„Antenneverbod heeft niets
met politiek van doen"
Binnen VVD is geen
éénstemmigheid over opheffen
van antenne verbod"
Kabelexploitant mag van mij alles
op z'n net zetten. Wie daar tegen is,
is nog roomser dan de Paus"
'eter Noorland, bestuurslid Vereniging Eigen Antenne- en Kabelgebruikers
Noorland.
begeleiden en uiteindelijk het
beheer van de CAI te regelen. Al
zeer lang wordt echter niets
meer van de commissie verno
men.
Bestaat deze club nog?
Noorland bladerend in zijn CAI-
documentatie: „Ze is nog niet op
geheven. De laatste bijeenkomst
van de commissie was op 19 april
1983 toen de offerte van Siemens
behandeld werd en de plannen
voor de realisatie zo goed als klaar
waren. Daarn ging de kwestie
van de mast spelen. In een jaar is er
toen veel gebeurd".
Maar waarom is de commissie toen
niet meer bijeengekomen Ze heet
toch CAI-commissie?
Noorland: „Tja. dat weet ik ook
niet. Ik heb in dat jaar wel wat post
gekregen over de kwestie van eerst
de 50 meter hoge Leusdense an
tennemast en IV :r over de onder
aan zijn programmapakket roe-
voegt zal aan de BUMA STEMRA
auteursrechten, ongeveer een
dubbeltje per abonnee per jaar
moeten betalen voor uitzending
van de beelden. Het argument van
de BUMA/STEMRA is dat zij de
belangen van de auteurs/
programmamakers wil bescher
men Peter Noorland vindt dat een
CAI-beheerscommissie onder
meer moet beslissen of een sate-
lietzender als TV5 aan het pro
grammapakket wordt toegevoegd.
De BUMASTEMRA is niet al
leen gespitst op een vergoeding
voor de doorgifte van satelietpro-
gramma's, de auteursrechtenorga
nisatie probeert ook te bewerkstel
ligen dat CAI-exploitanten verplicht
worden gesteld voor het uitzenden
van programma's van de Duitse,
Belgische of Engelse tv auteurs
rechten te betalen BUMA
STEMRA staat op het standpunt
dat een CAI-exploitant de sigane-
len uit de ether pikt en ze vervol
gens doorgeeft aan de abonnees
waardoor een vorm van „heruit-
zendenontstaat.
Peter Noorland: „Ik voorzie
dat BUMA/STEMRA haar zin
krijgt. Dat betekent dat CAI-
exploitanten hun tarieven moe
ten aanpassen. Ik denk dat het
tarief voor de centrale antenne in
Leusden ongeveer met tien gul
den per jaar omhoog zal gaan."
Informatiekanaal
Behalve radio- en televisiepro
gramma's kunnen de Leusdense
abonnees van de centrale antenne
nu ook afstemmen op kanaal 4+
waarop de gemeente allerhande
mededelingen projecteert. Officieel
is het van de overheid alleen toege
staan informatie over de CAI door
te geven. Vandaar dat de PvdA in
de gemeenteraad heeft opgemerkt
dat Leusden aan „piraterij" doet
om meer dan alleen CAI-informatie
via de kabel door te geven. Niet
alleen de sociaal-democraten heb
ben kritiek, ook de Leusdense libe
raal Berends heeft bezwaren tegen
het gemeentelijk informatiekanaal
en heeft daarover een brief ge
schreven naar de Economische
Controledienst. Vindt Peter Noor
land ook dat de gemeente zich op
het „piratenpad" heeft begeven?
„Als je mijn mening wil worden
ik vind dat de eigenaar van een
kabelnet alles op het net mag
zeggen wat hij wil. De mensen die
daar tegen zijn, zijn roomser dan de
Paus. In Rotterdam bijvoorbeeld
worden door de gemeente op de
kabel filmpjes met tips over ener
giebesparing uitgezonden en daar
zegt niemand waf van
De tegenstanders van zb'n in
formatiekanaal baseren'dch op
bestaande verbodsbepalingen.
Ik vind dat een beetje selektief.
Het ene moment houden ze zich
er wel aan en het volgende mo
ment leveren ze forse kritiek op
verbodsbepalingen. Ik krijg daar
een onfris gevoel van."
