leusder krant:
Samenstelling: Bert Vos
DONDERDAG 8 DECEMBER 1983
Een ruime keus aan thrillers
en spionage-romans
Naast schrijvers als MacLean, In-
nes, Lyall, Bagley en Mather, die
hoofdzakelijk thrillers met een avon-
turensasus schrijven of schreven,
kennen we gelukkig ook anderen, die
het métier tot In hun vingertoppen
beheersen. Neem nou bij voorbeeld
Dick Francis of Eric Ambler. Twee
onvergelijkbare grootheden, maar
niettemin topschrijvers In hun genre.
En eerlijkheidshalve moet ik daar
aan toevoegen, dat de thrillers (de
tectives?) van Dick Francis me méér
boeien dan de avonturenromans van
Alistair MacLean en dat de spionage
romans van Eric Ambler véél meer te
bieden hebben aan diepgang dan die
van Len Deighton, of Berkely Mather.
Het is juist die diepgang in de ro
mans van Ambler of Francis, die de
vaak toch ook wel doorsnee-intriges
op een hoger niveau plaatsen.
DICK FRANCIS
De nieuwste thriller van Dick Francis
verscheen in Nederlandse vertaling in
de Crime de la crime-reeks van de Ar
beiderspers en heet Bankier". En
Francis zou Francis niet zijn. als hij niet
naast de bankierswereld tevens de we
reld van de paarderennen. jockeys en
eigenaars zou hebben geschetst. Want
zo gaat dat met Dick Francis Hoofdper
soon in ..Bankier" is Tim Ekaterin, op
gegroeid in de bankierswereld dank zij
zijn afstamming de familie Ekaterin
heeft grote belangen in de Ekaterin
Bank. Tim wordt betrokken in een tame
lijk ingewikkelde intrige rond een paar
dendokter die wonderen schijnt te ver
richten bij doodzieke paarden. Op zich
zou dat niets te maken hebben met de
financiële wereld van Tim Ekaterin, wa
re het niet <"t=' <wciis oank op zijn advies
een befaamd renpaard heeft gekocht
als belegging En dat paard wordt zie-
k Francis is een meester in het ont
wikkelen van intriges als het om de
paardensport-wereld gaat. Elke keer
als ik een boek van hem ter hand neem,
ben ik nieuwsgierig op welke manier hij
daarin slaagt zonder platgetreden pa
den te bewandelen In ..Bankieris hij
er zonder twijfel opnieuw in geslaagd en
zoals gebruikelijk bij Francis hebben
zijn hoofdfiguren diepgang ..Bankier"
is een thriller, dat je in één adem uit zou
willen lezen. Boeiend wat betreft de
sfeerbeschrijvingen en die van de ka
rakters, mei een spannende, fascine
rende intrige en een verrassend slot.
Klasse dus.
ERIC AMBLER
Er is een tijd geweest dat de spiona
geromans van Eric Ambler nauwelijks
in Nederlandse vertaling verkrijgbaar
waren. In de loop der jaren is dat veran
derd en veel van zijn werk is nu ver
taald, het meeste uitgegeven door Bru-
na of door de Arbeiderspers. Bij die Ar
beiderspers verscheen in de Crime de
la Crime-reeks kortgeleden „Vreemd
gevaar" (Uncommom Danger) uit
1937 Deze klassieke Amber-thriller
verscheen eerder bij Bruna onder de
titel ..Dodelijk gevaar" (1977) Ambler
schrijft nog stees. zij het, dat hij geen
grote produktie heeft Recente thrillers
van zijn hand zijn ..The care of time"
(1981 Bruna) en „Dr Fngo" (1974-Bru-
na).
Het knappe van Ambler's spionage
romans vind ik persoonlijk de grote ma
te van authenticiteit, waarin ze zijn ge
schreven en vooral het tijdloze aspekt.
