„Ik voelde me altijd
een soort gastheer"
in opstapje voor vrouwen om weer
;tief in de maatschappij te worden
ien ochtend VOS-kursus in De Til
Marktmeester H. Suvaal neemt afscheid
EUSDEN,
Winkeldiefstal
in Hamershof
or Marnix Kreyns
Condoomautomaat
opengebroken
DINSDAG 7 FEBRUARI 1984
interview
■gen (woensdag) wordt in
gemeentehuis een
cheidsreceptie gehouden
acftrH. Suvaal. Achttien jaar
9#>tenaar in dienst van de
neente Leusden, waarvan
laatste tien jaar als
teiktmeester.
taal, bijna vijftig, stopt er-
Noodgedwongen, want
gezondheidstoestand
ar kt verder werken niet toe.
id® gesprek bij een te vroeg
imen afscheid. "Ja, het
me vreselijk aan mijn
Vooral die markt. Maar
de geschiedenis in als
>erste marktmeester van
|sden. En dat is toch
ig, niet?"
l!*Ï5DEN - "Met de markt-
T lisen heb ik eigenlijk wei-
[problemen gehad. Kijk,
■je daar als ambtenaar
rondlopen, dan wordt
iks. Ik zeg niet, dat er
lei regels overtreden
;en worden, maar je
je wel flexibel opstel-
Dat heb ik gedaan en
krijg je geen vijanden.
Ja, de wind, de sneeuw en
de gladheid, dét zijn de
vijanden van het marktge-
beuren."
H. Suvaal. geboren in Amersfoort
maar opgegroeid in Zeist, was
een jaar of dertig toen hij in dienst
trad bij de gemeente Leusden. Hij
had al baantjes bij een vleeswa-
renbedrijf en een centraal verwar-
mingsbedrijf achter de rug, toen
hij begon op de afdeling
'Financiën'. Suvaal kreeg onder
meer de inning van huurpennin
gen en de hondenbelasting tot
zijn taak Werkzaamheden, die
hem vaak buiten de deur van het
gemeentehuis brachten. "Ach",
zegt Suvaal, "ik ben niet zo'n
man die de hele dag achter zijn
bureautje kan zitten. Ik zit het
liefst langs de weg. Dat heb ik al
tijd gehad."
Ook toen Suvaal na een aantal ja
ren verhuisde naar de afdeling
'Burgerzaken', bleef het buiten
werk hem trekken. Met veel ple
zier begon hij tien jaar geleden
dan ook aan de funktie van markt
meester. Een nieuwe taak in de
gemeente Leusden, want eerder
was er geen markt en dus ook
geen marktmeester
Het begon allemaal met een aan
tal kraampjes op het parkeerter
rein bij het bejaardencentrum 't
Hamersveld. waar nu een aantal
aanleunwoningen worden ge
bouwd. Vandaar verhuisde de
markt naar het winkelcentrum 'De
Biezenkamp'. Toen met de uit
breiding van dat winkelcentrum
werd aangevangen, werd de
markt voor de tweede keer ver
plaatst, nu naar het parkeerterrein
tussen de Zwarteweg en De Bie
zenkamp. "Ik denk", zegt Suvaal,
"dat er weinig marktmeesters
zijn, die dat allemaal hebben mee
gemaakt. Dat is nog een hele klus
hoor, om een markt naar een an
dere plaats over te brengen. Je
moet die plek bekijken, je maakt
een tekening en dan moet in de
praktijk blijken, dat het allemaal
ook goed staat Daarbij kun je fou
ten maken, ja. Toen de markt voor
de eerste keer werd verplaatst,
had ik een pracht van een inde
ling gemaakt op papier. Maar toen
alles was ingericht, bleek dat de
kraampjes met chocola, koek en
kip midden in de zon stonden Ja.
dat kan natuurlijk niet en toen
moest er het een en ander veran
derd worden. Je leert daar wel
van, hoor. Bij de tweede verplaat
sing heb ik tegen iedereen ge
zegd, dat de indeling onder voor
behoud was. Zodat ik tenminste
nog wat zou kunnen schuiven, als
er iets niet goed was."
