K,King Solomon's mines": veel aktie
En fors aangezette avonturenfilm
Indrukwekkende film met
sterk spel van John Hurt
.Commando": Schwarzenegger
illeen tegen de boze wereld
„AMERICAN NINJA":
AKTIE EN
GEWELD IN DUO
„KISS OF THE SPIDERWOMAN"
DONDERDAG 9 JANUARI 1986
kijk op de film
11
(door Bert Vos)
voing Solomon's mines", USA 1985
sdergie: J Lee Thompson Produktie
zootfnahem Golan en Yoram Globus
chte anario: Gene Quintano en James R
".I ke. gebaseerd op het boek van H
jer Haggard, camera Alex Phillips
Kerry Goldsmith, montage
®hn Shirley; stunts onder leiding van
Bradford, met Richard Chamber-
ij Sharon Stone. Herbert Lom. John
enJcjys-Davies e.v a Genre avonturen-
me/jektakel; keuring: alle leefti|den Te
20ï)n in Grand,
it de>or Bert Vos
b"ar:Henry Rider Haggard was in het
re, ?gln van deze eeuw één van de
sfiokendste schrijvers van forse
waarvan „She"
i „De terugkeer van She" wel de
zijn. Zijn romans speel-
zich hoofdzakelijk af in het toen
vrijwel onontdekte binnenland
iing\n Afrika en zijn helden, avontu-
„S;rs en ontdekkingsreizigers, wer-
lar.in gekonfronteerd met allerlei on-
fe/wilspellende gebeurtenissen, vijan-
gevjlijke negerstammen, onoverkome-
AJ<e barrières en niet te vergeten
iigite en zwarte magie. De avontu-
ars in Rider Haggard's boeken wa-
dy
jaai
ren hoofdzakelijk uit op verborgen
schatten, die volgens de overleverin
gen en toevallig gevonden landkaar
ten rijkelijk in het Afrikaanse land
verborgen zouden zijn. Dat is uiter
aard ook het geval in „King Solo
mon's mines", waarin de avonturier
Allan Quatermain samen met de
dochter van een professor op zoek
gaat naar de nog steeds rijkgevulde
mijnen van koning Salomo, die vol
gens de overleveringen ergens In
Ethiopié te vinden zouden zijn. Naar
dit boek maakte regisseur J. Lee
Thompson een groots opgezet avon-
turen-spektakel met Richard Cham
berlain als de held Quatermain en
Sharon Stone als Jessie, de dochter
van de bewuste professor.
De film werd geproduceerd door Me-
nahem Golan en Yoram Globus en dat
betekent dat we te maken hebben met
een film van de ook in Nederland
inmiddels befaamde Cannon Groep.
Golan en Globus behoren tot de meest
produktieve filmtycoons van het weste
lijk halfrond en dat resulteert in een
ongelooflijke hoeveelheid filmproduk-
ties per jaar Het probleem is. dat er wel
Kolonel Boeker (Herbert Lom) tweede van rechts en Dogati (John Rhys-Davies)
rechts, naderen de mijnen van Salomo in de gelijknamige film van J Lee
Thompson.
sprake is van een konstante kwantiteit,
maar dat die niet altijd evenredig is aan
de geleverde kwaliteit. Het gevolg is.
hei
shard Chamberlain als Allan Quatermain op jacht naar de zojuist ontvoerde Jessie in ..King Solomon's mines'
dat je naar een film van Cannon altijd
met iets van een vooroordeel gaat
kijken en het idee van ..het zal wel weer
niks zijn" je kijkgedrag soms beïn
vloedt Fout natuurlijk, want soms be
vestigt de uitzondering de regel, al is de
invloed van Golan en Globus ook aan
deze film af te zien.
Aan flitsende aktie ontbreekt het niet.
