Van kuituur lijk naar natuurlijk groen
Uurwerken expositie in
ziekenhuis De Lichtenberg
Tweede Amersfoortse dag>
Nadruk op Kamp
Jeugdaktiviteiten
tijdens keistadfeesten
Expositie stadskwekerij Groot Randijk
mm
AMERSFOORT - Intern heeft de
Afdeling Beplantingen onder leiding
van zijn chef M. J. Klootwijk een
tweetal studiemiddagen georgani
seerd om de eigen tuinlieden lang
zaam maar zeker op het spoor van de
gewijzigde koers te zetten. De koers,
die naar aanleiding van de Milieuno
ta In de komende jaren in Amersfoort
zal worden gevolgd en die van Kul-
tuurlijk naar natuurlijk groen zal lei
den. Welk proces en zijn acceptatie
worden versneld door de drastische
bezuinigingen, die het gemeentelijk
groen zijn opgelegd: inlevering van
20 tot 25% van het budget, of de lieve
som van 1,2 miljoen gulden! Daarom
wordt de bevolking voorgelicht door
de tentoonstelling van en over krui
den onder het motto „(On)kruiden:
stimuleren of bestrijden?", die tot en
met 29 augustus wordt gehouden in
het bezoekerscentrum van Stads
kwekerij Groot Randijk aan de Heill-
genbergerweg 144. Elke woensdag
van 14.00 tot 16.00 en 19.00 tot 21.00
uur kunnen bezoekers gaan zien op
welke wijze de Afdeling Beplantin
gen de groei van een zo groot moge
lijke verscheidenheid aan kruiden in
Amersfoort wil gaan bevorderen, wat
niet wil zeggen, dat elk (on)kruid zich
nu maar kan gaan settelen, want daar
leggen sloot- en distelschouw wette
lijk beperkende bepalingen aan op.
Het thema van de expositie „(On-)
J<rulden: stimuleren of bestrijden" is
bewust zo gekozen, omdat deze
tweedeling duidelijk in de kruidvege-
tatie kan worden aangebracht. Dan is
er nog een tweedeling gemaakt naar
stedelijk en landelijk gebied toe. Met
de bestrijdingskant van de kruidve-
getatie is Beplantingen al sinds jaar
en dag bezig. 60% van de onder-
houdsbegrotlng ging daar aan op.
Een reden, dat Beplantingen de laat
ste jaren naarstig gezocht heeft naar
goedkopere onderhoudsalternatie-
ven. Die zouden met name ook na
tuurlijker kunnen zijn. Beplantingen
wilde duidelijk een verschuiving te
weeg brengen van kultuurlijk naar
natuurlijk toe. Welke onderhoudsal-
ternatieven worden in het huidige
proefstadium uitgeprobeerd?
HOUTSNIPPERS
In de eerste plaats worden houtsnip
pers en boomschors toegepast. Zeker
in de drogere delen van Amersfoort
heeft men daar een vrij goede ervaring
mee: door verstikking en schaduwwer
king worden de groeimogelijkheden be
perkt. Schors en snippers zijn goed
bruikbaar in alle plantsoenvakken, ook
in de vakken die grenzen aan partikulie-
re tuinen. In de lagere wat vochtiger
deler, echter, zoals Liendert, Rusten
burg en de hele verdere stadsuitbrei
ding, komen de wortelonkruiden weer
vrij snel door de 10 cm dikke laag heen
Een andere methode, die Beplantingen
sinds '80-'81 heeft opgezet is het be
strijden van kruiden met kruiden. Zeker
in de aanlegfase is het de moeite waard
om de woekerkruiden te onderdrukken
met kruiden, die dominanter zijn, en die
niet echt domineren over de kuituurge
wassen, die zijn ingeplant Er is een
proef opgezet in Bieshaar-zuid met
kuituurklaver, kamille en duizendblad,
en de voorlopige conclusie is, dat kul-
tuurklaver een redelijk goed resultaat
geeft. Het nadeel is echter, dat klaver
stikstof bindt, waardoor brandnetel-
groei in beperkte mate toeneemt De
kosten ervan zijn ongeveer vergelijk
baar met de traditionele methode, al
leen: het is een natuurlijker methode.
