„Legend", adembenemend
fraaie fantasy van Ridley Scott
Gotcha! Amerikaanse
student op vrij er s-
en spionagevoeten
„A bell for Nirwana",
in het Filmhuis
„A Clockwork Orange":
geweld in satire
DONDERDAG 5 DECEMBER 1985
kijk op de film
Beeld uit ..A Clockwork Orangevan Stanley Kubnck. te zien in de dinsdag mov
cyclus van Grand.
film, betwijfel ik. Imiddels heeft een
televisie-kijkende generatie kennis
gemaakt met vrijwel alle soorten
geweld die we kennen. Desondanks
Is de boodschap ongewijzigd gebl
ven en is „A Clockwork Orange" no
even aktueel.
Beeld uit: ..Sweet Movie
(Van de filmredaklie)
AMERSFOORT - In de nachtvoorstellingen van het Amersfoortse Filmhuis
Appelmarkt kan men vrijdag 6 en zaterdag 7 december a s. kijken naar de film
..Sweet Movie" van de Joegoslavische regisseur Dusan Makavejev De film werd in
1974 in Amsterdam op een provo-boot opgenomen. Makavejev maakte met
..Sweet Movie" een geruchtmakende film - zeker voor die tijd - maar wie de film nu
terug zal zien, zal zich verbazen dat men zich toen zo druk maakte over zoveel
ongein Want ..Sweet Movie" kan - ondanks de pretentie's waarmee hij is gemaakt,
gevoeglijk als mislukt worden beschouwd Als curiositeit uit een nogal turbulent
tijdperk is ..Sweet Movie" wellicht nog het bekijken waard, ook al zal men de
journaalopnamen van opgegraven concentratiekamp-slachtoffers wellicht als
minder plezierig ervaren De rest is navenant, maar minder schrijnend, ook al heeft
hetgeen Makavejev laat zien weinig met een visie te maken en krijg je al snel het
gevoel, dat de regisseur wat al teveel geestverruimende middelen tijdens het filmen
heeft gebruikt. Soms levert dat een geniale film op. Deze keer is dat duidelijk op een
bad trip uitgelopen. (Aanvang 23 uur)
(Van de filmredaktie)
THE BREAKFAST CLUB. (Grand).
Schitterende film rond een groep jonge
ren. die op een zaterdagmorgen op
school terug moet komen om hun
„straf" uit te zitten Hun opdracht vertel
in een opstel waarom je hier zit Regis
seur John Hughes is er in geslaagd een
zeer onderhoudende film te maken,
mede dankzij het meer dan voortreffelij
ke spel van zes jonge acteurs en
actrices, (alle leeftijden)
LEGEND (Grand). Visueel schitterend
gefilmd „sprookje" over de fascineren
de strijd tussen goed en kwaad in
oeroude tijden, van regisseur Ridley
Scott, de maker van de visueel al even
fraai gemaakt SF-film ..Alien". Span
nend en amusant voor jong en oud,
vaak van adembenemende schoonheid
mede dankzij het camerawerk van Alex
Thomson. Aanbevolen, (alle leeftnden)
PRIZZI'S HONOR (Grand). Opvallen
de Mafia-film van Hollywood-veteraan
John Huston met Jack Nicholson en
Kathleen Turner in de hoofdrollen. Hus
ton maakte met „Prizzi's Honor" een
film, die enerzijds de gangsterfilm op de
hak neemt op een ironische, persifle
rende wijze en anderzijds teveel serieu
ze elementen in zich draagt om in
evenwicht te kunnen blijven Maar het
blijft schitterend om naar gekke Jack en
fraaie Kathleen te kijken in hun bizarre
spel met dood en leven, (twaalf jaar)
INVASION USA. (Grand) Liefheb
bers van karakte-expert Chuck Norris
kunnen hun hart weer eens ophalen.
Deze de laatste tijd opmerkelijk produk-
tieve acteur speelt de hoofdrol als
ex-CIA-agent Matt Hunter in „Invasion
USA", die weer aktief wordt als zijn
Russische aartsvijand Rostov hem
daartoe op eigen grondgebied dwingt.
