Geen verschil meer tussen wat van wie is
[leusden
i
leusilen krant
Urbibouw met schadepost van
circa zeven ton grootste slachtoffer
WAT WIJ HIER EEN GRIEPJE NOEMEN,
KAN VOOR DE POLEN FATAAL ZIJN
Voor tonnen schade door diefstal en vernieling op de bouw
In de lange Poolse winter staan vooral de zwakkeren aan risico's
bloot Kinderen, oude mensen, zieken - voor hen zijn medicijnen vaak van |k
levensbelang. Zij hebben dringend onze hulp nodig. Nu, in de eerste plaats
met medische artikelen. Ook u kunt helpen-
Caspar van Loi
DINSDAG 17 JANUARI 1984
reportage
6
LEUSDEN - Met de regelmaat
van een klok meldt de rijkspoli
tie Leusden aan de pers geval
len van vernielingen en diefstal
op de Leusdense bouwplaat
sen. Een keet in de brand hier,
sanitair gemold daar, een dure
machine gestolen zus of een
partij materialen weg zo. Soms
gaat het om kleine schades,
maar vele andere keren zijn er
fikse bedragen mee gemoeid.
Uit de aangiftes die de politie
binnenkrijgt blijkt, dat de bouw
plaatsen in de nieuwe wijken
Claverenblad en Wildenburg het
meest bezocht worden door
vernielzuchtigen en dieven. Ur-
bibouw/Bredero, dat honderden
huizen in die wijken bouwt, en
de firma Nijhuis, die voor de
Woningstichting een project
heeft uitgevoerd, kunnen daar
over meepraten. Deze bouwbe
drijven leden schades door ver
nielingen en diefstal die in de
tonnen liepen. Het leeuwedeel
werd door de verzekering ver
goed, maar toch.
Verslaggever Caspar van Loo
Informeerde bij de bouwbedrij
ven en aannemers, die in Leus
den aan slag zijn, naar het aan
tal schadegevallen op de bouw.
Is het inderdaad een kwestie
van 'men maakt tegenwoordig
geen onderscheid meer tussen
wat van wie is', zoals een van
de benaderde aannemers op
merkte? Aan het eind van dit
verhaal komt de rijkspolitie aan
het woord over vandalisme en
diefstal in de plaatselijke bouw.
Urbibouw
Het grootste slachtoffer van de
vernielingen en diefstal op de
bouw in Leusden is wel Urbibouw-
/Bredero, afgaande op de verkre
gen informatie De heer Wielenga
meldt dat het bedrijf uit Nieuwe-
gein op dit moment een concrete
schadepost van tussen de
600 000 en 700.000 gulden heeft
opgevoerd in de boekhouding.
,,We hebben tot nu toe acht ern
stige gevallen gehad van hetzij
brand, hetzij vernielingen", aldus
Wielenga. Het meest recent is de
aangestoken brand in het ver
koopkantoor van Urbibouw aan
de Zuiderinslag. De inventaris,
waaronder archiefkasten, ko
pieermachines en andeNjureau-
materiaal werd door het vuur ver
woest Het kantoor zelf was na de
brand onbruikbaar en is inmiddels
gesloopt. In het houten verkoop
kantoor waren geen belangrijke
dossiers aanwezig. Die had Urbi
bouw al wijselijk opgeborgen in
zijn hoofdkantoor In hetzelfde
weekend van de brand, werd ook
een bouwkeet van het bedrijf "be
zocht" Met een brandblusappa-
raat werd het interieur van de keet
van een laagje poederschuim
voorzien. Met lede ogen moesten
mensen van Urbibouw verder
constateren dat ingebroken was
in een bijna voltooid huis. Het sa
nitair in deze nieuwe woning was
vernield. Volgens Wielenga wordt
de schade van deze drie gevallen
geschat op circa 100.000 gulden
„Natuurlijk zijn we verzekerd te
gen vernielingen en diefstal.
Maar kleine gevallen krijg je niet
vergoed, omdat het eigen risico
bij een dergelijke verzekering
een paar duizend gulden be
draagt. In de stichtingskosten
van een huis is een luttel bedrag
opgenomen als vergoeding van
de premie die wij moeten beta
len", zegt Wielenga. Hij meldt
verder dat zijn bedrijf in andere
plaatsen veel minder last heeft
van vernielzucht en diefstal op
de bouw. Leusden is voor wat
dat betreft geen plaats waar Ur
bibouw prettige herinneringen
aan overhoudt. ,,Voor de orga
nisatie op zich", zegt Wielenga,
„leveren die schadezaken con
stant problemen op. Als er ver
nielingen worden aangericht in
woningen die in aanbouw zijn,
moeten er weer allerlei dingen
worden geregeld om de boel in
orde te maken. Het herstellen
van een huis, dat bijna klaar is,
is vreselijk frustrerend".
