5
STOKT
■M
w
Tante en
het tuimel
raampje-
VERDWAZING
jaarwisse
ling
bekeken-
TMe,mag ik roken?
ROKEN MOET MOGEN.
I. P. V. O. Prick
Fazant
1986
jiirsieL
job
U weet het, ik weet het.
1985, inderdaad, is alweer bij
na geschiedenis geworden.
Een obligate zin, die in de
komende dagen ettelijke ma
len zal worden uitgesproken of
met evenveel overgave zal
worden neergepend.
Tjonge, verzuchten we dan
collectief, wat géat die tijd toch
snel. Voor je het weet ben je
oud en de dagen zat.
En elk jaar op 31 december,
of zoals dat heet ,,opde drem
pel van oud naar nieuw", is het
vaste prik. De beloftes die ge
daan worden, de wensen
die worden geuit en de eed die
afgelegd wordt. In het alge
meen moetje daar uiterst voor
zichtig mee zijn, vind ik, wantje
weet toch bij voorbaat dat de
wil er best is, maar het vlees
toch maar zwakjes blijft.
Ik kan het weten, want de
belofte die ik met ernstig ge
moed in de laatste minuten van
het jaar steevast afleg is ,,ik
stop in het roeken Ik ben
wel zo verstandig om er niet bij
te zeggen wannéér in het jaar
dat wonder zal geschieden,
maar toch: het begin is er
Met moeite begin je dan -
nauwelijks de slaap uit je ogen
vanwege de wel erg korte
nachtrust - de volgende mor
gen aan het nieuwe jaar Kijkje
met ontzag naar de dikke
scheurkalender die aan het
eind van het jaar net zo dik zal
zijn en je denkt bij jezelf, dat er
bijna geen doorkomen aan is.
Maar elke keer weer is het toch
van: ,,Wat gaat de tijd toch
snel". Je steekt een sigaartje
op en je blaast de rook naden
kend in de richting van de
kalender. 1 januari 1986 En je
beseft opeens, datje nog maar
364 dagen over hebt om de
kort tevoren afgelegde belofte
na te komen
Zo zou aan het eind van het
jaar mijn scenario voor de stap
over de drempel er uit hebben
gezién. *ware. het niet dat ik
door d&sfQëretten- en shagfa-
brikanten op andere gedach
ten ben gebracht.
Die heren hebben - slim als
ze zijn - iets aardigs voor ons
bedacht, zodat we zonder eni
ge gemoedsrust het nieuwe
jaar paffend kunnen beginnen.
Advertenties, posters, folders
Met daarop de mededeling,
datroken moet mogen.
Zelf zou ik zo n zin nooit
bedacht kunnen hebben, maar
alla als fabrikant hoef je na
tuurlijk geen taai-purist te zijn.
Roken moet mógen". Pfft.
Daar gaan in één klap de
goede voornemens van hon
derdduizend verstokte rokers
Niks stoppen. Roken moet
mogen.
Met de hartelijke groeten
van het Voorlichtingsbureau
sigaretten en shag uit Den
Haag.
Hoezo, niet roken?" zegt
de heer in de trein ,,Dit is een
met-roken coupé, waarde
heer,is het vriendelijke ant
woord, waarop de rokende
heer zijn hoed heel elegant
optilt en zegt. ,,U hebt gelijk, ik
groet u allen zeer
Of: ,,Punt van orde meneer
de voorzitter, waar zijn de as
bakken?" vraagt een doorge
rookte vergaderaar, lichtjes in
paniek. ,,Die zijn er uitsluitend
in de pauze. Van Helsdingen,
is het vriendelijke antwoord
van de voorzitter. ,,lk dank u
wel.zegt Van Helsdingen. de
goeie sul.
Of .Tante mag ik roken?"
Waarop tante heel tolerant ant
woordt met ..Als je met jouw
lange armen even het tuimel
raampje openzet.En het
neefje is ook niet op z'n mond
gevallen zo blijkt: ,.U bent een
schat.