Want er is in feite niet zoveel veranderd
in de wereld, sinds Ambler in de dertiger
jaren met het schrijven van thrillers be
gon. Alleen het decor veranderde en
zelfs dat is betrekkelijk. Ambler was
voor veel schrijvers van spionagero
mans het grote voorbeeld, maar slechts
enkelen (John Ie Carré, lan Fleming)
wisten hem te evenaren. „Vreemd ge
vaar" speelt zich (opnieuw) af in de Bal
kan en gaat over de strijd tussen fascis
tische en anti-fascistische geheime
diensten op de drempel van de Tweede
Wereldoorlog. Ambler - die als journa
list goed op de hoogte was van de poli
tiek in dit gebied - schreef met.Vreemd
gevaar' een boek. waarin de sfeer uit
die tijd tegen het dreigende decor van
de opkomst van het nazisme uitstekend
is getekend. Ambler is nu 73 jaar en
wordt (terecht) beschouwd als de vader
van de spionageroman
DAVID OSBORN
Van David Osborn had ik nog niets
gelezen, toen ik „Het hoogste verraad'
(Love and Treason-1982) in handen
kreeg. Het is me ook niet bekend of hij
voordien al iets heeft geschreven, maar
een feit is. dat „Het hoogste verraad"
een fascinerende spionageroman is.
zich afspelend achter de schermen van
de Amerikaanse politiek. Osborn kent
dat wereldje goed. zo blijkt,
„Het hoogste verraad" draait om Ha
rold Volker. minister van Buitenlandse
Zaken van VS. De vraag is of Volker
een van de beste, briljantste ministers
van Buitenlandse Zaken van de Ver
enigde Staten is of een verrader in
dienst van het Oostblok. Er zijn teke
nen, die erop wijzen dat er iets aan de
hand is met deze briljante politicus en
David Farr. topagent bij de FBI krijgt
opdracht een onderzoek in te stellen
Osborn slaagde erin om een uiterst
intrigerende thriller te schrijven, vol sub
plots, die van het begin tot het einde
blijft boeien Bij het lezen van dit soort
thrillers, waarin met name de politieke
wereld wordt belicht, heb je soms de
neiging om het allemaal af te doen met:
te fantastisch, te gezocht of onmogelijk
Wie echter de kranten regelmatig leest
en de internationale politiek volgt, ont
komt niet aan de indruk, dat wat Osborn
en anderen beschrijven, allesbehalve
onmogeli|k is. Soms is de werkelijkheid
nog fantastischer dan de meest fantas
tische spionageroman
BRIAN FREEMANTLE
De Britse journalist Brian Freemantle
schiep een schitterende spionageheld
Charlie Muffin, één der beste spionnen
die de Engelse geheime dienst ooit
heeft gehad Een oudgediende, tegen
de veertig, en volgens zijn nieuwe chef
een ouwe zak. die z'n beste tijd heeft
gehad. De dienst is geheet „ver
nieuwd". zoals dat heet en nieuwe be
zems vegen schoon Soms wat al te
schoon, zoals blijkt in „Dubbel spel
met hoge heren", kortgeleden ver
schenen in de Zwarte Beertjesreeks
van Bruna De Britse spionnen nieuwe
stijl falen op vele fronten, tot afgrijzen en
sardonisch genoegen van Charlie Muf
fin. op wie tenslotte toch tegen de zin
van zijn superieuren een beroep moet
worden gedaan om de dienst uit de nes
ten te helpen. De inzet het overlopen
van de hoogste KGB-chef naar het
Westen. Freemantle schrijft goed.
doet dat met zichtbaar plezier. Charlie
Muffin is in feite een soort anti-held,
maar dan wel een zeer zelfverzekerde
Hij beheerst het spionagevak tot in de
toppen van zijn vingers en ondanks zijn
slonzige, verlopen voorkomen, z'n ordi
naire manier van doen, is Muffin zo ge
raffineerd als de hel De underdog die
het onderspit nou eens niet delft Inte
gendeel Na het lezen van „Dubbel
spel met hoge heren" wacht je met
spanning op een nieuw Charlie Muffin-
avontuur.
JOHN GARDNER
De Engelse schrijver Kingsley Amis
deed al eerder een (goed geslaagde)
poging om de serie James Bond-verha-
len voort te zetten met „James Bond
contra kolonel Soen" Maar wat ontbrak
waren de exotische spektakels, het
handelsmerk van agent 007. John
Gardner, die meer spionagethrillers op
z'n naam heeft staan, probeerde het
ook en ik moet zeggen, dat hij er beter in
is geslaagd om James Bond te doen
herleven in de stijl van lan Fleming. Zijn
„Vergunning verlengd" (Veen, op
nieuw verschenen in de Zwarte Beer
tjesreeks van Bruna) voldoet aan alle
eisen van een goede James-Bondintn-
ge De tegenstander van Bond is dit
maal een gek geworden kerngeleerde,
die vanuit zijn zwaarbewaakte kasteel
in Schotland de wereldheerschappij
probeert te veroveren En hij zou er nog
in geslaagd zijn ook. als de Britse Ge
heime Dienst niet de beschikking zou
hebben gehad over een spion van het
kaliber 007 „Vergunning verlengd" be
vat alle ingrediënten van een James
Bondverhaal Spanning, humor en het
gebruikelijke spektakelwerk, waarbij de
al dan niet Schotse schoonheden uiter
aard niet ontbreken, ook al zijn die min
der gewillig dan we bij Fleming gewend
waren. Van Gardner verscheen in
1982 het tweede Bond-verhaal: „Voor
bijzondere diensten."