Autojournalist
We verlaten de CAI-materie en
hebben het tenslotte even over een
van de onderdelen van het dage
lijks werk van Peter Noorland: het
verzorgen van de autorubriek in
„Present één van de huis-aan-
huisbladen van de Amersfoortse
uitgeverij Onnes. Noorland is daar
part-time als redakteur in dienst
De rest van zijn tijd steld hij in dienst
van een lotovakblad en besteedt hij
aan freelance journalistiek werk
Met de redaktie van de autorubriek
in ..Present" geniet hij een zekere
mate van bekendheid.
Vraag aan Noorland wat boeit hem
nou in het testen van een nieuwe
auto?
Net terug van enkele dagen
Zuid-Frankrijk waar de Britse
autofabriek Austin de
Maestro-met-kofferbak aan
de internationale autopers
toonde, zegt hij: „Een Japan
se meneer heeft eens gezegd
dat een auto een semi-
menselijk ding is. Een auto
mobiel heeft eigenschappen
die aansluiten bij menselijke.
Daarom heb ik bij sommige
wagens het gevoel dat ik er
een mee ben. Bij andere au
to's krijg ik echt de kriebels.
In een test probeer ik steeds
uit hoe mijn verhouding met
zo'n automobiel is.
Ik ben niet objectief in een
testverslag. Ik schrijf wat mij
bevalt en wat niet. Daarom
staat ook mijn naam onder
een autotest. Maar als je echt
van een wagen gaat houden,
dan moffel je inderdaad min
punten weg. Helemaal objec
tief gaat het dus niet. Ik kan
het wel proberen, maar dan
krijg je een bloedeloos auto-
testverh^;!".
handelingen met Amersfoort be
treffende het gebruik van haar mast
op De Berg"
Vond je het acceptabel om slechts
per post geïnformeerd te worden
over de voortgang van de realisatie
van de CAI?
„Nou nee", zegt Noorland, „ik
had er wel wat onvrede mee, maar
aan de andere kant werd de com
missie op de hoogte gehouden en
als je vragen had kon je die infor
meel stellen aan de gemeente.
Waar nu aan gewerkt moet wor
den is een beheerscommissie. Ik
heb er al eens over gepraat en
Wagenaar is ervan overtuigd dat
het beheer geregeld moet worden,
alleen de vorm waarin is nog niet
vastgesteld. Ik vind dat de CAI-
commissie zich daarover dient uit
te spreken, omdat ik voorzie dat die
langzaam overgaat in een be
heerscommissie.
Een beheerscommissie moet
een flexibel orgaan zijn. liefst met
een dagelijks bestuur dat erg snel
kan handelen en een flinke verant
woordelijkheid kan dragen. Beslist
moet er worden over het program
mapakket, de investeringen en
eventueel de tarieven".
Amersfoort heeft al het beheer
geregeld. Kan Leusden daarin niet
worden opgenomen?
„Nee, nee. onze beheerscom
missie zou zich moeten verstaan
met die van Amersfoort en daar zo
nu en dan eens mee praten."
Is het erg dat Leusden nog geen
CAI-beheerscommissie heeft?
Noorland: „Het is op dit moment,
in de opbouwfase zogezegd, nog
geen ramp. Maar zo zoetjes aan
moeten nu wel de voorbereidingen
voor het beheer gestart worden"
Sateliet-televisie
Een van de ontwikkelingen waar
een beheerscommissie mee te ma
ken krijgt is sateliet-televisie Peter
Noorland vertelt van de via de
sateliet uitgezonden programma's
van TV5, een Franse commerciële
zender die veel aan muziek doet
De programma's worden gratis
aangeboden en kunnen met be
hulp van een schotelantenne wor
den doorgegeven aan de abon
nees van een centrale antenne
Er zit echter een addertje onder het
gras: de C/^.exploitant die M/5
goed en zelfs buitenlandse zen
ders worden ermee in de lucht
gepikt. Door de invoering van een
CAI werden vaak dergelijke FM-
antennes verboden. De mensen
kwamen dan in het geweer daarte
gen, maar ambtenaren en wethou
ders begrepen die protesten niet en
dat gaf nogal wat onvrede". Noor
land vertelt verder dat Antenne Vrij,
aanvankelijk als werkgroep begon
nen en later in verenigingsvorm
gegoten, een brochure in een opla
ge van vierduizend exemplaren
maakte met de titel „Antenne moet
weer vrij". Het drukwerkje kreeg in
die tijd vrij veel publiciteit en er
werden er zo'n 3900 van verkocht.