Van dat soort proza dus En
onder elke tekening Roken
moet mógen.
Honderdduizenden Van
Helsdingen zitten op 31 de
cember klokslag twaalf bij hun
inderhaast aangelegde tuimel
raampje en steken met wellust
in hun ogen een hele dikke
sigaar op. Met een schuin oog
naar tante natuurlijk, maar die
had al gezien, dat het tuimel
raampje alvast was openge
zet Jammer alléén, dat het
geen sigaret of zware is. maar
tja, die zijn wat gevaarlijker
vanwege het teer en zo en je
wilt toch wel iets beteren, niet
waar? Of verlengen, het is
maar hoe je het bekijkt.
Onder elke poster staat met
grote letters „Zo ziet u maar
weer: met rokers valt altijd te
praten.En zo is het maar net.
Klokslag twaalf, 31 decem
ber, druk ik mijn laatste sigaar
uit en mijn pijp gaat in de
prullebak denk ik.
Want met roken stoppen
moet mógen Zeker als je
geen tuimelraampje hebt en je
tante zelf een verstokte rook
ster is.
Ik wens u overigens een
heel plezierige jaarwisseling
toe en hoop u in 1986 via deze
rubriek weer te ontmoeten. En
denk svp aan dat te korte
lontje. Want wees nou eerlijk,
wat moet u nou met zo 'n hond
je?
V
Alsie met puw lange amietieven
liet tuimelraampje opetcet
Ubenteen schat
\VVWAHHMt NUII'I ,\ll -)l \K1 I 11 -t IM -Jt'. tVVSM •4VMSIU1-,
GEEN COLUMN VAN
SPAANS
Helaas zult u in dit laatste
nummer een aflevering van
'Spaanse ontboezemingen'
moeten missen. Het was de
bedoeling, dat al onze co
lumnisten in dit laatste num
mer van 1985 een bijdrage
zouden leveren. Voor de
heer Spaans is dit echter
helaas onmogelijk geble
ken Geveld door ziekte
moest hij opgenomen wor
den in het ziekenhuis en is
het voor hem helaas niet
mogelijk zijn bijdrage te le
veren aan deze columnis
ten-pagina.
Uiteraard spijt ons dat bij
zonder. Wij wensen de
heer Spaans vanaf deze
plaats van harte beterschap
toe en hopen hem spoedig
weer in onze kolommen te
kunnen begroeten
Sporlverdwazing: presteren met geweld, en de moraal de plomp in
Wat me al jaren grotelijks
verbaast, en waar ik het aan
het eind van dit jaar toch eens
met u over zou willen hebben,
is de hoogst eigenaardige
gang van zaken in de vader
landse sportwereld.
Niet zodra heeft de eerste de
beste idioot een winnend doel
punt gescoord, of het vader
land hangt ademloos aan 's
mans of 's vrouws lippen, om
daaruit te vernemen, wat de
betreffende sporter denkt.
Meestal valt dat behoorlijk
tegen, daar niet van, maar
deze gang van zaken gaat veel
verder, dan men zo op het
eerste gezicht in de gaten
heeft Want wat nergens in ons
maatschappelijk bestel wordt
getolereerd, mag in de sport.
De ene doodschop na de
andere wordt ons via de treur
buis door de strot geduwd, en
bij het beoordelen daarvan
komt de commentator nauwe
lijks verder, dan de kwalifikatie,
dat het hier omeen professio
nele overtreding" gaat
Om van de bestuurlijke gang
van zaken in die wereld niet te
spreken
Het faillissement van ehet
Prins Willem Alexandercen-
trum in.Zoetermeer zou daar
bij, in Leusden, een aantal
mensen eens aan het denken
moeten zetten voor wat betreft
de mogelijkheden van een
Huis van de Sport. Want als
het streven van de grote voor
stander van dat Huis. wethou
der Jan Wagenaar, doorgaat,
staat nog maar te bezien, wat
voor maffia we binnen Leus-
de ns grenzen krijgen
Dat heb ik bijvoorbeeld heel
sterk met een groot aantal
bestuurderen uit de sportwe
reld. als ik ze op de treurbuis
aanschouw: ik zou nooit van
mijn leven een tweedehands
auto kopen van één van die lui.