LUISTEREN
Suvaal begon volkomen onerva
ren aan zijn baan als marktmees
ter. Leverde dat geen problemen
op?
Suvaal: "Al doende leert men na
tuurlijk. En je kan een heel eind
komen als je luistert naar de ou
dere kooplui. Daar heb ik me ook
niks voor geschaamd Dan zat ik
ergens mee en dan stapte ik naar
mensen als Hilhorst, Huyden of
Westland en dan vroeg ik: hoe
lossen ze dat in andere plaatsen
nou op. En die waren altijd bereid
om me te helpen."
Heeft dat nou geresulteerd in een
goede markt, zowel voor de koop
lui als voor het publiek?
Suvaal "Ach, het is natuurlijk
geen wereldmarkt. Maar we heb
ben hier goede kooplui en goede
kwaliteit. Ja, daar moet de markt
meester ook op toezien, op de
kwaliteit. Maar ik zal je eerlijk zeg
gen: daar zijn nooit problemen
over geweest De kooplui, die in
Leusden staan, willen zelf ge
woon goede kwaliteit verkopen.
Daardoor is het een aantrekke
lijke markt. Natuurlijk houd je, dat
mensen uit Leusden naar de
markten in Amersfoort gaan.
Maar omgekeerd komen hier ook
weer veel Amersfoorters."
"Wat de inrichting van de markt
betreft, is er eigenlijk één pro
bleem. dat we nog steeds niet
hebben kunnen oplossen. Dat is
die slurf, dat smalle stuk in het
midden van de markt Daardoor
valt de markt eigenlijk in twee
stukken uiteen. Dat is niet ideaal,
maar er is niet zo veel aan te ver
anderen. Ja, je hoort nog steeds
wel eens, dat de markt toch nog
een keer verplaatst zal worden
naar De Hamershof. Ik weet niet
of dat ooit nog eens gaat gebeu
ren. Er zijn, denk ik, wel kooplui,
die dat op prijs zouden stellen.
Maar ze zijn allemaal ook heel te
vreden met de plaats waar ze nu
staan. En voor De Biezenkamp is
het toch ook wel aantrekkelijk
Waar volk loopt, koopt ook volk,
zo is dat toch7"
KWART VOOR ZES
Wat doet een marktmeester zo al?
Hij is belast met de hele gang van
zaken rond de markt en de andere
standplaatsen in Leusden Want
behalve de weekmarkt op dinsdag
in Leusden-Centrum staan er ook
nog kraampjes in Leusden-Zuid
en in Achterveld, respectievelijk
op vrijdag- en zaterdagochtend.
netl
De marktmeester zorgt voor de in
ning van de marktgelden en voor
de administratie van een en an
der En op de dag van de markt
zelf is hij er van het begin tot het
eind bij om op een goede gang
van zaken toe te zien Suvaal "Ik
zorgde altijd, dat ik er om kwart
voor zes was. De eerste kooplie
den zijn er ook al om zes uur,
hoor. Ja, die besteden een hoop
zorg aan de inrichting van hun
kraam, die zijn d'r een hele tijd
mee bezig. En als de markt dan
eenmaal begonnen is. dan maak
je eens een praatje hier en een
praatje daar. Je hoort wat van de
marktkooplieden en voor het pu
bliek op de markt ben je zo'n
beetje de vraagbaak. Zo heb ik
dat altijd gevoeld, dat ik daar een
soort gastheer was."
