eel mensen maakten vorig jaar
erk van de natuur in Utrecht
orden boeren
parkwachters?
Globaliteit streekplan is funest
voor natuur, landschap en milieu
!ij Stichts Landschapsbeheer
)ud Nieuws (10)
Stichtse Milieufederatie oordeelt:
Extraatje
van kwart
miljoen
Voor Don Bosco
DE LEUSDER KRANT
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1984
Kijk op de regio
ilLT - Vele honderden mensen hebben in 1983 dank zij
ichting Stichts Landschapsbeheer (SLB) werk gemaakt
de Utrechtse natuur. Mensen zonder baan, andere vrij-
iers, alternatief gestraften, scholieren en studenten
gen - gecoördineerd en begeleid door SLB - hun steen-
j aan behoud en beheer van het Utrechtse landschap,
tog veel groter aantal mensen uit alle leeftijdsgroepen
cte via de voorlichtingsaktiviteiten van de stichting ken-
et natuur- en landschapsbeheer.
n ander blijkt uit het dezer
verschenen jaarverslag
van SLB. De doelstelling
Itichts Landschapsbeheer
streven naar behoud en
- van waardevolle land-
ipen en landschapsele-
n binnen de provincie
it. Daarbij stimuleert, or-
ert en coördineert de
ing de medewerking van
lligers, werkzoekenden en
gebruikers/eigenaren.
)3 had SLB daarvoor een
g van ruim zes ton aan
lies ter beschikking, voor-
ijk afkomstig van de pro-
Utrecht, het Ministerie
andbouw en Visserij en
inisterie van Sociale Za-
n Werkgelegenheid. Het
rslag maakt duidelijk dat
fat geld een zeer breed
van aktiviteiten is ont-
organisatie van al die ak
en was het van belang dat
staat was om de staf van
medewerkers uit te breiden
ie naar vijf Dank zij de aan-
van een part-time admini-
ir kon de financiële admini-
vorig jaar grotendeels in ei-
luis worden gedaan. De
komst van een tweede uitvoerder
per oktober 1983 maakte het mo
gelijk om het werkterrein van de
stichting in tweeën te delen. Nu
de provincie is gesplitst in
Utrecht-west en Utrecht-oost - de
grens loopt van Hilversum via
Utrecht naar Vianen - kan het
werk veel efficiënter worden aan
gepakt.
Niet alleen het vaste medewer
kersbestand van SLB groeide,
ook het aantal mensen, dat in los
ser verband meewerkte aan het
landschapsbeheer in Utrecht nam
in 1983 toe. Zo werkten er in het
kader van de zogeheten Werkver-
ruimende Maatregel (WvM) - be
taald door het Ministerie van So
ciale Zaken, aangevuld door pro
vinciale overheidsubsidies - tien
mensen in projekten in de Lopi-
kerwaard en in Utrecht-oost. Zij
hielden zich onder meer bezig
met het knotten van bomen, plag
gen van heide en het afzetten van
houtkaden, -wallen en -singels.
Een enorme hoeveelheid werk
werd er ook verzet in het kader
van de zogeheten MZB-projecten.
MZB staat voor mensen zonder
baan en die kunnen bij SLB een
zeer nuttige en aangename tijds
besteding vinden. Ploegen uit
resp. Utrecht, Amersfoort en
Maartensdijk werkten vorig jaar
op tal van plaatsen, gemiddeld
zo'n drie dagen per week.
ALTERNATIEVE STRAF
Sinds 1980 is Stichts Land
schapsbeheer aktief betrokken bij
de experimenten met alternatieve
straf van het Ministerie van Justi
tie. Sinds enkele jaren kunnen
verdachten die een veroordeling
wacht korter dan drie maanden,
onder bepaalde voorwaarden in
plaats van celstraf een stuk
dienstverlening doen. SLB is één
van de instellingen, waar dit alter
natief voor gevangenisstraf kan
worden uitgevoerd. Via het SLB
worden 'alternatief gestraften' on
dergebracht in bv. projekten voor
WvM'ers, MZB'ers, knotgroepen,
of Staats Bosbeheer. Per tijdspe
riode werkt SLB met maximaal
drie van dergelijke dienstverle
ners.
Nadat in 1980, 1981 en 1982 op
kleinere schaal met alternatief ge
straften ervaring werd opgedaan,
durfden de mensen van SLB vorig
jaar niet minder dan zestien
dienstverleningsprojekten aan.