GLOVER WRIGHT
Glover Wright is de auteur van de
thriller „De Fakkel" waarin een onbe
kende organisatie onder leiding van
„De Wolf" de Russische ambassade
bezet en dreigt alle, daar verborgen
spionagegeheimen bekend te maken
Een op zich goede intrige, maar toch is
Wnght er niet helemaal in geslaagd dit
gegeven subtiel genoeg uit te werken
Het is teveel een „van dik hout zaagt
men planken", waarbij met name nogal
de nadruk wordt gelegd op de stoerdoe-
nerij van de commando s, die de am
bassade bezetten Bovendien krijg je
het gevoel alsof er regelmatig sprake is
van over-acting, vooral als een Russi
sche gevechts-straaljager er op uit
wordt gestuurd om de Russische am
bassade te bombarderen Op dat mo
ment overschrijdt Wright de grens van
de geloofwaardigheid omdat onvol
doende argumenten aanwezig zijn voor
zo'n vergaande daad. De ontknoping
vergoedt veel, maar dat is toch te mager
om „De Fakkel" in z'n totaliteit te red
den. Uitgave Tiebosch Amsterdam
THOMAS PALMER
De Amerikaan Thomas Palmer debu
teerde met de thriller „The Transfer", in
Nederlandse vertaling door Elsevier uit
gebracht als „De Deal". Een debuut,
dat in het buitenland veel lof oogstte.
Palmer's thriller, is inderdaad niet
slecht, heeft veel sfeer en een redelijke
karaktertekening, weet de spanning er
goed in te houden, maar is naar mijn
gevoel toch wat te lang. Met andere
woorden in veel minder dan de nu 350
bladzijden had het verhaal verteld kun
nen worden. Dat neemt echter niet weg.
dat het verhaal op zich rond een giganti
sche heroïnesmokkel in de haven van'
Miami uitstekend is uitgewerkt, vol intri
gerende figuren, ieder met een eigen
motief. Hoofdfiguur is de goedige Ray
Hula, eigenaar van een kleine en rede
lijk florerende bergingsmaatschappij
Hij houdt zich verre van de welig tieren
de drugssmokkel waarvan Miami het
centrum is en heeft het vertrouwen van
de politie die met de opsporing ervan is
belast Hula heeft een aardige vriendin
en dat is het. Een tamelijk saai leven,
zou je kunnen zeggen Maar dan ver
schijnt Michael Cruz, Ray's halfbroer
ten tonele Vanaf dat moment is het ge
daan met de rust van Ray Hula en wordt
hij betrokken bij de grootste drugs
smokkel aller tijden.
„De Deal" vertelt het verhaal van
die smokkel minutieus, schietpartij
en en ander spektakelwerk. Zoals ge
zegd: geen slecht debuut. Het boek
laat zich lezen als een film.
BERKELY MATHER
Bij uitgeverij Elsevier - die de meest
bekende thriller-schrijvers uitgeeft -
verschenen kortgeleden drie nieuwe
delen van Berkely Mather Mather -
geen veelschrijver - heeft, sinds hij in
het begin van de zestiger jaren met
schrijven begon, nu in totaal zo n tien
spionage-romans geschreven, waarin,
naast enkele anderen, met name Idwal
Rees de hoofdrol speelt Rees is een
free lance geheim agent die samen met
zijn assistent, de uit de kluiten gewas
sen Pathaan Safaraz. in opdracht van
de Britse Geheime Dienst tal van ge
vaarlijke karweitjes opknapt. Mather,
die zelf het grootste deel van zijn leven
doorbracht in India en het midden- en
verre oosten, laat zijn verhalen ook in
die streken afspelen en uit alles blijkt,
dat hij met kennis van zaken zijn span
nende, recht toe recht aan verhalen
schrijft. De held Rees heeft z'n beper
kingen. is niet helemaal feilloos, maar je
weet, dat hij het er aan het slot goed af
zal brengen. Mather schrijft goed. weet
de spanning er tot het eind in te houden
ondanks de soms wat rauwe, relative
rende humor Met de drie recent ver
schenen delen heeft Elsevier nu in
totaal acht romans van Mather in verta
ling uitgegeven.