De Russische KGB-agitator heeft een
groots opgezette aktie in petto voor de
Amerikanen, maar hij wil daarvoor eerst
zijn aartsvijand kwijt. Harde aktie dus in
deze film, voor de liefhebbers van dit
genre (16 jaar)
ALL OF ME (Solo voor twee) Liefheb
bers van voortdurende gekke bekken-
trekkerij komen volop aan hun trekken
in de verder erg magere komedie: ..All
of me", waarin acteur Steve Martin z'n
fraaiste bek voor kan zetten om het
publiek op zijn hand te krijgen. Het
verhaaltje draagt daar echter niet zo erg
aan bij de geest van een schatrijke,
overleden vrouw (Lily Tomlin) bezoekt
de man en neemt bezit van zijn lichaam
Het is duidelijk, dat de fratsen van Steve
Martin daardoor een goede grond krij
gen, want vrouwen handelen nu een
maal anders dan mannen De titel zegt
het al: het wordt een solo voor twee. De
slapstick-achtige komedie biedt echter
te weinig variaties op het grond-thema
om steeds te blijven boeien, (alle leeftij
den)
A CLOCKWORK ORANGE, (movie-
cyclus Grand). Uitstekende, inmiddels
klassieke film van de befaamde regis
seur Stanley Kubrick, waarin op intelli
gente. maar tevens harde wijze het
geweld in de hedendaagse samenle
ving aan de orde wordt gesteld, door
middel van een enigszins futuristische
film. (16 jaar)
GOTCHA! (pik, ik heb je. Cinema 1).
Grappige, bij vlagen spannende akt*
komedie over Amerikaanse student, d
tijdens zijn vakantie in Parijs betrokke
raakt bij intriges van geheime dienste' "liQ
in Oost-Berlijn wordt achtervolgd do J
de KGB en tenslotte zijn beste talente
in dienst van zijn vaderland stelt
Met Anthony Edwards als de studo uu
Jonathan en Linda Fiorentino als d
verleidelijke Sasha. de vrouw die he
in het avontuur sleept en van ee
jongen een man maakt, (alle leeftijden MO
LES UNS ET LES AUTRES. (Cineffl >0 uu
2) De Franse regisseur Claude L< 5 ui
louch maakte met „Les uns et k ^sfot
autres' een schitterende firn, die ooki
Nederland terecht volle zalen trok D.
film toont in een drie uur durend 'Ut
kaleidoscoop het leven van verschillen )o uu
de families in Europa van 1936 tot ni fcrve
En al die families zijn verbonden do 15 uu
de universele taal van de mens d g
muziek. Muziek, die dan ook als ee )o ul
rode draad door de film verweven 1 >cht.
Een warme film. een reprise meer da jq uu
waard. De film komt overigens volgen
jaar uit in de dinsdag movie cyclus (ad 50 ul
leeftijden)
TRAFFIC SCHOOL (Euro Cinema )0 Uü
Zotte komedie rond verkeerszondaa' (0 ui
die opnieuw rij-examen moeten aflo srsfo'
gen Dat dit op brokken uitloopt, behoe
geen betoog, ook al moeten we ofns
daar nu ook weer niet al teveel vfOO-IS
voorstellen. De film kent echt grappa 50-1
hoogtepunten, maar helaas ook zor
en dan tamelijk flauwe, oudbakk*
grappen. Van de makers van ,,Po& OG
Academy". Met de broer van Bill 3.^
phy. John, in de hoofdrol, (alle leeft qq
den)
(Van de fllmredaktle)
AMERSFOORT - Erg aardig Is het
feit, dat men van 6 tot en met 9
december in het Filmhuls Appel
markt voor de verandering eens naar
een Koreaanse film kan kijken. Het is
de film „A bell for Nirwana" van
regisseur Park Chul-soo en werd
gemaakt in 1983.
