
mamakers
Op een gegeven moment is er een
totaal-plan gekomen waarin de
nieuwe koers uiteengezet werd
Het bedrijf heeft dat plan tot de
grond toe afgebroken Daarna is
het plan een beetje veranderd
maar niet in essentie. Dus al die
inspraak, die zogenaamde in
spraak heeft totaal geen invloed
gehad (zuchtend) Ik merk het wel.'
Eigen belang
Wat vind je van het commentaar
dat Marcel van Dam in Achter het
Nieuws geeft. Je hebt ooit gezegd
dat de pers er is om de politiek te
controleren en dat het dus onzin is
om een politicus op die stoel te
zetten.
..Je ziet nu dat het onzin is
Marcel van Dam zit in een hoekje
van het decor en op een gegeven
moment krijgt hij het woord en
houdt dat vervolgens 2 a 3 minuten
lang. Hij kan daar allerlei meningen
verkondigen en daarna gaat het
programma verder zonder dat er
iets met die mening gedaan wordt
Het is best aardig om een com
mentaar in je programma te heb
ben. maar politici hebben belan
gen. bijvoorbeeld het belang van
de partij en het eigen belang Er
hoort dus een journalist naast te
zitten die zegt ..Meneer Van Dam
u heeft het wel leuk verteld, maar
zullen we het er even over hebben
wat u nu precies gezegd heeft?
Ik heb m een commentaar horen
geven over het feit dat dit kabinet
zo vreselijk groepen mensen uit
elkaar speelt en dat een nieuw
gegeven was Toen dacht ik: gut.
hoe zat dat ook alweer met de
ziektewet Was dat niet een voor
stel van Den Uyl? Dat soort vragen
wordt niet gesteld.
Een politicus is er om politieke
beslissingen te nemen. De pers
maakt dan wel uit of die beslissing
deugt of niet Dat zijn twee geschei
den functies. Je kan net zo goed
zeggen dat je kamerleden en mi
nisters op één hoop kunt gooien
Vermenging van die functies leidt
tot onduidelijkheid Je ziet dat nu
gebeuren bij Achter het Nieuws en
dat is een slechte zaak."
Hoe zit het met de loyaliteit die jij
ten opzichte van de VARA, volgens
Marcel van Dam, zou moeten op
brengen?
(verontwaardigd) „Luister
eens, ik heb vier jaar lang al het
mogelijke gedaan voor de VARA
wat in mij was. Ik het talloze
programma's voor ze gemaakt,
zes a zeven dagen per week voor
ze gewerkt. Ik geef nu en in
andere interviews antwoord op
vragen als waarom ga jij de VA
RA verlaten? Loyaliteit heeft
daar niets mee te maken.
Ik vind het bovendien eng om
loyaal te zijn aan een organisa
tie, dat doe ik niet gauw. Alle
fouten die een organisatie maakt
zou je ook moeten gaan verdedi
gen. Dat is onzin en ook heel
slecht voor de organisatie.
Ik brand geen personen af. er
liggen nog pakken memo's, waar
ik zo uit zou kunnen citeren om
te laten zien wat sommige men
sen voor onfatsoenlijks hebben
uitgehaald. Dat is niet belangrijk.
Het gaat er om. of je het met een
bepaalde lijn die een organisatie
uitstippelt eens bent. Dat ben ik
niet en heeft niets met loyaliteit
te maken of ik dat wel of niet naar
buiten wil brengen.''