„Storm over Calcutta", daterend uit
1973, gaat over de steeds grotere
vormen aannemende heroïnesmokkel
vanuit India en Pakistan door de
groeiende schare hippies, die de goe
roes van India hebben ontdekt als de
Zaligmakende en en passant wat verdo
vende middelen meenemen als ze naar
huis terugkeren. Tientallen jonge Ame
rikanen en Europeanen zijn bij die
smokkel betrokken Idwal Rees krijgt
opdracht van de Ouwe (de chef van de
Britse Geheime Dienst) om een paar
Scotland Yard-officieren te begeleiden
bij hun speurtocht naar de bron van alle
ellende Dat brengt Idwal Rees en
Safaraz op de meest duistere plaatsen
en uiteraard bijzonder gevaarlijke situa
ties.
„Achtervolging In India" is door
Elsevier eigenlijk verkeerd in de serie
geplaatst, want het verhaal speelt zich
af vóór de avonturen in „Storm over
Calcutta", dat in feite aansluit op „Ach-
ven. Higgins houdt niet van omweg,
en zijn thrillers kenmerken zich danoi
vaak door de snelle aktie, de verso'
lende sub-plots en een goed volgehc
den spanning. Erg diep gaan de verfi
len zelden, ook al weet Higgins z
dodelijk vermoeide helden, zoals in<
geval Martin Brosnan, de nodige aCu
te geven, zelfs een schijn van vrede-5
vendheid ondanks het voortduren.
boeken,voor u besproken
ALISTAIR MACLEAN
Soms heb ik het gevoel, dat de
thriller-giganten wat uitgeput raken
Neem nou bijvoorbeeld Alistair
McLean, schrijver van tal van super-
spannende thriltérs en avonturenroA
mans, befaamd van „Kanonnen en
Navarone". „Ondergang om midder
nacht", „Booreiland X-13" en andere
krakers van allure De laatste romans
van McLean blonken nu niet bepaald uit
qua spanning en intrige Het zijn slappe
aftreksels geworden van de toppers uit
zijn veelzijdige oeuvre. De nieuwste
thriller van MacLean „Partizanen"
(1982) lijdt aan bloedarmoede De intri
ge is wat slapjes, het verhaal hangt van
toevalligheden aan elkaar en de uitwer
king is niet echt spannend. „Partiza
nen" speelt zich af in de tweede wereld
oorlog rond de Balkan MacLean doet
voor een deel „Commando Navarone"
nog eens dunnetjes over (verraad en
dubbelspel binnen de strijdende
partizanen-partijen) en de hoofdfiguur
Peter Petersen doet wel heel heldhaftig
en geheimzinnig, maar imponeert niet
echt doordat je vanaf het begin al voelt,
dat de man alles onder controle heeft en
MacLean slaagt er dan ook niet om de
spanning er in te houden Daarvoor
gaat alles - ondanks de schijnbare te
genvallers - veel te gladjes. De nu
zestigjarige MacLean is - zo lijkt het wel
- wat zijn ideeën betreft uitgeput Wat
hij nu doet is teren op oude roem.
waarbij hij tamelijk fantasieloos de
reeds veel eerder door hem virtuoos
gelegde paden nog eens futloos op
nieuw betreedt
tervolging in India'Dit boek, geschre
ven in 1971, draait om een spoorloos
verdwenen Russische regenngsfunk-
tionaris Verschillende geheime dien
sten hebben uiteraard belangstelling
voor deze knaap en de geheime agen
ten James Wainwright en Idwal Rees
worden ingezet om het mysterie te
ontrafelen Hun speurtocht voert door
het onherbergzame, grimmige grens
gebied van India, Pakistan en Nepal.
Uiteraard weten Idwal Rees en zijn
assistent Safaraz achter de waarheid te
komen, maar niet na verschillende
grimmige avonturen in een landstreek,
die door Berkely Mather met kennis van
zaken wordt beschreven.
„Terreur op Cyprus" (1975) heeft
de internationale politiek als decor.
