„Het geven van persoonlijke aandacht is
het voornaamste streven van ons werk"
Spaanse
ontboezemingen
leusden k
Leusdense afdeling van Unie van Vrijwilligers heeft behoefte aan nieuwe medewerkers
plaatselijk nieuws
VRIJDAG 15 JUNI 1984
- Mevrouw T J Zwieteren. sedert
mei 1982 voorzitter van de UW,
afdeling Leusden
door Anco Mali
LEUSDEN - De Leusdense
afdeling van de Unie Van Vrij
willigers heeft dringend be
hoefte aan nieuwe medewer
kers in het veld en medewer
kers, die te zijner tijd organi
satorisch bezig willen zijn.
Wat de eerstgenoemde cate
gorie betreft wil de UW graag
nieuwe mensen aantrekken
om in het ziekenhuis fruit
schoon te maken (verderop
zult u lezen, dat het menselijk
kontakt met de patiënt hierbij
misschien wel de belangrijk
ste rol speelt), om mee te
werken in het kader van
„vriendschappelijk kontakt"
(waarmee UW bezoekers het
alleen zijn van ouderen, ge-
handikapten en soms ook
jongeren proberen op te van
gen) en vooral jongeren voor
de begeleiding van ouderen
bij het zwemmen. Wat de
tweede categorie betreft gaat
het om medewerkers, die als
het zo ver is de taak van
bestuursleden en beleidsme
dewerkers kunnen overne
men. Dames en heren van
allerlei leeftijden kunnen zich
hiertoe aanmelden bij de UW
ombudsvrouw mevrouw M.
Brouwer, Kwintlaan 9, tele
foon 940977 of de sekretares-
se mevrouw R. Klumper,
Prins Frederik Hendriklaan
10, telefoon 940831.
De afdeling Leusden van de Unie
Van Vrijwilligers, die voor 1977
toen mannen nog niet konden toe
treden ook landelijk Unie van Vrou
welijke Vrijwilligers heette, werd in
1970 opgericht Na veel aftasten
waar dan wel behoefte aan zou zijn
werd er gestart in Leusden-Zuid in
december 1971. Naar aanleiding
van een enquête onder de ouderen
in Leusden-Zuid startte de UW
met een seniorensociëteit, waar
voor zich 12 geïnteresseerden
meldden. Voor de eerste middag
van deze soos kwam er een be
richtje in de Leusder Krant, en
daarin stond onder andere dat de
burgemeester aanwezig zou zijn,
en dat er voor iedereen sinterklaas
surprise zou zijn. Er kwamen 70
mensen. Paniek onder de mede
werksters: m ijltempo werden er
pakjes bij gehaald, en het werd een
zeer geslaagde middag!
SENIORENSOCIËTEIT
Het resultaat was dat 28 ouderen
van toen af aan de sociëteit in
Leusden-Zuid bezochten. Die toen
werd gehouden in het Groene
Kruisgebouw aan de De Roo van
Alderwereltlaan Toen de soos zo
was uitgebreid dat 40 ouderen die
wekelijks bezochten, vond men on
derdak in de kantine van Roda,
waar de soosmiddagen voor
Leusden-Zuid nog steeds worden
gehouden Iedere dinsdagmiddag
van 14.00 tot 16 30 uur.
Ook in Leusden-Centrum bleek
behoefte aan een seniorensoos, en
die kwam twee jaar later tot stand.
De soos in centrum, die op donder
dagmiddag huisvesting heeft in De
Korf, leidt een bloeiend bestaan.
De ruimte in De Korf is qua verlich
ting en het zitten langs de bar niet
ideaal, maar er zijn gunstige be
richten te melden Welzijn Ouderen
Leusden krijgt een ontmoetings
ruimte in het oude gemeentehuis,
en daar zou één middag in de week
de seniorensoos gehuisvest kun
nen worden.
In 1973 startte de UW met het
vrijwilligerswerk in het Verpleeg
huis voor demente bejaarden Lisi-
dunahof. In overleg met
geneesheer-direkteur Woortman
werden er sociëteitsavonden en
-middagen gehouden, er werd met
de bejaarden gewandeld, er werd
voorgelezen, er werd waar moge
lijk es iemand mee naar huis geno
men, en er werden bewoners van
Lisidunahof geadopteerd Dit werk
wordt nog steeds door de UW
verricht, de soos loopt erg goed.