Gezien het feit dat er daarvan
slechts één mislukte, kan er van
een succes gesproken worden
,,We zijn tevreden over deze
nieuwe tak van natuur- en land
schapsbeheerders. We gaan er
zeker mee door", aldus het jaar
verslag.
Uiteraard waren in het verslagjaar
ook weer veel vrijwilligers aktief in
de ongeveer 25 plaatselijke mi
lieuverenigingen, natuur- en knot
groepen. In het jaarverslag is van
iedere plaatselijke groep een bij
drage opgenomen, zodat men
een duidelijk inzicht krijgt in de
aktiviteiten van deze vrijwilligers.
VOORLICHTING EN
EDUCATIE
Sinds jaar en dag houdt SLB zich
ook bezig met publiciteit, voorlich
ting en edukatie rond natuurbe
houd en -beheer. In 1983 was dat
ook weer het geval Dank zij
goede kontakten met de persor
ganen in de provincie Utrecht
slaagde SLB erin zijn werkzaam
heden en die van de aangesloten
vrijwilligersgroepen onder de aan
dacht van een groter publiek te
brengen. Dat gebeurde overigens
ook door mee te werken aan ver
schillende milieu-informatiemark
ten, het uitgeven van informatie
bulletins en een brochure, het ge
ven van kursussen en het houden
van lezingen. Er verschenen in
1983 drie informatiebulletins en
één brochure, waarin onder meer
uitvoerig werd ingegaan op het
onderhoud van hoogstamfruitbo-
men en het beheer van rietland
De instandhouding van hoog-
stamfruitbomen was ook het on
derwerp op een viertal kursussen,
die in maart vorig jaar werden ge
houden. Zo'n tachtig deelnemers
- hoofdzakelijk leden van vrijwilli
gersgroepen - volgden deze kur
sussen.
De lezingen, die met grote regel
maat door de medewerkers van
SLB worden gegeven, richten
Een agrarische gemeen-
\hap, dat is de gemeente
vsden in september 1969
volop. En de Leusder Cou-
't van donderdag 4 septem-
\r 1969 heeft dan ook weer
in hoop nieuws, dat vooral
voor de boeren van belang
geacht moet worden. Wat te
denken bijvoorbeeld van de
samenvoeging van de JBTB
en de MBA (,,de eerste waren
de jongens en de tweede de
meisjes tot de gemengde
KPJ in Achterveld? Op lande
lijk nivo is de fusie al langer een
f, maar in de Parel van de
ilderse Vallei liep men iets
\der hard. ,,De Achterveld
verenigingen waren er niet
'kt tegen, maar durfden het
niet zo goed aan Zij
hebben nauw samengewerkt,
maar bleven toch aparte ver
enigingen". zo wordt in het
bericht, waarin de fusiebijeen
komst van die avond wordt
aangekondigd nader toege
licht Kennelijk zijn de veron
derstelde beletselen nu geheel
verdwenen, want niet alleen
komt meneer Kuijpers uit
Leusden die avond de bingo
leiden, ,,ook zal er om tien uur
een modeshow worden ge
houden met de nieuwste KPJ-
modellen.
Serieuzer is het verhaal on
der de kopWorden de boeren
straks de parkwachters van de
recreatie?" De vraag is gesteld
op een voorlichtingsbijeen
komst over het ontwerp voor
het streekplanUtrechtse Val
lei en Eemland". Een zeven
man sterke delegatie van de
provincie reist alle gemeenten
in het streekplangebied af om
toelichtingen te geven. Aan
voerder van het gezelschap is
de gedeputeerde mr. W.R. van
der Sluis, die in het prae-
Schapen-tijdperk ruimtelijk or
dende in deze provincie. Maar
het leeuwendeel van het ver
haal komt voor rekening van ir.