„Het begrip vrijheid van antenne
was toen niets onbekends meer
En dat heeft vrij veel zoden aan de
dijk gezet", aldus Noorland.
Later rees het besef dat Vereniging
Antenne Vrij iets beperkts heeft
Noorland: „We willen meer een
consumentenorganisatie worden
voor iedereen die van omroepvoor-
zieningen gebruik maakt. Vandaar
dat onlangs de naam als ook de
statuten zijn veranderd. Kijk, het
aantal kabelgebruikers in Neder
land wordt steeds groter. Maar
omdat de kabel ook gebreken ver
toont en er geen goede belangen
behartiger voor de abonnees is,
afgezien van de Consumenten
bond die te hooi en te gras uitste
kend werk doet, wil onze vereni
ging zich op dat terrein inzetten".
Toch zijn ze er kennelijk? Je zegt
het zelf
„Ja, maar dan komen de niet-
politiek getinte motieven om de
hoek kijken: we vinden die dingen
lelijk, he, en gevaarlijk, ze kunnen
er afwaaien. Ik moet trouwens zeg
gen dat er tegenwoordig weinig
goede antennebouwers zijn. Er
wordt heel wat rotzooi op het dak
gezet".
hij en de vereniging niet tegen
kabeltelevisie zijn „Alleen", aldus
Noorland, „wanneer de kabel min
der programma's zou doorgeven
dan een eigen antenne of slechter
beeldkwaliteit zou leveren. Maar
dat komt niet voor.
Wij vinden dat een gemeente de
privé-antennes niet moet verbie
den. Ze zou kabeltelevisie nog
overtuigender moeten maken, wat
programma-aanbod en ook kwali
teit betreft. Een nadeel van een
centrale antenne is natuurlijk dat ze
duurder is dan een privé-
voorziening. Dat kun je enigszins
ondervangen, vind ik, door extra
diensten via de CAI te leveren,
zoals hier in Leusden met het
gemeentelijk informatiekanaal. Dat
kan zeer sterk worden uitgebreid
door zendtijd te verhuren aan bij
voorbeeld bedrijven en instellingen
die wat propaganda willen maken.
De exploitant van de CAI ontvangt
daar geld voor, waarmee de exploi
tatiekosten worden gedrukt en het
tarief voor abonnees lager kan
worden. Men zou een commercieel
gebruik van zo n kabelnet moeten
maken".
Antenneverbod
Komen we op een aktuele zaak:
wethouder Wagenaar heeft aange
kondigd het antenneverbod in
Leusden op te heffen.
Noorland: „Als lid van de plaat
selijke Centrale Antenne Commis
sie heb ik altijd gepleit voor de
vrijheid van plaatsing van dakan
tennes. Wagenaar was er zelf van
overtuigd dat die vrijheid er aardig
was. Zo die er niet was, moest die
er komen. Maar het is misschien
mijn fout geweest door te verzui
men aan te geven hoe je het moest
aanpakken.
Aan de andere kant zal het door het
beperkt ambtelijk apparaat in Leus
den niet makkelijk zijn het antenne
verbod od te heffen
Denk jij dat Wagenaar nu dan zal
slagen?
Noorland. „Kijk, een antenne
antenneverbod volkomen met el
kaar eens zijn, omdat ze dakanten
nes lelijk vinden. De beslissing om
het verbod op te heffen heeft vrijwel
niets met politieke ideeën te ma
ken.
Of de poging van Wagenaar hier
in Leusden zal lukken, hangt af van
hoe het voorstel aan de raad gaat
luiden. Als het voorstel er op neer
komt om de bouwverordening aan
te passen en regels plus voorschrif
ten op te stellen voor de plaatsing
van privé-antennes, dan denk ik
wel dat het antenneverbod wordt
opgeheven"
Denk je dat het voorstel er zo zal
uitzien?