Dus wat moeten we met al
die sportieve bestuurderen
hier, vraag je je dan af
Maar los daarvan, als we al
dat gedoe, ook wel sportver-
dwazing genoemd, eens op
een rij zetten, dan is het opval
lend, hoe de dames en heren
zich aan allerlei geldende
maatschappelijke regels ont
trekken Met medeweten van,
wat zeg ik, grotendeels dankzij
de sportjournalistiek.
Want nergens heb ik nog
gelezen, dat meneer Van der
Louw na zijn zo ferm gedane
uitspraken, dat hij niet lang
meer zou zitten in een bestuur,
dat een motie van afkeuring
aan de broek kreeg, nu ook
maar eens op moet hoepelen.
Om maar wat te noemen
En nergens heb ik nog gele
zen. dat meneer Van der Gijp,
die er een gewoonte van
maakt om naar alles te trap
pen, dat beweegt, waarbij het
meegenomen is als dat bij
toeval ook nog een keer een
voetbal betreft, eens voor de
rechter zou moeten worden
gedaagd wegens het regelma
tig toebrengen van zwaar li
chamelijk letsel.
En nergens heb ik nog gele
zen, dat meneer Van Ettikho-
ven voor de rechter maar eens
zou moeten verantwoorden,
dat hij zich als scheidsrechter
tegen een Marokkaanse spe
ler racistisch uitliet in de zin
van „Ga jij maar terug naar
waar je vandaan komt
Dat soorl dingen, begrijpt u
wel.
Want in tegenstelling tot
„normale opvattingen", wordt
al dat gedoe nog recht gepraat
ook.
Van der Louw's vertrek, zo
begrijp ik, zou een verlies voor
het voetbal zijn, omdat hij zo n
goede bestuurder is. Nou ja,
laten we daar verder maar niet
op ingaan.
Van der Gijp 's gedrag wordt
bij Studio Sport goedgepraat
met de opmerking, „dat hij
altijd zo doet, als hij niet goed
speelt. Waarom wordt die
man dan eigenlijk opgesteld,
vraag je je dan af.
En zo 'n opmerking van Van
Ettikhoven krijgt misschien ge
volgen volgens het vreemdste
fenomeen in de sportwereld:
de eigen rechtspraak van de
bond Daar koop ik ook niks
voor, dat is net zon maffe
instelling, als het medisch
tuchtrecht, de Raad voor de
Journalistiek en de gang van
zaken binnen de club van nota
rissen Met dit onderscheid,
dat als het echt de spuigaten
uitloopt, de zaken in die wereld
tenminste nog een vervolg krij
gen voor de gewone recht
bank.
Waar ze thuishoren dus
In dit verband heeft het mis
schien niet zo veel zin, om erop
in te gaan. maarts het toch wel
vermeldenswaard de gezond
heid van de sporters, die ons
blijkbaar zo ter harte gaat. De
grote teen van surfer Van den
Berg, de achillespees van
voetballer Van Basten, de ge
kneusde ribben van hockeyer
Kruize, de gebroken rug van
coureur Rothengatter en noem
maar op
En wat ze eten, de sukke
laars. Bruin brood, als ontbijt
een zachtgekookt eitje, en dat
soort wetenswaardigheden.
En dan, natuurlijk, voor de
liefhebbers, hoe het staat met
de sex voor en na de wedstrijd
Kortom, al dit soort ver
schrikkelijke prietpraat bereikt
bij tijden een niveau, waarbij
wat mij betreft niet meer kan
worden volstaan met het op
trekken van de neus: zoiets
roept om maatregelen.
Want waar leidt dit allemaal
toe?