ACCEPTATIE
Beplantingen hoopt, dat de bevolking
de nieuwe methoden zal accepteren.
Het bestrijden van kruiden met kruiden
kan in het stedelijk gebied worden
doorgetrokken op plaatsen, die wat
verder zijn afgelegen van de partikulie-
re tuinen. (Het blijkt voortdurend, dat de
bevolking meldt dat onkruiden, die in de
tuin opkomen, overwaaien uit de ge
meentelijke plantsoenen) Dit voorjaar
heeft Beplantingen de ..thermische"
bestrijding opgepakt. Met propaangas
wordt getracht de kruiden, die niet
gewenst zijn. te bestrijden. Op de ten
toonstelling is het apparaat, beschik
baar gesteld door de Heide Mij, te zien
De thermische methode is minder scha
delijk dan de chemische, die in Amers
foort al sinds vijftien jaar niet meer
gebruikt wordt, maar het mikromilieu ter
plaatse verbrandt in zijn geheel. De
bosbeplanting komt weer vrij snel terug,
maar in de rozenvakken zit men nog
steeds met brandschade aan de rozen
De kruiden zijn bestreden, maar de
rozen zijn beschadigd Het is de vraag
of je daar mee opschiet'
De heer Klootwijk: Waarom we niet
voor het uiterste alternatief kiezen en
het onkruid laten staan? De kruiden
kunnen een dusdanige overlast veroor
zaken. dat je datgene wat je wilt behou
den niet in goede banen kunt houden.
Daar komt bij, dat de esthetische waar
de van beplanting verloren kan gaan.
Een kruid heet onkruid, zodra 't (over-)
last veroorzaakt Dat kan zijn door
dominantie, maar het kan ook zijn dat
het beeld wordt verstoord. In een rozen-
vak op een siergazon is de spontane
ontwikkeling'van een kruidachtige ve
getatie veel minder gewenst dan in een
grasterrein, een berm of een talud
KRUIDACHTIGE VEGETATIE
daar uitstekend geschikt voor: wegber
men, taluds langs sloten, hout en ge
luidswallen Ook binnen de landgoede
ren Coel- en Schothorst bevinden zich
grote grasterreinen. Desondanks moe
ten er ook in het landelijk gebied enkele
kruiden bestreden worden Dat gebeurt
als gevolg van verordeningen door de
distelschouw en de keur wat betreft het
onderhoud aan waterlopen. Hoe wordt
het kruid in die landelijke gebieden
gestimuleerd? Eén of twee keer per jaar
wordt het gras gemaaid en vooral ook
afgevoerd Een belangrijk punt bij een
natuurlijke ontwikkeling is het teweeg
brengen van een verschralingsproces,
waardoor verschillende soorten kruiden
zich kunnen ontwikkelen en ook grotere
aantallen per soort Ook door een lage
veebezetting, minder koeien of scha
pen op een weiland, wordt de kruidgroei
gestimuleerd
Een kruidachtige vegetatie heeft een
positieve werking op de fauna Insekten
en kikkers nemen sterk in aantal toe
Eind augustus, op een woensdag
avond. zullen leden van de Advies
groep Vegetatiebeheer van Prof. Zon
derwijk een inleiding houden op Groot
Randijk. Ook zal dan de film .Linten in
het landschap" vertoond worden, die is
gemaakt in opdracht van het Wereld
Natuur Fonds, met een bijdrage van het
Ministerie van Landbouw en Visserij
Daarna bestaat de gelegenheid tot het
stellen van vragen.
Om de bevolking wat meer te betrek
ken bij het kruidbeheer heeft Beplantin
gen een fotowedstrijd georganiseerd
Wie deze koele zomer thuis blijft of op
vakantie gaat kan een foto inzenden
over het thema kruiden. De zwart-wit- of
kleurenfoto's met een minimum maat
van 13x8 kunnen elke woensdag bij
Groot Randijk worden gebracht. Na 15
augustus zal een jury van vakfotografen
daar een aantal goeie foto's uithalen.