Vanaf het begin hebben Quatermain en
Jessie het nogal moeilijk in Afrika, waar
ze - op zoek naar Jessie's vader, die
alles van de mijnen van koning Salomo
afweet. Jessie's vader is in handen
gevallen van de ras-schurk, Dogati, die
samen met de Duitse bevelhebber van
het gebied, kolonel Bockner (Herbert
Lom) eveneens op de schatten van
Salomo aast. Dogati en Bockner zijn
uitgesproken sadisten, die tot elkaar's
gezelschap zijn veroordeeld, maar el
kaar het liefst de strot af zouden willen
snijden. Terwijl ze bezig zijn de arme
professor zijn geheimen te ontfutselen,
arriveren Quatermain en Jessie, samen
met de metgezel van Quatermain. Ubo-
po, hel dorp Binnen de kortst mogelijke
tijd staat alles op z'n kop en staat Dogati
oog in oog met zijn vijand Quatermain
Vanaf dat moment kent de avonturier
geen ogenblik rust meer Achtervolgd
door de op wraak beluste Turk en de
Duitse kolonel ondernemen Quater
main en Jessie een onstuimige tocht
dwars door het gevaarlijke Afrikaanse
land op zoek naar de mijnen van koning
Salomo Dat die'mijnen uiteindelijk ge
vonden worden, mag op zich een won-
De Braziliaanse film „Kiss of the
Spiderwoman" van regisseur Hector
Babenco heeft - na de bekroning in
Cannes van hoofdrolspeler John Hurt
met de Gouden Palm als beste acteur
- vrijwel overal zeer lovende kritie
ken gekregen. Op zich is dat opmer
kelijk voor een Braziliaanse film, die
zich hoofdzakelijk binnen de sombere
muren van een Zuidamerikaanse ge
vangenis afspeelt. Want in het alge
meen zijn onze ogen niet bepaald
gericht op films uit Zuidamerikaanse
landen. Regisseur Hector Babenco
heeft echter een streepje voor op zijn
collega's, want hij scoorde al eerder
hoog met „Pixote" (een tamelijk rau
we film over straatboefjes) en koos
deze keer bovendien voor het be
faamde boek van de Argentijnse Bra
ziliaan Manuel Puig, dat door scena
rio-schrijver Leonard Schrader op in
tegere wijze tot filmscript werd be
werkt. Babenco mikt duidelijk op de
internationale markt door John Hurt
naast Raul Julia voor een van de
hoofdrollen te vragen en dat was
zonder meer een gouden greep: Hurt
John Hun (links) als Molina en Raul Julia als Valentin in een scene uit ..Kiss of the
Spiderwoman" van Hector Babenco
kreeg voor zijn vertolking als de
homo-sexueel Molina in Cannes vorig
jaar de Gouden Palm als beste acteur.
(Van de filmredaktie)
AMERSFOORT - Liefhebbers van Oosterse vechtfilms kunnen komende week
hun hart ophalen aan American Ninja" van regisseur Sam Firstenberg, die al twee
Ninja-films op zijn naam heeft staan: ..Revenge of the Ninja" en „Ninja III: The
domination" In „American Ninja" wordt de hoofdrol gespeeld door Michael
Dudikoff als de wat teruggetrokken Amerikaanse soldaat Joe, die aan geheugenver
lies lijdt en niet weet, hoe het komt, dat hij zo uitblinkt ui Oosterse vechtkunst. Als op
de Philippijnen, waar Joe is gelegerd, zijn legerkonvooi door bandieten wordt
overvallen, raakt hij verzeild in een avontuur vol aktie en geweld, waarna hij zijn
identiteit terugvindt.
Scene uit American Ninja" van regisseur Sam firstenberg.
Ik ken het boek van Puig niet. Vaak is
dat een voordeel bij het bekijken van
een verfilming. Scenano-schnjver
Schrader heeft - om te beginnen - alle
voetnoten in het boek over homo-sexua-
liteit voor de film geschrapt en heeft
zich beperkt tot het verhaal zelf, dat
daardoor wellicht een politieker karak
ter kreeg dan het boek. Dat verhaal is
(ondanks de uiterlijke eenvoud van de
mise- en- scene) al gecompliceerd ge
noeg en geeft (dankzij ook de schitte
rende vertolkingen van Hurt, Julia en
Soma Braga) al voldoende stof tot na
denken.
De kern van het verhaal speelt zich af
in één van de grauwe, uitzichtloze Zuid
amerikaanse gevangeniscellen, waar
de homo-sexuele Molina (John Hurt)
samen met de voor politieke „misda
den" veroordeelde Valentin (Raul Julia)
gevangen zit. Twee mannen, door het
noodlot bijeengebracht. Twee mannen
met een duidelijk tegengesteld karak
ter. Molina is geen politieke gevangene,
maar werd veroordeeld wegens een
zedendelict. Hij verzet zich tegen zijn
eenzaamheid en probeert acht jaar van
zijn veroordeling te overbruggen door
weg te vluchten in fantasieën Molina is
een Lefhebber van dramatische films en
doodt de tijd met het navertellen van
een propagandistische Nazi-film, die hij
ooit eerts heeft gezien en die veel indruk
op hem heeft gemaakt Een film over het
Franse verzet in de Tweede Wereldoor
log en de heldhaftige rol van een Franse
vrouw die uit liefde voor een Duitse
officier haar landgenoten verraadt en
daardoor het onderspit delft. Molina
identificeert zich helemaal met die
vrouw en vertelt de film aan zijn celge
noot met veel visueel gevoel en drama
tiek.