In verband met de geleden scha
de is Uribouw overgegaan tot de
instelling van een bewakings
dienst Bovendien brandt sinds een
tijd op de plaats waar nu gebouwd
wordt, een enorme lamp in de
avonduren en 's nachts
Nijhuis
Een woordvoerder van bouwbe
drijf Nijhuis meldt desgevraagd dat
gedurende een dik jaar op de
bouwplaats in Leusden voor ruim
een ton schade is geleden door
inbraken en vernielingen Van dat
bedrag wordt een kleine 40 dui
zend gulden gevormd door geval
len die aangegeven zijn bij de
rijkspolitie. De rest is een optelsom
van kleine dingen waarmee Nijhuis
in Leusden te kampen heeft gehad
..Hoofdzakelijk vandalisme", zegt
de woordvoerder van dit bouwbe
drijf .Woningen besmeuren, spul
len in vijvers gooien, zaken vernie
len en dergelijke In het totale
schadebedrag heb ik ook de kosten
meegerekend die gemaakt zijn
voor het opruimen van de resulta
ten van vandalisme" Met een
doorslag van het proces-verbaal in
zijn hand noemt de zegsman van
Nijhuis de inbraak op 13 september
1982 in een van de bouwketen in
Claverenblad/Wildenburg In een
adem braken de daders toen ook
de stalen opbergcontainers open
en gingen met een partij gereed
schap aan de haal Aan de verze
keringen werd een schade van
30.650 gulden opgegeven waar
van 10 duizend (eigen risico) niet
werd vergoed. Op 18 oktober 1982
volgde de tweede inbraak in een
bouwkeet. Schade 800 gulden De
ze twee misdrijven konden niet
voorkomen worden door de profes
sionele bewakingsdienst die Nij
huis had ingehuurd. Na de inbra
ken besloot het bouwbedrijf de
houten keten te voorzien van een
„stil alarm" Volgens de woord
voerder van Nijhuis een erg dure
zaak, „maar zeker de moeite
waard".
Bouwonderneming
Van de Belt
„Vergeleken met de situatie in
Claverenblad en Wildenburg is
mijn bedrijf er tot nu toe genadig
afgekomen. Er zijn wat kleine
schadegevallen geweest. Ik denk
dat als je de schade optelt er een
bedrag van circa 4000 gulden uit
rolt", aldus de heer Van de Belt
van de gelijknamige bouwonder
neming in Leusden Hij zegt dat
hij het voordeel heeft dat hij dicht
in de buurt woont van zijn huidige
bouwplaatsen. ,,lk loop er nog wel
eens langs en zo nu en dan komt
het voor dat ik jongens wegstuur
van de bouwplaatsen. Soms grijp
ik ze in hun kraag en vraag ik
naam en adres op. Ik bel dan hun
ouders op om door te geven wat
hun kinderen hebben gedaan.
Hopelijk leren ze het daardoor af
om dingen te vernielen", aldus
Van de Belt.
Hij zegt verder dat in het alge
meen zijn bouwlocaties in Leus
den door hekken worden afge-
Deze foto werd tijdens de afgelopen bouwvakvakantie gemaakt op een bouwplaats in Leusden. De stenen liggen
er voor het meenemen.
Hij laat weten zijn bouwprojec-
tjes te laten controleren in het
weekeinde Soms door werkne
mers van zijn bedrijf, soms ook
door anderen Wie dat zijn wil Van
Galen niet zeggen. „Ik heb een
bepaald systeem, dat nutteloos
wordt als je daarover in de krant
schrijft. Het controleren helpt in
ieder geval, want zo nu en dan
„schoppen" we nog wel eens ie
mand van een bouwplaats af"
Aannemer Van Galen, die in Leus
den vrije sectorhuizen bouwt,
neemt nog meer voorzorgen om
zomin mogelijk schade te lijden Hij
zegt dat s avonds na het werk alle
vervoerbare machines en ander
gereedschap thuis achter slot en
grendel gaan Van Galen „Dat is
natuurlijk extra werk en kost tijd. Je
moet het maar op de koop toene
men
Hij is verzekerd tegen diefstal en
vernielingen. Van de vorig jaar
geleden schade heeft deze aanne
mer ongeveer een kwart vergoed
gekregen „Maar in veel gevallen
kun je de verzekering niet aanspre
ken omdat het eigen risico zo hoog
is. Bovendien als materialen van de
bouwplaats worden gestolen, is dat
GEEF0M P01EN,5398
Dit nummer geldt zowel voor bank als giro. Stort uw gift Ln.v. de 'Nederlandse Stichting Hulp PolenDen Haag.