De prijzenkast is gevuld met een serie
tuingereedschappen De namen van de
prijswinnaars zullen via de pers bekend
worden gemaakt De bos- en park
wachters zullen twee wandelingen en
een fietstocht met het publiek maken op
zondagochtend 29 juli door Dorrestein,
12 augustus door Liendert en 26 augus
tus: fietsen door landelijk gebied.
AANZIEN
TENTOONSTELLING
„(On)kruiden stimuleren of bestrij
den?" ziel er plezierig uit. De indeling
van de bezoekersruimte is gewijzigd.
De schotten zijn geschilderd in een
groenachtig gele kleur, waardoor het
geheel een gezellig en vrolijk aanzien
krijgt. Op de tentoonstelling zijn fraaie
foto's te zien van waterlelies, drijvende
planten die de ondergroei in het water
zo kunnen beperken, dat de funktie van
waterlopen, de aan- en afvoer van
water, op een natuurlijke wijze behou
den blijft. Ook kan in een vrij breed
water door middel van een veegboot
een middenbaan worden vrij gehouden.
Er zijn foto's te zien van hoe het niet
moet Op sommige bermen in het lan
delijk gebied wordt clandestien gier
gedumpt, bermen worden ook nogal es
stuk gereden. Eén schot is gewijd aan
Het stimuleren van kruidachtige ve
getatie gaat uitstekend op in grasterrei-
nen, die kwa funktie en gebruik daar
geschikt voor zijn. In het stedelijk ge
bied zijn dat de rekreatiegebieden
Schuilenburg, het gebied achter Dorre
stein. Vosheuvel. Klein Zwitserland
Ook in bossen kan de kruidbeplanting
goed ontwikkeld worden, want een
goed opgebouwd bos bestaat uit een
kruiden-, een struiken- en een bomen-
laag. Door de schaduwwerking kunnen
vrij weinig kruiden tot ontwikkeling ko
men, en door een dunningsmethodiek
kunnen die kruiden gestimuleerd wor
den.
In het landelijk gebied bestaan voor
de kruiden veel meer mogelijkheden
De lint-of liinvormige elementen zijn
Het oude ambacht van klompen maken was op de eerste Amersfoortse Dag te bekijken.
AMERSFOORT - De Kunststich
ting Ars Hospitalis heeft voor een
gevarieerde zomertentoonstelllng in
ziekenhuis De Lichtenberg gezorgd.
De expositie blijft tot 15 september te
bezichtigen. In de vitrines bij de
ingang aan de Hugo de Grootlaan Is
een verzameling klokken uitgestald
onder de titel „Wandeling In de tijd,
uurwerken van vroeger". Er zijn
klokken uit verschillende landen en
perioden te zien. Het meest aantrek
kelijk kwa vormgeving vind ik de vrij
eenvoudige Jugendstilklok, die ge
componeerd is op zacht golvende
lijnen. De andere klokken zijn wel
Interessant als historisch gegeven,
maar hun uitdossing is weinig kunst
zinnig te noemen.
Een Weense pendule bestaat uit een
groot zwart tympanon, dat rust op twee
dikke licht gekleurde zuilen. In dit pom
peuze geheel hangt een kloek klokkeli-
chaam. Een Frans klokje geeft de tijd
aan compleet met een herderinnetje en
een stukje natuur, waarop een schaap
je graast. Een Amerikaanse klok uit
ongeveer 1860 is als tafelklok met
wekker uitgevoerd als een relikwie,
heeft de vorm van een tabernakel Dan
is het Schwarzwalökldkje van een por
seleinen met rose bloemetjes versierde
wijzerplaat wat bescheidener van op
zet. Tot de kollektie behoort een uur
werk van de Amsterdamse klokkenma
ker Lurasco uit het eind van de 18e
eeuw. De klok met de figuur van mis
schien Admiraal De Ruyter is waar
schijnlijk een geschenk geweest aan
een schout bij nacht De klok is opge
sierd met een groot aantal helmen,
vaandels, pistolen, kanonnen en ko
gels Het is een prestigestuk voor een
man, die problemen gewapenderhand
placht op te lossen.