"Ik heb mijn werk altijd zwaar op
genomen Je hebt een verant
woordelijkheid tegenover de
marktkooplui. Vooral als het er om
gaat of de markt moet worden af
gelast. Denk eens aan die men
sen met bederfelijke waar: vlees,
groenten, bloemen Mooie han
del, maar alleen als je het kunt
verkopen. Vandaar dat die markt
kooplieden ook onder heel
slechte weersomstandigheden
die markt nog wel door willen la
ten gaan. Maar ik moet ook letten
op de veiligheid. En om die reden
moest je de markt soms afgelas
ten
"Drie keer heb ik het moeten
doen in tien jaar. Eén keer, dat zal
iedereen zich nog wel herinneren,
was met die ijzel. Belde de kra-
menbouwer om drie uur 's mor
gens op. Of ik al buiten was ge
weest. Ik zeg: nee. Zegt hij: ga
maar eens kijken. Nou ja, toen
zag ik het inderdaad wel er was
geen markt mogelijk. Toen ben ik
heel voorzichtig naar het gemeen
tehuis gegaan en vandaar heb ik
zitten bellen. Ik heb alle markt
kooplieden nog kunnen bereiken
om te zeggen dat de markt was
afgelast. Ééntje, die vanuit Den
Helder moest komen, stond al
met draaiende motor. Maar d'r
was nog niemand onderweg
De andere twee keren was de
wind spelbreker Suvaal: "Ik her
inner me nog levendig die ene
keer. We stonden toen nog bij De
Biezenkamp. Om half zeven 's
morgens zulk verschrikkelijk
weer De kramen waaiden ge
woon weg Ik kon niks anders
doen dan de markt afgelasten
Wat dacht je? Om half negen:
schitterend weer. Blauwe hemel,
niks aan de hand. Daar heb ik
toen zo verschikkelijk de smoor
over in gehad. Maar ik heb het
ook een keer andersom meege
maakt Was er 's morgens vroeg
nog niks aan de hand, terwijl het
om negen uur zulk schurkachtig
weer was
"Natuurlijk probeer je zulke din
gen voor te zijn. Ik belde dinsdag
ochtend vroeg altijd eerst even
met het KNMI in De Bilt, om te
vragen wat de meters zeiden Zei
den die mannen tegen me: schei
d'r maar mee uit, Suvaal; dat
wordt niks vandaag Ach, je leert
elkaar een beetje kennen in de
loop der jaren."
EERLIJK SPEL
Op 24 januari van het vorig jaar
belde Suvaal voor het laatst met
het KNMI Die dag was hij voor
het laatst in funktie. Al eerder was
hij voor langere periodes wegens
ziekte uitgeschakeld, maar het af
gelopen jaar werd duidelijk, dat hij
zijn taak als marktmeester niet
meer zou kunnen opnemen. Su
vaal: "Als je realist bent, zeg je:
het is niet ten onrechte, dat ik ben
afgekeurd. Maar toch ik had
graag nog voor één dag in de
week of voor een aantal uren blij
ven werken Het kon helaas niet.
Tsja, de conjunctuur is veranderd;
laten we het daar maar op hou
den."
"Het gaat me vreselijk aan het
hart. Vooral die markt. Maar ik ga
de geschiedenise in als de eerste
marktmeester van Leusden. En
dat is toch wel aardig, niet?"
Ondertussen heeft milieu-In
specteur Mulder de functie van
marktmeester tijdens de afwe
zigheid van Suvaal waargeno
men. Mulder gaat die taak nu
helemaal overnemen, maar zal,
gezien zijn leeftijd, slechts een
marktmeester-ad-interim kun
nen zijn. Ondertussen wordt er
gezocht naar een jongere amb
tenaar, die het voor langere tijd
zou kunnen doen. Suvaal weet
aan welke eisen een nieuwe
marktmeester zou moeten vol
doen. "Hij moet zich een beetje
kunnen inleven in die wereld
van de marktmensen. Zich een
beetje flexibel opstellen, dan
lukt het allemaal wel. Toen ik er
aan begon, wist ik er ook niet zo
veel van. Maar je leert het van
zelf. Toen ik vorige week over
de markt liep, zei één van de
kooplieden tegen me: Suvaal, je
hebt het spel altijd eerlijk ge
speeld. Kijk, daar ging het me
altijd om."