P. Kluyver, die op dat moment
direkteur is van de Planologi
sche Dienst Hij vertelt bijvoor
beeld dat het streekplan loopt
tot en met 1985 en dat Leus
den dan zo n 25.000 inwoners
zal tellen. En op een kaart
wees Kluyver aan, waar wo
ningbouw, groenstroken,
recreatie- en parkgebieden
waren gedacht
De aandacht van de boeren,
die in grote getalen aanwezig
zijn in het Hervormd Centrum,
gaat met name uit naar die
recreatie- en parkgebieden
..De opmerking van de heer
Kluyver dat de agrariërs er
rekening mee dienen te hou
den dat de recreatie in het
parkgebied een van de voor
naamste faktoren zal zijn. ont
lokte een van de aanwezigen
de opmerking dat zij (de agra
riërs) zich dus als een soort
parkwachters dienen te be
schouwenMeneer Kluyver
windt er geen doekjes om
..Spreker vond het voor de
boeren allemaal nogal een
pijnlijke zaak en al zouden zij
voor hun grond zeker een re
delijke schadevergoeding krij
gen, hij maande hen toch aan
op hun hoede te zijn. De agrari
sche bedrijven zullen aan ban
den worden gelegd. Geen be
vredigend antwoord, aldus de
heer Kluyver, maar het is nu
eenmaal zo
De laatste allinea van het
verslag klinkt vervolgens wel
haast als een understatement.
„Na deze uiteenzetting sloot
de voorzitter om 10 uur deze
voor vele aanwezigen interes
sante voorlichtingsavond
'e a9rarische bedrijven zullen aan banden gelegd worden.
zich meestal op twee onderdelen:
SLB in het algemeen of een be
paald landschapstype of -ele
ment.
In 1983 maakten langs deze weg
ongeveer 1800 personen kennis
met natuur- en landschapsbe
heer.
Uiteraard richt de aandacht van
het SLB zich ook op de jeugd.
Niet alleen worden er voor scho
lieren en studenten werkbijeen
komsten en -kampen georgani
seerd, ook aan theoretische vor
ming wordt gewerkt. In juli 1983
startte een werkgroep, die zich
bezighoudt met de vervaardiging
van lesbrieven voor de hoogste
klassen van het lager onderwijs
en de lagere klassen van het
voortgezet onderwijs. Nu is de sa
menstelling van lesmateriaal een
moeilijke en tijdrovende bezig
heid, zodat er in 1984 een vervolg
aan wordt gegeven.
GEMEENTELIJKE LAND
SCHAPSBEHEERSPLANNEN
In 1983 hield één van de WvM-
ers zich speciaal bezig met het
doen van inventarisaties en het
samenstellen van gemeente
lijke landschaps- of andere be
heersplannen. Begin vorig jaar
werd een grondige opname ge
maakt van de onderhoudstoe-
stand van de zogenaamde ge-
riefbosjes in de gemeente Koc-
kengen. Het resultaat was tame
lijk schokkend: bijna 60% van
de geriefbosjes staat er slecht
bij. Enige wettelijke bescher
ming, behoudens de gemeente
lijke kapverordening, is er voor
deze bosjes dan ook niet. Dat
bracht SLB er toe, in samenwer
king met de plaatselijke natuur-
groep, een beheers- en werk
plan op te stellen voor de gerief
bosjes in Kockengen, dat eind
vorig jaar onder de titel 'Boer
Gerief Hout' verscheen. In dit
Kockengenplan geeft SLB een
beheersvisie voor deze kleine
landschapselementen. Inmid
dels is ook begonnen met de in
ventarisatie voor gemeentelijke
landschapsbeheersplannen in
Rhenen en Loenen. Het SLB is
er van overtuigd dat er nog veel
meer van dergelijke plannen
moeten komen en dat bij de op
stelling ervan een aktieve rol
voor de stichting is weggelegd.
Tegelijkertijd realiseren de me
dewerkers van 'Stichts Land
schapsbeheer' zich dat - mede
op grond van hardnekkige mis
verstanden nog niet iedereen
even enthousiast is over ge
meentelijke landschapsbe
heersplannen.
Houtkades zijn belangrijke landschapselementen en die hebben dan
ook de aandacht van SLB.
DE BILT - De ruimte voor natuur
en landschap en de zorg voor
het milieu zijn nog altijd onvol
doende. Het verlies aan flora en
fauna gaat nog altijd voort. Het
gebruik van de ruimte is onvol
doende afgestemd op het be
houd van natuur en landschap.
Provinciaal wordt het gebruik
van de ruimte vastgelegd in het
streekplan. Het voorontwerp
streekplan dat van september
tot en met december de in
spraak ingaat, brengt daarin
geen verbetering. Door de glo
baliteit worden onvoldoende
beschermende voorwaarden
opgelegd. Dit zijn enkele kantte
keningen die de Stichtse Milieu
federatie plaatst bij het vooront
werp-streekplan.