Zuid-Korea gaat niét door voor een
rijk filmland, maar de komende jaren
zou het wel eens een van die onver
wachte plekken kunnen blijken waar
iets aardigs te ontdekken valt. Er wor
den per jaar zo n ruim tachtig speelfilms
geproduceerd en volgens kritici uit
Seoul lijken zij op de bij ons beter
bekende Japanse films, met een iets
meer westerse inslag
..A bell for Nirwana" ziet er ook een
beetje Japans uit, wat eigenlijk niet
merkwaardig is als je bedenkt dat Korea
tot het einde van de Tweede Wereld
oorlog een Japanse kolonie was
Het verhaal van de film begint met het
gegeven dat de Japanners aan het
einde van die oorlog geld en materiaal
tekort kwamen voor de benodigde mu
nitie en heel Korea afstroopten naar
metalen voorwerpen die bruikbaar wa
ren voor kogels en bommen Zo pakken
zij ook (waar gebeurd) de eeuwenoude
klok uit de Kaeam-sa tempel, die tot
kogels wordt omgesmolten De kleine
Jongdu is er getuige van dat zijn vader,
op weg om de klok te luiden voor zijn
stervende moeder, wordt vermorzeld
onder de kar, waarop de klok wordt
afgevoerd. Hij zweert niet eerder te
rusten eer hij een nieuwe klok kan
gieten, om zo zijn voorouders te behoe
den voor een val in de hel. Jongdu trekt
jarenlang van dorp naar dorp waar hij
snoep aanbiedt, in ruil voor koper. Zo
ontmoet hij de tekenares Sukwha. Deze
ontmoeting is tegelijkertijd een konfron-
tatie met het moderne stadsleven van
Seoul, waar het zoeken naar het Nirva
na. „die paradijselijke staat van opti
maal geestelijk welbevinden'op een
heel andere wijze geschiedt. Sukwha
wil Jongdu helpen bij i iet maken van de
klok Ze verlaat hiervoor haar verloofde
en trekt bij Jongdu in
„Gotcha!" USA, 1985 Regie Jeff
Kanew, produktie Paul G. Hensier;
scenario Dan Gordon; camera King
Baggot; montage Michael A Steven
son. muziek Bill Conti, met Anthony
Edwards. Linda Fiorentino. Nick Corn.
Alex Rocco. Maria Adames e v a. Gen
re thriller-komedie; keuring: alle leeftij
den; te zien in Cinema 1, Amersfoort.
(Door Bert Vos)
Jonathan Moore (Anthony Ed
wards) Is een aardige student. Maar
hij heeft een nogal hinderlijke hobby.
Samen met zijn vrienden houdt hij
achtervolglngs-spelletjes op de
campus van de universiteit waar hij
studeert. De kunst is om elkaar met
Anthony Edwards in ..Gotcha'
(Van de filmredaktie)
een waterverf-pistool te grazen te
nemen. Jongensachtige spelletjes,
waar Jonathan echter veel plezier
aan beleeft en waarin hij zich echt
kan uitleven. Met de meisjes wil het
echter maar niet lukken. Hoewel zijn
beste vriend Manoio (Nick Corri)
hem regelmatig van tips voorziet,
lijken de meisjes aan hem voorbij te
lopen.
Als Jonathan en Manoio de kans
krijgen om hun vakantie in Europa, in
Parijs, door te brengen, beginnen ze
zoete dromen te dromen over de gewil
lige Franse meisjes De praktijk is aan
vankelijk wel iets anders, ook al slaagt
Manoio er via een truc in om toch een
(zij het Zweeds) meisje naar de geza
menlijke hotelkamer te krijgen
Terwijl Jonathan ietwat mistroostig
de tijd doorbrengt in een bistro, komt hij
in kontakt me de erg aardige, maar ook
wat mysterieuze jonge vrouw Sasha
(Linda Fiorentino). die laat blijken in
hem geïnteresseerd te zijn Dat is het
begin van een spannend avontuur, dat
Jonathan tot in Berlijn brengt, waar
KGB-agenten het blijkbaar opeens op
zijn leven hebben voorzien Maar ook al
heeft Jonathan dan weinig ervaring met
vrouwen, hij is niet voor niets de beste in
dat kinderlijke spelletje op de campus,
„Gotcha!"
Regisseur Jeff Kanew (in Nederland
vrijwel onbekend) heeft met „Gotcha!"
een amusante aktie-komedie gemaakt,
die vooral de jongeren zal aanspreken.
Wat dat betreft sluit Kanew's film rede
lijk aan bij de steeds groeiende rij
nieuwe, jonge regisseurs, die zich bezig
houden met films over jongeren Daar
mee maakt het publiek tevens kennis
met veel nieuwe gezichten; jonge ac
teurs en actrices, die vaak erg onbevan
gen optreden voor de camera en daar
mee het publiek al heel snel voor zich
weten te winnen.