Noorland: „Ik zal mijn best doen
het zodanig te beïnvloeden"
Hoe denk je dat andere politieke
partijen dan de VVD van Wagenaar
over zo 'n voorstel zullen oordelen.
Zou de wethouder het terrein heb
ben verkend?
Noorland zegt „Nou, in de Cen
trale Antenne Commissie is altijd al
gezegd om het antenneverbod op
te heffen, maar nooit ten uitvoer
gebracht. Kijk, er is nog een tweede
antenneverbod in dit dorp, en nog
een derde ook. Die tweede geldt
voor huurwoningen; de eigenaar
moet toestemming geven voor een
dakantenne. De derde geldt voor
nieuwbouwwoningen waarvan de
bewoners een soort aansluitplicht
hebben op de centrale antenne, in
die zin dat ze geen antenne op het
dak mogen zetten.
Ik geloof dat je een boete van
1000 gulden per dag moet betalen
als je toch een antenne plaatst. Ze
kunnen mij dus nu een forse boete
sturen. Ik heb wel bij de gemeente
gemeld dat er een antenne op mijn
dak is geplaatst. Het enige wat de
ambtenaar zei was: ik hoop dat het
ding stevig staat. Daar werd geen
probleem van gemaakt
Dus iedereen kan nu een radio- en
tv-antenne op het dak zetten?
Noorland een beetje onzeker
pas mee, en niet bijvoorbeeld een
jaar eerder?
Noorland. die als WD-
bestuurslid Wagenaar goed kent,
zegt een beetje ontwijkend: „Kijk,
zo'n wethouder geeft toch de grote
lijnen aan en Wagenaar is iemand
die uitstekend kan delegeren Dat
betekent wel dat hij niet alles in zijn
hoofd heeft zitten en dus niet pre
cies weet wat het antenneverbod
CAI-commissie
Peter Noorland is, zoals reeds
geschreven, lid van de Centrale
Antenne Commissie In Leusden
die sedert 22 februari 1979 be
staat. Dit adviesorgaan van het
college van burgemeester en
wethouder wordt voorgezeten
door Wagenaar. De CAI-
commissie heeft als taak de rea
lisatie van de kabel in Leusden te
inhoudt. Dat moet hij op laten
zoeken. Daarbij is hij afhankelijk
van de medewerking van de amb
tenaren".
Maar als dit zo is, had Wagenaar dit
toch veel eerder kunnen laten
doen?
„Ik vind ook dat het eerder had
moeten gebeuren"
Zijn er dan commerciële motieven
- eerst veel mensen een abonne
ment op de CAI verkopen - om pas
nu over het opheffen van zo'n
antenneverbod te beginnen?
„Nee. Wagenaar is er altijd van
overtuigd geweest dat er geen echt
antenneverbod is. Hij wist alleen
niet wat de bouwverordening daar
over zei. Wat ik voorstel is een
volledige vrijheid van keuze, maar
dat is wethouder Wagenaar nog
altijd te ver gegaan, wat ik heb
begrepen. Maar als hij nu „om" is.
prima"
.eusdenaar Peter Noorland (41is bestuurslid van
reniging Eigen Antenne- en Kabelgebruikers (VEAK,
orheen Vereniging Antenne Vrij). Deze landelijke club
een belangenorganisatie worden voor mensen die
i dakantenne bezitten of een abonnement op een
itrale voorziening hebben. VEAK telt momenteel een
ine 150 leden, maar volgens Noorland zal worden
probeerd het ledental aanzienlijk te laten groeien.
Jmdat Peter Noorland ook lid is van de Centrale
tenne Commissie in Leusden, een adviesorgaan van
gemeente, leek het verslaggever Caspar van Loo
er dan genoeg reden hem eens op te zoeken. In
jsden is immers de aanleg van de centrale antenne in
Ie gang en blijkens de reacties vanuit de bevolking
ttot ieders tevredenheid.
Sommigen denken dat ik, vanwege mijn
naatschap van wat toen Vereniging Antenne Vrij
itte, tegen kabel-tv ben. Dat is niet zo. Ik heb altijd
is willen ontvangen; met een centrale antenne heb je
er mogelijkheden. Waar het mij en de vereniging om
it is de vrijheid van keuze tussen een eigen antenne
en centrale".