Enerzijds de met wapenstilstand beëin
digde oorlog tussen Israel en Egypte,
anderzijds de Turkse invasie op Cy
prus. nadat op dit eiland de strijdende
partijen elkaar naar de keel zijn gevlo
gen. In deze heksenketel opereren
Peter Feitham, Idwal Rees en Safaraz
in een poging een internationale
terreur-organisatie op te rollen Fei
tham, die we nog kennen uit Mather's
„Spionage op de Balkan doet in deze
roman het meeste werk. Rees blijft
achter de schermen als coördinator
Mather slaagt er in om met name de
situatie op Cyprus vlak voor en tijdens
de Turkse invasie met overtuiging te
schilderen Het slot is enigszins teleur
stellend. omdat de grootste schurk
(nog) niet is gepakt Maar dat zal - naar
ik aanneem - in het volgende deel wel
gebeuren Daar wachten we dan maar
op
De boeken van Berkely Mather ade
men een authentieke sfeer uit Stuk
voor stuk spelen de romans zich af in
streken, die Mather uitstekend blijkt te
kennen, wat bijdraagt aan de spanning
en het niveau van zijn boeken Hoewel
Mather zo nu en dan een poging doet
(bijvoorbeeld in „Achtervolging in In
dia") om de lezer iets méér te bieden
dan spanning alleen, blijven zijn ro
mans emotioneel gezien tamelijk op
pervlakkig De helden krijgen weinig tijd
om gevoelens te tonen in hun strijd
tegen de slechterikken op deze woelige
wereld.
HAMMOND INNES
De schrijver Hammond Innes heeft
- in tegenstelling tot Berkely Mather
- soms wat teveel emoties in zijn
overigens boeiende avonturenro
mans. Met name in zijn eerste ro
mans, waarvan zo nu en dan her
drukken verschijnen, Is die emotie
soms storend voor een vlot verloop
van het verhaal.
Neem nu bijvoorbeeld „De mijn des
doods", voor het eerst uitgegeven door
de Nederlandse Boekenclub en nu in de
befaamde Hammondreeks van Else
vier herdrukt Het verhaal van mijnwer
ker Jim Pryce die deserteert uit het
Engelse leger vlak na de oorlog om
terug te keren naar zijn geliefde Corn
wall. is op zich boeiend en spannend
genoeg Geschreven in 1947 doet het
boek nu echter hopeloos ouderwets
aan door de beschreven liefdesidylle
tussen Price en het meisje Kitty, dat
onevenredig veel aandacht krijgt en de
handeling zo nu en dan onnodig ver
traagt. Pas in zijn latere avonturenro
mans slaagde Innes er in om een goed
evenwicht te vinden tussen het avon
tuur en de romantiek, zoals in „Het
Solomons Mysterie". „Het Land dat
God aan Kaïn gaf" en enkele andere
hoogtepunten uit zijn oeuvre. Natuurlijk
doet Elsevier er goed aan om alle
romans van Innes in vertaling uit te
geven, maar de lezer doet er goed aan
de verhalen te relateren aan de tijd
waarin ze zijn geschreven
„De zwarte vloek" is het meest
recente werk van Hammond Innes en
werd vorig jaar geschreven. Met deze
roman kun je duidelijk merken, hoe
Innes in de jaren is gegroeid als schrij
ver Want ook in „De zwarte vloek"
spelen emoties een tamelijk grote rol;
maar Innes weet dat veel beter dan in
„De mijn des doods" te integreren met
de spanning en de aktie van het avon
tuur In „De zwarte vloek' behandelt
Innes een tamelijk aktueel probleem,
dat van de milieuvervuiling en met
name dat van de oceaan door olietan
kers. Hoofdpersoon in „De zwarte
vloek" is de schrijver Trevor Rodin die
met zijn vrouw Karin een rustig leventje
leidt aan de kust van Cornwall, ook al is
Karin dan minder rustig door de steeds
groeiende olievervuiling van de kust.
waardoor honderden vogels een ellen
dige dood sterven Karin wil aktie voe
ren Op oudjaar strandt de Griekse
tanker de Petros Jupiter voor de kust
van Cornwall en Trevor en Karin zien
machteloos toe hoe de wegstromende
olie hun kust verwoest. Dan stelt Karin
een daad en komt daarbij om het leven
Voor Trevor Rodin het begin van een
avontuur, waarin hij (belust op wraak)
op zoek gaat naar de uiteindelijke da
ders van de olieramp Er blijkt veel meer
achter te steken
Hammond Innes schreef met „De
zwarte vloek" een uitstekende thril
ler met de nodige diepgang. Innes
heeft zich - zoals gebruikelijk - goed
gedokumenteerd en weet de soms
schimmige wereld van de scheeps-
verzekeringen (Lloyd's) treffend vast
te leggen.