Dan zijn er wat voorbeelden van
tijdtoepassingen in de vorm van een
grote zandloper, een leerklok voor
schoolgebruik anno 1900. een uurwerk
gecombineerd met een thermometer
voorzien van gradenaanduiding van de
vroeger gehanteerde schaalindeling
van 0 tot 80 van de Franse natuurkundi
ge Réaumer. 's Nachts werd door mid
del van een in de klok geplaatste kaars
de wijzerplaat verlicht.
Aardig is de kollektie „kloven", de
met de hand gestoken en gezaagde
afdekplaatjes voor de balansen van
horloges. In de vitrine met de kloven
liggen ook andere horlogemakersattri
buten als een engrenatiepasser, een
verdeelschijf voor het vervaardigen van
tandwielen en een freesbankje. Een
serie oude horloges met opwindsleutels
laat zien wat een dikke joekels van
zilveren horlogekasten er door onze
voorouders gedragen werden.
De kleine uurwerkenexpositie heeft
tevens een aantal beroepsklokken. ie
der voldoend aan de bijzondere eisen
die door het desbetreffende vak gesteld
werden een nachtwakersklok. een ta
chometer, een scheepsklok, een ma
chinistenhorloge en een vliegtuigklokje
Ook ontbreekt natuurlijk beroepsklok
nr. 1 uit fabrieken en kantoren niet de
tijdstempelklok, waarin elke werknemer
zijn tijd van binnenkomst en weggaan
dient te laten stempelen
In de gangen naar het K-blok in
souterrain en op de begane grond
hangt werk van de Ploeghleden Gerke
de Vries, Rein Kamphorst en Jan de
Valk. Van Gerke de Vries zijn er olie
verfschilderijen te zien van de Wadden
en Drente, die opvallen door een grote
ruimtelijke werking Het wit van het
linnen speelt een belangrijke rol in de
ruimtelijkheid, waardoor water en lucht
een wijde dimensie verkrijgen. Gerke
de Vries' gezichten op de Adriatische
Zee bezitten diezelfde ruimtelijkheid
De tekeningen zijn romantisch van
sfeer, en teer van kleur en struktuur Uit
Montenegro zijn verstilde, sonore rots
partijen afkomstig, in vertikale belijning
van een zwaar gelaagd gesteente. De
gouaches, die Gerke de Vries in Monte
negro maakte, zijn meer landschapach
tig ingebed. Ze zijn zeer kleurig en ook
romantisch van stemming.
Rein Kamphorst heeft onder andere
stoere prenten van rotsblokken aan de
Normandische kunst hangen, gedaan
in een gemengde techniek. Jan de Valk
laat blauw getoonde Joegoslavische
landschappen zien, alsmede kleurige
emails van vogels en een serie emails
van musici.
AMERSFOORT - UndanKs de
vakantietijd zijn de diverse com
missies van de ACC druk doen
de om de Keistadfeesten van
eind augustus voor te bereiden.
De commissie Jongeren heeft
diverse evenementen op haar
programma staan, waarvoor
men zich reeds nu kan aanmel
den.
RUILBEURS
Op woensdagmiddag 29 augustus
begint om 13.30 uur op het Mooiers-
plein een algemene ruilbeurs voor jong
en oud, waarop iedereen - ook van
buiten Amersfoort - welkom is. die zijn
AMERSFOORT - Naar het zich laat
aanzien zullen er op de tweede
Amersfoortse dag - op 27 juli -
waarbij de nadruk op de Kamp ligt,
meer aktiviteiten ontwikkeld worden
dan op eerste. Men kan niet zeggen,
dat die „in het water is gevallen", wel
dat die eerste Amersfoortse dag er
weinig toe heeft bijgedragen een
roep van de AmersfooHse dagen te
doen uitgaan. Hopelijk doet de twee
de dat wel, gaat van de door het
Koopcentrum Kamp georganiseerde
attrakties een sterkere aantrekkings
kracht uit als van de Langestraat,
waar ook wel heel weinig geboden
werd.