„Gotcha!" Is overigens niet direkt
opzienbarend, daarvoor is het ver
haal op zich misschien wat te een
voudig, maar de film biedt voldoende
identificatie voor de jongeren om te
kunnen blijven boelen. De suspence
en aktie naast de komedie-achtige
aanpak maken van „Gotcha!" een
amusant geheel, ook al kun je vooral
in het Berlljnse gedeelte van de film
duidelijk merken, dat hier een Ameri
kaan aan het werk is, die heel toeval
lig de situatie rond Berlijn met de
Muur en de mythe als een internatio
naal spionage-centrum goed kon ge
bruiken. Een Europeaan zou dat on
getwijfeld iets subtieler hebber aan
gepakt.
Kubrick baseerde de film en zijn visie
daarin op het boek van Anthony Bur
gess. Die visie komt er op neer. dat er
hard geweld, zacht geweld, mentaal
geweld en bemoeizuchtig geweld be
staat en dat, zo lang de mensheid
zichzelf niet kan veranderen door zijn
inzicht te vergroten, ieder experiment
om hem van de zucht naar geweld te
genezen, kansloos zal falen. Dat er
vaart de hoofdpersoon Alex (Roddy
McDowell), die wegens moord in de
gevangenis terecht komt en wordt ge
confronteerd met dit soort moderne
genezingssystemen, hoofdzakelijk ge
baseerd op vergaande indoctnnatie, kei
harde hersenspoeling en onderwerpen
de intimidatie.
Kubrick's film wordt in sommige krin
gen ervaren als een film met fascisti
sche tendenzen, maar dat is ons in
ziens onjuist. „A Clockwork Orange"
legt feilloos het falen van onze samen
leving bloot op een hard-satirische wij
ze, die zoveel jaar na de première nog
steeds haar kracht niet heeft verloren
Niet meer en niet minder
Of de schok van het getoonde
geweld nog net zo hard zal aanko
men als bij het uitkomen van deze
„Legend". USA 1985 Regie: Ridley
Scott Produktie ArnonMilchan, scena
rio. William Hjortsberg, camera Alex
Thomson; muziek: Jerry Goldsmith,
montage Terry Rawlings. speciale ef
fecten supervisie. Nick Allder; model-
supervisie Peter Voysey; met: Tom
Cruise. Mia Sara, Tim Curry. David
Bennent, Annabelle Lanyon eva. Gen
re fantasy; keuring alle leeftijden Te
zien in Grand. Amersfoort.
(Door Bert Vos)
Regisseur Ridley werd vooral be
kend door zijn groots opgezette en
succesvolle science fiction-thriller
„Allen" en de gewelddadige SF-
verfilming van een roman van Philip
K. Dick: „Blade Runner". „Legend"
Is van een geheel ander kaliber. Het
is een sprookje voor jong en oud en
vertelt van oeroude tijden en de strijd
tussen goed en kwaad, tussen duis
ternis en licht. De tijd van de laatste
eenhoorns, toen de elfen, dwergen
en kobolds nog gezien werden en de
demonen de duisternis tot een
angstaanjagend fenomeen maakten,
waarin het bijzonder slecht toeven
was.
Er zijn al eens eerder regisseurs
geweest, die dergelijke ingrediënten
hebben gebruikt voor een film, maar
die kwamen veelal niet verder dan
een oninteressante verzameling fi
guren zonder hart. In een verhaal, dat
zelden een sprankje orginallteit ver
toonde.
Ridley Scott, die met ..Alien op een
De laatste eenhoorns. Openingscenes
..Legend
opmerkelijke wijze met name visueel
heel sterk een goed verhaal wist te
vertellen, herhaalt die krachttoer met
„Legend Het verhaal over de eeuwige
strijd tussen goed en kwaad, licht en
uit de fraaie fantasy van Ridley Scott
duisternis, is het verhaal van de mens
heid en het valt niet mee om daar nog
iets origineels aan toe te voegen Scott
en zijn scenarioschrijver William Hjorts
berg doen dat wel Naast de visuele
belevenis, die „Legend zonder meer
is, vertelt Scott het verhaal met veel
humor en relativeert daarmee de
woestheid van „Duisternis die er op
uit is de aarde van alle licht te ontdoen
De opperdemon Darkness (Duister
nis). een rol van Tim Curry, beveelt zijn
afzichtelijke onderdanen om de laatste
eenhoorns te doden en de hoorns van
de gedode dieren bij hem te brengen.