jaar zijn er volgens de politie
woordvoerder zeker vijftig aan
giftes binnengekomen. „Maar e
zijn natuurlijk nog veel mee
gevallen geweest. Alleen dii
worden niet gemeld, omdat zi
niet bemerkt worden of slechti
een kleine schadepost opleve
ren. Wat de gevallen betreft dii
niet geconstateerd worden: ali
er ergens een partij van 10.004
stenen staat en er worden daar
van 500 door iemand meegeno
men, dan valt dat niet op. Da
geldt ook voor het wegnemer
van een kraantje, een paar tegel»
en een paar kruiwagens zand'
aldus de woordvoerder van d<
Leusdense rijkspolitie.
Volgens hem kunnen de vernie
lingen en diefstallen hoofdzakelijk
op het conto worden geschrever
van de jeugd en de zogenaamd!
huis-tuin-en-keuken-dieven, men
sen die hier en daar iets van d«
bouw meenemen voor eigen gn
bruik. Toch vindt er volgens de
politie ook nog wel iets plaats in he
georganiseerde vlak. „We hebber
eens een geval gehad waarbij eer
enorme partij koperdraad is gesto
len. Dat kan nooit door een persoor
gedaan zijn, omdat het koperdraac
niet in je eentje te tillen is", zegt d!
politiewoordvoerder Wat doet d«
recherche na een aangifte van
diefstal of vernieling op de bouwi
De zegsman van de rijkspolitie le^
uit. „Er wordt ter plaatse een ort
derzoek in gesteld en er vindt een
technisch sporenonderzoek plaatsl
Dan kijken we dus naar banden- en
voetafdrukken, achtergelaten maj
tenalen, vingerafdrukken en dergej
lijke. Indien mogelijk informeren wj
ook in de buurt of men iets gehoorj
of gezien heeft". In sommige gevai
len levert een onderzoek de politii
wat op, in veel andere gevallen oo
niet. „In verhouding tot het aantal
diefstallen en vernielingen wordej
er te weinig daders opgespoord
moet de woordvoerder van de pob|
tie bekennen. Hij zegt dat de rijks
politie zeker aktief is bij de bestri
ding van dit soort misdrijven „WI
posten s nachts in de buurt vaj
bouwplaatsen, maar daarmi
voorkom je ze natuurlijk niet. Ei
plek waar wordt gebouwd is va;
onoverzichtelijk en moeilijk te b<
waken, met name als er sprake i
van een groot project zoals i
Claeverenbald en Wildenburg W
posten dus wel, maar eigenlijk te
gen beter weten in Als we eet
goed werk willen leveren, zoude
we zeker tien auto's moeten late
surveilleren."
De vraag of de politie de bouw
bedrijven ook voorlicht over pr<
ventiemaatregelen wordt posit»
beantwoord. „Zo hebben we d
bedrijven Urbibouw en Nijhof aai
geraden de bouwketen van alarn
installaties te voorzien en de slote
te verbeteren Ook raden wij aan c
ramen van de houten kantoortj!
bij afwezigheid van het personei
af te schermen met luiken", aldu
de politiewoordvoerder.
Een ding wil hij tenslotte no
graag even kwijt: „Bij de oj
sporing van de daders van ve
nielingen of diefstal is de politi
zo afhankelijk van tips van bui
gers. Die aanwijzingen kome
nog te weinig binnen. De mei
sen moeten het ook niet nalate
om ons te bellen wanneer z
denken iets verdachts te zien. D
politie komt graag, én altijd."
lkcc rveea in wcjyurr/wrm
LEUSDEN
Dinsdag 17 januari 20.15 uu
Lezing Alex Luigjes, boerderij
Claeverenblad, De Brink 16
Donderdag 19 januari 19.00 ui
Ned. Bond van Plattelandsvrc
wen, jaarvergadering De Til, Hl
mersveldseweg 30.
Donderdag 19 januari 20.00 uuk
cl
Film "Close encounters of tfl
third kind, De Korf. j
Donderdag 19 januari 20.15 uu
Laatste bijeenkomst Schoolraaf
gemeentehuis.
Vrijdag 20 januari 20.15
Valleiconcert (gratis). Dorpskei
Arnhemseweg, Leusden-Zuid
gen en diefstal op de bouw.