Volgens de eigen statistieken, be
staat er vrijwel geen misdaad binnen de
Unie van Socialistische Sowjet Repu
blieken. In dat licht gezien is het bijzon
der aardig, dat we via insiders kennis
kunnen maken met wat het Poli Bureau
daarmee bedoelt. Edward Topoi en
Fridrikh Neznansky schreven de thriller
„Het Bjelkin Manuscript", waann de
finitief wordt afgerekend met boven
staand sprookje. Topoi was tot 1978
schrijver, journalist en scenario
schrijver aan het Moskouse Filminsti
tuut en woont sindsdien in New York.
Neznansku is jurist en was gedurende
vijftien jaar opsporingsbeambte bij de
Moskouse Justitie. Ook hij woont tegen
woordig in New York.
„Het Bjelkin Manuscript" biedt de
westerse georienieerde lezer een soms
verbijsterende kijk achter de schermen
van het Russische politie-apparaat en
dat is niet niks. Overigens is inmiddels
een tweede roman van de beide uitge
weken Russen verschenen bij uitgeverij
Veen „Het Rode Plein", waarover later
meer Voorlopig beperken we ons tot
„Het Bjelkin Manuscript" waarin een
Moskouse rechter van instruktie op
korte termijn een vreemde zaak uit
moet zoeken de verdwijning van de
bekende journalist Vadim Bjelkin, de
lieveling van Breznjew. En dat is geen
gemakkelijke zaak, want er zijn maar
weinig aanwijzingen, behalve enkele
dagboekblaadjes, door Bjelkin voor zijn
verdwijning geschreven Topoi en Nez
nansky zijn er in geslaagd om die voor
de Westerling onbekende wereld ach
ter de schermen van politie, justitie én
partij-apparaat op uitstekende wijze te
beschrijven fascinerend en spannend
Een thriller, anders dan anders, waaruit
duidelijk moet blijken, dat misdaad en
corruptie in de USSR hoogtij vieren
dankzij en ondanks de hoge partijfunk-
tionarissen van deze socialistische wel
vaartsstaat Een boek om in één
adem uit te lezen
Futuristische thrillers doen het tegen
woordig ook goed bij het publiek. Spe
culerend op de angst voor een derde
wereldoorlog hebben verschillende
thrillerschrijvers zich gewaagd aan ro
mans. die zich in de (nabije) toekomst
afspelen Een voorbeeld is de thriller
„Vrije vlucht" van Douglas Terman,
die bij Hollandia te Baarn verscheen
Het verhaal speelt zich af in de Verenig
de Staten nó de Derde Wereldoorlog,
die door de Russen is „gewonnen".
Amerika wordt geregeerd door vazallen
van de USSR. Hoofdpersoon is de
luchtmachtofficier Gregory Mallen, die
net op vakantie is in een afgelegen
gebied als de derde Wereldoorlog uit
breekt. Een jaar later als hij de fall out en
een dodelijke griepepidemie heeft over
leefd, wordt hij dankzij zijn koppigheid
door het nieuwe totalitaire regiem tot
volksvijand nummer één gebombar
deerd.
Terman beschrijft de zenuwslo
pende jacht die op Mallen wordt
gemaakt op grimmige wijze, waarbij
hij tevens een aardig inzicht geeft in
de omstandigheden van de Russi
sche bezetting. Een bezetting die
driftig wordt gesteund door collabo-
teurs van Amerikaanse zijde, die zich
ontpoppen als nietsontziende men
senjagers met Gestapo-mentaliteit.