hobby serieus neemt. De deelname is
kostenloos, tenzij men gebruik wil ma
ken van een marktkraam. Daarvoor
dient dan de huurprijs betaald te wor
den. Deelnemers kunnen zich reeds nu
melden bij één van de volgende tele
foonnummers. 033-941333 of 033-
620621
JEUGDMARKT
De traditionele jeugdmarkt wordt ook
dit jaar weer gehouden en wel op
zaterdag 1 september in de Arnhemse
straat. de Utrechtsestraat en de Var-
kensmarkt. De vergunningen zijn die
dag bij de aanwezige Keistadgastvrou-
wen verkrijgbaar.
KAMP EN HOF
Het is eigenlijk droevig, dat de voor
naamste winkelstraat in het hart van
Amersfoort
aantrekkelijk moet worden gemaakt
met 5 kraampjes met oude ambachten
en een groepje Dixie Clowns, dat de
paardentram moest rijden op kosten
van het grootwinkel- en filiaalbedrijf
Dan doen de Kamp-winkeliers het ko
mende vrijdag beter met een flink aantal
attrakties. zoals een winkelwedstrijd,
modeshows, 5 terrasjes, waarvan één
speciaal voor Zeeuwse mosselen en
VLIEGERWEDSTRIJD
Op het HVC-terrein in Birkhoven
wordt zondag 2 september een grote
vliegerwedstrijd voor de Amersfoortse
jeugd georganiseerd. Met prijzen voor
de mooiste, de origineelste, de kleinste
en de grootste vlieger, die minimaal een
half uur achtereen in de lucht heeft
gestaan. Ongetwijfeld zullen vaders en
broers willen helpen om een vlieger te
maken, terwijl de commissie Jongeren
van de ACC op 29 augustus op het
Mooiersplein ook wil helpen Deelne
mers kunnen zich reeds nu opgeven
telefoon 941333 of 620621
wijn En bovendien gaal een en ander
door het s avonds negen uur
Van 20.00 tot 24.00 uur staan er op
th
JW
er
15
de Hof vier podia, waar o.a AnsfC
optreden, terwijl er ook een Anti1
groep komt. 0
Wi
rT
td
de effekten van kruiden op de fauna.
Bakken met plantjes, die op de kwekerij
in hel wild groeien, en die met kluit en al
zijn uitgestoken, geven de expositie
Jfl
G
een frisse en levendige blik Rjw
bonte verscheidenheid van :ke
blad, kropaar, kamille, klaprooj, I
kruid, rolklaver r
rd
V
HELICOPTERVLUCHT
ti
Op 3 augustus is het moe
vanaf de Rubensstraat - de -
koopvindt op de VarkensmaoM
een helicopter - vlucht bovgfl
foort te maken De koster*
bedragen 37,50 per persocr
nen steeds 2 passagiers meei.*.
een vraagteken bij de dubbe-'f,
die de passagiers van de Vate'9
naar de Rubensstraat zal r31*1
„Het is weer eens wat and£
VW-direkteur Cock de Jong^
Amersfoortse dagen een votf*
start noemt „zonder klappers
dat ze volgend jaar meer profie*1
Hij ziet de openstelling van e
aantal gebouwen als een bi*
winstpunt, wijst op de problem»!
gezinnen met jonge kindere®
Amersfoort en omgeving vertcc
waarvan de ouders maar mo£
gen om met deze weersoms'-z
den de kinderen bezig te hou»
Koppelpoort, Kamperbmn
de St. Rochuskapel.de St Jon;*
Franciscus Xaveriuskerk, tr
Katholieke kerk. museum Fleb'
St. Aegtenkapel bieden dan-:
heden. 31