„Kijk", zegt hij. „dieven maak je.
Als je een bouwkeet met ruiten
hebt en iedereen kan naar bin
nengluren en zien dat er materia
len liggen opgeslagen, dan vraag
je om narigheid. Mijn bedrijf heeft
stalen containers waarin de spul
len worden opgeborgen. Een an
dere voorzorgsmaatregel die we
hebben is de bouwplaatsen,, zo
mogelijk, goed af te schermen
met hekken". Bloemendal vertelt
verder, dat hij, zijn mensen of fa
milieleden regelmatig zelf con
trole uitoefenen op de bouw.
„Kijk, wij zijn een plaatselijk be
drijf en dan is het niet zo moeilijk
het een en ander in de gaten te
houden". Deze Leusdense aan
nemer laat ten slotte weten dat tij
dens de eerste bouwactiviteiten in
de wijk Munnikhove er een bewa
kingsdienst actief was. „Die was
ingehuurd door de aannemers die
daar aan het werk gingen De be
waker had een hond bij zich die
menigeen schrik aanjoeg", aldus
Bloemendal
L.C. van Galen
L.C. van Galen van het gelijk
namige aannemersbedrijf zegt
vorig jaar door vernieling en
diefstal tussen de 60.000 en
70.000 gulden schade te hebben
geleden. „Er wordt altijd en vaak
behoorlijk gestolen van de
bouwplaatsen. Een keer zijn alle
machines, zoals zaag-, schaaf-
en snijmachines, verdwenen",
meldt Van Galen. Over vernielin
gen op de bouw zegt hij, dat
deuren, ruiten, sloten en muren
vaak doelwit zijn van dit vanda
lisme. „Deuren en glas worden
kapotgemaakt, sloten worden
volgespoten met schuim en
kalkstenenmuurtjes worden ge
woon omvergetrokken. Behalve
met diefstal en vernielingen heb
ben we ook wel eens te maken
met de resultaten van behoeftes
die op de bouwplaats worden
gedaan. Dat is me toch een rot-
zooi", aldus deze Leusdense
aannemer.
moeilijk aan te tonen omdat er geen
sporen van braak zijn ledereen
kan er zo op", aldus Van Galen.
Bouwbedrijf Van Buu-
ren
De heer Van Buuren van het
gelijknamige bouwbedrijf uit
rLeusden heeft heel weinig last
van vernieling en diefstal op zijn
bouwplaatsen. „Ja, er zal heus
wel eens iets gebeuren, maar dat
zijn slechts kleine dingen", al
dus Van Buuren. Hij zegt in ieder
geval voorzorgen te nemen om
vooral diefstal te voorkomen
door geen materiaal of gered
schap te lagen slingeren op de
bouw.
Aannemersbedrij f
Van Ruitenbeek
„In totaliteit valt het natuurlijk
tegen. Het zijn bij mij vaak kleine
gevallen, die bij elkaar opgeteld,
toch wel in de duizenden guldens,
per jaar lopen", zegt de heer Van
Ruitenbeek van het Achterveldse
aannemersbedrijf. Hij kan zich
van het vorig jaar nog inbraken
in twee van zijn bouwketen her
inneren en ook de vernieling van
het lood aan schoorstenen. „Dat
was een kostbare zaak om het te
herstellen", aldus Van Ruiten
beek.
Hij constateert dat het verschijn
sel van vernieling en diefstal in de
bouw iets van de laatste paar jaren
is. Volgens hem was dat vroeger
niet. „Ik denk dat men geen onder
scheid meer maakt tussen wat van
wie is Dan is het een stuk makkelij
ker om te stelen", meent de Achter
veldse aannemer. Hij heeft ook
bemerkt dat de mensen die een
geval van diefstal of vernieling zien,
minder gauw de politie bellen
Op de vraag of de schade op
bouwplaatsen reeds van te voren
worden doorberekend in de prijzen
van het project antwoordt Van Rui
tenbeek „Uiteindelijk gebeurt dat
toch een keer. Het zal wel moeten
wil je je eigen bedrijf er niet te veel
onder laten lijden."
Bouwbedrijf
Achterveld
De heer Nieuwenburg van
bouwbedrijf Achterveld noemt
het bijna a-sociaal wat er ver
nield en gestolen wordt.
„Laatstzegt hij, „was iemand
met zijn baggerpoten over een
pas gelegde marmeren vloer in
een in aanbouw zijnd huis gelo
pen. Die vloer lag te drogen en
was daarom nog niet ingewas-
sen. Doordat er overheen was
gelopen moest ik er een paar
tegels uithakken en vervangen.