Ook wat de medewerkers betreft:
er zijn UW-ers die er al zijn vanaf
het begin. Er is dus weinig verloop
onder de medewerkers, terwijl het
heel moeilijk werk is.
SINT ELISABETH ZIEKEN
HUIS
Sinds 1974 werkt de UW in het
Sint Elisabeth Ziekenhuis in
Amersfoort. In zes objekten. Er is
daar de gastvrouwendienst het
begeleiden van patiënten, die op
genomen worden. De patiënten
worden ontvangen in de artsenka
mer en daarna begeleid naar de
afdeling waar ze opgenomen moe
ten worden. Op maandag, woens
dag en vrijdag worden van 9 00 tot
11.00 uur de bloemen en planten
verzorgd. Het fruit schoon maken
gebeurt dagelijks op de middagen,
behalve in het weekend. Op 1 april
1982 werd gestart met één afde
ling. Nu in 1984 verzorgt de UW
het fruit op drie afdelingen, en wil er
graag een vierde afdeling bij ne
men. waarvoor nieuwe medewer
kers worden gevraagd.
In poliklinieken en conversatie
kamers verzorgt de UW de tijd
schriften. In conversatiekamers
wordt ook het handwerken ver
zorgd. Daar zijn twee personen
mee bezig Dit projekt wordt niet
uitgebreid, omdat er professionele
kreatieve therapeuten op dit gebied
werkzaam zijn Met wie overigens
een zeer goede verstandhouding is
opgebouwd. ,,Die twee dames
doen dit al heel lang", zegt voorzit
ter mevrouw Th van Zwieteren,
,,ze praten wat met de mensen in
de conversatiekamers. Het gaat
heel goed met die beroeps samen.
Daar zijn we erg alert op Wij doen
niets zonder dat het ziekenhuis het
vraagt We passen er voor op, dat
we niet op de plaats van beroeps
gaan zitten. Óns werk blijft be
perkt
HULP BIJ EVENEMENTEN
De UW verleent hulp bij evene
menten. Wanneer in het zieken- of
verpleegtehuis een kerstmiddag
wordt gegeven vraagt men aan
UW-ers om bedden te rijden, gast
vrouw te zijn Met Pasen heeft de
UW wel es geholpen met eieren
schilderen. Dan is er het projekt
,,Even helpen bij thuiskomst",
waarnaar in de twee jaar dat me
vrouw Van Zwieteren voorzitter is,
nog nooit gevraagd is. Als iemand
helemaal niemand heeft om hem
naar huis te brengen, als hij uit het
ziekenhuis ontslagen wordt, kan
aan UW-ers worden gevraagd
hem te begeleiden, zodat er ook in
de thuissituatie een eerste helpen
de hand aanwezig is. De UW is er
niet achter of mensen dit verzoek
niet durven te doen of dat iedereen
wel iemand heeft om hem op te
vangen. Er hangt een poster in het
ziekenhuis, de UW heeft een lijst
van mensen die zich voor dit werk
beschikbaar hebben gesteld maar
er is nog nooit een beroep op hen
gedaan
UW-ers begeleiden ook patiën
ten naar andere ziekenhuizen. Er
zijn patiënten, die bepaalde appa
ratuur nodig hebben, die het Sint
Elisabeth Ziekenhuis niet heeft. Als
er geen familie is, die mee kan
gaan, doen UW-ers dit werk. Ze
gaan per taxi met de patiënt naar
het andere ziekenhuis Wat helaas
ook veel voorkomt is het begelei
den naar de bestraling in het
Utrechts Akademisch Ziekenhuis,
eveneens per taxi.
Aangezien het brailleren geauto
matiseerd wordt, wordt er geen
nieuw werk meer aan brailleerders
gegeven. Dit werk dat ook altijd
door de UW is gedaan wordt
momenteel afgebouwd. Voor het
.gesproken boek", heel moeilijk
werk, heeft de UW op het ogenblik
niemand beschikbaar
BEJAARDENWERK
Een ander facet van het UW-
werk is het bejaardenwerk. De
WOL. (Welzijn Ouderen Leusden)
heeft het projekt zwemmen voor
ouderen", waarbij UW-sters bege
leiden.