Stads- en dorpsuitbreidingen vra
gen steeds een bedreiging voor
natuur en landschap. De provin
cie toetst daarom de uitbreiding
van kernen aan een provinciale-
vestigingsregeling en aan rand
voorwaarden die worden gesteld
ten behoeve van natuur en land
schap. Uit onderzoek blijkt dat die
provinciale vestigingsregeling zo
lek is als een mandje, en nauwe
lijks een beschermende regeling
vormt. Van des te meer belang
zijn dan ook de randvoorwaarden
vanuit natuur en landschap. Deze
worden echter in het streekplan
niet verduidelijkt. Het streekplan
is dan ook wat dit onderdeel be
treft veel te vrijblijvend, aldus de
Stichtse Milieufederatie (SMF).
Met 'no pay, no cure' geeft de pro
vincie aan dat beschermende
maatregelen in bestemmings
plannen niet worden goedge
keurd, als op voorhand geen
schadeloosstelling aan de land
bouw voor beperkingen in het
vooruitzicht worden gesteld.
Nu is het moeilijk, of onmogelijk,
om vooraf te bepalen welke
schade voorvloeit uit beperkende
maatregelen. Die beoordeling is
in de wet dan ook toegewezen
aan gemeenten. Van geval tot ge
val kan dan worden beoordeeld,
wat toelaatbaar is. Een zorgvul
dige afweging van de belangen
van landbouw en natuur en land
schap kan dan plaatsvinden. Toe
passing van het 'no pay, no cure'-
beginsel door het provinciaal be
stuur leidt tot een onnodige ontta
keling van de bescherming van
natuur en landschap, zo meent de
SMF.
Bufferzones
Het streekplan biedt onvoldoende
mogelijkheden voor herstel en
ontwikkeling van natuurwaarden,
en is te sterk produktiegericht Dit
geldt zowel voor het agrarisch ge
bied als het bosgebied. Lang niet
altijd wordt de aanwezigheid van
natuurwaarden in het streekplan
vertaald in een beschermende
aanduiding. Een aanzienlijk aan
tal gebieden die uit oogpunt van
natuur van belang zijn, zijn opge
nomen als zuiver agrarisch ge
bied, waardoor van enige be
scherming geen sprake is. Het be
treft broedgebieden met een
waardevol slootmilieu. Ook is on
voldoende rekening gehouden
met het scheppen van bufferzo
nes rond kwetsbare natuurterrei
nen. Daardoor kunnen onge
wenste effekten in deze terreinen
optreden, als gevolg van ver
waaiing van mest of bestrijdings
middelen, of door ontwatering.
In vorige streekplannen werden
gebieden die landschappelijk
waardevol zijn op de streekplan-
kaart aangegeven. Nu die aandui
ding is vervallen, is de bescher
ming veel vrijblijvender gewor
den Het nieuwe streekplan geeft
geen duidelijke regels meer voor
de bescherming van het land
schap, en dat betekent een grote
achteruitgang, aldus de Stichting
uit De Bilt.
Veehouderij
Volstrekt onvoldoende rekening
wordt volgens de SMF gehouden
met de negatieve aspekten van
de intensieve veehouderij. De
kwalijke gevolgen van deze be
drijfstak voor het milieu en natuur
en landschap hadden tot krach
tige beperkende voorwaarden
moeten leiden. De problematatiek
is te ernstig om alleen met milieu
wetgeving, die wordt voorbereid,
aan te pakken. Daar te weinig
waarde wordt toegekend aan het
landschap en de verkavelingspa
tronen. vrezen wij dat er bij de ver
betering van de agrarische pro-
duktie-omstandigheden te weinig
oog is voor die aspekten.
Voor het behoud van de kwaliteit
van water, bodem en lucht, acht
de milieufederatie het gewenst,
het stand-still-beginsel als be
leidsuitgangspunt in het streek
plan op te nemen Dit betekent
dat de vervuiling per bedrijf in elk
geval niet groter mag worden dan
ze nu is. Daarnaast is het zoneren
van aktiviteiten van belang. Op
merkelijk is, zegt de milieufedera
tie, dat de geluidsbelasting van
Soesterberg in het nieuwe streek
plan wordt geaccepteerd, terwijl
dat in het huidige streekplan niet
het geval is. Deze verandering
wordt betreurd. Meer aandacht is
ook nodig voor de problemen die
lawaaisporten, zoals motorcross,
modelvliegen en ultra lichte vlieg
tuigen opleveren. Geconcludeerd
wordt dat aan de bescherming
van water, bodem en lucht minder
gestalte wordt gegeven dan uit
oogpunt van behoud en herstel
noodzakelijk is.