"et van de CAI in Leusden zal mei tien gulden omhoog gaan
"BUMA/STEMRA haar zin krijgt"
Noorland „Dal kan ik mij niet
voorstellen".
Een centrale antenne-ombudsman
misschien?
Noorland. „Nou, ombudsman is
een beetle een beladen woord. Wij
willen meer de belangen beharti
gen van zowel de gebruikers van
een eigen antenne als van de
CAI-abonnees. Kijk. een kabel
wordt in de regel geëxploiteerd
door de gemeente en als die nou
sukkelig doet met het peil houden
var, de kwaliteit ot laks is bij het
doorgeven van nieuwe zenders
dan stellen wij ons voor de boel aan
te slingeren in zo'n gemeente"
Hij legt vervolgens nog eens uit dat
In het kader van een proefneming heeft Peter Noorland voorzi/n stereo-apparatuur en televisietoestel zowel een
kabel- als privé-antenne-aansluiting.
verbod heett niets met politiek te
maken. Het argument voor een
antenneverbod is voor het gemid
delde raadslid een ethische die
dingen zijn zo lelijk. Is hij voor
antennevrijheid dan is dat argu
ment niet zo belangrijk. Dat is de
scheiding der geesten, die door alle
partijen heenloopt. Een commu
nist, een VVD'er, PvdA'er en
CDA'er kunnen het op het punt van
„Nou. dat gebeurt nooit. Het is nog
heel wat om zo n mast te plaatsen
Het kost ten eerste nog heel wat
geld, zo'n 400, 500 gulden en ten
tweede heel veel mensen willen
i graag een centrale antenne
Ik wil nog even terugkomen op de
opmerking van wethouder Wage
naar om het antenneverbod op te
heffen. Waarom komt hi/ daar nu
Is het zo dat de WD hem daartoe
heeft gebracht?
Noorland gedecideerd: „Nee
hoor, dat komt echt van mij af.
Binnen de VVD is geen éénstem
migheid op dit punt. De fractievoor
zitter zit in grote lijnen op een
andere toer dan ik".
Zijn er dan liberalen vóór een an
tenneverbod?
USDEN - De wortirig van
r Noorland in de wijk
lénbeek is niet moeilijk
nden als je weet dat het
irvan wordt gesierd door
TV- en FM-antenne. De
bare radio-antenne
hij al een tijd, het TV-
je staat pas sinds ander-
maand op het dak. En
erwijl het Leusdens an-
everbod in de nieuwe
n (nog) onverkort van
it is. „De dakantennes
ij zijn er in het kader van
iroefneming van VEAK",
toorland uit. „Ik heb ook
sbonnement op de cen-
antenne en ben daarom
eel goed in staat om de
telt te vergelijken van de
len ontvangen via de da-
inne en de kabel. Dat
ook voor de ontvangst
le radiozenders". Noor-
schakelt zijn beeldbuis
i vervolgens haarscherp
Nederland één en twee plus
drie Duitse zenders laat zien.
Tijdens een hoge drukge-
bied, dus bij goed weer, ont
vangt hij ook de BRT waarvan
het beeld kwalitatief wat min
der is. De resultaten vanhet
„vergelijkend warenonder
zoek" worden door Vereni
ging Eigen Antenne- en Ka
belgebruikers van de zomer
met veel tam-tam, zoals
Noorland dat zegt, aan pers
en publiek bekendgemaakt.
De nadruk zal dan komen te
liggen op het kostenaspect in
relatie tot datgene dat ont
vangen kan worden op televi
sie en radio. T
Vereniging Antenne Vrij, die zeer
onlangs dus haar naam wijzigde,
werd in 1977 opgericht door een
stel mensen dat onvrede had met
het centrale antennebeleid van ge
meenten Noorland „Zo'n CAI
moest er komen omdat die ge
meenten zo graag van al die privé-
antennes af wilden. Ze hielden
echter geen rekening met die inwo
ners die met hun dakantenne leuke
resultaten boekten, en dan heb ik
het over de radioluisteraars met
een eigen FM-antenne De ont
vangst daarmee is kwalitatief zeer