Op woensdag- en donderdagmor
gen gaan zij met de ouderen het
water in. Voor dit werk worden
vooral wat jongeren gevraagd.
Dan is er het projekt ..Vrien-
schappelijk kontakt".
Meestal komt de UW aan adres
sen van mensen, die daaraan be
hoefte hebben, door UW-ers die
rijden voor Tafeltje Dek Je", een
projekt van de WOL Het betreft het
bezoeken van jongere en oudere
mensen, die eenzaam zijn. In 't
Hamersveld en in Sint Jozef in
Achterveld worden diverse oudere
mensen bezocht.
Tot het bejaardenwerk behoren
ook, zoals gezegd, de beide senio
rensociëteiten, het rijden voor Ta
feltje dek je, en de soos in Lisiduna
hof één keer in de veertien dagen
op maandag- en op woensdagmid
dag De UW-ers wandelen daar
ook wel met bejaarden, ze bezoe
ken ze en adopteren ze. Dan neemt
de UVV-(st)er op zich dat zij/hij
wekelijks op bezoek gaat bij ie
mand die zij/hij geadopteerd heeft,
omdat de familie ver weg woont of
anderszins
Mevrouw Van Zwieteren: ,,We
hebben nog wat braderie
evenementen, dat is de verkoop
van op de sociëteiten vervaardigde
handwerken Eén keer in de zoveel
tijd worden de gemaakte handwer
ken verkocht, en met de opbrengst
wordt nieuw materiaal aange
schaft.
We werken mee aan de rheuma-
kollekte. We verlenen administra
tieve hulp bij het baarmoederhals-
kankeronderzoek. En de gemeente
heeft een lijst van onze medewerk-
(st)ers die zich bereid hebben ver
klaard te helpen bij een eventuele
ramp in de gemeente. Alleen is het
hele Rampenplan nog nooit van de
grond gekomen.
Wij behoren in Leusden tot de
middelgrote afdelingen met 112
aktieve, 6 aspirant-, 14 non-aktieve
en aspirant Tiorr-atctievé en mede
werksters, die alleen helpen maar
geen interesse hebben om officieel
medewerker te worden
Per 1 mei telde de afdeling Leus
den 139 medewerksters Onge
veer 80 medewerksters werken in
het ziekenhuis Voor ieder objekt
apart is er een werkobjektleid(st)er.
Voor het gehele ziekenhuiswerk is
er een projektleidster, die regelma
tig met de voorzitter van de UW
- Twee medewerksters van de UW-afdeling Leusden, bezig met fruit verzorgen in het St. Elisabeth ziekenhu
bijeenkomsten heeft met het zie
kenhuis, ter evaluatie van het werk
van onze vrijwilligers in het zieken
huis. Dat gebeurt met het hoofd
Verpleging en het hoofd Opname
We hebben een heel fijne verstand
houding met het ziekenhuis, en als
je ook het jaarverslag van het
Elisabeth Ziekenhuis leest, merkje
echt dat wij er niet meer weg te
denken zijn.
RICHTLIJNEN
Voor degenen, die in het zieken
huis werkzaam zijn hebben wij
bepaalde richtlijnen gemaakt. Pre
cies vaststellen hoe je het moet
doen kan niet in het vrijwilligers
werk. Het is echt het grote goed van
ons. het hebben van tijd. Je ver
zorgt de bloemen, maar je schenkt
in eerste instantie aandacht aan de
patiënt
Dan kom ik nu op onze doelstel
ling, het bevorderen en verlenen
van maatschappelijke hulp door
vrijwilligers met menselijk kontakt
en continuïteit in het werk als voor
naamste kenmerken. Wij vervullen
een brugfunktie tussen de buiten
wereld en de patiënten en oudere
mensen. Wij werken niet aanvul
lend op beroepskrachten, maar op
mantelzorg, dat is wat familie,
vrienden of kennissen zouden kun
nen doen voor iemand Het geven
van persoonlijke aandacht is het
voornaamste streven bij ons werk.