Tot een normvervaging van
jewelste. Ga maar eens kijken
bij de junioren voetbal Ze trap
pen elkaar onderuit of het niks
is, en nemen beslissingen van
de scheidsrechter nooit ge
woon, zoals ze vallen. Nee
hoor. dat moet gepaard gaan
met een hoop getrek aan kle
ren, een grote mond, verwijzin
gen naar het eigen voorhoofd,
en de rest.
En kwalijk nemen kun je ze
dat niet.
Want er wordt ze niet anders
geleerd: bij de pupillen staan
soms vaders langs de lijn tek
sten uit te spreken, die je niet
voor mogelijk houdt. Echt in de
trant van „Leg hem neer, Jan
tje". Waarbij de gezagsgetrou
we ouweheer misschien het
grote geld wel voor de ogen
flonkert, dat straks middels de
sportcarriére van het kind in
het verschiet ligt. Als het jong
maar hard genoeg wordt, be
grijpt u wel?
Waanzin is het, en niets
anders
Want waar we collectief aan
voorbijgaan is, dat - naar
prestatie gemeten - het in een
net schoppen van een met
lucht gevulde lederen zak in
geen enkele verhouding staat
tot wat de gemiddelde winke
lier de laatste jaren heeft ge
presteerd, met het open hou
den van zijn winkel.
Dat laatste spreekt alleen
maar minder aan
Zo luister ik persoonlijk ook
altijd met groot genoegen naar
de vaderlandse wielrenner, die
er in de Tour de France in is
geslaagd, een etappe te win
nen.
Nou-ik-heb- vandaag-dus
-eigenlijk-de-hele-dag-mee-
van-voren-gezeten- want-
vanmorgen-bij-het-opstaan-
voelde-ik-het-al-dat-de-be-
nen-goed-waren-dus.
Zulke teksten, uitgesproken in
een tempo waarmee vergele
ken een waar spervuur slechts
afsteekt als een armzalige
stotterpartij, ik ben er dol op.
Niet zozeer vanwege het in
houdsloze geklets, als wel
vanwege het feit, dat ook daar,
geheel privé, zo mijn geheel
eigen gedachten bij pleeg te
ontwikkelen Dat zijn er nogal
wat Maar om het kort te hou
den, volgt hier alleen de con
clusie, waar we ook in het
komende jaar mee zullen moe
ten leven.
Het zijn sterke benen, die de
veelzijdige gevolgen van de
sportverdwazmg kunnen dra
gen En, naar het zich laat
aanzien, kunnen wij dat maat
schappelijk helaas niet op
brengen.
Vandaar dan ook mijn wel
gemeende wens voor het ko
mende jaar:
Ik wens u allen een zeer
sportief 1986. Met aan u de
vrijheid, hoe u dat woordje
„sportief" wenst uit te leggen
Mits dat maar niet verkeerd
gebeurt, natuurlijk
Elke jaarwisseling wordt, ik
weet niet hoe lang al, duidelijk
gekenmerkt door weinig meer
zeggende cliché 's. Dat het jaar
weer zo snel voorbij is gevlo
gen, hetgeen vaak wordt ver
kondigd, is klinkklare onzin
Iedereen weet al bijvoorbeeld
op 1 december, dat ruim vier
weken later de koek op is, of zo
u wilt, het jaar weer verstreken
is. Dan moetje niet zielig doen
vind ik en dat mensen elkaar
rond 1 januari een goed, een
gelukkig, een voorspoedig,
een gezegend en zelfs een
zalig Nieuwjaar toewensen, is
ook al zo iets Ik wil nog wel
aannemen, dat men meent,
wat men zegt, maar niemand
kan daar ook maar enige in
vloed op hebben.