De Stichtse Milieufederatie is
het samenwerkingsverband van
de partikullere natuur- en mi
lieubescherming in de provincie
Utrecht. De uitgebreide reaktie
op het voorontwerp-streekplan
is verkrijgbaar bij de Stichtse
Milieufederatie door overma
king van f 6,- op postgiro
2674076 t.n.v. Stichting
Stichtse Milieufederatie te De
Bilt.
Tol 10 september zijn bestelbonnen welkom
bij De Flint. Er Is nog plaats, maar het gaat
op volgorde van binnenkomst. Haast u dus!
De Flint, Conlnckstraat 60. 3811 WK Amersfoort.
Tel. 033 75 11 84.
LEUSDEN - De uitbreiding
van de technische school
"Don Bosco" werd enkele
maanden geleden feestelijk
in gebruik genomen. On
danks het feit dat de school
met de uitbreiding erg blij
was, bleven er toch nog een
aantal zaken op het verlan-
lijstje van de school staan.
Vrij onverwacht kwam er af
gelopen week van het mi
nisterie bericht dat men ook
nog een aantal andere za
ken mag realiseren. Totaal
mag de school nog zo'n
kwart miljoen gulden uitge
ven.
De uitbreiding van de techni
sche school aan de Dodeweg
kwam er op neer dat een aan
tal houten noodlokalen kon
den worden afgebroken.
Nieuwe lokalen werden ge
maakt in het gedeelte dat
vroeger gebruikt werd voor in
ternaatsleerlingen. De inves
teringen die nu gedaan kun
nen worden hebben voc.al
betrekking op de onmiddel
lijke omgeving van de school.
Een oud fietsenhok kan afge
broken worden. Op de plaats
waar ééns houten noodloka
len stonden mag nu een
nieuwe fietsenberging ge
bouwd worden. Verder kan er
met de kwart miljoen gulden
een parkeerplaats aangelegd
worden in de onmiddellijke
nabijheid van de school. Ook
gaat de school nu een be
hoorlijke buitenverlichting in
stalleren
..In principe hebben we nu
wat we willen, voor zover het
gaat om bouwkundige voor
zieningen", aldus direkteur
G.A.Th Stevens. Andere
wensen van de technische
school Don Bosco zullen
voorlopig niet in vervulling
gaan. De school zou bijvoor
beeld dolgraag de mogelijk
heid aan leerlingen bieden
om uit meer vakrichtingen te
kiezen. Op dit ogenblik kan
men bij Don Bosco een keus
maken uit drie vakgebieden,
van de zeven die in principe
mogelijk zijn op een lagere
technische school. Er is overi
gens geen enkele technische
school in Nederland waarbij
men uit alle zeven richtingen
kan kiezen "We willen wel
andere richtingen, maar dat
krijgen we toch niet voor el
kaar", zegt de Don Bosco di
rekteur
De plannen van de school
om te starten met een
school voor Voortgezet Ba
sisonderwijs (VBaO) zijn
door het ministerie in de po
litieke ijskast gezet. "Wat
we nu nog over deze vorm
van onderwijs horen, moe
ten we ook uit de krant ha
len". aldus een teleurge
stelde heer Stevens.
De Leusder Krant en pasgeboren baby's
Wat dat met elkaar te maken heeft? Alles! Bij de Leusder Krant kunt u
namelijk geboortekaartjes bestellen om de nieuweling In 't gezin bekend te
maken bij familie en bekenden.
In ons kantoor liggen boeken met voorbeelden klaar U kunt ze meenemen om
thuis de kaart, die leuk vindt, uit te zoeken. Voor wat het lettertype betreft
heeft u de keus uit hand- of machineletters.
Rozendaallaan 9, telefoon 941495.
Het kantoor is op werkdagen
geopend van 9 00 tot 12.00 uur
en van 13 30 tot 17.00 uur
1*S e - 1