Visie7 Dé journalistiek bestaat
natuurlijk niet. Je hebt mensen die
het uitstekend doen en mensen die
het slecht doen Maar dat is in ieder
vak zo. Ik denk wel dat de journalis
tiek in Nederland door te weinig
mensen beoefend wordt Als je
bijvoorbeeld naar de parlementaire
redacties kijkt dan geloof ik dat het
Algemeen Dagblad en Telegraaf er
de meeste mensen hebben rondlo
pen. Een Volkskrant en een Trouw
moeten het met veel minder doen
Als je ziet welk gebied ze moeten
bestrijken dan kun je op je vingers
natellen dat dat helemaal niet kan
Zelfs als je je beperkt tot de hoofd
zaken kun je journalistiek niet goed
functioneren Je zou met veel meer
mensen aan de slag moeten, je
vastbijten in bepaalde onderwer
pen. Nu leidt het alleen, maar tot
oppervlakkigheid
Dat er wel eens een keer een
uitstekend verhaal uitrolt is omdat
sommige journalisten wat vasthou
dender zijn dan anderen en ge
woon de ruimte scheppen om twee
of drie weken voor een verhaal op
pad te gaan. Om nou te zeggen dat
wij door hebben wat er zich alle
maal achter de schermen afspeelt,
nee
Bij de televisie is het nog veel
erger Bij de VARA. het journaal en
Den Haag Vandaag wordt nogal
wat aandacht besteed aan het par
lementaire gebeuren De rest van
de omroepen hebben niemand in
Den Haag zitten Toen ik in '73 bij
Den Haag Vandaag kwam waren
we met z'n tweeën, Ton Planken en
ik We hadden drie keer per week
vi|f minuten zendtijd.
een aantal maatregelen neemt en
daarin gesteund wordt door het
parlement.
Hele grote groepen van de bevol
king blijken het daarmee oneens te
zijn en manifesteren zich
Ik denk echter dat er fundamenteel
iets ergers aan de hand is. namelijk
dat mensen politiek niet meer zien
als een middel om beslissingen te
nemen, maar als een verderfelijk
iets. Iets smerigs waarvan het eni
ge doel is zoveel mogelijk mensen
onderuit te halen Mensen gaan
zich afkeren van de politiek en dat
is gevaarlijk. Ik begrijp wel dat als je
met bepaalde maatregelen niet
eens bent. je gaat zeggen dat de
mensen die die maatregelen ne
men niet deugen. Maar het is een
heel gevaarlijke weg omdat er geen
Maar daar geloof ik niet in Ze gaan
gewoon zoeken naar oplossingen
zoals: arbeidstijdverkorting AÏIes
mondt uit op een keurig compro
mis."
Ben ye naar Oen Haag geweest?
..Wanneer'1
Op 29 oktober
..Nee (heel beslist)
Waarom nref?
„Ja, ja.(lachend).dat
is dezelfde als die huisvrou
wen die tegenwoordig de
vraag krijgen: „En waarom
werk jij niet?" Ik hou niet van
dat soort menigten, een cli
ché-antwoord maar ik vind
het echt vreselijk. Ik heb wel
de hele dag naar de radio en
de televisie geluisterd en ge
keken. Ik vind het wel goed
dat er gedemonstreerd
wordt."
Denk ye dat het iets uithaalt7
„Nee, absoluut niets. Zo
werkt het niet. Je ziet het aan
de uitspraken van Lubbers
en die anderen die beslissin
gen nemen. Zo van „mooi
hoor een demonstratie" maar
het is maar een heel klein
percentage dat er zo over
denkt. Ze vinden altijd wegen
om de argumenten die op de
demonstratie werden ge
bruikt te omzeilen, te bagatel
liseren. Niemand zegt „Goh,
er zijn 500.000 mensen op
straat geweest, dat is toch
een ernstig teken.
Wat ze dan wel onderschat
ten is dat een deel van die
500.000 mensen bereid zijn
om op het moment dat die
raketten in Woensdrecht ko
men blokkades te gaan uit
voeren. Dat is veel ernstiger.
Misschien doe ik daar wel
aan mee. Dan belet je iets en
heb je daadwerkelijk het ge
voel dat je met iets bezig
bent."
Een modieuze bril van bekende ontwerpers. Het Optiek-
Gilde heeft oog voor de laatste ontwikkelingen. Volgt de inter
nationale mode op de voet De collecties worden met zorg
samengesteld en opgebouwd uit een internationaal aanbod
De Groeneveld-opticien is in het bezit van de modernste oog-
meetapparatuur. Correcte bediening en oprechte interesse
voor het vak, zijn kenmerken van de Groeneveld-opticien. De
grootste trots is het enorme assortiment Aanseskxcn wj her
Van prettig voordelig tot hoogst exclusief. y. -v
Modebrillen voor jong en oud. Op alle °^V
correctiebrillen 1 jaar gratis garantie!
Welkom.
Bij de Groeneveld-opticien.
Poot zekerheid en service,
deGUde-Opriden.
Leusden,
Winkelcentrum Hamershof,
Grutterij 3