DR
iEN - De letters V.O.S.
voor Vrouwen oriënteren
op de Samenleving of
=N |ven Onderzoeken hun ei-
ituatie. Samen met de
School en de Hoe zeg je
denkt-kursus zit de VOS
Werkgroep Volwassenen
itie in de Leusden. De kur-
e Wedt vrouwen de mogelijk-
om samen met andere
sen
fen te praten over onder-
n die hen bezighouden.
VOS-kursus bestaat uit
bijeenkomsten en de on-
dat
<ele
i en
hief
de
i met
verkt
n
num
n
sdea
derwerpen die ter sprake kun
nen komen zijn o.a. vrouw en
maatschappij/politiek, gezond
heidszorg, oorlog en vrede,
emancipatie/feminisme. Tien
jaar geleden werd de eerste
VOS-kursus in Amsterdam ge
start, met als resultaat dat er
een zodanig behoefte aan bleek
dat zij zich kon verspreiden
over verschillende plaatsen in
Nederland. Zes jaar geleen be
stond ook voor de Leusdense
vrouwen voor het eerst de mo
gelijkheid in eigen plaats aan
zo'n kursus deel te nemen en
José Meijer en Roos Verkerk na
men tot vorig jaar de verant
woordelijkheid voor deze VOS-
kursussen op zich. Inmiddels is
de eerste kursus onder begelei
ding van hun opvolgsters
Treesje Schaeffer en Lucie Wil-
dervanck afgesloten en met de
open ochtend in het vooruit
zicht (9 februari in de Til) leek
het een aardig idee eens met
Treesje en Lucie over dit onder
werp te praten. Ex-kursisten
Gabriela, Carmela, Wanda en
Sietske waren ook aanwezigen
en bleken bereid over hun erva-
DEN
g 7 februari 20.00 uur:
ssie OW/RO, commissie-
jemeentehuis.
dag 8 februari 20.00 uur:
ïcert Ingemar Olsson, De
nidse.
Donderdag 9 februari 20.00 uur:
Commissie ABZ, commissieka
mer gemeentehuis.
Zaterdag 11 februari 20.30 uur:
Boerenkielenbal, De Korf,
Smidse.
Zondag 12 februari 14.00 uur:
Jazzconcert Temptin Seven, De
Hakhorst, Waarden 25a.
Maandag 13 februari 20.00 uur:
Commissie financiën, commissie
kamer gemeentehuis.
Maandag 13 februari 19.45 uur:
Bijeenkomst NCVB-centrum,
Dienstencentrum, Burg. de Beau-
fortweg.
Dinsdag 14 februari 20.00 uur:
Commissie ECW, gemeentehuis.
VRIJWILLIGERS VACATUREBANK LEUSDEN
STUG BEUGEL 32. 3833 XE LEUSOEN. tri 033-913901
DEN - Met ingang van vandaag publiceren wij regelmatig
(nieuwe) vacatures uit het bestand van de Vrijwilligers
ebank Leusden (WL). Alle vacatures van de VVL zijn
t, wat wil zeggen dat uitkeringsgerechtigden met behoud van
tering dit vrijwilligerswerk kunnen verrichten.
'L heeft momenteel onder meer de volgende vacatures:
itiefgroep zoekt één of twee mensen voor het verrichten van
werk ten behoeve van verenigingen en Instellingen (vacature-
'71).
kteur *9roep Buitenlanders vraagt vrijwilligers voor kreatief lesge-
buitenlanders met aansluitende aktiviteiten gericht op hun
(vakaturenummer 52).
«ente zoekt koördinator voor vakantiewerk (vacaturenum-
tingen over bovenstaande vacatures kan men verkrijgen bij
'illigers Vacaturebank Leusden, Stijgbeugel 32, tel. 943901,
dag, woensdag en donderdag tussen 9.00 en 12.00 uur.