Wat denkt u zelf - zeg dat
eens eerlijk! - bij het maken
van al die fraaie voornemens,
die doorgaans juist in de don
kere dagen na de Kerst uitge
sproken worden Daar komt in
de regel immers ook geen
moer van terecht. Dat weet
iedereen en toch gaat men
door, alsof er niets aan de
hand is. U wenst zich in goede
gezondheid een nuttig en aan
genaam lidmaatschap van uw
sportclub. U zult extra uw best
doen om alleen of met uw
teamgenoten zoveel mogelijk
wedstrijden te winnen, kam
pioen te worden en vervolgens
te promoveren. Dat laatste is
leuk meegenomen, ook al
weet u vooruit, dat daardoor de
volgende competitie weer
moeilijker wordt U neemt zich
voor om sportiviteit, respect
voor de tegenpartij en ontzag
voor de scheidsrechter hoog in
uw vaandel te zetten, want
iedereen heeft recht op pro
bleemloze sportbeoefening
U gaat komend jaar uw con
tributie zonder morren op tijd
betalen en u volgt stipt en met
enthousiasme zelfs de verve
lendste training U bant egoïs
me naar de achtergrond en
stelt u zelf volledig in dienst
van het collectief Hoewel
deelnemen belangrijker is dan
winnen - althans yolgens een
van 1863 tot 1937geleefd heb
bende sportieve baron - zult u
alles doen om uw teamgeno
ten met een zege te plezieren.
Die mensen rekenen nu een
maal op u en daarin wilt u ze
beslist niet teleurstellen Zelfs
als u daar niet om gevraagd
wordt, stelt u zich direct en
onbaatzuchtig beschikbaar
voor allerlei verenigingswerk
en zo zijn er nog legio op een
betere wereld gerichte zaken,
die u zich voorstelt te zullen
gaan doen. Ik zal voor u dui
men. al weet ik, dat goede
voornemens doorgaans niet al
te lang duren.
Ik beéindig de laatste bijdra
ge van 1985 aan deze rubriek
serieus en zonder klagen
graag met een paar ook al
klassiek geworden nieuw
jaarswensen en -wensjes. Ik
Nieuw Hagenauwe. een overdekte accommodatie is de wens voor het nieuwe jaar
hoop voor u allen op een goe
de gezondheid, zodat u over
een maand of wat ook weer
actief kunt zijn bij de bekende
collecte ten behoeve van min
derbedeeldesporters. Ik wens
u veel genoegen en daarbij de
best mogelijke resultaten in de
beoefening van uw tak(ken)
van sport
De clubs aan de top van de
ranglijst mogen van mij die
goede positie behouden en de
kampioenstitel behalen. Een
leuk feest is nooit weg en
versterkt de onderlinge rela
ties.
De houders van de rode
lantaarn en zij, die in de nabij
heid ervan verkeren, wens ik
sterkte en de nodige stekkies
omhoog om toch nog aan de
gradatie te ontkomen De mid
denmoters wil ik troosten met
te zeggen, dat er na de huidige
competitie nieuwe kansen zul
len ontstaan in de volgende
wedstrijdenreeksen en je kunt
nu eenmaal niet allemaal tege
lijk de hoofdprijs winnen. In de
zeer sportieve gemeente
Leusden bestaan nauwelijks
nog accommodatie-proble
men en dat is prachtig. Ieder
een moet een deel van zijn of
haar vrije tijd sportief kunnen
besteden en daarom wens ik
de clubs, die nog geen eigen
voorziening hebben - zoals
o m een van de ruiterclubs en
de schietvereniging in Leus
den - spoedige verbetering
van hun positie
Voor een luchtkasteel is
geen bouwvergunning vereist.
Als spoedig de vergunningen
voor de realisatie van het Huis
van de Sport worden afgege
ven. bewijst de overheid, dat
die droomwens van o.a wet
houder Wagenaar werkelijk
heid is. Voor Leusden is dat
complex (maar dat is mijn per
soonlijke mening) een uitste
kende promotie.
Tenslotte wens ik de beoefe
naren van een bepaalde tak
van de wandelsport - met na
me alle krantebezorgers - een
ook financieel zeer lonende
laatste tippel van 1985 door
het dorp.