Dat zijn toch dingen..."
Nieuwenburg is momenteel met
een projekt woningen bezig waarin
veel hout wordt verwerkt. En aan
gezien hout leuk brandt in een open
haard moet hij constateren dat zo
nu en dan het een en ander ver
dwijnt. „Met name de houten pas
blokken zijn erg in trek", zegt Nieu
wenburg Hij vertelt dat hij in het
weekeinde, wanneer hij langs zijn
bouwplaats gaat, nog wel eens
mensen met boodschappentassen
aantreft die hout aan het sprokke
len zijn. „Je moet je dan echt
inhouden als je die mensen weg
stuurt", aldus deze aannemer
Het zou zijn eigen schuld zijn als
hij geen preventieve maatregelen
had genomen. „Er staat een hek
om de bouwplaats en laatst is
daaroverheen als extra bescher
ming prikkeldraad gespannen.
Want een hek alleen is tegenwoor
dig niet genoeg", meent Nieuwen
burg. 's Avonds heeft hij een lamp
met een vermogen van 2000 Watt
branden, louter en alleen om de
dieven en vernielers af te schrik
ken. Hij zegt dat het nemen van die
voorzorgsmaatregelen enkele dui
zenden guldens kost.
UBA
De heer Heus van UBA woning
en utiliteitsbouw, renovatie en on
derhoud BV uit Uithoorn spreekt
van „erg veel geluk gehad" als hij
het heeft over het aantal vernielin
gen en diefstallen. De UBA bouwde
in Leusden onder meer het ge
meentehuis en 247 premiewonin
gen voor het Bouwfonds. Momen
teel werkt het bedrijf aan een pro-
jectje van zeventien huizen. „Wat
het stadhuis betreft", zegt Heus,
„tijdens de bouw daarvan hebben
we geen schade ondervonden van
diefstal en vernieling In ieder geval
geen noemenswaardig. Tijdens de
bouw van die 247 woningen had
den we enkele probleempjes met
de laatste dertig. Toen werden er
veel ruiten ingegooid, was er een
brandje gesticht en nog wat van die
dingen. Er zijn toen waarschijnlijk
ook een paar gordijnen gestolen".
De UBA-woordvoerder schat dat
de geleden schade in de afgelopen
drie jaar zo'n 10 duizend gulden is
geweest. „En dat is op een omzet
van dertig miljoen gulden niet
veel", meent hij
Hoe zou het komen dat zo'n
groot woningbouwproject, dat niet
met hekken afgeschermd is ge
weest, ontzien is? De heer Heus
weet het antwoord niet precies.
„Misschien hebben we in een gun
stige hoek van Leusden gezeten. Ik
weet het echt niet", aldus Heus.
De vraag of de UBA van te voren
de schadepost van vernielingen en
diefstal in de aanneemsom calcu
leert, moet Heus ontkennend
beantwoorden. „Als je dat doet,
dan prijs je je ten opzichte van de
concurrentie uit de markt", aldus de
UBA-woordvoerder.
De politie
„Als ik zeg: er gebeurt een
vernieling op de bouw per dag,
dan zit ik er vijf te laag. Daarmee
bedoel ik dat er dan een bij ons
bekend is", aldus een woord
voerder van de rijkspolitie groep
Leusden. Hij zegt dat de recher
che naar schatting dertig pro
cent meer werk te doen heeft als
gevolg van aangiftes van vanda
lisme en diefstal op de vele
bouwplaatsen in Leusden. Vorig
schermd en dat elektrisch hand
gereedschap na gedane arbeid
veilig wordt opgeborgen „Niet in
een keet, want die worden te ge
makkelijk opengebroken", meent
Van de Belt Zijn bouwonderne
ming is ook werkzaam buiten
Leusden, waar meer problemen
worden ondervonden met vernie
lingen en diefstal. Met name in
Utrecht, laat hij weten. „Wat we
daar allemaal meemaken". Vol
gens Van de Belt worden de
bouwplaatsen in het centrum van
Leusden meer ontzien vanwege
het feit dat ze beter dan bijvoor
beeld in Claverenblad en Wil
denburg. door de buurt gecontro
leerd kunnen worden.
Bouw- en
aannemingsbedrij f
Bloemendal
De heer Bloemendal, met een
bouw- en aannemingsbedrijf on
der dezelfde naam, is een van de
weinige uitzonderingen, die vrij
wel geen last heeft van vernielin-
Vrij recent is de brandstichting in het verkoopkantoor van Urbibouw. Het gebouwtje is inmiddels gesloopt.