LEUSDEN - Een kledingzaak
in winkelcentrum De Hamershof
is zaterdag de dupe geworden
van een winkeldiefstal. Gestolen
werden twee zomerjacks en twee
truien. De kleding vertegenwoor
digt een waarde van circa 1000
gulden.
Bij de rijkspolitie werd maan
dag aangifte gedaan van een
inbraak in een gebouw aan de
Hamersveldseweg, nabij de Am-
bachtsweg. in het pand is een
meelhandel gevestigd en een
plaatselijke onderlinge verzeke
ringsmaatschappij. Ten nadele
van de meelhandel werden ge
reedschap en een acculader ge
stolen met een gezamenlijke
waarde van naar schatting 350
gulden. Uit het kantoor van de
verzekeringsmaatschappij werd
voor 150 gulden aan geld meege
nomen.
Bij de rijkspolitie kwam ook
een melding binnen van een po
ging tot inbraak in een woning
aan de Stijgbeugel. Geprobeerd
was de voordeur open te breken.
LEUSDEN - Onbekenden heb
ben een condoomautomaat aan
de muur van een winkel aan de
Hamersveldseweg gesloopt. De
inhoud van de automaat werd
meegenomen.
ringen als deelneemsters te.pra-
ten.
Het lijkt niet zo gemakkelijk een
duidelijk beeld van een VOS-kur
sus te krijgen. Het verloop is altijd
onvoorspelbaar doordat de sa
menstelling van de groep en de
aangedragen onderwerpen elke
kursus anders maken. Het doel is
duidelijk: een opstapje voor vrou
wen om weer aktief in de maat
schappij te worden Treesje
Schaeffer "Een VOS-kursus be
gint pas wanneer alle deelne
mende vrouwen voor het eerst bij
elkaar zijn. Tijdens zo'n eerste bij
eenkomst wordt geïnventariseerd
waar de belangstelling naar uit
gaan en dit kunnen dan onderwer
pen zijn waarover thuis weinig ge
praat wordt of zaken waardoor ze
worden bezig gehouden. Daar
naast kan door de samensteling
van de groep een bepaald onder
werp heel verschillend benaderd
worden."
Lucie en Treesje begeleiden de
kursussen Als blijkt dat de onder
werpen een beetje te veel aan de
oppervlakte blijven kunnen zij de
gesprekken beïnvloeden zodat
wat dieper wordt gegraven Ook
dragen zij zelf onderwerpen aan.
Deelneemsters komen bij hen te
recht en bij voldoende belangstel
ling (een groep moet uit minimaal
98 kursisten bestaan) wordt van
start gegaan. Er wordt twee keer
per jaar met een nieuwe kursus
begonnen, maar als zou blijken
dat een groep verder zou willen
gaan kan er een vervolgkursus
aan gekoppeld worden.
Beweegredenen
Wanneer neem je het initiatief om
mee te dóen aan een VOS-kur
sus? Voor Gabriela was het deels
nieuwsgierigheid, deels om zich
ergens mee bezig te willen hou
den buiten het gezin. Gabriela
,,Een VOS is dan ideaal omdat je
niet van alles hoeft te organiseren
in verband met oppas voor je kin
deren. Voor kinderopvang wordt
gezorgd." Een grappige conclu
sie die Gabriela voor zichzelf trok
na afsluiting van de kursus was
dat ze de afgelopen jaren eigenlijk
helemaal niets gemist had. Ook al
kon ze door de kinderen niet ak
tief deelnemen aan een leven bui
tenshuis in de maatschappij
Sietske meldde zich aan omdat ze
zich naast de zorg voor de kinde
ren met iets meer bezig wilde hou
den maar niet goed wist waar
mee Ze twijfelde tussen 'Open
School' en VOS Een familielid
die goede ervaringen had met de
kursus plus het feit dat er kinder
opvang was waren doorslagge
vend. ,,ln het begin dacht ik in een
VOS niet op mijn plaats te zijn
vanwege mijn HBO-opleiding.
maar ik heb tijdens de gesprek
ken niets gemerkt van een ver
schil in opleiding," aldus Sietske
en Lucie haakt hierop in door te
zeggen: ..Alhoewel de VOS in het
begin bedoeld was voor vrouwen
met weinig opleiding heeft er zich
een ontwikkeling voorgedaan
waarbij ook vrouwen met hogere
opleidingen zich aanmelden
Opleiding is ondergeschikt geble
ken. Het gaat in deze kursus om
jezelf".