Ik dacht ook wel, dat de publieke
opinie wat verandert ten aanzien
van het vrijwilligerswerk. Er is een
tijd geweest dat men ons met
Argusogen aanzag. Instellingen
gaan ook steeds meer een beroep
doen op vrijwilligers. Meer mensen
gaan langer thuis blijven, en dan
zou men ook aan je kunnen gaan
vragen: Doe even dat wasje voor
me, hetgéen eigenlijk huishoudelijk
werk is, waarvoor beroepskrachten
zouden kunnen worden ingezet.
Zoals onze doelstelling nu is, doen
wij die werkzaamheden niet."
MANNEN VAN HARTE WEL
KOM.
In de afdeling Leusden werken
drie gepensioneerde mannen in
het vrijwilligerswerk. De UV
hoopt dat naar aanleiding van c
artikel meer mannen zich zulle
aanmelden. Eén van de manlijl
medewerkers verzorgt de tij
schriften in het ziekenhuis
daar ook werkobjektleider va
Bovendien rijdt hij het busje v«
Lisidunahof naar het zwemba
Eén van de anderen heeft in h
kader van Vriendschappen
Kontakt het bezoeken van e<
oudere man op zich genomen,
Iedere maand is er een kontal
ochtend voor de medewerke
onderling. Op zo n ochtend k
men alle medewerkers bij elka<
en zien ze elkaar ook van ande
objekten. Op de kontaktochte
den worden soms lezingen g
houden, bijvoorbeeld over
wijkverpleging. Ombudsvroi
mevrouw Brouwer begeleidt
nieuwe medewerk(st)ers.
leder jaar tenslotte orgai
seert de UW voor alle ouden
in Leusden, Stoutenburg
Achterveld een feestelijke avoi
en krijgt daarvoor de grote zi
van de firma Pon ter besch
king.
Torenflat
..Daar word ik niet goed van"
een der vele staande uitdruk
kingen van deze tijd. Nou, ik
werd dan ook bijna niet goed
toen ik enkele dagen terug in
de Leusder Krant een kop zag
in kapitalen: Torenflat in
hartje dorp". Ik ben er nog
steeds een beetje trots op dat
hoogbouw in 't dorp tot op he
den niet is gepleegd, ten
hoogste een laag of vier.
Een der aantrekkelijkheden
van het dorp is, dat het laag is
gebleven, alle bouwstijlen zijn
er mogelijk, en dat is te zien
ook, maar tot vandaag, geen
torens
Maar wat er nu op stapel blijkt
te staan heeft me toch een
beetje van streek gebracht en
mij niet alleen. Ik ben zo links
en rechts eens gaan vragen
wat dorpsgenoten van hoog
bouw dachten. Dat gaat dan
van: ,,als 't maar niet voor
m'n deur is, of in m'n tuintje",
tot: ,,zijn ze nu helemaal
krankjorum?"
Wie die ,,ze" dan ook wezen
moge. Het merendeel van de
mensen aan wie ik het vroeg
voelde niks voor hoogbouw.
Enkele zeiden. ,,het past niet
in dit dorp" andere dachten
dat het een prestigekwestie
was van sommige bestuur
ders of architecten of, zei er
één schamper," een even
wicht voor de Treek". De re
denen om dergelijk monstrum
neer te zetten zijn nog al
vaag: evenwichtige afbouw
van de Hamershof, het lijkt
mij meer een uit balans ra
ken, een herkenningspunt
voor het dorp, mot dat dan,
zou je het anders niet kunnen
vinden? Nog een reden voor
het flat de ontwerper heeft
ook de Hamershof ontwor
pen, het tocht er nog als de
Ik vind juist die laagbouw een
herkenning. Er zijn niet zo
veel dorpen meer zonder die
wanstaltige bouwsels.
Het kan ook geen kwestie van
grond zijn, voor laagbouw is
er net zoveel grond nodig als
voor een toren En, zijn er nog
zoveel lieden die graag hoog
in een flat wonen? Onderzoek
dat maar eens. Ergens heel
hoog zitten om te zien hoe
mooi het beneden is! Natuur
lijk heb je een pracht uitzicht
op de schoolsteeg bosjes, zo
lang die er nog zijn dan. Ik
ben nog steeds ,,niet goed"
van dit dorpsvreemde plan.
Waarom in 's hemels naam,
de vrees om voor achterlijk
versleten te worden zonder
woontorens?