(519)
PC
Op veel kersttafels zal hij
weer deel uitmaken van het
menu, hoewel hij er dan wel
smakelijk, maar lang zo
mooi niet uitziet als tijdens
zijn leven: de fazant. Oor
spronkelijk is het een
broedvogel van het Zwarte-
Zeegebied, die zich van
daag over geheel Europa,
Azië en Noord-Amerika
heeft verspreid. Algemeen
wordt aangenomen dat de
Romeinen de fazant bij ons
hebben ingevoerd. Of dat
nu gedwongen of vrijwillig
is gebeurd maakt geen ver
schil; de vogel heeft zich
hier uitstekend aangepast
en wordt thans in vrij groten
getale en in alle leefgebie
den aangetroffen.
Het is een voorname vogel,
vooral de haan met zijn bont
en metalig glanzend veren-
pak, zijn lange staartveren,
de rode kale vlek om het
oog, de witte band om de
hals en de donkergroene
kop met oorpluimen. De
hen daarentegen is onop
vallend bruingeel met
zwarte schakeringen. Dit,
om tijdens het broeden niet
op te vallen aan de talrijke
vijanden. Door import is er
echter veel variatie in het
verenkleed ontstaan.
De fazant is een hoender
achtige vogel, ongeveer zo
groot als een kip, maar slan
ker. Dat de fazant zich
overal gemakkelijk aanpast
is wel te danken aan zijn
veelzijdige menu en de wei
nig eisen, die aan de nest
gelegenheid worden ge
steld. Zijn voedsel bestaat
uit insecten en weekdieren,
kikkers en hagedissen, gra
nen en bessen, zelfs knol
len; alles smaakt.
De hanen bekommeren zich
alleen om de hennen in het
voorjaar. Als de sneeuw be
gint te smelten balderen ze
met hun ver klinkende 'kó-
kó' en slaan heftig met de
vleugels om de aandacht te
trekken. Daarbij staan ze
rechtop of stappen met
groot vertoon van uitge
zette veren en met de naar
haar toegekeerde vleugels
in uitgespreide, wat afhan
gende stand. Soms ziet
men twee mannetjesrivalen
tegenover elkaar staan, met
uitgezette romp- en ge
spreide staartveren, naar el
kaar pikkend. De koppen
bewegen gelijktijdig op en
neer, Het spiegelgevecht
eindigt meestal in een geza
menlijk sprongetje en men
gaat over tot de orde van de
dag.
Het nestelen, broeden en
grootbrengen van de jon
gen komt geheel voor reke
ning van de hen. In bossen,
onder kreupelhout of laag
hangende sparren, aan de
randen van bouwland en in
dekking van hoog gras
wordt door haar een kuiltje
uitgekrabd en spaarzaam
bekleed met bladeren en
gras. Daarin worden acht
tot vijftien eieren gelegd en
ongeveer vier en twintig da
gen bebroed. De jongen
verlaten vrijwel direct na
het uitkomen het nest en
zijn dan in staat hun eigen
voesel te zoeken. Nog twee
weken houdt de moeder
een oogje in het zeil en dan
zijn de jongen vliegvlug en
geheel zelfstandig.
Fazanten kunnen hard lo
pen en behoorlijk vliegen, al
gaat dat vliegen met veel
geklapper en gedruis ge
paard. Ze gaan echter niet
spoedig op de wieken.
Zeer tot ergernis van na
tuurvrienden en vogellief
hebbers worden tegen
woordig, ten behoeve van
de jacht, veel fazanten uit
gezet. Die worden door hen
smalend 'boskippen' ge-
...villO.
ning komt een dergelijke
handelswijze de geloof
waardigheid van de jacht
niet ten goede.
G. van L.
sgpJh
rA7. AM T
Negentienhonderdvijfentachtig,
even nog, intens indachtig
dacht ik: het was machtig,
maai hier en daar toch wel krachtig.
Straks al weer een jaar voorbij,
't zoveelste m een lange nj
bijgeschreven op de lei
van het voortschrijdende tij.
Een moment om stil te staan
bij alles, dat niet is gedaan,
bij 't driemaal kraaien van een haan,
en onze eigen eigenwaan.
Allemachtig,
we haalden negentienzesentachtig.
Piere Bont