Maar Valentin houdt met van films en
zeker met van fascistische, die boven
dien naverteld worden door een flikker
als Molma. Hij voelt een zeker minach
ting voor de man en laat dat blijken ook,
maar Molina is onverstoorbaar. Hij laat
zich niet door zo'n kleinigheid^van de
wijs brengen. In een voortdurende dia
loog ontstaat langzaam maar zeker een
soort begrip voor elkaar en de mannen
groeien naar elkaar toe naarmate ze
meer van zichzelf blootgeven.
Regisseur Babenco heeft voor een
tamelijk ingewikkelde (maar tevens
heldere) structuur gekozen, door het
door Molina vertelde filmverhaal op
nieuw als film m de film op te voeren,
uiteraard m dat bruin-grijze kleurtje,
waarmee veel zwart-wit films zijn uitge
rust Toch werkt deze manier van vertel
len uitstekend en geeft „The kiss of the
Spiderwoman" een extra dimensie. Zo
als dat nog wordt versterkt, wanneer
Valentin „zijn" verhaal vertelt en dit
eveneens in beelden wordt weergege
ven.
Ondanks het feit. dat beide mannen
aan het slot van de film intiem met elkaar
worden, is „Kiss of the Spiderwoman"
geen typische film over homo-sexuali-
teit. Het is veeleer een schitterend
verteld verhaal over het overbruggen
van tegenstellingen in een psychologi
sche stnjd tussen twee mensen, met
ieder hun eigen „onaantastbare" waar
den en vooroordelen. Het gelijk van de
één wordt tenslotte het gelijk van de
ander en wat onoverbrugbaar leek
wordt bezegeld met een kus als Molina
dankzij „verraad" de cel mag verlaten.
De ooit door Valentin verachte homo-
sexueel Molina pleegt daarna een daad
van verzet als hij het op z'n eigen,
onbeholpen, wijze opneemt tegen het
regiem uit vriendschap voor de man,
die eenzaam in de cel achterbleef.
„Kiss of the Spiderwoman" is onte
genzeggelijk een waardevolle film,
van het begin tot het eind boeiend
door de voortdurende kontrastwer-
king en het Indrukwekkende „ge
vecht" tussen twee botsende karak
ters. Regisseur Babenco heeft alle
meespelende elementen bewonde
renswaardig In balans en de drama
tiek van het thema zuiver van toon
weten te houden.
der heten ot op z'n minst een staaltje
van pure magie, want erg veel tijd om
echt te zoeken was er niet
Quatermain (Richard Chamberlain)
vecht zich echter uiterst flegmatiek en
vindingrijk naar zijn doel en partner
Jessie (Sharon Stone) kan er ook wat
van Herbert Lom maakt van die Duitse
kolonel een pure karikatuur, waarin alle
nare eigenschappen die vaak aan Duit
sers worden toegeschreven verenigd
zijn en ook de Turk Dogati (John Rys-
Davies) voldoet aan alle ideeën die men
over Turken kan hebben Maar met
name Duitsers komen er in films van
Golan en Globus zelden goed van af.
zodat deze kolonel geen uitzondering
vormt als een worstvretende. Wagner
draaiende en folter-grage militair van
Pruisische snit. En laat het verder maar
aan Herbert Lom over. het weet hoe je
zoiets al schmierend neer moet zet
ten Iets minder aangezet zou niet
onaardig zijn geweest, maar blijkbaar is
gekozen voor stripfiguren
..King Solomon's mines" is een film.
die wellicht niet direkt in aanmerking zal
komen voor een hele reeks Oscar s
maar die de toets der kritiek redelijk kan
doorstaan
Ik denk. dat we dat grotendeels te
danken hebben aan de Britse filmvete
raan J Lee Thompson (regisseur van
o m „Guns of Navarone" „Taras Bul-
ba" en verschillende films met Charles
Bronson) Ook het tamelijk originele
Een onstuimige, aanstekelijke Sharon Stone als Jessie in ..King Solomon s mines"
scenario van Quintano en Silke zal
hebben bijgedragen aan het feit. dat
..King Solomon s mines" als spektakel
film goed uit de verf is gekomen, ook al
ontkom je niet helemaal aan de indruk,
dat men met een schuin oogje heeft
gekeken naar ..Raiders of the Lost Ark
van George Lucas en Steven Spiel
berg De overeenkomsten zijn vast niet
toevallig tot stand gekomen En dat is
vaker het geval met films van Golan en
Globus: gebrek aan eigen ideeën en
dan wordt te vaak naar succesfilms van
andere gekeken, om het daarna met
enige wijzigingen nog eens dunnetjes
over te doen.
„King Solomon's mines" houdt
zich wat dat betreft echter goed
staande door het prima spel van
Richard Chamberlain en de onstui
mige Sharon Stone, die we onder
meer reeds tegenkwamen in Woody
Allan's „Stardust Memories" en in
„Irreconcilable Differences". Dave
rende akties, gekomblneerd met
aanstekelijke dialogen maken van
deze spektakelfilm, ondanks de hier
gesigneerde tekortkomingen, een
genoeglijk geheel, waar je ruim an
derhalf uur zonder een spoortje ver
veling naar zult kijken als je van dit
genre houdt.