Ik zie het ding al staan aan de
rand van de schoolsteeg, bru
taal en schreeuwerig uitste
kend boven de nederige om
gevingen, dan ligt het op de
rand van de aanvliegroute
van het vliegveld, de chauf
feurs van de straaljagers zul
len af en toe hun kisten een
beetje moeten ophalen
Om een beetje een idee te
krijgen heb ik een schetsje
gemaakt, mooi is anders,
maarzo wordt het ongeveer.
Er is nog een eigentijds
woord, horizonvervuiler Het
zou kunnen passen, denkend
aan de mast bij het kanaal Ik
ga nogal eens door het dorp
met vrienden of kennissen en
laat hun de leuke en stomme
dingen zien. ..gelukkig geen
hoogbouw" hoor ik regelma
tig. Als we door de Gelderse
Vallei of over de Utrechtse
Heuvelrug gaan, schrik ik me
af en toe een rotje, in of aan
de rand van een vriendelijk
ogend dorpje scheuren een
paar woontorens ten hemel.
Als je dan wat bijzonders heb
ben wil ga dan kijke bij de
school van de franse bouw
meester Le Corbusier, dan
krijg je iets leuks, op heel
hoge palen of zoiets. Ik heb
moed dat de Knalgroengroep
weer opstaat en meer be
zwaarschriften verzamelt dan
er mensen in het dorp wonen.
Maar ze moeten dan goed
opletten, want de palen zitten
in de grond voor dat je het
weet.
En toen nam ik een duik in 't
verleden! De eerste nieuwe
hollandse haring moest ge
proefd en gekeurd worden,
dat festijn werd aangeboden
door de uitbater van een ge
renommeerd restaurant in het
dorp, ik was erbij en de haring
was zo goed dat het bij mij
herinneringen opriep aan
vroeger. In mijn gedachten
was de haring vroeger lekker
der dan nu, maar deze was
het weer. De vissersplaats
waar ik ter wereld kwam was
toen van grote betekenis voor
de haringvangst. Alle hol
landse nieuwe werd daar aan
gevoerd en geveild. In de
meimaand werd met de
vangst begonnen, daar ging
heel wat aan vooraf.
De meeste schepen waren de
hele winter opgelegd en
moesten weer vaarklaar ge
maakt wordenontroesten,
schilderen, masten lijnen, ka
bels, netten en tonnen contro
leren, enzovoort. Proviande
ren, brood, meel, zeebier, erg
slap, zeekaak, zout spek en
een klein gerookt hammetje
voor de schipper.
En dan was het vlaggetjes
dag, tientallen schepen, zeil
en stoom-, motoren waren er
toen nog niet, lagen met de
voorsteven tegen de wal.
Vanaf het gangboord tot in de
masten versierd met vlaggen
en vaandeltjes, zaterdags en
zondags liep de hele bevol
king de vloot te bewonderen,
's Maandagsmorgens heel
vroeg voer de vloot in kiellinie
de Waterweg uit, op naar de
visgronden Van vier tot soms
wel zeven weken op hoop van
zegen. Op de havenhoofden
veel schreiende vissersvrou
wen, want niet altijd kwamen
alle schepen terug.
Er zijn er in stormweer veel
vergaan. Er waren wat men
noemde gelukkige schip
pers" die al gauw de goeie
visgronden vonden.
Ik herinner me er één die na
veertien dagen vol terug
kwam en drieentwintigdui
zend gulden besomde, een
fantastisch bedrag voor dien
tijd. Er waren er ook die na
vier weken vissen nog geen
tien kantjes meebrachten.
Een kantje is een ton met on
geveer 600 haringen. Als de
netten uitgeworpen werden
sprak de schipper een gebed,
zo werd ook de dag begon
nen. De bemanning deelde in
het resultaat en dat was vaak
bar slecht. De communicatie
op zee was heel primitief,
men praaide elkaar met een
scheepsroeper, en dat ging
op een heel zangerige toon.
Vooral de Scheveningers wa
ren daar sterk in, niettan
jong? Leusdense Schevenin
gers kennen dat vast nog wel.