Want. zo zegt een overlevenng, als de
laatste nog levende eenhoorns gestor
ven zullen zijn. zal de aarde in duister
nis worden gedompeld en zal het
Kwaad hebben overwonnen
In het woud leven Jack. een jonge
flierefluiter en Lili, een schone woud
prinses. Jack is verliefd op Lili en zij op
hem. Ze beminnen elkaar onder het
zwoele bladerendak van het woud, zich
koesterend in de warmte van een stra
lende zon. tussen de fraaie vlinders en
de kleurrijke bloemen. Het leven is een
sprookje De twee zijn een verzinne
beelding van het Licht, van de Goed
heid. Als Lili op een kwade dag ver het
bos in dwaalt en daar de laatste Een
hoorns ontmoet, is zij er onbedoeld de
oorzaak van. dat één der gehoornde
paarden wordt gedood en de hoorn
wordt gestolen door de demonen van
Darkness. De duisternis slaat toe. een
gruwelijke winter valt over het voordien
warm-zinderende woud en het lijkt er
op. dat Darkness de wereld in zijn
macht heeft gekregen Maar er is nog
hoop. want er is nog één eenhoorn in
leven.
Samen met de goedaardige dwergen
Gump, Screwball. Blix en Blunder en
het tamelijk jaloerse elfje Oona, onder
nemen Jack en Lili een enerverende
Linda Fiorentino en Klaus Loewitsch in ..Gotcha1"
Een van Stanley Kubrick's meest
befaamde films Is zeer zeker „A
Clockwork Orange", waarmee hij
zich na „2001In zekere zin opnieuw
bezig hield met de toekomstfilm.
Anders dan In „2001" Is er In „A
Clockwork Orange" echter sprake
van een behoorlijk portie realiteit:
het toenemende geweld van van
daag. doorgetrokken naar een zeer
nabije toekomst.
aar
sden
énbt
130.
In de spelonken van Darkness Beeld uit „Legend"
zoektocht naar de verdwenen hoorn en
komen tenslotte terecht in de duistere,
gruwelijke onderwereld van Darkness.
Daar begint de echte strijd tussen goed
en kwaad, tussen licht en duisternis.
„Legend" is een zeer fraai gemaakte
fantasy, waarin tal van aardse mythen
en legenden op een onnadrukkelijke
wijze zijn verwerkt. Visueel gezien is
„Legend" een lust voor het oog. ook al
zal men in het begin misschien enige
moeite kunnen hebben met de wellicht
wat al te overdadige dosis romantiek en
paradijselijke sferen, waarin Ridley
Scott de kijker overrompeld dompelt.
Toch is dat beeld bijzonder funktioneel
als kontrast met wat hierna komt de
kilte die over het woud valt en de
duistere spelonken van het eeuwige
kwaad en zijn trawanten, waar het
hellevuur met boosheid brandend wordt
gehouden en men zich verlustigt in de
pijn en het verdnet van de mensen in
het verkilde woud.
Ridley Scott wist van „Legend"
ondanks de bekende mythische ge
gevens een spannend en amusant
avontuur te maken, niet alleen voor
jong, maar zeker ook voor oud. Een
2, te
tsch
I Eei
volwassen sprookje van een ader 9 00
benemende schoonheid, me< tot 1
dankzij de schitterende fotogral esta
van cameraman Alex Thomson, d£): d
onder meer het camerawerk verrlcl done
te voor John Boormans's „Exca
bur" en met „Legend" zijn visut ins/fc
talenten opnieuw bevestigd. ndac
Voeg daarbij de fantasievolle sp dag
clale effecten van Nick Allder en zi ins/t
groep deskundigen en men heeft ei ;ag v
film van hoog niveau, amusant, gra ins/t
pig en spannend. En dat kan eige t Gi
lijk maar zelden van een film geze< 0 tot
worden. de 2
(ante
637(
leen
D):
0.
tervi
An
25-1C
0 tot
foni
ëml
tele
Ier-
ben
tel.
IHA-
psa\
dage
net
aden
ïn
773.