Voor Wanda gold eigenlijk de
zelfde reden om zich aan te mel
den als voor Gabriela en Sietske
Wanda had ook in eerste instantie
naar de Open School willen gaan
maar kwam bij de VOS terecht
omdat ze dacht dat de Open
School niet doorging. Toch heeft
ze geen spijt van het alternatief
Voor Carmela golden andere re
denen om zich op te geven voor
de VOS.
,,lk kom uit Italië en ik zocht iets
om m'n onzekerheid hier te over
winnen. Vanuit deze kursus voel
ik me gestimuleerd om meer din
gen te gaan doen en ik durf nu
ook veel meer De gesprekken
met andere vrouwen hebben me
niet alleen kontakten opgeleverd
maar hebben me ook geholpen
aan meer zelfvertrouwen.
Alle vier de aanwezige ex-kursis-
ten zien de kursus als aanzet tot
iets anders Door de samenstel
ling van deze groep (alle vier moe
der en alle vier jong) wordt het
verkregen beeld van de samen
stelling van een VOS-groep een
beetje eenzijdig. Treesje zegt
hierover ,,Dat is wat Leusden be
treft een beetje voorspelbaar.
Er wonen hier veel jonge gezin
nen en wanneer je hier als nieuw
komer binnenkomt kun je behoor
lijk eenzaam zijn als moeder die
voor haar werk de deur niet uit
hoeft. Dan kun je voor een VOS
gaan kiezen, maar vrouwen van
alle leeftijden zijn vertegenwoor
digd."
VOOROORDEEL
Treesje en Lucie zien graag één
vooroordeel uit de wereld gehol
pen. ,,Nog steeds bestaat het
vooroordeel dat de VOS iets voor
"rode vrouwen" is. Dit kan een
belemmering zijn voor veel vrou
wen om deel te nemen.
Wij zijn niet feministisch. Wij zijn
er voor alle vrouwen en het is na
tuurlijk heel goed mogelijk dat het
onderwerp feminisme in een kur
sus wordt aangedragen. Dat dit
vooroordeel ongegrond is kan dui
delijk gemaakt worden door het
feit dat er vrouwen van allerlei
pluimage aan een VOS mee
doen". De VOS-begeleidsters vin
den het ook bijzonder jammer dat
er nog steeds geen ontmoetings
centrum voor vrouwen in Leusden
is.
Het elkaar ontmoeten is ook een
belangrijke functie van VOS.
Voor alle deelnemers aan een
VOS-cursus was het allerplezie
rigst andere vrouwen te ont
moeten, en net als Wanda over
iets anders praten dan wat nor-
meel tijdens een koffie-uurtje
wordt besproken: Voor Carmela
was het daarnaast belangrijk
dat ze wat meer lef kreeg en sti
mulansen ontving; Gabriela's
nieuwsgierigheid werd bevre
digd en ze kwam tot de ontdek
king dat ze veel meer wist dan
ze eigenlijk dacht; voor Sietske
betekende de VOS een soort be
gin om weer iets anders te
doen. Vrouwen die meer willen
weten over de VOS-cursus kun
nen informatie krijgen van
Treesje en Lucie (en van ex-kur
sisten) tijdens de open ochtend
die donderdag 9 februari om
half tien start in De Til aan de
Hamersveldseweg 30. Ook
wordt er over de kursus "Hoe
zeg je wat je denkt" informatie
verstrekt.