„Vrije vlucht" is een goed geschre
ven futuristische thriller over „hoe
het zou kunnen worden als de Rus
sen de Amerikanen overwinnen"
Een erg originele futuristische thriller
is „Hersen sabotage" van Peter Nie-
sewand. Het verhaal speelt zich af in de
nabije toekomst en ondanks het onge
loofwaardige gegeven, weer Niese-
wand zijn roman voldoende geloof
waardigheid te geven, waardoor een
angstaanjagend boek is ontstaan Een
roman. waarin de computer
technologie en de medische weten
schap hand in hand gaan en dat leidt tot
een ongebruikelijke stap hersentrans-
plantatie met het doel een nucleaire
oorlog te voorkomen. Niesewand
schrijft goed, bouwt een uitstekende
spanning op, waarbij de hoofdfiguren
voldoende karaktertekening krijgen
Uitgegeven door Hollandia te Baarn
Whitley Strieber heeft menig liefheb
ber van horror-thrillers weten te overtui
gen Zeker met zijn debuut „De Weer
wolven dat bij Bruna verscheen. Stne-
bers thrillers worden nu uitgegeven
door Elsevier en de meest recente was
De Honger", kortgeleden als film ook
in Nederland uitgebracht met Catherine
Deneuve en David Bowie in de hoofd
rollen. Nu verscheen Strieber's derde
roman in vertaling bij Elsevier. „Duiste
re Magie" en ikmoetzeggen.dat deze
thriller, zich afspelend in de nabije
toekomst, opnieuw uitstekend in elkaar
zit. Het onderwerp: bio-genetische wa
penontwikkeling en dat is - vooral in
thrillers - tamelijk origineel Vooral de
uitwerking is dat, want het valt niet mee
om een dergelijk onderwerp niet alleen
spannend, maar vooral geloofwaardig
op de lezer over te brengen. Strieber
slaagt daarin op alle fronten. Met bio
genetische wapenontwikkeling wordt
een wapenvorm bedoeld, waarbij men
selijke krachten van de geest als wapen
worden gebruikt Nu zijn er maar weinig
mensen, die over een dergelijke kracht
beschikken, maar de Russen beschik
ken over een Iraanse jongen, met een
enorme power. Elektronisch versterkt is
de jongen een dodelijk gevaar voor de
wereldvrede. Het is de CIA-agent Paul
Winner die het gevaar op het spoor
komt, maar hij wordt aanvankelijk niet
geloofd. Pas als er een ramp dreigt te
gebeuren, wordt de inmiddels op non-
actief gezette Winner weer ingezet om
de dodelijke dreiging te keren Strieber
weet dat alles zeer beeldend te be
schrijven .Duistere magie" is het ver
haal over de mogelijkheden van moder
ne magie, waarbij de steeds verder
ontwikkelde elektronika een handje
helpt Een thriller van formaat, die je
voldoende huiveringen bezorgt om met
gerechtvaardigde argwaan de toe
komst tegemoet te zien
Shelley Katz beweegt zich met „Het
Satanskind", uitgegeven door Tie
bosch uit Amsterdam ongeveer op het
zelfde futuristische vlak. zij het. dat het
hierbij gaat om genetische manipulatie
met als doel het kweken van een
supermens. Niet bepaald origineel en
ook al heeft de uitwerking bepaalde
kwaliteiten qua spanningsopbouw, toch
gaat het verhaal ten onder aan een
overmaat van cliché's. Typisch zo'n
horror-thriller, waar regisseurs van
horror-sickies zich graag op uitleven
met als resultaat veel bloed en weinig
verhaal. Alles draait om de volmaakte
baby (Adam (hoe origineel') ontstaan in
een reageerbuis, genetisch tot perfektie
gemanipuleerd Op zich angstaanja
gend genoeg, maar Katz' uitwerking is
tamelijk goedkoop en in zekere mate
tamelijk voorspelbaar Kortom voor
kenners van dit genre overbodig, voor
anderen misschien aardig om enkele
uurtjes mee te griezelen.
Elleston Trevor is vooral bekend ge
worden door zijn uitstekende geschre
ven oorlogsromans, zoals de trilogie
„Tussen vuur en water". „De slag om
Engeland" en „De invasie", maar heeft
ook het nodige geschreven in het
thriller-genre. Met „Bloedband" be
geeft hij zich op het tamelijk glibberige
pad van reïncarnatie, magie en demo
nen En alweer geldt, geen origineel
gegeven. Toch weet Trevor zijn verhaal
vakkundig te vertellen, ondanks het
clichématige van het onderwerp Alles
draait om de haat-liefde verhouding
tussen Raff en zijn zusje Debby Lang
zaam maar zeker wordt de waarheid
over het gruwelijke gedrag van Raff
ontrafelt en Trevor doet dat trefzeker en
met een goede karakter-tekening Een
psychologische thriller, zegt de uitge
ver. Hollandia te Baarn Ik noem het
eerder een demonische horror-roman,
want van psychologie is eigenlijk maar
weinig sprake. Voor de liefhebbers.
Komen we nu bij het wat „normalere"
thrillerwerk Kortgeleden verscheen
een nieuwe thriller van de bekende
auteur Jack Higgins. „Dans met de
duivel", een recht-toe-recht-aan-
verhaal, zoals we van Higgins gewend
zijn Vakkundig en spannend geschre-
„Dans met de duivel" leest lekfc
weg, is boeiend en heeft een go«<
spannings-struktuur zoals het
goede thriller betaamt. Het their,
met boeven vang je boeven, is ree
lijk goed uitgewerkt, ook ai heeft
hoofdpersoon. Martin Brosnan,
genlijk met weinig tegenvallers
kampen. Uitgegeven door Van H;
kema Warendorf te Bussum.