„Kiss of the Spiderwoman", Brazilië,
1985. Regie. Hector Babenco. scenario.
Leonard Schrader, gebaseerd op de
gelijknamige roman van Manuel Puig.
Camera: Radolfo Sanchez, montage:
Mauro Alice; muziek: John Neschlmg;
met: John Hurt, Raul Julia en Soma Braga
Genre: psychologische gevangenisfilm,
keunng. 12 jaar. Te zien in Grand,
Amersfoort
oor Bert Vos)
v
•ommando", USA 1985. Regie. Mark
ster. Produktie: Joel Silver scenario:
v iven E. de Souza; camera. Matthew F
v onetti. Met' Arnold Schwarzenegger,
v e Dawn Chong, Dan Hedaya e a
v nre: aktiefilm; keuring: 16 jaar. Pre
tere Nederland, te zien in Cinema 1,
tersfoort
Het „Ramboïsme" heeft toegesla-
n in Hollywood. Nauwelijks zijn we
igszins bekomen van de grootste
rtoUdng van Sylvester Stallone als
jnbo de Geweldige of de Verenigde
iten komen alweer met een geheim
ipen op de proppen, Matrix. Arnold
hwaxzenegger (Conan) geeft deze
-commando gestalte. En als we zeg-
n: gestalte, dan bedoelen we dat
k zo, want er zijn maar weinigen die
"n hem voorbij kunnen gaan zonder
erij op te lopen. Eén brok spieren,
k al noemen anderen het een „opge-
izen ballon". „Commando" is de
il van deze nieuwe geweld-explo-
en met zo'n titel is in ieder geval
ijwel alles gezegd.
Kolonel Matrix (Schwarzenegger) is
mdo-groep, die zijn sporen in de hele
:reld ruimschoots heeft verdiend na-
»ns de Verenigde Staten. Maar na
ettelijke keren de dans te zijn ontspron
gen, vindt hij het tijd worden om met
„pensioen" te gaan voordat een tegen
stander hem echt te slim af is. Een reden
temeer om een rustiger leven te willen,
is zijn twaalfjarige dochter Cindy (Rae
Dawn Chong). Samen trekken ze zich
terug op het eenzame platteland.
Op een morgen komt zijn voormalige
commandant op bezoek om hem be
scherming aan te bieden. Hij blijkt, dat
meerdere leden van zijn voormalige
groep koelbloedig zijn vermoord en
generaal Kirby vermoedt, dat Matrix de
volgende zal zijn Nauwelijks is de
generaal vertrokken of de hel breek los
rond de eenzame boerderij van Matrix.
Eindresultaat: dochter Cindy is in han
den van één van zijn voormalige kame
raden, die van Matnx verlangt, de presi
dent van een bepaald Zuidamerikaans
land te doden. Als hij dit heeft gedaan,
knjgt hij zijn dochter terug
Een Amerikaans commando is, zo
blijkt telkens weer, een uitstekend op
geleide moordmachine en kolonel Ma
trix vormt hierop geen uitzondering Hij
laat zijn spieren rollen en gaat over tot
de tegen-aanval Terug op het hoofd
kwartier geeft generaal Kirby de radio
centrale opdracht om zeer alert te zijn
op ongewone oproepen. Op de vraag
waarom, is het antwoord kort: „Omdat
zoiets als een derde wereldoorlog uit
?ne uit:Commando" van regisseur Mark Lester.
Daarnaast biedt de film aanmerke
lijk meer variatie in de verschillende
gevechts-lokaties en zit er meer „ver
haal" in de film. In tegenstelling tot
Rambo wil ook de munitie nog wel
eens opraken en dat geeft je dan
minder het gevoel met een onuitputte
lijke wondermachine te maken te
hebben. Voor het overige heb je inder
daad de indruk, alsof Matrix in zijn
eentje een conventionele derde we
reldoorlog is begonnen tegen zijn
belagers. Regisseur Mark Lester
heeft dat alles zonder enige terughou
dendheid feilloos in beeld weten te
brengen. Recht voor z'n raap. Wordt
verwacht: Rambo en Matrix tegen de
rest van de wereld.
gaat breken De generaal kent zijn
pappenheimers
„Commando" is dus een film m de
„Kambo -stijl, inaar nei iuu«si yezegd
worden, Arnold Schwarzenegger heeft
tenminste nog de tijd om tussen de
talnjke aktie-momenten door nog iets te
zeggen. Ook al kun je niet bepaald
spreken van een echt acteer-talent, hij
redt zich aardig.