Ze visten soms tot ver boven
Schotland en zelfs in de Ierse
Zee, en dat in die huikjes met
veertien man aan boord, van
heel jong, een jaar of elf,
twaalf, tot heel oud Op de
hoge kerktoren van het stadje
zat een torenkijker, bommels-
wmder, noemde men die,
over de Waterweg uit te kij
ken of er schepen binnen
kwamen, dan ging ie per fiets
naar het kantoor van de reder
en de familie, om te zeggen
dat dit of dat schip binnen
liep. Er kwamen ook wel zee
lui niet terug ,,in stormweer
gebleven", dan moest de do
mmee of pastoor de bood
schap gaan brengen. Kwam
hij aan, dan werd het stil in de
straatjes. Waar zou hij aan
kloppen. Dan gluurden de vis
sersvrouwen van achter de
gordijntjes en herademden
wanneer hij voorbij ging. Van
daar de uitdrukking: ,,er gaat
een dominee voorbij", als er
plots een stilte in een gesprek
valt.
Kwam ergens zo'n bood
schap dan was er rouw in het
stadje. De weduwe, vaak met
een groot aantal kinderen
moest dan maar rond zien te
komen, een paar weken gage
en een kleinigheid uit het zee
liedenfonds en wat van de
kerk, dat was alles. En vrijwel
altijd gingen de zoons uit zo'n
gezin ook weer naar zee De
haring die binnenkwam werd
gekeurd en als ze goed was
bevonden gingen de reder,
de schipper en nog een nota
bel persoon per rijtuig, later
per auto naar Den Haag en
boden de Koningin de eerste
nieuwe aan, en die nam ze
persoonlijk in ontvangst. De
haring werd aan boord ge
kaakt, (van de ingewanden
ontdaan) en gezouten, er wer
den dan dagen gemaakt van
achtenveertig uur als de
vangst groot was.
Ik hou er maar mee op want
eindeloos zijn de zeemans
verhalen, we waren pas nog
in het stadje - nu stad gewor
den -, en vonden niks meer
terug uit die glorieuze haring-
tijd, geen schip, geen ton,
geen visafslag, alleen een
paar heel ouwe zeelui op het
havenhoofd. Hoe kan je tus
sen twee haringen door zo
veel herinneringen opdiepen
en gelijktijdig de voor- en na
delen opsommen van met en
zonder uitjes.
Amersfoort aktueel
EXPOSITIES
AKADEMIE VOOR
BEELDENDE VORMING
De Akademie voor Beeldende V(
ming organiseert een twee
eindexamen-exposities in het kac
van de dagopleiding voor Teken
en Handvaardigheid 1e graads. Vf
wege de grote hoeveelheid werk v
de 45 studenten is besloten hv
tentoonstellingen te organiser*
Het geheel vindt plaats in de ruin
boven het ANWB-kantoor aan
Julianapleln. De eerste exposi
wordt geopend op vrijdag 15 juni
17.00 uur en zal te zien zijn tot en n
19 juni. De opening van de twee
tentoonstelling is woensdag 20 ji
eveneens om 17.00 uur. Deze expo
tie is tot en met 24 juni.
OP STAP MET WORLD
WILDLIFE RANGERS
World Wildlife Rangers zijn
jeugdleden van het Wereld Natl
Fonds. Je kunt er lid van worden
je tussen de 7 en 17 jaar bent.
leden ondernemen veel aktiviteit
Zo gaan de Rangers op zaterdag
juni een dagje werken in de natf
onder deskundige leiding. Heb
ook zin om gezellig mee te werk
bel dan naar Jan Blom, telek
631343. ledereen is welkom, je h(
geen lid te zijn.
NATIONALE FINALE B
JARTCOMPETITIE
Zaterdag 16 en zondag 17
vindt in sporthal Schuilenburg
nationale finale van de Konlnkf
Nederlandse Biljartbond plaats,
wedstrijden beginnen zaterdag
zondag om 10.00 uur. Op zatef
worden de volgende partijen
speeld; Klasse A, Damesbeker
Klasse B. Klasse C1 en Klasse CS
wedstrijden zullen rond half ne
geëindigd zijn, waarna de prijsui
king plaatsvindt. Op zondag ko
de volgende partijen aan bodKh
C2, Klasse C3 en Klasse C4
prijsuitreiking zal zondag omstr*
18.15 uur plaatsvinden.