John Gardner, de man die ook<
zich heeft genomen de James Bw
verhalen te kontinueren na de dood v
lan Fleming, is vooral bekend gew.
den van zijn nogal humoristisci
spionage-romans, waarin Boysie 0
kes de hoofdrol vervult Oakes is sjx
tegen wil en dank, bij de Britse gehei
dienst bekend als een meedogend
killer, maar in werkelijkheid een vrea
lievend man, die de hem opdrag
moorden door een ander uit laat vo
ren. Oakes speelt het spionnenspel
een ongebruikelijke wijze, omdal
zich er in feite niet voor interesseert. 0
hij er desondanks steeds weer in slaa
om alles op z'n kop te zetten en z^
ondanks als overwinnaar uit de str
tevoorschijn te komen, moet eerü
geweten worden aan de voorzienigfo
dan aan de slimme aanpak van Boy
Oakes zelf. In „De Amazones" bek
Oakes weer zo'n maf avontuur, z
afspelend in het mondaine Zwitserla
Hij moet daar een corrupte en geh
men verkwanselende minister v
moorden, die in Locarno op vakantie
maar Oakes zou Oakes niet zijn, j
alles niet ontaardde in een geh:
onverwacht avontuur met dodelijk g
vaarlijke vrouwen, geheime wape
spannende achtervolgingen en wal
niet meer aan fraai spionnen-spul.
amazones' is een spionage-thriller.i
bijna dezelfde sfeer uitademt als
James Bond-films, spektakel, aktie
humor, gelardeerd met mooie vrouw
Uitgegeven door Van Holkema V
rendorf te Bussum.
De BBC-presentator Bob Langl
schreef vier thrillers, waarvan de eer
onlangs bij Hollandia te Baarn v
scheen. „Godentraverse", een
man. die zich tijdens de Tweedei
reldoorlog afspeelt in de barre kou»
het Zwitserse Jungfrau-gebied.
Duitse Alpenkorps krijgt opdracht e
Deense atoom-fysicus uit zijn labora
rium hoog op het Jungfraujoch te hat
waar de man onderzoek verricht m
de atoombom
Langley weet de bijzonder barre la
van de Duitsers sfeervol te beschrijvt
met aandacht voor details en spann*
van' het begin tot het eind. Een to
voor liefhebbers van oorlogsver^
én voor alpinisten!
Jonathan Ryder, beter bekend
Robert Ludlum, schreef een wat me
waardige avonturen-roman „Het Hi
don komplot" (Uitgave Veen
Utrecht). Het merkwaardige zit
wellicht in de nogal rammelende v
haalstruktuur, waardoor de ovenge
niet van spanning ontblote thriller ta-
lijk ongeloofwaardig overkoml.
draait allemaal rond een mystert
komplot op Jamaica Het eiland dre
politiek in handen van een onbetrc».
bare multinational te komen, terwijl
het eiland een stam woont, die
opwerpt tot de beschermer van
aarde in haar totaliteit. Utopia m
keiharde wereld van corruptie, matf
wellust en politiek geweld. De ruim)
bladzijden van deze thriller overtug
vaker niet dan wel en ik kan me dano
voorstellen, dat Ludlum voor een scto
naam koos.
Tenslotte aandacht voor twee dé
uit de Skarabee-pocketreeks van u*
verij Skarabee te Utrecht. In de e?'
plaats is dat de thriller „Het Ta
Komplot" van Stanley Ellin, een»
merkwaardig boek, waarin een
bokser terecht komt in een milieu wa
in hij duidelijk niet thuishoort en verss
raakt in het web van een tame
ingewikkelde internationale intnge
z'n Frans, kompleet met OAS-schiri
en dat soort intriganten. Een no
langdradig verhaal, dat slechts bip
gen spannend is.
Brain Garfield schreef „Macht te»
elke prijs", een thriller, die zid1
speelt in de harde-wereld van
Street, vol chantage, geweld en e
Garfield kent het beurswereldje
baar op z'n duimpje, waardoor „W
tegen elke prijs" een bijzonder aif*
tieke sfeer heeft gekregen. Het
werp een gigantische beurszws^
die net op tijd wordt verijdeld dood
relatieve buitenstaander. Een kn$
kombinatie van thriller- en detect
elementen.
Bert"' 1
